vrn ooe Mmiw Iflande BERICHT Het Recht der Ouders in Zake SNIPPERINGEN WEET GE WAT 100.000.000 franken. Katholiek Weekblad van het Arrondissement Yper Kalanderberg, 1, GEKT betrokken bij de Het Kapitaal en de Resorven der bij deze UNIE aangesloten Banken overtreffen de 52" Jaar. - Nummer 48. 30 Centiemen. Zaterdag *.9 November 1930 (j. CASIER) V. ZITDAGEN. D' BRUTSAERT, Kamerlid, is spre- kelijk voor iedereen: Te POPERINGHE, in zijn hui», 's morgens, den Maandag en Vrijdag. Te YPER, den l8 en 38 Zaterdag der maand^ van 9 l/2 tot 12 uur, in den Katholieken Kring. Te WERVICK, den 28 Zaterdag der maand, van 9 y2 tot 12 uur, in H«4 Kapitel ABONNEMENTPRIJS 1 Jaar 15 fr. 6 maanden 9 £r. 3 maanden 5 £r Men abonneert in alle Postkantoren en in het Opstelbureel. ABONNEMENT VOOR 'T BUITENLAND: 25 frank. Op het Opstelbureel alleen te vragen. BEHEER EN OPSTEL ïo5, ZONNEBEKE STEENWEG, io5, YPER Postcheckrekening 40.201 waar op alle wekedagen alle inlichtingen te bekomen zijn van 14 tot 16 uur AANKONDIGINGEN Prijs bij overeenkomst. Alle Aankondigingen moeten tegen den WOENSDAG ten laatste ingezonden woraen. Kleine berichten en nieuws ten laatste tegen den WOENSDAG avond. HANDELAARS vraagt eene aankondiging in «HET YPERSCHE VOLK Wij hebben de eer ter kennis onzer lezers te brengen dat de abonnements prijs van Het Ypersche Volk voor het jaar 1931, evenals voor de andere weekbladen van de streek, op fr. 18.00 gesteld wordt. Wi; hopen dat onze lezers goed ont haal zullen doen aan de kwitantie die hun door tusschenkomst van den post dienst binnen enkele dagen zal aangebo den worden. Het Bestuur. Va- opvoeding en onderwijs hunner kinders Een bewijs dat het niet altijd 't ver stand of het goed oordeel is dat den nienseh belicht en leidt in zijn spreken en in zijn doen maar veel al de drift of het vooroordeel of het blind gevoelen, is dat de kwestie van de Vrijheid der Huisvaders nog algemeen aanveerd is en klaar getrokken is. !t Is reeds meer dan een jaar dat men dat vooizeke zingt en nog en schijnt men van gedacht niet uit te scheiden... Dage lijks wordt het nog opgediend en nog schijnt men voldoeding te smaken met eens dat deuntje in de eene of de andere gazetten weder op te halen... Nogthans 't klinkt als een afgezaagd strateliedje En wat nog het kurieuste is van al 't is dat er met die machtspreuk bijzonderlijk door liberalen geschermd wordt. Zou men niet zeggen dat ze de groote verdedigers zijn van de Vrijheid van den Huisvader en dat dit de spil is van hun politiek programma De Vrijheid Maar wie herinnert hem niet of wie heeft niet gehoord van dien verwoeden schooloorlog die zij over Belgie ontketend hebben Oh dan was er geen sprake van de vrijheid van den werkman dan klonk maar een woord of uw kind in onze school zonder God. of geen brood Aan ons de ziele van uw kind of de dood Alle vrijheid wierd hem bar- baarsch ontzeid En nogthans die werkman was ook een huisvader en dat kind was ook zijn kind Hoe toch een gedacht veranderen kan en een waarheid of een recht ongeldig worden dan telde de vrijheid van den huisvader voor geen oordje en nu is zij de groote reden... ja de slagreden die alles overtreft Maar nu laten wij dat hatelijk onge lukstijdstip van onze geschiedenis daar Hunne heerschappij is weg, en als het God belieft zal ze weg blijven. Onderzoeken wij zonder vooringeno menheid en enkellijk bij het licht der rede en in de waarheid der zaken de ware zin en de ware weerde dier spreuke. Vooreerst wat verstaat men hier door vrijheid Door vrijheid verstaat men gewoonlijk willekeur t. t. z. de keur van te handelen navplgens men wil of begeert. Dus hier in zake van onderwijs en opvoeding zou men verstaan de keur voor den huisvader van aan zijne kinders zulkdanig onder wijs of zulkdanige opvoeding te geven of niet te geven navolgens zijn welbehagen, zijn gedacht, zijne goest, zijne wil Heeft de huisvader die vrijheid De huisvader is niet vrij van aan zijne kinders geene opvoeding te geven. En als ik zeg niet vrij, dat wil niet alleenlijk zeggen niet vrij voor de Wet (vermits de leerplicht opgeleid is) maar niet vrij in geweten. Het kind, dat hij od de wereld gebracht heeft, heeft zijn recht. Dat kind heeft recht van leven en dus recht tot voeding, en daar het geen dier is, het heeft recht tot opweding, gelijk het recht heeft tot voeding. De Huisvader is dus hier in niet vrij maar hij is verplicht... en de vrijheid heeft hier niets in te doen waar plicht spreekt heeft de vrijheid te zwijgen. De grondreden is dees het kind is een schepsel Gods en als schepsel Gods heeft het die rechten die God aan dat kind gaf. Onder die rechten komen voren uit zijne voeding voor 't lichaam en zijn opvoe ding voor geest en ziel. Aanveerd zal men zeggen... De Huis vader is hierin niet vrij maar hij is vrij van aan dat kind zulk of zulke opvoeding te geven navolgens zijne goeste en beliefte Ook niet En waarom niet Om dezelfde reden Al wat er voor het kind moet gedaan zijn komt voort van de rechten van het kind f 't Is om het recht van 't kind tot be staan... dat het moet gevoed zijn 't is om het recht van het kind tot een zedelijk en geestelijk bestaan.dat het moet opgevoed zijn 't Is om het recht van het kind tot een menschelijk bestaan, dat het moet op menschelijke wijze opgevoed zijn. Nu van waar krijgt dat kind die rech ten, van Deze diehei geschapen heeft. Dus aan 't kind moet er eene opvoeding gegeven zijn waartoe het als schepsel Gods recht heeft. Dus in zake van zulke of zulke opvoe ding is de huisvader niet vrij... Hij heeft maar plicht 1.1. z. en die plicht van aan dat kind die opvoeding te geven waar door voldaan worde aan de rechten welke dat kind van God ontvangen heeft als mensch. Waar plicht spreekt daar moet vrijheid zwijgen Als wij nu vre'edzaam van Yper naar Langemarck over Pilkem gaan, trek ken wij dweers door de streek waar jaar op jaar gestreden en geleden werd voor de vrijheid van land en landaard. O]) een halve uur daaromtrent van Langemarck af, zien wij links en rechts de overgebleven versterkingen van den duitsch. Vervaarlijke bolwer ken zijn het. Zi j getuigen van wild ge weld en barbaarsche macht. Al dingen zij bij den voorbijganger wel wat nieuwsgierigheid af, wie is hij die niet eens of anders rond die schansen heeft gedraaid en ze langs alle kanten heeft bezien, toch vervullen zij ons gemoed met een heimelijken gruwel. Staan die blokken gewapend beton daar niet als de overblijvende droevi ge getuigen van den dood van zooveel helden, die daar vielen ter verovering- van het dierbaar land der Vaderen Lang nog zullen zij daar staan, 't Beuken van den tijd zullen zij weer stand bieden, gehavend, ja, maar niet vernietigd. Binnen jaren ziet het na komelingschap er naartoe op als naar die oude grafsteden welke onze voor vaderen hebben opgericht, en die waar hier, waar daar, nog te vinden zijn! Helaas! grafsteden, zij zijn het in derdaad Lang heerschte hier de vij and als een geduchte heer en mees ter... Dan brak de dag der herovering aan de dappere poilu samen met den slanken tommy trok vooruit op Vlaamschen bodem. LTren en uren, dagen en dagen, roffelde het trommel vuur van bulderende kanonnen 't staal werd er gezaaid in breede smetende grond werd omgeploegd en omgewenteld... De troepen scho ven vooruit, maar niet altoos was de vijand ontvesteld. Nog hield hij stand zijn machiengeweren ratelden en on barmhartig maaiden zij de golvende lijnen neder, terwijl een helsch vijan delijk wedervuur hui» graven dolf. En toch de vijand week!... Maar bij iede re versterking liggen de helden be graven een nederig zwart kruisje, twee gebroken geweren kruiswijs over malkander geworpen toonden hunne rustplaatsen aan. Daar rusten zij Althans ligt de streek omgewerkt. De vruchtbare landerijen spreken van krachtig herlevenhuizen en hoeven in hun weelderig midden strijden reeds lang met de gedachte aan den dood. Overal wist de noeste Ylaamsche hand de vernieling, zooveel het mogelijk is. te doen vergeten. Daar staan ze nog. daar blijven ze toch staan, die blokken beton, getuigen van jaren lijden en strijden. Links van den weg strekken zich die bolwerken, verder en verder, in lange reken uit. Namen, die wij vroeger diep in de gedachte droegen, borrelen in 't ge heugen opCraonne. Kloostermolen. Poste Centre Kwaebeek. Pape- goed. Cotinot. Mantia. Champaubert. en zooveel andere... Wat een mijme ring. een strijd van beelden, een wree- de jacht van droeve voorstellingen!... Hier is het nu zoo vreedzaam. Wij gaan er zoo rustig heen en weer. 't Le en spreekt er u in weelderigen graei en bloei Vroeger was hier het rijk van dén doodzooveel bloed werd hier ver goten; zoe el nachten werden hier in gespannen wake doorgebracht. Zij stonden hier op hunne posten, onze eenvoudige jongens, want zij, ze wa ren het die Franschen en Rngelschen kwamen aflossen en opvolgen. Overal hadden zij hun best gedaanhier zou den zij zeker niet ten achter blijven. 't Leven was er niets anders dan 't volle oorlogslevenAlles werd er gevonden in erbarmelijken staat geen plankenwegen, geen loopgrach ten enkel omgewoelden grond, hoog ten en laagten, holen vol water, einee- looze hagen pinnekensdraad, en daar. te midden in, de overgebleven schen- sen van den vijand. Die schansen, onze jongens kunnen ze bereiken! Maar hoe?... Hand jn hand in lange hagen trekken zij voor uitdiq> zinken zij in het slijk, een modderige deesem, gekneed door de voeten van de duizenden die hier reeds voorbijtrokken; soms glibberen zij uithun geweer dient hun als steun of zij rollen nog, bij een valschen stap langs de slibberige kanten der obus putten in het water. Liever vocht de poilu, spijts al zijn begeesterende dapperheid, aan de Norme en in Champagne. Daar was het droog, en veilig zaten zij di :p onder den grond, beschut tegen kogel en houwitser. Dans les Flandres, il n'y a que de l'eau et de la boue fn Vlaanderen is er niets dan water en slijk zoo getuigden zij. Onze helden kwamen op die stel lingen en 't werd er met den tijd wat heter aangelegd, 't Bleef er toch een «oorlogsleven». Bij dage en bij nach- te was het er gevaarlijk. De obussen wauwelden na een doffen slag van uit de verte naar de gemikte punten of ze zoefden ijlings, na een korten knal, in min dan een oogenwenk naast li in den grond: en snauw en de aarde met brokken ronkend staal spetterde om u heen. De mitrailleuzen ratelden, inzonderheid 's nachtszij klakten in uw ooren en onwillekeurig ondergin gen zelfs de moedigsten 't gevoel van veel kleiner te willen worden zij vie len ten gronde, instinktmatig, en wachten tot den kogelvlucht over hun hoofden was heengeschoven. 's Nachts vooral was er beweging op en rond de postenverkenners wer den uitgezonden in no mans' land 't land van vriend en vijand tot vóór de pinnenkensdraad, zelfs tot tusschen de vijandelijke postende verbinding tusschen fort en post werd regelmatig verzekerdeten en oor logsmateriaal werd bijgehaald... De nachten waren druk vervuld. C. J. ('t Vervolgt.) In het Vlaamsch Huis te Yper werd op 22. 23 en 24 November 11. eene vredestentoonstelling gehouden. Waarschijnlijk om aan de aanhan gers van 't Nationalisme te leeren hoe ze hunne politieke tegenstrevers moe ten met vrede laten... zooals het fat soenlijke menschen behoort. 't Schijnt dat er in Yper "een nieuw schandaal losgebroken is. De Ypersche Bode... pardon 't West- land wijdt aan dit schandaal, dat veel opspraak verwerkt, eene gan- sche kolom. Naar het schijnt zou een der taaie werkers... der onversaagde baanbre kers van het Nationalism, die van Oostvleteren via Poperinghe naar Yper overgewaaid is, uitgesloten zijn geweest uit een... biljartclub. Afgrijselijk, niet waar? Dat broekventie dat over z'n per soontje altijd hoogst tevreden is en er zelf met welbehagen over neer ziet, dat irresistiebel dandvtje, mag niet meer mee biljarten. BFj dit nieuws hebben' duizenden vrouwenharten getrild van weemoed en duizenden vrouwoogen bittere tra nen gestort. Hij. de schoone Appolo, zou vol gens 't Westland geen vaderlands liefde genoeg hebben om nog in dien club nog aan biljart mede te doen. Dat is mis. Voor zijn vaderlands liefde staan we borg. Hij heeft daar van genoeg bewijs geleverd geduren de den oorlog a la Buanderie et aux Bains Militaires A. U. B. SjC Een ongeluk komt nooit alleen. Pas was de man gedwongen, met twee lijfwachten, z'n biljartstok terug te halen of eene andere combinatie, die hem erg aan het hart, a son coeur innpmbrable, hield, liep ook voor hem verkeerd af en... zetelen zal hij niet. Eene verraderlijke steek in zijne oneindige ambitie. 't Is wreed en om te huilen. Vuile tongen zeggen dat hij in de nacht ook gehuild heeft en wat op z'n poot gespeeld... Maar het viel hem nogmaals tegen... en hij werd beleefd maar krachtdadig van de cimenttegels op de straatplaveien gezet... De kiezing van den Beheerraad van den Openbaren Onderstand bracht de Katholieken eene ware en aange name verrassing mede. Een der Na tionalistische kandidaten viel door de mand. Wat eene ellendige ontgooche ling. Ze ljadden makaar slecht afgespro ken of misschien .was er onder hen een raadslid die wat verstrooid is geweest of de combinatie slecht verstaan heeft... ten ware... In alle geval was het voor de natio nalistische raadsleden als een donder slag. Leuridan zag er bleek en groen van gramschap uit en in de zaal, waar vele nieuwsgierige Nationalisten wa ren verzameld om de overwinning hunner partij te begroeten, zagen er veel bekommerd uit... en wat ont goocheld op den hoop toe ïjc Onze vriend Edgard alis Roo- de Baas Ganzendonck zag er ook wat beteuterd uit. Vertelt men niet in stad dat hij, dank de stemmen der liberalen, socialisten en nationalisten als voorzitter in den Openbaren On derstand, zou zetelen. We vragen ons af wat die man toch gedaan heeft om zoo te moeten lij den. Het voorstel door gemeenteraads lid Leuridan gedaan is nogal kurieus. Hij stelde voor dat al de onderwijzers en onderwijzeressen der vrije scholen die om reden van Ylaamschgezindheid zouden afgesteld worden drie jaar lang hunne volle wedde zouden trek ken. 't Is een zeer eerlijk middeltje om deze onderwijzers en onderwijzeres sen tot eerbied voor het gezag aan te sporen, tot het streng naleven hunner verplichtingen aan te zetten en eene premie tot opstand, ongehoorzaam heid. enz. We vragen ons af waar Vlaamsge zindheid begint en eindigt Wie zal dat vaststellen. Wanneer wordt Ylaamschgezind heid. Nationalisme? Hoe lang blijft Nationalisme, Vlaamsgezindheid Maar het is maar een onnoozel mid- delje om aan de Nationalistische Par tij een ploegje goedkoope propagan disten te verzekeren... en dat op de kosten van al de belastingbetalers die van een ander gedacht zijn. 't Is pro per. hé? Dat heet men in het Vlaamsch peer- degedachten hebben M. Max, burgemeester van Brus sel, heeft in een der laatste vergade ring van de gemeenteraad, op inter pellatie van twee katholieke raadsle den formeel geweigerd de namen der straten in het Vlaamsch te vertalen. Hij beweert dat aan de vereischte van de wet voldaan is wanneer men slechts vertaalt de woorden: rue avenue place enz. Verder gaan ware, zegde hij, eene ware capitula tie. We zullen dus voortaan blijven le zen te Brussel op straatplaten rue de la femme poudrée straat en andere dergelijke. Gelijkheid in rechte en in feite. Als dat enge en reactionnaire begrip van de rechten van de Vlamingen het eenige is dat Max van zijne oorlogs jaren heeft opgedaan dan mogen we gerust bekeVmen dat het. voor een der koppen der liberale partij, maar bitter weinig is. F.n 't verwondert ons niet dat er te Brussel zulk slecht Vlaamsch ge sproken word. Als men z'n weg moet vragen naar de la femme poudrée straat of naar de du chien qui aboie straat is het ver gekomen. Maar van de intellectualiteit van Max is het een kurieus staaltje. 't Westland heeft nog 'nen brief geschreven aan den... Onbekenden Soldaat. Dat is een van zijne ma- nie's We lezen er met plezier de volgen de veelbeduidende bekentenis in: We denken alle soorten van fratsen uit om de franskiljons te plagen dat z'er bij zweeten Nooit werd pittiger en in meer pas sende bewoording de waarde van de Nationalistische politiek gekenschetst. Tot waar reklaam-drifi leiden kan Een amerikaansche apotheker zond naar een theater 50kaalgeschoren gentle- niens, die plaats namen in de beneden- afdeeling, (le parterre) Bij het optrek ken der gordijn, deden zij allen spontaan hun hoofddeksel af en al wie op verheve ner plaatsen zat, kon op de vijftig klets koppen groote gekleurde letters ontwa ren, die te lezen gaven Pillen P. Een theater in Brooklyn speelde een nieuw stuk, maar zonder bijval. De bij zonderste speelster, t' akkoord met den bestuurder en tegen groot geld, sprong van op de Brooklyn-brug in den Hudson, op een oogenblik dat, op en bij de brug, het krioelde van 't volk. Met groote be langstelling volgde een overgroote massa de in-schijn moeilijkereddingen'savonds las men in al de gazetten, dat de bijzon derste speelster van den Brooklynschen theater zelfmoord had willen plegen, om dat er te weinig volk was, bij de voor stellingen. 's Anderdaags en volgende da gen was de schouwburg opgepropt Gemiddelde levensduur van die ren Voor de eend 50 jaren de pape- gaai 50 tot 80 de kameel 50 de snoek 40 tot 50 de gier 40 de stier 30 het peerd 25 de hond 12 tot 15 het varken 20 de koe 20 de nachtegaal 16 de vos 15; het schaap 12 de geit 10 de kip 10; het konijn 8; de haas 7 de bie 1 jaar sommige rupsen eenige maanden sommige kevertjes eenige weken en de naam van de ééndagsvlieg wijst aan, dat er wezentjes zijn, wier broos bestaan slechts reikt van den opgang der zon tot aan haar ondergang. Nieuwe prcpïieet Ludendorf van rampsalige memorie voorspelt een nieu wen wereld-oorlog in Mei 1931. Frank rijk, België, Polen, Tcheco-Slowakie, Yougo-Slavie en Roumenië gaan vechten tegen Duitschland, Oostenrijk, Hongarie, Italië, Rusland en England Het oor logsterrein zal Beieren wezen In vijf weken zullen de Italiaanders en bondge- nooten totaal verslegen zijn !en Duitsch land zal verdwijnen 1930 is het jaar der officieele optel lingen. In Denemarkenzijn er 3.000.000 inwoners en 8.500.000 koppen vee (zwij nen inbegrepen). Te Rome, op den heuvel Aventyn staat een nonnenklooster. Dieven waren al over den hofmuur binnengedrongen, met het inzicht in de kapel te plunderen. De ganzen van 't neerhof begonnen te tieren en de dieven vluchtten weg. Het oude Rome, ettelijke eeuwen vóór C., was aangevallen door Galliërs. Het fort der stad was de versterkte heuvel Capitolium en als oninneembaar aanzien. Op een nacht slaagden de Galliërs de steile rotsen te beklimmen, die langs een kant de basis van den heuvel vormden en langs waar geen wacht gehouden was. Wanneer zij reeds op het punt waren de vestingsmuur te bereiken, de waakhon den waren nog niets gewaar, maar de ganzen van 't Capitolium begonnen te tieren, gaven alzoo 't alarm en redden Rome. Daarom in het vervolg, bij open- bare praalstoeten in Rome, droeg men 'een doode hond op eene pijk gestoken, juist vóór een versierde draagstoel, waar op tusschen kostbare kussens een levende gans lag. Katholieke Actie of leeken-apos- tolaal. Zulke apostels zijn in Amerika de Columbus'-Ridders, die nu 50 jaar bestaan en hunne organisatie telt voor het oogenblik 625.000 leden. Gedurende den laatsten zomer hebben er te Rome drie heiligverklarin gen plaats gehad Op 22 Juni verklaar de zijne Heiligheid Paus Pius XI als on feilbaar zeker, dat Zuster Lucia Philippi

HISTORISCHE KRANTEN

Het Ypersche Volk (1910-1915, 1927-32) | 1930 | | pagina 1