Gis
andelsbank
NA OPSLORPING VAN ANDERE BANKEN
0
Voor onze Hop
Radio - Omroep - Taksen
de eerste Vlaamsche Bank
boekt,
25 millioen Fr. Kapitaal
15 millioen Fr. Reserves
53r Jaar. - Nummer 26.
35 Centiemen.
Zaterdag 27 Juni 1931
Katholiek Weekblad van het Arrondissement Yper
Het Provinciaal
Katholiek Congres
WETSVOORSTEL
N. V.
Hoofdzetel GENT, Kalanderberg, 1.
Bijhuizen ANTWERPEN, Lange Nieuwstraat, 17.
BRUSSEL, Wetstraat, 84, enz.
253 Agentschappen en Kantoren
in Oost- en West-Vlaanderen en Brabant.
ilolli
ABONNEMENTPRIJS
1 Jaar 18 fr. 6 maanden 10 fr. 3 maanden 6 ff.
Men abonneert in alle Postkantoren en in het Opstelbureel.
ABONNEMENT VOOR 'T BUITENLAND:
28 frank. Op het Opstelbureel alleen te vragen.
BEHEER EN OPSTEL
io5, ZONNEBEKE STEENWEG, io5, YPER
Postcheckrekening 40.201
(j. caster)
waar op alle wekedagen alle inlichtingen te bekomen zijn
van 11 tot 16 uur.
AANKONDIGINGEN Prijs bij overeenkomst.-
Alle Aankondigingen moeten tegen den WOENSDAG
ten laatste ingezonden woraen.
Kleine berichten en nieuws ten laatste tegen den
WOENSDAG avond
Sedert lange eeuwen heeft de naam der
lieve Heilige, de kleine Vlaamsche Stad, waar
ze lijden kwam en begraven werd, roem en
vermaardheid geschonken. Elk jaar met d°
Godelievedagen (6 tot 30 Juli) komen dui
zenden pelgrims van heinde en verre toege
stroomd, naar het prioraat "Ten Putte» waar
de Heilige leefde en gemarteld werd en naar
de parochiekerk waar haar heilig gebeente
wordt vereerd en haar graf aangewezen.
Maar ook buiten die weken van grooten
toeloop gaat er geen dag voorbij of bedevaar
ders worden in de heiligdommen te Gistel
aangetroffen, want Ste Godelieve is in den
echten zin van het woord eene Volksheilige.
Menigvuldige mirakelen hebben bewezen
wat groot vermogen deze heilige bij God ge
niet en hoe krachtig hare voorspraak is tot
het bekomen van troost en genezing in alle
geestelijke en lichamelijke noodwendigheid.
De Heilige Godelieve wordt gediend en aan
roepen als bijzondere patrones van allen, die
in droefheid of benauwdheid verkeercn en als
voorspreekster bij God, om vrede in den hu
welijken staat te bekomen en te bewaren. Zij
wordt ook gansch bijzonder aanroepen voor
alle oog- en keelziekten.
Aan de talrijke pelgrims, die dees dagen
naar Gistel zullen komen, zal het zeker ge
noegen doen, een en ander te vernemen over
de talrijke herinneringen die de heiligdom
men van Gistel nog bevatten, alsook enkele
aanwijzigingen over de manier om Ste Gode
lieve het best te vereeren.
Sinte Godelieve werd geboren in het graaf
schap Boonen (Boulogne-sur-mer), van edele
ouders met name Heinfried en Odgiva.
Het graafschap Boonen behoorde toen bij
Vlaanderen, het Vlaamsch werd er gespro
ken, ook de namen Godelieve, Heinfried en
Odgiva zijn Vlaamsche namen. Zoodat ook
door hare afkomst en taal, Godelieve aan
Vlaanderen behoort.
Volgens Drogo, geschiedschrijver en tijd
genoot van Ste Godelieve, waren het hare
ouders die den echtgenoot voor hunne doch
ter uitkozen. Hunne keus viel op Bertolf,
Heer van Gistel. Deze kwam met zijne ver
loofde naar Gistel, waar de huwelijksplech
tigheid, gedurende drie dagen, gevierd en
door Bertolf's moeder, Iselinde, geleid werd.
Doch dit was slechts het voorspel der tra
gedie. Als de feestviering voorbij was. bleef
Hertoif bij zijne ouders inwonen, terwijl Sajhé"
bruid naar de hoeve gezonden werd. Daar nu
begint de lange martelie. Eerst is ze een ver
latene, dan eene verdrukte. Als slavin werd
ze behandeld de knechten hadden van
Bertolf opdracht gekregen haar het leven on
mogelijk te maken men deed haar aller
hande vernederend werk verrichten en voor
voedsel kreeg ze niets dan een stuk droog
brood.
Godelieve verdroeg alles met een hemel-
sche verduldigheid en dit juist miek Bertolf
woedend. Nu zal hij zijn toevlucht nemen tot
het geweld.
Hij beval aan twee zijner dienstboden,
Lantbertus en Nacca, zijne vrouw te ver
wurgen. Dit geschiedde in den nacht van
6 Juli 1070. Om zeker te zijn dat de dood
haar werk zou verrichten, dompelt men het
hoofd onder het water. Van dat oogenblik af
kreeg dit water eene wonderbare kracht tot
genezing van allerlei ziekten.
Den volgende dag werd het lijk naar de
parochiekerk overgevoerd en begraven. Toen
gebeurde daar het eerste der vele wonderen,
waardoor God het graf zijner lieve Heilige
zou verheerlijken. Het koren dat op de uit
vaart aan de armen werd uitgedeeld, werd op
mirakuleuze wijze vermenigvuldigd en in
meel veranderd.
Een half uur buiten Gistel, ligt het
Prioraat Ten PutteDaar was het dat
Sinte Godelieve geleden heeft en gestorven is.
Eerst dus een bezoek gebacht aan het Put
je waar talrijke herinneringen aan Sinte
Godelieve bewaard gebleven zijn. Midden de
kloostergebouwen, dicht tegen het koor der
kerk ligt het Putje Daar komen de bede
vaarders drinken en hunne oogen wasschen
en gewoonlijk dragen zij van het Godelieve-
water meê naar huis. Van daar gaat de be
devaarder, naar de plaats waar Sinte Gode
lieve op bevel van Bertolf opgesloten zat.
Nabij de plaats der gevangenis vindt men de
kapel van het wonder naaiwerk, dat volgens
de geschiedenis, 14 jaren na haren dood,
door Godelieve zelf gemaakt werd.
Nu zal de bedevaarder het park van Gode-
lieve's klooster rondwandelen en de plaats
gaan vereeren waar de Heilige verwurgd
werd.Daarna zal hij de oude mote beklim
men, waarop in vroegere eeuwen de hoeve
stond, waar de Heilige leefde.
Daar staat nu de kapel gezeid der kraaien»
die daar gebouwd werd ter gedachtenis van
het mirakel der kraaien.
Na hier onze godsvrucht te hebben vol
daan, zetten wij onze bedevaart voort en
gaan wij nu bidden op het graf van de lieve
Heilige in de parochiekerk. Op onzen weg
komen wij het Naaikapelletje tegen. Het
staat tegen den weg op eene kleine hoogte,
in het lommer van twee oude lindeboomen.
't Was hier dat Godelieve het naaiwerk ver
vaardigde, dat wij op het Prioraat hebben
bewonderd.
Wij naderen stilaan het oude steedje, waar
boven de slanke toren opsteekt en de bede
vaarders naar zich toeroept.
Ten tijde van Sinte Godelieve was het
maar een klein houten kerkje, gesticht door
St. Arnoldus. 't Was in dat kerkje dat het
huwelijk werd ingezegend en dat Sinte Gode
lieve zoo dikwijls kwam bidden en troost
en sterkte vond om met verduldigheid haar
lijden te dragen.
De toeloop naar het graf van Ste Gode
lieve werd zoo groot dat men genoodzaakt
werd het houten kerkje te herbouwen tot
een groote kerk, die 21 altaren bevatte.
De Godelieve-beuk, der tegenwoordige
kerk, is voor den bedevaarder, een zeer aan
trekkelijk heiligdom geworden. Daar heeft
men alle gedachtenissen der Heilige bijeen
gebracht, die nog voorhanden waren. Deze
Godeiieve-kapel is vooral aantrekkelijk door
de 4 muurnissen waarin de gedachtenissen
der Heilige werden ondergebracht, door een
reeks mirakelschilderijen der 18' eeuw en
door de gekleurde glasramen, die bijzonder
keurig werden uitgevoerd.
In een der muurnissen wordt het graf
aangewezen, het is gemaakt uit arduinsteen
en marmer en daarboven ligt uitgestrekt de
Heiiige Godelieve, als religieuse. Tusschen
de ramen, lezen we volgend opschrift:
O Gjdelijeve filia Heynefroitis utvercoren
Te Lundefort geboren
Ghemarterlijzeert buten Ghistele in LXX
mach men horen
In LXXXIIII binnen Ghistele tonser
oorboren
Santyne verheven en ten autaer vereert
Bi Gregorius Paus den sevenste
gecanoniseert.
Daar treft men ook den put aan, waar
van het water op mirakuleuze wijze, in de
nabijheid van het graf ontsprong.
Doch hetgeen vooral de bedevaarders naar
hier aantrekt, zijn zeker wel de kostbare
rijven, bevattende het volledig gebeente der
Heilige.
Over de echtheid dezer relikwiën bestaat
geen de minste twijfel. Veertien jaar na
het zalig afsterven, den 30 Juli 1084, kwam
Radbod, bisschop van Doornijk, het graf
onderzoeken en de heilige overblijfsels ver
heffen.
Meermalen in den loop der eeuwen had
de erkenning en de verheffing der relikwiën
plaats.
Bij deze gelegenheid werden zij gewoon
lijk verfierterd, 1.1. z. in een nieuwe rijve
neergelegd. De laatste verheffing werd ge
daan in 1907, door Mgr. Waffelaert, bisschop
van Brugge, die de groote rijve in verguld
koper geschonken heeft.
De tweede rijve bevattende het Heilig
Hoofd, werd gemaakt na de fransche revo
lutie. Deze relikwie werd sedert eeuwen af
zonderlijk bewaard, wellicht sedert de erken
ning in 1380. Want in 1392 deed Heer Jan
van Gistel Sinte Godelieven Hooftin
silver beslaan
In de laatste tijden wérd den eeuwenouden
ommegang nieuwen luister bijgezet, door het
aanbrengen van 4 kapelletjes rond de kerk,
waar enkele gebeurtenissen uit het leven der
Heilige worden voorgesteld en die den pel
grim zullen helpen, om in godvruchtiger
stemming den ommegang te doen.
Aan de duizenden bedevaarders, die dit
jaar weerom Sinte Godelieve, in haar heilig
dommen te Gistel zullen komen vereeren,
zeggen wij van nu reeds Hartelijk Wel
kom 1
Niemand meer onder de Katholie
ken van West-Vlaanderen die niet
weet dat op Zondag 5 Juli een pro
vinciaal katholiek Congres plaats
heeft te Brugge. Van uit alle steden
der provincie en van de grootste ge
meenten, die met opzet daartoe be
zocht werden, luidt de mare dat de
beste katholieke werkers er aan hou
den deel te nemen aan dit Congres.
Maar elke gemeente, ook de kleinste,
zou daar eenige mannen als afgevaar
digden moeten naar toe zenden, ka
tholieke boeren en burgers en werk
lieden.
Uit 't Zuiden der Provincie trek
ken dien dag met honderde H. Har
te bonders naar het Eucharistisch
Congres te Rijssel. Dat is goed,
maar 't mag geen reden worden om
met geen groep katholieke voorman
nen naar Brugge te reizen.
Voor het eerst sinds lang komen
daar gemoedelijk, uit alle standen,
de katholieken bijeen om gezamen
lijk te spreken over alles wat katho
liek openbaar leven aanbelangt. Dat
moet ons beter doen gevoelen dat we
in meenige zaken eensgezind zijn;
en dat er in zaken waar er verschei
denheid van meening heerscht, er
wel middel bestaat om eensgezind te
worden.
We roepen er vooral de aandacht op
dat er in een van de afdeelingen het
economisch vraagstuk besproken
wordt, waar juist meeningsverschil-
len zullen aan den dag komen.
Vier inleiders die behooren tot de
vier sociale standsgroepeeringen zul
len er het woord voeren en het stand
punt uiteen zetten van hun stand.
Daar wordt dus de gelegenheid ge
boden voor allen die er belang in
stellen hun zienswijze te toetsen met
deze van hun geloofsgenooten uit de
andere standen.
Wat kan er beter gewenscht dan
dat elk een klare taal spreke, 't Wa
re wonder dat men alleman zoo op
eens zou kunnen akkooi-d stellen,
maar dat is ook niet noodig. Mor
gen komt ook alhier, en dit Congres
zal mogelijks het eerste worden van
een heele reeks. En wat zou u be
letten dat een der besluiten van dit
Congres zou bestaan in het stichten
van een bestendig gemengd studieco-
miteit, zooals er- hier voor tien jaar
een bestond. Niemand toch onder ons
is er die geen ode wil met alle ge
loofsgenooten, en onze Christene So
ciale leer verkondigt toch dat elke
stam zijn recht kan bereiken zonder
daarom in ooidog te leven met ande
ren.
Wie van goeden wil is ga dan lui
steren en meespreken als 't hem be
lieft.
DE PERSTENTOONSTELLING
Met dit Congres, zooals werd aan
gekondigd, gaat een perstentoonstel
ling gepaard. Deze heeft plaats in
de feestzaal van St Lodewijkscolle-
ge, en wordt plechtig geopend den
Zaterdag 4 Juli om 3 uur. Ze
blijft open heel de volgende week.
't Is de eerste maal, gelooven wij
dat dergelijke tentoonstelling plaats
grijpt. Alle katholieke bladen en tijd
schriften van ons land, zoo Vlaam
sche als Fransche, handelend over
gelijk welk onderwerp, werden uit-
genoodid om saam daar twee exem
plaren van hun uitgave te sturen.
De inrichters staan er zelf verstomd
bij het bestatigen hoeveel dergelijke
katholieke uitgaven bestaan in Bel-
gie. Vele honderden werden reeds in
gestuurd. 't Zij hier terloops herin
nerd, aan alle uitgevers, d'ie wel
licht geen verzdfek ontvingen dat zij
gerust al hun katholieke bladen en
tijdschriften mogen insturen, op
't adres van Mijnheer Joseph Verbe-
ke, Noordzandstraat, 61, Brugge.
Geen enkel katholiek of hij zal er
belang in stellen die tentoonstelling
te gaan bezichtigen, 't Moet voor al
len een versterking van zijn katholiek
geloof zijn, te zien hoe machtig veel
er op dat gebied voor ons gedachten
gewerkt wordt. Voor velen ook, die
in dergelijke werking betrokken zijn,
zal 't een gelegenheid zijn om te lee-
ren en wellicht ook om met andere
werkers voeling te zoeken tot inni
ger samenwerking.
Alleen reeds om die tentoonstel
ling te bezoeken, zal 't een voldbende
reden zijn, om dien Zondag 5 Juli
naar Brugge te gaan.
M. Brutsaert, katholiek Volksvertegen
woordiger van Yper-Poperinghe, heeft ter
Kamer een wetsvoorstel ingediend, om de
bereiding, de verkoop en de invoer der droge
hop te regelen.
betreffende de regeling van de
toebereiding, den handel, den af
zet en den invoer van droge hop
TOELICHTING
Mevrouw, Mijne Heeren,
Al de sprekers die deel genomen hebben
aan de interpellatie over de hopcrisis, in
Maart 1930, waren het eens om te zeggen
dat het eerste en beste hulpmiddel tegen
de hopcrisis in handen stak van den boer
zelf: beperking der productie, veredeling van
zijn product door het invoeren van nieuwe
variëteiten, beter uitkiezen van den grond,
oordeelkundige bemesting, weeren van man
nelijke hoppeplanten, bestrijden der hoppe-
ziekten, beter plukken en drogen.
Tot dit alles zijn de boeren bereid om den
hoppekweek van den ondergang te redden.
Maar al de opofferingen die zij in zich zul
len getroosten zouden nutteloos zijn, indien
de handelaar, ongedeerd, het product waar
aan zij zooveel zorg besteedden, mocht ver
mengen of vervalschen.
Reeds in de Hopcommissie van 1904-1905,
werden verschillende vervalschingen en men
gelingen aangeklaagd zooals: tijdens de toe
bereiding, de hop besprenkelen met zout
water of eene oplossing van keukenzout of
Glauberzout, het mengelen met wat maïs
meel, het mengelen van overjarige hop met
nieuw gewas, het mengelen van kwaliteits
hop met minderwaardige hop.
Die Commissie bracht reeds toen den
wensch uit. dat de wettige controol over de
toebereiding der hop zou ingesteld worden
om het bedrog of de vervalsching te beteu
gelen.
De Commissie van 1929, om de voorwaar
den van den verkoop te verbeteren, drukte
den volgden wensch uit:
2° Alle vermenging van hop verval
sching door middel van oude hop) beteu
gelen en, desgevallend, een Staatscontrool
inrichten zooals voor den handel in voe
dingswaren, zaden, pootgoed, veevoeder en
meststoffen.
De mengeling en de vervalsching der hop
valt onder de Fransche wet van 1 Augus
tus 1905.
Die wet die voor doel heeft het bedrog
in den handel van alle koopwaren te straf
fen en de eerlijkheid der verhandelingen
't is gelijk in welke materie te doen eerbie
digen, is veel breeder dan de onze door de
Kamer aangenomen op 7 Mei 1931.
Zij slaat hoofdzakelijk op de vervalschin
gen van eetwaren, dranken, landbouwprodu-
ten, geneeswaren alsook op den verkoop, af
zet, bewaring zonder wettige reden van ver-
valschte, bedorven of toxische producten.
In Oostenrijk, werd de toebereiding der
hop reeds gereglementeerd in 1907, doch die
reglementatie werd verscherpt in 1920 door
de Tchecoslowaksche wetgeving
Kwaliteithop mag:
a) Niet gemengd worden met minderwaar
dige hop;
b) Noch gemengd worden met overjaar-
sche hop;
c) Noch gemengd worden met uitheem-
sche hop.
In Duitschland heeft de wet van 25 No
vember 1929 dezelfde reglementatie inge
voerd voor alle Duitsche hop die bestemd
is voor het binnenlandsch verbruik; dooi
de wet wordt de zuiverheid en de echtheid
der hop gewaarborgd, want mengeling en
vervalsching worden verboden.
De buitenlandsche brouwers mogen aan
hunne leveranciers ook dezelfde waarborg
vragen als de Duitsche brouwers.
In ons land geeft het lood van Aalst en
Poperinghe alleen waarborg aan den brou
wer. Enkele handelaars hebben op de hop
markt eene faam verworven, die men met
het lood kan gelijk stellen. Maar, in haar
geheel genomen, heeft de handelswereld er
weinig bijgebracht om de faam van onze
inlandsche hop te doen stijgen.
Wij zien nog altijd dat onze prima hop
't zij naar den vreemde vertrekt, 't zij zelf in
't land verwerkt wordt om ze onder Duit-
schen of anderen naam in den handel of
liever in de brouwerij te brengen.
Wat hier blijft, wórdt dikwijls gemengeld
met minderwaardig goed uit Engeland of
Amerika, de mengeling krijgt den naam van
Poperingsche of inlandsche hop en komt
dusdanig, wegens 't groot aanbod, de markt
prijzen neer drukken. In beide gevallen is
het de tusschenpersoon-handelaar die èn
de landbouwers èn de brouwers uitbuit.
Door het treffen van afdoende maatregels
als deze, zou zulks kunnen vermeden wor
den:
1° Vreemde hop zou alleen maar mogen in
gevoerd worden voorzien, voor wat Duitsch
land en Tchecoslowakije betreft, van de
zegels en looden en vergezeld van de cer
tificaten van oorsprong die in die landen
verplichtend zijn vóór het in-verkeer-bren-
gen der hop.
Voor de andere landen, zou een certifi
caat van oorsprong moeten verplichtend ge
maakt worden;
2" Voor de inlandsche hop zou er, voor
de streek van Poperinghe en voor de streek
van Aalst-Assche, een of meer merkeerings-
stelsels moeten ingevoerd worden om den
oorsprong van het product te vrijwaren.
Geen inlandsche hop zou mogen in ver
keer komen zonder geleibrief en zonder ge
lood en gezegeld te zijn, zelfs zou men,
eventueel, de vermelding van den naam
van den hopboer kunnen voorschrijven.
3" Gemengde hoppen zouden insgelijks
moeten gemerkt worden en met de vermel
ding gemengde hop voorzien.
Aldus, zonder de goede waar in de minste
mate te schaden, zouden minderwaardige
producten noodzakelijk uit den handel ver
dwijnen.
Met Staatscontrool over de toebereiding
der hop in de wetgeving te^schrijven zullen
wij eindelijk gevolg geven aan den wensch
door de Hopcommissie van 1904-1905 en deze
van 1929 uitgedrukt en eene regeling invoe
ren die sedert lang in voege is in Frankrijk,
Tchecoslowakije en Duitschland.
En alzoo zullen wij onze hopboeren mach
tig aansporen om hun product te verbeteren,
door hun de verzekering te geven dat alle
hunne pogingen tot veredeling niet door
weinig kiesche handelaars zullen verijdeld
zijn. H. BRUTSAERT.
WETSVOORSTEL
Eenig Artikel.
Uitsluitend tot het doel bedrog en verval
sching te beletten, wordt de Koning ge
machtigd eene verordering en een toezicht
in te stellen over de toebereiding, den han
del, den afzet en den invoer van droge hop.
H. BRUTSAERT.
De Procureur des Konings bij de
Rechtbank van Eersten Aanleg t<e
YPER herinnert dat de houders van
radio-ontvangsttoestellen, door de
wet van 20 Juni 1930, verplicht zijn
jaarlijks eene taks te betalen, welke,
op postcheckrekening nr 290 Radio-
Omroep-Taksente Brussel, moet
gestort of overgeschreven worden.
De taks bedraagt 20 frank 's jaars
voor de toestellen voor dewelke enkel
kristallen (galeen posten b. v.) wor
den gebruikt en 60 frank voor alle
andere posten.
Blijven ze aan deze verplichting
te kort, dan loopen de schuldigen eene
boet in gelijk aan vijf maal de ont
doken taks, met verdubbeling in ge
val van herhaling.
Ten anderen, kunnen met boete,
gevangenis en verbeurdverklaring
van hun toestel gestraft worden de
gene, die hun post niet hebben aan
gegeven.
De houders van radio-toestellen
worden dringend verzocht zich vóór
1 Juli aanstaande met de wet in re
gel te stellen.
Na djt verwijl, zullen tegen de
overtreders strafvervolgingen inge
spannen worden.
Yper, den 16 Juni 1931.
De Procureur des Konings,
(get.) I. VAN THORENBURG.
Abonneert U op
HET YPERSCHE VOLK»
