atholieken beviagt VRIJDAG aanstaande, 27 dezer, uwe huizen ter gelegenheid van den
eestdag WW
5 lilt tl
Handelsbank
BANK - UNIE
EENHEID
100.000.000 franken.
1830 - 1930
NAAR KARTHAGO
Het VpepSQhe C?oll{
CDeet ge üoot
SM VOIP - 11° JMLIFFfSTfH
E. H. M U L L I E
Ypersche Kroniek.
N. V.
Kalanderberg, 1GENT
betrokken bij de
Het Kapitaal en de Reserven
der bij deze UNIE aangesloten
Banken overtreffen de
52' Jaar. - Nummer 25.
30 Centiemen.
Zaterdag 21 Juni 1930.
Katholiek Weekblad van het Arrondissement Yper
Dinant De eersten, onder de waal-
sche bedevaarders, verlaten de trein en
de overigen te Namen.
KATHOLIEKE VLAMINGEN
VLAAMSCHE KERMIS
Kanker In England sterven er van
50.000 volwassen per jaar, wat maakt
een persoon op zeven van dezen, die 40
jaar bereikt hebben. In de hospitalen
waar men die ziekte bijzonderlijk te keer
gaat, zijn er maar 500 bedden beschik
baar terwijl in de gestichten voor het be
strijden der tering er 23.500 zijn.
Een goede raad
VAN NESTE
29, Groote Markt, YPER.
Aanstelling van
Zielmis
Schoone Plechtigheid
Plechtigheid van H. Sacramentsdag.
Eerste Communie Eere-Communie.
I s
I
ijct ))pcrcicl c
ZITDAGEN.
D' ERUTSAERT, Kamerlid, is spre-
kelijk voor iedereen:
Te POPERINGHE, in zijn hui»,
's morgens, den Maandag en Vrijdag.
Te YPER, den 1' en 3® Zaterdag der
maand, van 9 tot 12 uur, in den
Katholieken Kring.
Te WERVICK, den 2® Zaterdag der
maand, van 9 tot 12 uur, in c Het
Kapitel
ABONNEMEXTPRIJS
1 Jaar 15 fr. 6 maanden 9 fr. 3 maanden 5 fr.
Men abonneert in alle Postkantoren en in het Opstelbureel-
ABONNEMENT VOOR 'T BUITENLAND:
25 frank. Op het Opstelbureel alleen te vragen.
BEHEER EN OPSTEL
io5, ZONNEBEKE STEENWEG, io5, YPER
Postcheckrekening 40,201
(j- casier)
waar op alle wekedagen alle inlichtingen te bekomen zi;n
van 11 tot 16 uur.
AANKONDIGINGEN Prijs bij overeenkomst.
Alle Aankondigingen moeten tegen den WOENSDAG
ten laatste ingezonden woraen.
Kleine berichten en nieuws ten laatste tegen den
WOENSDAG avond.
HANDELAARS
vraagt eene aankondiging in
«HET YPERSCHE VOLK»
&StB
)u het waar .zijn, zooals zekere
aringspers het beweert, dat de leden
het Nationaal Kongres van 1831, in
jSe meerderheid franschgezind, de
;irsche bevolking geweld aangedaan
ihen, met hare taal en hare kuituur op
achterplan te schuiven en moedwillig
aiinderweerdig te verwerpen
jeze stoutmoedige verklaring, als een
■cadige brandfakkel in huis geworpen,
fd door graaf de Lichtervelde meester-
beantwoord in de Revue Générale.
schrijver, zeer gewaardeerde ge-
ledkundige, geprezen om zijn geest
opmerkzaamheid en onpartijdigheid,
it dit vraagstuk nauwkeurig onder
in. Hij is tot het besluit gekomen dat
Nationalisten de waarheid op haren
zetten, ten bate hunner scheurings-
:iek.
lij het ontstaan onzer nationaliteit had
fransch de bovenhand dit is een
dat niet te.loochenen valt. Waaraan
it toe te schrijven
ris maar één uitleg de eenheid van
werd vrijwillig aangenomen als on
gare voorwaarde tot het oniniddelijk
wezenlijken der nationale eendracht,
let wonderbaar welgelukken der om-
iieling had de Belgen niet begoocheld
fisten dat de vrucht hunner inspan
de pasgeboren natie, broos en
haar was.
hebben gevoeld dat hun één kans
•ei, een enkele, om'het onafhanke-
Algië waarlijk leefbaar te maken
"'ormen, een territoriaal, politiek,
rlijk geheel maken, verwerkt en
lolten en verstevigd, sterk als een
Zij hebben gevoeld dat de eenheid
opperste en de grondige waarheid
zijn van hun nationaal bestaan. Zij
lenze gewild en betrachtzij hebben
gemaakt, als één man, zonder dra-
en aan alle andere betrachtingen,
gewettigd zij ook mochten schijnen,
akt, om den duur gewonnen schat
ledigen en te redden.
Vlamingen verstonden den toe-
ten einde hem niet te bemoeilij-
lieten zij het vraagstuk der taalre-
igtijdelijk rusten. Het noodige eerst,
iden zij.
inden strijd voor het bestaan, schrijft
ij de Lichtervelde, verwaarloost men
itgeen hoofdzaak is. Sommigen zijn
denken dat eene schikking die ge
en wordt op een oogenblik van bui-
ewoon gevaar, zou aangenomen zijn
:'JU zij aan een bestendige noodzake-
oi aan de wezenlijke behoeften
oevolking beantwoorden. Het is niet
it een remedie in zekere omstandig-
goede uitslagen geeft dat men ze
jewoon voedingsmiddel moet gebrui
kt is bijgevolg laster te beweren dat
Nationaal Kongres van 1831 aan
ikrijk erkocht was. Integendeel, het
te was afkeerig van de opslorping
Frankrijk en de verfransching van
■and, om de onnexatie voor te berei-
lag.geenszins in zijne bedoelingen,
anderen, de samenstelling; van het
te zelve komt met deze historische
t» in tegenspraak. Is het aan te ne-
dat de vlaamsche zaak zou verraden
ast zijn door hare beste verdedigers,
nien priesters die lid waren van het
te, allen uit het vlaamsche volk
'ten, door de talrijke vertegen-
'digers der burgerij onzer kleine
®sche steden, zoo diep verknocht
'enne gebruiken en overleveringen,
?'oeid te midden dat vlaamsche
zijn leven meelevende
!'e voorouders verstonden zoo goed
j al de voordeelen die in de erken-
der vlaamsche taal bij bestuur en
A. in het onderwijs en in het leger,
'5 zijn. Gelijkheid in rechte en in
iag hun even nauw aan 't herte.
I, zij gezwegen, 't was omdat voor
.^t belang van den Staat hooger
de liefde voor het één en onver-
■;=r Vaderland heeft die herten om-
teild, boven alle andere aangele-
ook boven deze der moeder-
y "Ebbens ons een prachtig voorbeeld
I; "T De eenheid heeft van ons on-
jl^ljke Belgen gemaakt. Door de
alleen zijn wij in staat ons be-
natie te vrijwaren midden al de
«heden die ons beloeren. Zooals
.^ontstaan der natie de twee ras
bet ware opgezogen heeft, zoo is
de eenheid, na eer.e eeuw gemeenschap
pelijk leven, thans nog onze sterkte.
Vlaanderen is groot en voorspoedig
.geworden. Zijn taal, zijn kunst, zijne nij
verheid, in 1830 vervallen, hebben een
bloeitijdperk bereikt. Ten volle bewust
•van zijne macht, eiscfit het recht en ge
lijkheid. Het ware uitzinnig hem deze te
weigeren. Maar, het ware jammer en
wraakroepend moest de nationale een
dracht door tweedracht in gevaar worden
gebracht.
Die brug was geheel oud, één der
wonderen van de middeleeuwen en de
eerste van St Benezet, (1177).
Zie hier wat de legende beweert
«Ten jare 1176, van uit de bergen
waar hij moeders schapen hoedde, kwam
in Avignon, een herdeken 12 jaar oud en
bewerende door God gezonden om eene
brug over den Rhone te bouwen, dit om
de menigvuldige arme reizigers ter hulpe
te komen, die met veel gevaar de rivier
moesten doorwaden. Hij gaat ter kerke
en spreekt ervan aan den Bisschop, die
hem als een droomer wil terugsturen,
naar zijne schapen. Niettegenstaande
allerhande beschimpingen van het volk,
stelt de knaap voor een proef te leveren,
van wat hij vermag. Daar men hier mede
instemt, laadt de 12 jarige knaap op
zijne schouders een overgroote steen,
dien verschillige menschen samen vruch
teloos trachten te verroeren. Algemeene
verbaasdheid en ingenomenheid Het
maken der brug wordt beslist. Iedereen
helpt onder toezicht van St Benezet, met
werk of met geld. De brug begonnen in
11,77 is voltooid in 1192, Zij was stevig,
1340 voeten lang en steunende op 18
pijlers, waarvan de kleine helft nu nog
bestaan.
Zondagavond, 18 Mei hernam de bede-
vaarttrein zijne vlucht, niet in de richting
van Lyori, zoo als het eerst aangekondigd
was, maar oostwaarts naar Chambe-
r y toe. station gelegen op de rechte lijn
Parijs-Rome, langs den Cenisberg.
Chambery is de oude hoofdstad van
Savoië, het land van H. Franciscus de
Sales en dat tot in I860 toebehoorde aan
Piemont. Langs het bekoorlijk meer van
Bourget, waar langs de trein liep van
Zuid tot Noord, staat de abdij van Hau-
te-Combe, Daar vindt men de praalgra
ven der Hertogen van Savoië, de voor
ouders der hedendaagsche Koningen van
Italië. De abdij, ter dier oorzake is
Italiaansch grondgebied gebleven en
Mussolini droomt van eens daags geheel
die streek, samen met Nice, weer in te
palmen.
In den nacht stoomde men Langres
voorbij. De hoogvlakte van Langres
is vermaard door den oorlog van 1870.
Daar trok Mac-Mahon de fransche legers
samen, na de nederlaag van Woerth.
Zijn gedacht, achteruit te wijken op
Parijs, werd gedwaarsboomd door een
kiezerlijk bevel om Bazainete gaan ont
zetten, belegerd in Metz. Dit kon hij niet
goedmaken, daar hij verslegen werd in
Sedan. Met geheel zijn leger moest hij
zich overgeven Napoleon werd krijgs
gevangen en als kort nadien Bazaine de
stad Metz overgaf, kreeg de Keizerlijke
regeering den godsklop. Van dan voort
begon het vermaard débacle
Met den morgen vroeg, den 19 Mei,
stopte de trein in Reims. Deze stad, vier
jaar lang beschoten door den duitsch
heeft nogthans min geleden dan Yper
Ontzeglijk veel beschadigd, maar niet
totaal verwoest. De ingang der kerk met
zijne honderdtallen beeldekens, zijne rij
groote koningen-beelden en zijne twee
doorluchtige torens blijft grootsch en in
drukwekkend.
Op beuken en kruiskerk zijn de gewel
ven en het dak'herste d men is nu bezig
aan het hoogchoor. De overgroote roos
boven het ingangportaal is van brandgla-
zene verbeeldingen voorzien. Voorden
eeredienst gebruikt men de kerkbeuken
en drie vooorloopige altaren zijn er opge
richt. Machtig veel is er nog te doen,
maar alles gaat goed vooruit... tot spijt
van die het benijdt, 't Was in deze kerk
dat men de koningen van Frankrijk zalf
de en daarvoor gebruikte men olië van
la Sainte Ampoule eerbiedweerdig
olië-kruiksken, van geheimzinnigen en
wonderbaren oorsprong. Tot aan zijne
zalving was de koning bekend als Dau
phin de France De taak aan de H.
Joanna d'Arc, door «hare stemmen», d.i.
onder meer St Michiel, opgelegd was
Den Dauphin, die in Chinon verbleef, te
geleiden naar Reims om er gezalfd te
worden. Om dit te doen moest zij Orle
ans ontzetten en menigen slag leveren.
Daarmede ook was hare taak ten einde.
Zij begeerde terug te keeren naar haar
geboortedorp Men weerhield ze... men
verwaarloosde ze... men deed, na haar
gevangneming, niets om ze te verlossen...
men liet ze oordeelen en veroordeelen als
ketterin... en ze stierf den marteldood te
Rouen, waar ze verbrand werd. 't Waren
Gods wegen
De laatste koning die in Reims gezalfd
werd, was Karei X, broeder van Lodewijk
XVI en die in 1830de vlucht nemen moest
voor een bloedverwant, den liberalen
Louis-Philippe. Deze vluchtte op zijne
beurt in 1848 en na de kortstondigetwee-
de Republiek werd het Keizerrijkhersteld
met Napoleon II I als Keizer.
In Reims heeft men ook de kerk met
het graf van den H. Remigius, die Clovis
doopte. Deze kerk eerbiedweerdig oin
haren ouderdom, is ook niet vernield,
maar erg beschadigd door den laatsten
oorlog.
Ten 9 ure verliet men Reims en de
vlaamsche boeren, die in het omliggende
van de stad gevestigd zijn, kwamen de H.
Hertenbonders groeten in de spporhalle.
Pater Meeüs, die den bedevaart schikte,
is er wel van gekend, daar hij bij hen de
laatste paasch-omreis gedaan had. Bij het
wegstoomen stond iedereen aan 't ven
sterraam en een geestdriftige, die met den
hoed zwaaide als vaarwel-gebaar, was
niet gewaar, dat de trein zeer dicht reed
van het lijnwaden afhangsel, waarmede
water gegoten wordt in de stilstaande lo
comotieven. Zijn hoed stook er tegen en
vloog de wijde wereld in De vlaamsche
boeren kunnen hem nu ophangen als
zegeteeken of gedachtenis, in een
hunner vergaarzalen
Langen tijd, van op de hoogvlakte ten
Noorden van Reims, zagen wij nog de
statige torens der kathedraal en wij kon
den bestatigen, dat zij een prachtig mik
punt leveren moesten voor de duitsche
kfrmmnefi.
Welhaast daalden wij in de Maas-val
lei, die zeer bevallig wordt van af Mé-
zières-Chariesvilie. Hier had de
duitsche kroonprins met zijn gevolg zijn
hoofd-kwartier gedurende den oorlog.
Daar braste men, terwijl Duitschland
honger leed en als, bij nachte, fransche
vliegmachienen overkwamen, al dat
volksje vluchtte moedig in hun vliegende
vaandel, naar de onderstanden Zij ver
gaten nooit hunnen kepi, aan wiens strie-
pen men hunnen graad vaststellen kon en
verbeeldt ge u al die geslepte mannen,
staande in achtung- houding, bij het
instormen van denduitschen kroonprins?
Aan de belgische grens, dicht bij
Givei, waren de tolbeambten opnieuw
geheel inschikkelijk.
Nog een bewonderenden blik, bij het
voorbijstoomen der kerk van Hastiè-
res-en-dega, 't ls de oudstekerk der
Benedictijnen in Belgie, goed herstelden
dienendeals parochiekerk.
De vlaamsche deelnemers stoomden
verder tot Brussel en daar was de laatste
en algemeene ontbinding. De inrich
ters der reis hadden geen toeristen opge
trommeld maar bedevaarders, die niet
schrikten voor moeilijkheden en ontbe
ringen én die naar Karthago reizen zou
den om eene daad van geloove te stellen:
Dit hebben wij gedaan... en eene prach
tige reis gemaakt, daar moeilijkheden en
ontberingen ten achter gebleven zijn.
Het Congres van Karthago heeft we
ken lang belangstelling verwekt in geheel
de wereld en het wellukkenvan zulke fei
ten bewijst dat ons geloof nog 'verre is
van uit te sterven Is er in de wereld
veel ongeloof en veel kwaad, er is ook
veel geloof en veel goed.
Staatsminister Franck sprak den 14 11.
te Parijs, en zei namentlijk dat het een
groot ongeluk ware voor Belgie en een
groot gevaar voor het Europeesch even
wicht, zoo Belgie's eenheid uit een viel.
Heeft de oorlog niet geleerd dat Belgie
niets te veel heeft met al zijne krachten
en al zijne kinderen om de onafhanke
lijkheid te behouden en de toekomst te
verzekeren De machtigste belangen van
't Land, als die der haven van Antwer
pen, van de Waalsche grootnijverheid,
der beschaving en uitbating van Kongo,
van banken en geldzaken, evenals van
kunsten en wetenschappen zijn onaf
scheidbaar met malkaar verbonden al
deze levensbelangen zouden gevaar loo-
pen in een verbrokkeld land.
Het BESTE en ZEKERSTE middel om
regelmatig het blad te ontvangen, is een
abonnement vragen in de post op
In den klokkentoren van Mafra.
—f Portugal hangen er 113 klokken
w&arvan twee die elk 6000 kgr. wegen.
'Dijnsdag 1.1., derden Sinxendag, was
het te Echternach in't Groot Her
togdom Luxemburg, de processië der
dansende Heiligen of de springpTO-
cëssië Die processië, zeer eigenaardig
eri zeer lastig, heeft haren oorsprong in
't jaar 1374, wanneer er over geheel
Europa eene besmetting van zenuwachti
ge stuiptrekkingen heersehte. Heden ten
dnge 1500 bedevaarders nemen er deel
aan, op reken var. 4 of 5, houden elkan
der vast met nen zakdoek, en doen sprin
gende drie stappen vooruit en twee ach
teruit. Bij ieder vijf sprongen dus, ver
dort de stoet van één stap. De stoet is
iri secties verdeeld door groepjes vedel
spelers, die eene gekende melodie weer
geven.
———n»——■■■ma——
De streek va-n Nieawpaart is mis
te vreden omdat er geen vooruitgang is
met de banen Nieuwpoort-stad en baden
alsook Coxyde-Oostduinkerke. In eene
lokale gazet schrijven ze Mussolini
hebben wij uitgenoodigd om eenen voor
dracht te komen geven nopens het SNEL
aanleggen van groote schoone lanen. In
zes jaar deed hij 460 kilometers breede
autobanen leggen, autostrades en
voor bovengemelde wegen heeft de bel
gische. administraaatië in zes jaar vier
kilometers papier verbruikt voor versla
gen, plans en prijslijsten
Te Newport hielden de «Catholic
Young Men's society een congres. Daar
zégde Dokter Thomas Colvin, uit Glas
gow dat er bij de Katholieken vijf maal
meer kinderen waren dan bij de niet-
katholieken De kwaal heerscht meest
bij wel stellende menschen, die meer hou
den aan automobielen en week-end-uit-
stapjes dan aan kinderen.
bezoekt allen de
die op Zondag 13 Juli in St Maartens-
kring, Lange Meerschstraat, van af 2 u.,
zal gegeven worden ten voordeele der
Vlaamsche leergangen der Katholieke
Hoogeschool te Leuven.
Allerhande aantrekkelijkheden
o. m. kluchtzangers, schietkot, kermis-
kanon, waarzegsters, draaikramen, ci
néma, poesjenellen, vischput, bier,
lekkernijen, enz.
Allen daarheen Ingang vrij
Sedert een tijd heerscht er in Chica
go, Amerika een schrikbewind, in
het leven geroepen door bandieten, die
tot nu toe elkander dooden, maar die nu
een gazette-schrijver naar de andere we
reld hielpen en die, vreest men. de hooge
policië-agenten zullen aanvallen. Daarom
is eene vereeniging van openbare vei
ligheid tot stand gekomen en burgers
met oude policië-agenten maken jacht op
de bandieten 600 er van zijn reeds aan
gehouden en vele onder dezen, die over
schieten, hebben het hazenpad gekozen.
Belangstellende bestatfgingen.
A. H. Roffo, leeraar in geneeskunde te
Buenos-Aires, schrijft nopens het groot
getal kankers, woedende onder de vrou
wen, dat kinderlooze vrouwen veel meer
aan die kwaal lijden dan de huismoeders.
Leeraar Niceforo beweert hetzelfde
voor Italië.
Boiïdreau en Tomanek, in hunne
studiën nopens New-York, zeggen Te
New-York waar veel engelsche vrouwen
vertoeven zijn er veel kankers en weinig
kinderen en in Penn sylvan ie waar veel
Italiaansche vrouwen wonen, zijn er veel
kinderen en betrekkelijk weinig kankers.
In England Sir Buchanan sluit zijn
werk nopens hetzelfde onderwerp met
dezen zin Bij de vrouw, kinderloosheid
is eene veel bevoordeelende oorzaak tot
kanker.
'De christene leer voegt bij dit al On-
kuischheid tegen de natuur is eene wraak
roepende zonde d. i. eene zonde die hier
in het leven haar schrikwekkende straf
medebrengt.
ls gestorven in Frankrijk de senator
Gaudin-de-Viilaine. De gazetten kondi
gen dien dood aan in twee lijnen en voe
gen er geene beoordeelingen bij. Dit
laatstededen zij ook in 1917 na 25 Janu-I
ari, dag op denwelken Gaudin van op de
nationale tribune in het fransch parlement
uitriep lk beschuldig uitdrukkelijk de
hooge joodsche bank-wereld, als hebben
de uitgedacht, bereid en doen losbarsten
dezen gruwelijken oorlog én dat uit
winstbejag... Onder de menigvuldige
feiten die hij aanhaalde was het volgen
de Een driemaster vervoerde van uit
Nieuw-Caledonië naar Hamburg 2500
tonnen nickel voor de Krupp-fabrieken.
Een fransch oorlogschip kaapte den drie
master en een bevel kwam uit Parijs
Laat het schip vrij.
't Is 10 jaar geleden dat in den Tria
non, een kasteel van het Versailles-1
Bosch bij Parijs, het akkoord gesloten
werd tusschen de mogenheden, dat Hon-
garie verminkte en in de armoede dom
pelde. Hongarie heeft dit akkoord nooit
bekrachtigd en heeft nu dien 10 jarigen
vervaldag, met een rouwdag herdacht.
De Hongaren, sprekende van dieonrecht-
veerdige daad, verdeelenhet woord Tria
non in twee deelen en zeggen TRIA
de drie ongerechtigheden waarop het
akkoord uitkomt NON nooit.
Koopt uwe
Diamanten - Brilianten
bij diamanthandelaars,
dus uit eerste hand,
het is uw profijt.
Altijd in magazijn
keus van honderde steenen.
DIAMANTSLIJPERIJ
48, Hondstraat, YPER.
als Pastor van O. L. V. te Oostende.
't ls Zondag 22 Juni, om 4 uur namid
dag, dat de E. H. Mullie plechtig zal
aangesteld zijn als pastor van O. L. V.
parochie te Oostende.
Het Ypersche Volk wenscht den
nieuwen herder veel hei! en zegen in zijn
bestuur.
Zonda^i'iist.
De apotheek van M. Weckesser,
Diksmudestraat, zal alleen open zijn op
Zondag 22 Juni 1930.
Op Zondag 22 Juni, om 8 1/2 uur, in
de parochiale kerk van St Maartens, ziel
mis voor heer Henri Vandaele,
Begunstigd door een heerlijk weder,
hadden wij Zondag over degansche stad
de eere-communie van een honderd vijftig
kinderen. De plechtigheid werd in al de
kerken met buitengewonen luister gevierd
en door een groot getal geloovigen mede
geleefd. Het was een aandoenlijke en
nooit te vergeten dag voor de gelukkige
ouders en kinderen.
Zondag, 22 dezer, zal de solemneele
Hoogmis in St Maartens Hoofdkerk te
9'.a u. gezongen worden.
Daarna te 10 Va zal de plechtige Pro
cessie ter eere van het Allerheiligste Sa
crament uitgaan langs het Zuidportaal
naar de Leet, Boesitigbeslraat, Surmon-
straat, Cartonstr., Kte Thouroutstr.,
Groote Markt, St Jacobstr., St Jacobs-
nieuwweg, Hondstr., Bukkerstr., Pat-
teelstr., Rijsselstr., Neermarkt, Boterstr.,
Beluikstr., Elverdinghestr. en Van den
Peereboomplaats
De zegen met het Allerheiligste zal ge
geven worden op de rustaltaren der
Groote Markt, St Pieterskerk en St Ni-
klaaskerk.
Op den doortocht der processie zullen
de geloovigen der vier parochiën eraan
houden hun huis te versieren met vlag
gen, licht en bloemen, als huldebetoon
aan Christus de Liefdekoning in zijne
Eucharistie.
De schoone plechtigheden der Eere-
Communie, op Zondag 15 Juni en der
Eerste Communie op Donderdag 19 de
zer. in onze vier parochiekerken, waren
voor onze Eere-Communicanten en lieve
kleine Eerste Communicanten, alsook
voor hunne ouders en familieleden, in
drukwekkende en onvergetelijke cere
moniën.
Mochten allen er de heilzame vruchten
van bewaren.
iM&Mi/M'Y fd