Wie Ontdekte Amerika
Oifwensclte
Handelsbank
NA OPSLORPING /AN ANDERE BANKEN
De Wereldbrief
WEET GE WAT
de este Vlaanvohe Bank
boeko,
25 millioen Fr. Kapitaal
15 millioen Fr. Reserves
53e Jaar. - Nummer 12.
35 Centiemen.
Zaterdag 21 Maart 1931
Katholiek Weekblad van het Arrondissement Yper
Handelaars
HET YPERSCHE VOLK
N. V.
Hoofdzetel GENT, Kalanderberg, 1.
Bijhuizen ANTWERPEN, Lange Nieuwstraat, 17.
BRUSSEL, Wetstraat, 84, enz.
253 Agentschappen en Kantoren
in Oost- en West-Vlaanderen en Brabant.
ABONNEMENTPRIJS
1 Jaar 18 fr. 6 maanden 10 £r. 3 maanden 6 £r
Men abonneert in alle Postkantoren en in het Opstelbureel
ABONNEMENT VOOR T BUITENLAND
28 frank. Op het Opstelbureel alleen te vragen.
BEHEER EN OPSTEL
io5, ZONNEBEKE STEENWEG, io5, YPER
Postcheckrekening 40.201
0- casier)
waar op alle wekedagen alle inlichtingen te bekomen zijn
van 14 tot 16 uur.
AANKONDIGINGEN Prijs bij overeenkomst.
Alle Aankondigingen moeten tegen den WOENSDAG
ten laatste ingezonden woraen.
Kleine berichten en nieuws ten laatste tegen den
WOENSDAG avond.
In Zuid-Amerika, namelijk in Bra
zilië, tusschen Sumuru en den stroom
Parimé gewest, Rio-Banco, is er eene
rots, vijftien meters hoog en rond-
vormig. Daar op staat een opschrift
te lezen, waarvan de letters een cen
timeter diep in den steen gekapt zijn
en gevuld met rood cement, dat
schijnt er in gebakken te zijn ge
weest. Die rotse is gekend onder den
naam: Pedra pintada (gekleurde
steen) of ook nog Pedra da Giboia
(steen van het Boa-serpent). Een ge
leerde Souza Ramos, wel bekend met
de egyptiaansche kunst en oudheden,
heeft het opschrift kunnen ontcijfe
ren en zegt dat het Pheniciaansch is.
De Phenicianen waren vermaarde
koophandeaars en zeevaarders, veel
eeuwen vóór Christus.
In de streek van den Amazone-
stroom, (wiens lengte 6500 Km. is)
ontmoet men veel grieksche en phe-
niciaansche opschriften. De kunstge
bouwen der Azteken (die woonden
in 't hedendaagsche Mexico-land)
hebben gelijkenissen met deze van
Egypte en men vindt er zaken die
doen denken aan de Etrusken (oud
midden Italië) en aan den Thibet
(centraal Asia). In Amerika ontmoet
men pyramiden gelijk in Egypte en
evenals de Egyptianen gelooven de
inboorlingen van Brazilië aan de ziel-
verhuizing, aan den invoed op 's
menschens levens der dierenriem (le
zodiaque) en hebben soort gelijkende
ritueele afwasschingen. Men vindt
ook in de nieuwe wereld mummies,
d. i. eeuwen-oude gebalsemde licha
men. In Noord-Amerika, niet ver van
Boston ontdekte men Carthaginee-
sche opschriften en de Kichma-taal
van Perou schijnt af te stammen van
oude asiatische talen. Chineesche in
vloed is er ook te bespeuren en buiten
de baardlooze roode-huiden die den
Egyptiaan verraden, zijn de eerste
bewoners des lands mogelijke gelu-
we Asiatikers geweest, overstappen
de van Asia naar Amerika langs de
Behring-zee-engte.
Wie onder de oosterlingen kwam
nu eerst in betrek met die westerlin
gen? Herodote spreekt van reizen
door de Pheniciers ondernomen, al
over den oceaan naar de Westerlan-
den, de prachtige streken van de da
lende zon Cornelius Lapide spreekt
van den pro-consul Quintus Metel-
lus Celer, die van den koning der Su-
even eenige slaven roode-huiden ten
geschenke kreeg. Geleerden durven
veronderstellen dat het goud komen
de van Parvaïm en gebruikt door Sa
lomon van Perou kwam. 't Is eene
meening, die Cornelius Lapide aan
haalt in zijnen uitleg op den II boek
der Paralipomenen, en die zegt dat
schrijvers beweren als dat het goud
van Parvaïm getrokken uit het land
genoemd Orphir zoude komen van
Perou.
In de jaren 800 bestonden er bloei
ende christenheden op de Labrador-
sche kust (Canada) en in Mexico-
land. Ten jare 1193 en 1306 verkocht
men in Ferrare en Modène (Italië)
bresiliaansch hout, komende van
over den oceaan Groenland en de
St Laurentius' stroom werden ont
dekt door Randa ten jare 985 en be
zocht door Bjoern in 1001 en door
Madec in 1170.
En als wij kinderen waren leerde
men ons dat de icestersche Indien
ontdekt werden in 1U92 door Christo-
phel Columbus en dat AMERIGO (d.
i. Emeric) V esp us, een Italiaander,
zijnen naam schonk aan de nieuwe
■wereld.
Het herspellen
der namen van Gemeenten
in West-Vlaanderen
Abonneert U op
«HET YPER3CHE VOLK
De Commissie gelast met het toe
passen van eigennamen aan oorden
drukt den wensch uit het spellen der
namen onzer Vlaamsche Gemeenten
te éénvormen.
Deze nieuwigheid heeft veel op
schudding veroorzaakt bij de Burg
meesters en Edellieden, en, tijdens de
bespreking van het Budjet van Bin-
nenlandsche Zaken, heeft de H. Ame-
lot de klachten en beknibbelingen der
belanghebbenden uiteengezet. De be
voegde Minister heeft verklaard dat
de Regeering nog geene houding wil
de nemen.
De H. Ch. van Renynghe de Voxvrie
bekampt het invoeren dezer nieuwig
heid en treedt behendig, wel gewa
pend en krachtig op.
Het spellen der Eigennamen ven
Gemeenten is eene gelegenheid
eene daadzaak. Die naam is een voort
brengsel uit verloopen tijdenhij be
hoort aan de folklore in 't leven der
Gemeente. De staat is vroeger, uit be-
stuursnoodwendigheid, verplicht ge
weest het spellen der namen van ge
meenten vast te stellen. Dit is eene
afgedane zaak die men moet eerbiedi
gen.
Met jaloerschheid moeten wij de
namen onzer vlaamsche gemeenten
bëhOltderi. 'Zooals zij in de geschiede
nis zijn ingegaan, zooals zij gedurende
den wereldoorlog zijn geschreven ge
weest, zooals zij met het teeken der
heldenmoed op de landskaarten te
prijken staan.
De Duitschers hebben wel onze dor
pen kunnen vernielen, maar hunne
namen raken, dat nieten 't en past
aan geene Belgische geleerden, deze
te veranderen.
De met roem omkransde Yzerdor-
pen zullen onverminkt hunne namen
behouden, en hunne bescherming uit
strekken over het gansche Land.
't En kan niet dat de Zegepralen op
de standbeelden onzer Helden in gul
den letters gebeiteld, zouden misspeld
zijn.
't En mag niet dat onze nakomelin
gen de namen loochenen die geschre
ven staan op de kruisjes die schuilen
onder de dorpstorens.
Er moet blijven geschreven: Caes-
kerke, Clercken, Cortemarck, Coucke-
laere, Dixmuide, Handzaeme, Keyem,
Merckem, Reninghe, Stuyvekensker-
ke, Becelaere, Bixschoote, Boesinghe,
Crotnbeke, Dickebusch, Dranoutre,
Elverdinghe, Gheluvelt, Gheluwe,
Houthem, Langemarck, Locre, Pas-
schendaele, Poelcapelle, Reninghelst,
Rousbrugge-Haringhe, Vlamertinghe,
Voormezeele, Wervicq, Westoujrè,
Wijtschaete, Zuvdschoote
en niet Kaaskerke, Klerken, Kor-
temark, Koekelare, Diksmuide, Hand
zame, Keiem, Merkem, Reninge,
Stuivekenskerke, Beselare, Bikscho-
te. Boesinge. Krombeke, Dikkebusch,
Dranouter, Elverdinghe, Geluveld,
Geluwe, Houtem, Langemark, Loker.
Passchendale. Poelkapelle, Renin-
gelst, Roesbrugge-Haringe, Vlamer-
tinge, Voormezele. Wervik.^Westou-
ter. Wijtschate, Zuidschote.
't En mag niet dat het willekeurig
modernism onzer geleerden de ge
meenten oplegge hunne eigennamen
te wijzigen.
De Vlamingen zullen protest tee
kenen tegen het onrecht de vrijheid
aangedaan.
Van uit alle hoeken komt men op
tegen die ongewenschte nieuwigheid,
de eene uit verontwaardiging, de an
dere met het voorgevoelen dat die
onnoodige wijzigingen botsingen zul
len veroorzaken tusschen het midden
bestuur en de gemeenten.
De Heer Ch. van Reninghe de Vox
vrie zamelt de protesten tegen die
namenverwoesting in.
Wij wenschen hem hartelijk geluk
in zijne onderneming.
CASTI CONNUBII
verscheen dezer dagen in volksuitga
ve, samen met de Vastenbrief van het
Belgisch Episcopaat over het Chris
telijk Huwelijk door het Sekreta-
riaat der Bonden van het H. Hart,
16, Korte Schipstraat, Mechelen.
Het tweekleurig titelblad is zeer
■stemmig, terwijl de inhoud ptrak-
tisch en overzichtelijk werd gemaakt
door een samenvatting in vette let
ters met doorloopenden tekst.
Het boekje, 64 bladzijden groot,
wordt verkocht aan den spotprijs
van één frank.
Groote prijsverminderingen wor
den toegestaan aan de propagandis
ten die in steden of dorpen de mas
saverspreiding willen verzekeren.
Wie een proefexémplaar wenscht
te ontvangen, stortte de som van 1 fr.
op postcheckrekening 89531, Sekre-
tariaat der Bonden van het II. Hart,
Mechelen, met de noodige vermelding
op de keerzijde van de strook.
Een eerste oplage van 50.000 werd
op enkele dagen bijna uitgeput. Een
nieuwe oplage verschijnt dezer da
gen.
Salamayique (Spanje) had eertijds
eene vermaarde Hoogschool, waar be
gin de XVII" eeuw er 7000 studen
ten warenAlcala had ook eene hoog
school, mededingster der voormelde.
Te Salamanque weerde men zorgvul
dig het verdoolde gras weg, dat tus
schen de koersteenen groeide, zeg
gende: Dit doen wij om te beletten
dat er ezels de school zouden binnen
komen Te Alcala liet men dat
gras groeien en men beweerde
Hier is er geen gevar dat er ooit
ezels zouden durven binnenkomen
In Rusland zijn er veel intellectu-
eelen, die in de bosschen en zagerijen
moeten dwangarbeid verrichten.
Napoleon had ook een intellectueel
tot dwangarbeid veroordeeld't Was
zijn schrijver. Napoleon heeft 27.000
brieven uitgezonden; hij kon rap en
snel zijne gedachten uitbrengen,
maar niet neerpennen. Dit was het
werk van zijnen schrijver, die eens
zuchtende verklaardeGisteren heb
ik met den Keizer gewrocht van 's
noens tot twee uren na middernacht
van dezen morgen was ik aan 't werk
ten 7nu is het 11 uren en ik zal te
peerde een wandelingske doen van
een kwart in 't park, terwijl de Kei
zer noenmaalt
De beeldhouwer Gambassi, wonen
de in Toscane in de XVIT eeuw, werd
blind op twintigjarigen-ouderdom,
wat hem niet belette verschillige por
tretten te maken in gebakken aarde,
die ware kunstgewrochten zijn. o.m.
dit van Paus Urbanus VIII. 't Was
hem voldoende met de vingers te kun
nen wrijven over een aangezicht, om
nauwkeurig de wezenstrekken te kun- j
nen weergeven.
Nieuwe toepassing der thanks, in
den laatsten oorlog tot stand geko- j
men. De lintvormige wielen dragen j
een geheel stelsel, voorzien van een
machtigen boor, die loopgraven
graaft, door weiden en landerijen,
effen of hobbelachtig.
Einde 1930 waren er in België
106.000 min herbergen, dan in 't jaar
1912.
In Canada is overleden in 91 jari
gen ouderdom, Mgr Grouard, die
meer dan vijftig jaar als Bisschop
dienst deed in de ijsstreken van
Noord-Amerika. Hij had een grens
loos vertrouwen in den H. Josef en
het is op zijn aandringen dat, onder
de biddende uitroepingen van na het
lof, ingelascht werdH. Josef, al
lerzuiverste Bruidegom van Maria,
B. V. O.
In Engelsch-Indië heeft een katho
lieke inlandsche priester, in de alou
de kerk van Alehgad, een persisch
kruisbeeld in graniet ontdekt, dag-
teekende van vóór 12 eeuwen. Het is
75 centimeters lang en 60 bred. Het is
opschrift heeft men nog niet kunnen
ontcijferen.
Tot nu toe, het schoonste crucifix,
dat men kent, is nog altijd het ver
maarde Christus' beeld van Keizer
Karei s>. Het werd gemaakt in elpen
been (ivoor) door een mahomedaan-
schen kunstenaar en is een halven
meter hoog. De bloedstrepen zijn
weergegeven door een groot getal
nevens-elkander-geplaatste roode ro
bijnen en waar het bloed schuimend
voortkomt, het schuim bestaat uit
kleine diamanten.
Vóór eenige jaren.
Volksvertegenwoordiger Amelot,
geweldige voorstaander der lijken
verbranding, deed te Syngem, met
zekere plechtigheid zijnen hond,
waaraan hij veel hield... begraven.
De treurmarche van Chopin, zoo
wel gekend en afgezaagd, heeft de
meester gecomponeerd voor de be
graving van zijne kat... Kunstenaars
gril!
In Agardir streken geheele wolken
sprinkhanen neder en terwijl zij hun
ne verwoestingen aanrichtten wer
den zij overvallen door een geheel
leger ooievaars; deze verslonden ze
om na gedaan werk verder te vliegen
op zoek naar andere zwermen.
In 1927 begon Reverend Charles
Coughlin, uit Détroit (V. S.), den
Zondag, te sermoenen per radio.
Veel van zijne aanhoorders schreven
hem naderhand om inlichtingen of
lieten hem almoesen geworden voor
zijn werk; deze laatsten werden door
dit zenden lid van zijn Radio-Lea
gue of the little flouwer d. i. Radio-
vereeniging der Kleine Bloem.
Het mostaardzaadje werd een boom!
Oordeelt: Alle Zondagen nu, huurt
die apostel voor ééne uur 17 ameri-
kaansche uitzendingsposten, hetgeen
hem wekelijks 290.000 fr. kost. Men
schat op 10.000.000 het getal aan
hoorders dier sermoenen en waarvan
velen protestant zijn. Na het ser
moen van Kerstdag ontving E. H.
Coughlin 75.000 brieven, de helft ko
mende van andersdenkenden, en re
gelmatig per week komen er hem
50.000 brieven toeVoor die brief
wisseling te bezorgen, heeft hij 52
geestelijken die medehelpen.
De bestuurders der «Lloyds» Bank
van Londen verklaren dat er maar
een middel is om de crisis te over
winnen de zotte en verouderde
deugden aankweeken, die men noemt
Verduldigheid en spaarzaamheid!»
In Italië verschijnt een evangelie
boek, gedrukt te Bergame, van
daar komen de peren die men Berga
motten noemt, en die voorzien is
van 150 kunstplaten, weergeVende
-JOAV ■SJOJS90J\[ OJOO.lS UUA U0[30JOJB-}
den aangesprokende Belgische
School der XVIII" en XIX" eeuw;
de vlaamsche school der XV°, XVI"
en XVIT eeuwde fransche school
der XVI", XIX" en XX" eeuw; de
engelsche school der XIX" en XXe
eeuw; al de italiaansche scholen
van af de eerstelingen (Primitifs).
vraagt eene aan kondiging in