Voor SIOECKS ALIUUCH 1. OUDERS. PAST OP Handelsbank BANK UNIE Mn en van Vlaamsch Huis St Emericus'ieesten in Uil tiet leusn van fïif euiaye WEET QE WAT 100.000.000 franken. ALS EEN DROOM. Kalanderberg, 1, GENT betrokken bij de Het Kapitaal en de Reservön der bij deze UNIE aangesloten Banken overtreffen de 52e Jaar. - Nummer 38. 30 Centiemen. Zaterdag 20 September 1930. Katholiek Wreekblad van het Arrondissement Yper (j- casier) INHULDIGING VAN HET TE YPER. De stad scheen doodsch en veria ën... eenzame straten... N. V. i)d ijpcrscljc ilolli ABONNEMENTPRIJS 1 Jaar 15 fr. 6 maanden 9 fr. 3 maanden 5 £r. Men abonneert in alle Postkantoren en in het Opstelbureel. ABONNEMENT VOOR 'T BUITENLAND: 25 frank. Op het Opstelbureel alleen te vragen. BEHEER EN OPSTEL io5, ZONNEBEKE STEENWEG, io5, YPER Postcheckrekening 40.201 waar op alle wekedagen alie inlichtingen te bekomen zijn van 14 tot 16 uur. AANKONDIGINGEN Prijs bij overeenkomst. Alle Aankondigingen moeten tegen den WOENSDAG ten laatste ingezonden woraen. Kleine berichten en nieuws ten laatste tegen den WOENSDAG avond. ZITDAGEN. D' BRUTSAERT, Kamerlid, is spre- kelijk voor iedereen: Te POPERINGHE, in zijn buis, 's morgens, den Maandag en Vrijdag. Te YPER, den 1* en 3* Zaterdag der maand; van 9 ]/2 tot 12 uur, in den Katholieken Kring. Te WERVICK, den 2* Zaterdag der maand, van 9 y2 tot 12 uur, in He* Kapitel HANDELAARS vraagt eene aankondiging in «HET YPERSCHE VOLK» 'k Ben overtuigd dat de Ypersche Nationalisten den Zondag 14 Septem ber met geen wit steentje gekenmerkt hebben. Ze hadden nochtans hun uiterste beste gedaan om oneindig veel volk op te trommelen, hunne mobilisatie goed te doen lukken en zoodoende aan he Ypersche bevolking eens het bewijs te geven van hunne onmetelijke macht en de massa hunner legerscharen. N'och omzendbrieven, noch plakkaten, noch strooibriefjes waren gespaard geweest. Het ging iets eenigs zijn zoo luidden de strooibriefjes, iets eenigs in de stad van onzen heerlijken voorman adv. Leuridan (die wel te verstaan van Oostvleteren geboortig is en daarbij nog volksvertegenwoor iliger van Veurne-Oostende Het Vlaams Huis was reeds sedert weken in geel en zwart artistiek her schilderd en met eene kolossale massa van tonnen bier volgestopt. En zelfs een hulppost van het Vlaams Kruis was in het VI. Huis opgericht... want eene onmetelijke menigte van tiendui zenden en tienduizenden, betoogers waren ze verwachtend. Hunne teleurstelling moet groot zijn geweest... 't was inderdaad iets eenigs als... fiasco. Want voor 'ne fiasco was 'iet 'ne fiasco. Volksvertegenwoordi ger Vandenbulcke reikte 's morgens aan de welbekende VI. Harmonie eene vlag over. Zijne prachtige rede werd ook met geestdrift toegejuicht. 't Is met genoegen, sprak hij, dat ik de eer heb aan de Vlaamsche Har monie deze mooie nieuwe vlag te over handigen. 't Doet me genoegen, een aar genoegen... want de beteekenis van dezen dag en de beteekenis die ik in,deze daad stel is diep... en 'k heb etH— gelooft me het volle besef van."Ts liet debelOonuig niét. VTaarri-' ■che Harmonisten, van uw onveqioosd (reven, van uw onverpoosd streven saar immer meer en meer volmaakt heid in de edele muziekkunst. Pijnlijk was uw ontstaan en beschaamd was uwen oorsprong, oude Vlaamsche Ka tholieken, maar mooi en tintelend van zuivere glorie is nu uw leven. Voetje voor voetje zijt gij met geestdrift voort gesukkeld... Een voor een hebt gij de etappen naar de volmaaktheid aigelegd... Veel, zeer veel blijft er nog te doen maar, ik ben er overtuigd van, e zult niet achteruit blijven. Die vlag zal u allen 'ne spoorslag zijn naar de olmaaktheid. Gij hebt ook, en dat is nog uwe teste verdienste, de Harmonie die bui ten alle politiek moest blijven, losge rukt uit de schandalige boeien van het «elgicist gekonkelfoes, verlost van knechtschap, verbastering, verknech ting, en de slavernij die Haar bedreig den in hare schoonheid en vrijheid. En daarom breng ik u, ik. Nationalistisch Volksvertegenwoordiger, U, Vlaam- >che Harmonisten, hulde aan uw stre- en... Wees gegroet... Pardon... Wees gegroet, Vlaamsche kunstenaar, kam pioenen van de zuivere Vlaamsche mu ziekkunst... De eere zij met u.. de eere die ik u doe u te brengen op dezen heerlijken Vlaamschen Hoog- in deze stad, bakermat van het iaamsch Nationalism is het bijzon der en van de Ypersche Vlaamsche Harmonie in 't algemeen. Vliegt de Blauwvoet... Storm op zee.» Door deze kernachtige en pittige 'ede getroffen hefte de Vlaamsche Harmonie, met tranen in de oogen. de Vlaamsche Leeuw aan. Na uit- j door de Vlaamsche Meisjes koren getrokken uit Hoogcr °p»: We drinken geerne cn Van "oeren geborenter eere van den spreker, ging de vergadering uiteen. Intusschen waren van alle kanten u van uit alle gewesten de betoogers ijeengestroomd. Enkele ploegjes Jonge Wachters amen deze eenzaamheid te baat om. 'P zeer militaire wijze, den knuppel •ader de linkerarm, en onder het kom- ando hunner bevelhebbers, wat aan J;arche-oefeningen te doen door stad... •\at van wege deze overtuigde anti militaristen nogal leuk voorkwam. Om 3 ure 's namiddags trok de stoet r de eenzame straten. Onaange naam weer... koude en kille smokre- 12 Leeuwenvlaggen aan de els... 1600 betoogers, kinders en 'touwen medegerekend... waaron- 'r een honderdtal Ypersche V.O.S- 18 Vlaamsche Turnerkens, 20 'aamsche Meisjes... en het duch- Ypersch Verweerkorps elf man- p sterk Ye ware mobilisatie... van op de Kiosk, Groote Markt, ,rT1 onzen August deze tegenover •tf zeer onverschillige menigte in 'kenschouw en een ruiker in ont- '"ngst. Een honderdtal nieuwsgieri- V! gen stonden rond de kiosk om de tro nie van den Ongekroonden Kó eens te zien. Daarna feestvergadering ter gele genheid van de inhuldiging van het Vlaamsch Huis-Bierhuis. Ward Hermans handelde over ons militair verbond met Vrankrijk... ad vocaat Leuridan over de hopcultuur waarin hij specialist is geworden. Daarna kwam Borms aan liet woord. Na zijne bewondering uitgesproken te hebben over de machtige manifes tfitie en zijn genoegen geuit te hebben dat alles kalmpjes van stapel liep (want ik ben een zeer vreedzaam mensch, zei hij. getuige mijne strate- gieke retraite langs het koolkeldergat gedurende den veldslag van Malper tuis) zegde hij zijn genot Yper bij klaren dage eens terug te zien. 'k Herinner mij met fierhei.d zei hij, en gij, Ypersche Y.O.S-sen, die zooveel in de loopgrachten geleden hebt, zult die fierheid weten te waar- deeren, den dag waarop ik in 1917, midden de Duitsche stafofficieren, de stad Yper door het üuitsch geschut tot puinen zag besteken en plat schie ten. Als de armen van eene gemartel de vrouw zag ik de vlammen hoog den hemel oplaaien en om hulp schreeu wen... Dezen dag bracht Yper aan Vlaanderen het grootsch offer van hare vernieling... de Vlaamsche Zaak ten beste. Maar deze dagen zijn heen... en heden heb ik het geluk de stad die zooveel geleden heeft terug te zien groot en prachtig, wel is waar zonder de instellingen die voor den oorlog hare rijkdom waren maar met een Vlaamsch Huis. En dat juich ik toeEn 't is met genoegen dat ik vandaag dat Vlaamsch Huis, uw Vlaamsch Huis, mijn Vlaamsch Huis, kom inhuldigen. Een Vlaamsch Huis... o, heerlijkheid van die woorden die zingen en spelen in mijne ooren even zoet als de Vlaamsche Harmonie... Een Vlaamsch Huis, veste tegen het franskiljonism, het liberalism, het Ca tholicism die Vlaanderen's dood wen- fïitcti C n «toeken... vlw '•1«i - «1 *•<*-. gen broodrooverij. verknecliting, ver bastering en verdrukking... eene school van vrede, gematigheid en ge- doogzaamheid... een huis van hoogere cultuur, een bierhuis waar Vlaamsch Bier gezopen wordt met volle teugen, waar Vlaamsche Leute heerscht... Ge denkt dat, eindigde hij, en zijt en blijft bewust, waarde strijdmakkers, dat iederen pot dat gij hier komt pakken een onweerstaanbare duw is voor Vlaanderen's verlossing. Daarop hief de begeesterde verga dering voor de honderdste maal de Vlaamsche Leeuwaan en het ge mengd koor vergastte het gezelschap met het meesterwerkDe Hemel drinkt... Daarna kwam de ontbinding. Daar er niet veel te ontbinden was, ging deze operatie vlug door en in enkele miunten was alles afgeloopen. Snoeck II, de weêrkenner van 't West- land die in Karamelverzen wist te ver tellen waarom het regende op de uit gangsdagen van den nationalen stoet te Brussel... O Heer, gij spreekt tegen Hieruw Kardinaal... Wat gij niet beregent Gij zegent 't totaal... En die flaminganten Die Belgische plaag Die hieldtg'op 11 Juli Gansch vrij van gevlaag zoude hij niet kunnen zeggen waarom het te Yper regende, den 14 September, als de 5000 nationalisten hunnen ommegang deden Wij begeeren geen verzen, proza is voldoende. In het morgenl va' den tweeden dag werd in alle Kerken ,oe tapest,alsook op de Algemeene Weide». waar reeds den eersten dag een pontificale mis in de open lucht door den Kardinaal legaat werd opgedragen, eene alge meene Communie gehouden Als kost baar feestgeschenk den H. Vader aange boden. Op den voormiddag trok evenals ieder jaar de wereldberoemde his'orische om megang, met de reliquieën vanSt Stepha- nus, door de feestelijk versierde stad Die reliquie is de rechter hand van den heilige, nog bevleescht, in toegevouwen houding cn donkergrijsd van kleur. Ditmaal werden ook reliquieën van St Emericus meegedragen, welke te Aken worden bewaard in de Hongaarsche Kapel In dezen stoet buiten de veel kleurige gewaden van Kerkelijke en Burgerlijke Overheden, is ook nog de schilderachtige kleerdracht der troepen te bewonderen en de gewestelijke der menigvt. cige bedevaarders, uit alle hoe ken des lands. Voor wat de processie der H. Eucha ristie betreft zij was een stoet-te-water, zooals in Malta, in Genua en in Sydney. Boedapest zelf telt met hare verschil lende voorsteden 1.200.000 inwoners, waarvan ongeveer drie kwart katholiek zijn Uit het overige Hongarië rekende men op ettelijke honderdduizenden be zoekers, zoo dat dit Eucharistisch Con gres in grooten stijl onder den blooten hemel circa een millioen toeschouwers trok, die dan langs den Donau-oevers de eerewacht vormden voor den Christus- Koning. Het Allerheiligste werd gedragen door den pauslijken legaat, knielend op het hooge dek van het gala-schip, dat in pauselijke kleuren, goud en zilver, prijk te, omgeven van Kardinalen en Bisschop pen, overvlogen door bloemen- en licht strooiende vliegtuigen. Het gala-schip werd vergezeld door eene groote vloot van andere vaartuigen, vertegenwoordi gend de Hongaarsche Regeering, het Stadsbestuur, de verschillige Hongaar sche Komitaten (-provinciën-) en de onderscheidene grootere steden, elk met een schip in eigen kleuren. Ook de huitenlandsche groenen, van, eenigen omvang, zoo ae Belgen sloten zich met een afzonderlijken boot bij de pro cessie aan. Ter weerszijden langsde Donau-oevers, stonden een koor van honderdduizend zangers en niet minder dan 100 muziek korpsen opgesteld, ter begroeting van den God-met-ons op zijn zegetocht naar het St Margaretha's - eiland, waar de plechtigheid met een kort lof cn pauslij ken zegen werd gesloten. De waterstoet nam aanvang aan den voet van den heuvel, waarop 't Koninklijk Paleis en de Kerk der Kroning staat. Van uit deze Kerk bracht men het Allerheilig ste ten schepe. De stoet deed een weg en weer varen op den breeden Donau, al onder de machtige en grootsche hang bruggen, om te eindigen aan het eiland, omklemd door twee armen van den Donau hierop treft men de puinen aan van een klooster, waar eene Koninklijke Prinses zich aan God toewijdde, heilig leefde en nu vereerd is onder den naam van H. Margareta. Inmiddels had de feeststad zich met haar schitterendsten opschik getooid. De processie werd n. 1. tegen den avond gehouden en wat het zeggen wil als Boedapest illumineert kan alleen hij begrijpen, die de verlichting van het stadsbeeld der schoone metropool ooit meemaakte. Men stelle zich voor Heel de rivier langs de Kaden met lichtlijnen afgeteekend, de vier bruggen tegen den avondhemel haar breede bogen in vurige lijnen over den Donau spannend de prachtgebouwen links en rechts badend in een zee van licht vooral ook het spel der lichteffecten tegen de berghellingen, dat reeds aan Boedapest van allen nacht zijn eigenaardige bekoorlijkheid verleent. Op den Blocksberg (Szent Gellert, noemen hem de Hongaren, naar den H. Gerhardus, bisschop, opvoeder van St Emericus, die van dezen berg af door de heidensche Magyaren in den Donau werd geworpen en aldus den marteldood stierf) werd dan bovendien nog tot besluit der grootsche plechtigheden een vuurwerk ontstoken. Werkelijk hebben de Hongaren de kunst van feestvieren op haar best ver staan. Wat niet alleen geldt voor de hoogere kringen in dit op zoo menig opzicht interessante land, maar gerust ook mag getuigd worden van het gemeene volk. Op hun feestvieren ligt de stem pel gedrukt van den grooten godsdienst zin, die in het Regnum Marianum heerscht, de stempel van orde, die tot God voert. Uit Lente-weetde, orgaan voor Katholieke Studenten-Akti'é. 't Was in de sombere dagen van 1918, Armentières was reeds ingenomen en de Kemmelberg was van alle zijden be stormd. Er lagen nog eenige zieken in 't hospi taal van 't Couthof Wat ging er nu gebeuren Zou er een redder opdagen Meestere Butaye die toen ziekenver zorger was in 't hospitaal, was bij 't val len van den avond, in diepe gedachten verslonden vertrokken naar Watou en Zoëtje... en den Toebak. 's Morgens vroeg, bij 't krieken van den dag kwam Meestere terug Quantum mutatus ab illo. Zijn aangezicht straalde van blijdschap, zijne oogen vonkelden van geestdrift Vive la France, riep Meestere uit, al binnentreden. Vive la France, herhaalde Meestere meermaals. j Maar wat is er toch gebeurd, Mees tere riep Masoeur die aangeloopen kwam, terwijl de zieken allen wakker schoten. Vive la France, nous sommes sauvés, le Xe Corps a débarqué a Watou hier soirzegde Meestere aan de zieken en zich dan tot Masceur wendend Ja, Ma- sceurtje en hier is een pak chokola van Zoëtje, en de franschen zijn aangekomen en we zijn gered... en ze hebben al mijn toebak opgekocht. VERITAS. De goddelooze bladen, namelijk Volks recht, dat van den eersten leugen niet dood is, willen bij iederen verloftijd aan hun lezers wijs maken dat de officieele leugens van Volksrecht te wederleggen, stellen wij de volgende waarheden vast. Vooreerstonzijdig onderwijs is een onmogelijkheid en slechts een masker, om de lezers van Volksrecht te foppen. Reeds vroeger schreef Jules Simon, minis ter van onderwijs in Frankrijk Fen meester die onzijdig is, kan maar een meester zijn zonder waarde. In 1890 schreef Vooruit in een opwelling van rechtzinnigheid In onze gemeentescho len hebben wij leeren den godsdienst ha ten en leeren verzaken aan het gedacht van een bovennatuurlijk geluk. Daarbij voegt de Flandre Libérale De onzijdig heid in onderwijs is het rationalisme in school... na de les van den priester, men verlucht de klas en alles is gelijk ie voor. Ook Volksrecht zelf in 't slot van zijn ar tikel steekt den tip van 't ezeloor uit en belijdt dom weg dat indien zij willen de omverwerping van de tegenwoordige maatschappij bespoedigen (sic), zij hun kinders moeten naar onzijdige scholen zenden. Aardige onzijdigheid die moet zulke vruchten voortbrengen. Wij beperken ons voor't oogenblik bij die onverdachte getuigenissen om de on mogelijkheid te bevestigen der onzijdig heid in het onderwijs, alhoewel wij nog zouden kunnen daar den innerlijken reden van geven en aantoonen hoe een meester noodzakelijk zijn godsdienstige of wijs- geerige overtuiging moet mededeelen aan zijne leerlingen. Dus «onzijdig onder wijs is goddeloos onderwijs. Welnu, zegt Emile Faguet Tot nu toe heeft het menschdom nog het middel niet gevonden om godsdienstig te zijn zonder goede zeden en om een degelijke goede zedeleer op te bouwen zonder godsdienst. Wel kunnen gemeentescholen in katho lieke gemeenten of dorpen, met katholie ke meesters, aan die goddeloosheid ont snappen, op voorwaarde dat er geen één leerling zich doe ontslagen van gods dienstleer want zoohaast er één enkel leerling ontslagen is, moet de meester, spijts zijn godsdienstige overtuiging zijn bek in zijn pluimen houden en om dien enkelen in zijn overtuiging niette krenken mag hij door zijn onzijdig onderwijs de overtuiging kwetsen van al de overigen. Maar in goddelooze steden en gemeen ten, zooals Meenen, Moskroen, enz. en in Staatsscholen, daar zijn de leerlingen nooit zeker van niet te botsen op mees ters die zich openlijk toonen als godde- loozen, zelfs communisten en bolchevis- ten, en die onbewimpeld pogen hun denk wijze aan hun leerlingen mede te deelen, zooals het van langs om meer het geval is in Frankrijk. Dus de officieele scholen zijn De Nationale Bedevaart naar Lourdes, 6000 deelnemers had het geluk twee wonderbare genezingen te boeken. Eene vandf LWuiSftPe,.Wi nilf} de eerste in de bron en de andere tijdens de processie. Het volk riep natuur lijk mirakel, maar de geleerden van het be- statigingsbureel, die traagzaam en zeker handelen, onderzochten en onderzoeken alles nauwkeurig en zullen maar later uitspraak doen. doorgaans de scholen der goddelooze po- York de vliegers onthaalde en midden het litieke partijen, waar de goddelooze pro- gejubel hoorden ze den Amerikaanschen pagandisten worden gevormd, waar de speaker d. i. den spreker die eerst kinders worden stelselmatig afgekeerd in't engelsch, daarna in't fransch zegde: van katholieke godsdienst en zedenleer.Wij moeten God bedanken, omdat de En daarom zenden zelfs vele liberale en socialiste ouders hun kinders naar de ka tholieke vrije scholen daarom ook trom melt Volksrecht zoo geweldig om de jongens van zijn lezers binnen te lokken in zijne barak, pardon, in zijn (jfficieele school. Daarbij beweren wij dat het vrij onder wijs (ten minste) zoo degelijk is als het officieel onderwijs, ook, indien sedert den oorlog de algemeene prijskamp tusschen Atheneums en vrije College's werd weg gecijferd, 't was enkel omdat in dien wed strijd het Staatsonderwijs er te kaal van afkwam. N'ogtans zulke wedstrijd was de doelmatigste controol van den Staat over de degelijkheid van het vrij onder wijs. Ten andere, de vrije scholen, zoo haast zij gesubsidieerd zijn (hetgeen allen vragen), die regelmatig zijn opzieners zendt. Dus, daarin nogeens liegt moed willig Volksrecht benevens nog veel andere leugens en ongerijmdheden, te ta melijk en te dwaas om ze in een artikel te weerleggen. Voorloopig besluiten wij Ouders, past open laat u niet beet nemen door de leugens van Volksrecht dat getrouw den raad volgt van Voltaire, vader der leugenaars Liegt maar altijd voort, er zal toch altijd iets van overblijven proef zoo wel slaagde Een watervliegtuig viel in de Garonne, zeeboezem die het uiteinde vormt van de Gironde, den stroom op wiens oevers Bordeaux gebouwd staat. Het vliegtuig zakte langzaam den dieperik in en een onderzeeër de Romazotti, die in de nabij heid was, vaarde er naar toe, dook onder het vliegtuig dat zich op zijnen rug plaatste en kwam wederom boven met zijnen kostelijken schat. Van daar voerde hij het naar de zee-haven van Toulon. Klimop langs de muren beschut dezen in plaats van ze wak te maken, zoo het gemeenlijk aanveerd wordt. De regen, die er op kletst raakt den muur niet aan, valt aan den voet van den muur en is grootendeels opgeslorpt door de klimop wortelen. Daarbij de bijkomende wortel tjes van den stam, die zich binnenwrin- gen in de geborstene moortel, zuigen er de wakte uit. Eindelijk in den zomer de woonplaatsen zijn beschut door den klim op tegen de warmte en in den winter te gen de koude. In 1908 vond men in Zuiden-Madagas- careen ei, metende 74 en 86 centimeters doorsnede. Het heeft een omvang van 8 liters of 16 demis bevatte zooveel voedsel nu totaal verdroogd als 150 henne-eieren. Dat is een ei van den vóór- historischen en overgrooten vogel Epi- ornis Het museum van New-York heeft «nor dat ei 75.000 frank geboden Op en vooruit zegde een cipier to een gevangene, gij zijt vrij Als het u belieft antwoordde de gevangene laat mij hier, 't schijnt dat het buiten zoo geweldig regent en ik ben liever in het drooge Mode. Met de Kruistochten brak in West-Europa eigenlijk het eerste mode tijdperk aan. De kruisvaarders importeer den toen namelijk de Byzarstynsche kleeding, d. i.deze van Constanti- Den 31 Augusti 1930 heeft bovengemeld bestatigingsbureel als mirakuleuse ge nezingen afgekondigd deze van Paula Margerie uit Cannes, voorgevallen den 27 Juli 1929... van Maria Chauvin uit Pa-! rijs, voorgevallen den 24 Augusti 1929... 'nopel die spoedig de stijve linnenklee- van Maria Trolong uit Rysel, voorgeval-'dij van dien tijd verdrong, len den 24 Augusti 1929 en van Alice' Een tweede mode zag het licht, tijdens Guillamin uit Valigny, voorgevallen ook het verblijf der Franschen in Italië, onder in 1929. Karei VIII en Lodewijk XII. Ook het ver blijf van vreemdelingen in Frankrijk, zoo als bij voorbeeld Catharina de Med.icis droeg bij tot de verspreiding der Itali- aansche mode. Het huwelijk van Anna van Oostenrijk, de dochter van den Spaanschen koning Philips III met den franschen vorst Lode" Als Costes en Bellonte, komende uit Parijs aanlandden in New-York, het volk staande Place de la Concorde >- te Pa rijs, hoorden door draadlooze thelepho- nie het geroep der menigte, die in New-

HISTORISCHE KRANTEN

Het Ypersche Volk (1910-1915, 1927-32) | 1930 | | pagina 1