andelsbank
TUINDAG 1931 - Gemeentefeesten
NA OPSLORPING VAN ANDERE BANKEN
WEET GE WAT
de eerste Vlaamsche Bank
boekt,
25 millioen Fr. Kapitaal
15 millioen Fr. Reserves
LASTERTAAL
N. V.
53' Jaar. - Nummer 31.
35 Centiemen.
Zaterdag 1 Oogst 1931
Katholiek Weekblad van het Arrondissement Yper
Katholiek geuueten
en Vlaamsche jeugd
Meester Leuridan heeft het in
de Kamers weer eens opgenomen tegen
de Belgische Bisschoppen 't was weer
eens van broodrooverspraktijken dat hij
de geestelijke overheid vóór de Belgische
natie aanklaagde. Dit feit verwondert ons
niet uitermate het is immers de eerste
maal niet dat dit aan die katholieke
nationalist voorvalt, maar wat ons wel
aardig schijnt 't is dat hij, die logica be
studeerd heeft met zulk betoog, de bis
schoppen durft aanvallen.
Hoofdzetel GENT, Kalanderberg, 1.
Bijhuizen ANTWERPEN, Lange Nieuwstraat, 17.
BRUSSEL, Wetstraat, 84, enz.
253 Agentschappen en Kantoren
in Oost- en West-Vlaanderen en Brabant.
ABONNEMENTPRIJS
1 Jaar IS fr. 6 maanden 10 £r. 3 maanden 6 £r.
Men abonneert in alle Postkantoren en in het Opstelbureel-
ABONNEMENT VOOR 'T BUITENLAND
28 frank. Op het Opstelbureel alleen te vragen.
BEHEER EN OPSTEL
io5, ZONNEBEKE STEENWEG, io5, YPER
Postcheckrekening 40.201
(j. casier)
waar op alle wekedagen alle inlichtingen te bekomen zijn g
van 11 tot 16 uur.
AANKONDIGINGEN Prijs bij overeenkomst.
Alle Aankondigingen moeten tegen den WOENSDAG
ten laatste ingezonden woraen.
Kleine berichten en nieuws ten laatste tegen den
WOENSDAG avond.
ZATERDAG 1 OOGST
Om 18 uur: Klokkengeluid.
Om 20.30 uur: Concert op de Groote
Markt door de Harmonie Ypriana
ZONDAG 2 OOGST
Om 10 uur: Processie ter eere van
O. L. V. van Tuine.
Om 20.30 uur: Concert, R. Colaert-
plaats, door de Liberale Harmonie, Yper.
MAANDAG 3 OOGST
Om 15 uur: Groote Peerdenloopwed
strijden, Plein Veurnesteenweg. Zie
afzonderlijke plakbrieven.
Om 21 uur, Vandenpeereboomplaats:
Prachtig Openluchtfeest. Zie afzon
derlijke plakbrieven.
DINSDAG 4 OOGST
Om 9 uur: Rouwdienst voor de Yper-
sche Gesneuvelden, in St Maartens Ka
thedraal, van wegens de V. O. S.
Om 11 uur: Groote Velokoers voor Be
roepsrenners. Zie afzonderlijke plak
brieven.
Om 20.30 uur: Concert, R. Colaertplaats
door de Harmonie Ypriana
WOENSDAG 5 OOGST
Om 9 uur: Gewestelijke Geitenprijs
kamp op de Veemarkt.
Om 15 uur, in de Halle: Prijsuitdeeling
voor de leerlingen der Stadsmeisjesschool,
Rijsselstraat.
DONDERDAG 6 OOGST
Om 10 uur: Groote Schieting aan de
pers, gegeven door de Koninklijke Hand
boogmaatschappij St Sebastiaan
Om 15 uur, in de Halle: Prijsuitdeeling
voor de leerlingen der Nijverheidsschool.
Om 20.30 uur: Concert op de Groote
Markt door de Vlaamsche Harmonie,
Yper.
VRIJDAG 7 OOGST
Om 15 uur, in de Halle: Prijsuitdeeling
voor de leerlingen der Stadsjongens-
school.
ZONDAG 9 OOGST
Om 11 uur: Concert op de Groote
Markt door de Socialistische Harmonie,
Yper.
Om 15 uur, Zwemplaats, Groot Zwem
feest, ingericht door den Yper Swim
ming Club Zie bijzondere plakbrie
ven.
Om 17 uur: Prijskamp in 't Bollen,
Dixmudesteenweg door de Maatschappij
De Dappere Bolders
Om 22 uur: Volksbal in de Halle.
ZATERDAG 15 OOGST
(O. L. Vr. Hemelvaart)
Om 15 uur: Groote Velokoers, 11" jaar.
Groote Prijs van Yper
Om 20.30 uur: Concert, Groote Markt,
door de Liberale Harmonie, Yper.
Om 22 uur, Minneplein: Prachtig Vuur
werk.
ZONDAG 16 OOGST
Om 15 uur: Prijskamp in 't Lijnvis-
schen, ingericht in de Majoorgracht door
De Majoorvisschers
Om 17 uur, Groote Markt: Turnfeest
door de Katholieke St Michielsturners
van Yper.
OPENLUCHTFEEST
opgeluisterd door orkest
OP MAANDAG 3 OOGST 1931
op de Vandenpeereboomplaats.
om 9 u. 's avonds
PROGRAMMA
1. - Polin met zijn gedresseerde honden.
2.-Lerick: Olympisch kampioen aan het
hangend rek.
3. - De Albertso's: De vermaarde tonne-
spiiigers.
4. - Ellen Swangora: De Droomdanseres
in 'n kleed van 150 m. witte zijde.
5. - De Heracles: Jongleurs.
6. - DeltainDe komisch muzikaal.
7. - De Revesles: Prachtige lichtvisioenen,
eenig in de wereld.
8. - Boko and Partner: Komische barris-
ten met den aap.
9. - De Troep Almo'sDe 4 acrobaten op
het wippend tapijt.
Onder dezen titel heeft een missionaris
I van het Oosten, een Nederlander, in De
Tijd van 2 April zijne indrukken over
jden geestestoestand der vlaamsche ka
tholieke jeugd gepubliceerd. Hij onder
lijnt ook de onrustbarende gevolgen op
godsdienstig gebied van de overdreven
taalkwestie
Bij vele jonge vlaamsche katholieken
heerscht er een waarlijk onrustbarende
protestantsche geest. Bij ons, Nederlan
ders, springt dat in 't oog.
Hoe dat
Zeker. De protestanten erkennen als
opperste bestuur van hun godsdienstig
[leven hun eigen oordeel, terwijl bij de
katholieken alleen het katholiek gezag
telt. Wij aanvaarden dat onze wil moet
buigen voor dit gezag en zich aan die be
slissingen van dit gezag moet onderwer
pen, zelfs wanneer die beslissingen met
onze gevoelens niet overeenstemmen. Die
onderwerping geldt niet alleen voor het
Pauselijk gezag, of voor de gevallen in
dewelke eene niet-onderwerping, dood
zonde zou zijn, maar ook voor alle gods
dienstig gezag en tucht. Vele jonge
vlaamsche katholieken schijnen van deze
katholieke gehoorzaamheid en onderwer
ping geen besef te hebben. Uwe vlaam
sche beweging verliest vele sympaties in
de nederlandsche katholieke middens,
omdat wij thans die beweging vooral
kennen door heethoofden, die nog slechts
voorwaardelijk gehoorzamen en zich als
beoordeelers van het gezag aanstellen.
Dat kunnen wij niet aanvaarden Dat is
protestantism, zonder meer.
Goed, maar wanneer het gaat om zui
ver politieke zaken, of wanneer de betwis
te vraagstukken slechts onrechtstreeks
verband houden met geloof en zeden
Die opwerping heb ik meermaals ge
hoord. Dat is de klassieke uitvlucht van
al de opstandelingen... Het godsdienstig
gezag heeft geoordeeld dat deze methode
of gene organisatie zoo gevaarlijk is voor
den godsdienst, dat het noodig bleek eene
openbare waarschuwing te geven of eene
veroordeeling uit te spreken in dit geval
past het niet dat onderhoorigen zich aan
stellen als rechters van het gezag en
handelen alsof alleen eene persoonlijke
opinie was uitgedrukt. Het is volstrekt
ongelooflijk dat katholieke Vlamingen
eenvoudig hunne bisschoppen beschuldi
gen van herhaal:'e machtmisbruiken. Ik
heb humaniora-studenten ontmoet, die
geen priester willen worden, omdat de
bisschoppelijke voorschriften op vlaamsch
gebied niet overeenstemmen met hunne
jeugdige opvattingen. Heeft Vlaanderen
meer te winnen bij eene hoogere kuituur,
bij eene betere politiek of bij om 't even
wat, dan bij den godsdienstige vooruit
gang
Waarom nemen de bisschoppen onder
wijzers in dienst Waarom betalen zij
hen 't Is wel om de taak te volbrengen
die hun is opgedragen het onderrichten
der jeugd. Niet om aan de kinderen te
leeren spotten met het wereldlijk en het
geestelijk gezag Wat zou Meester Leu
ridan zeggen moest hij een dienaar heb
ben die in plaats van zijn werk te doen
gestadig de Schelde zat te lezen
Ik kan me toch niet inbeelden dat hij
hem zou durven wegsturen na de ophef
makende redevoering die hij in de kamers
aframmelde over broodrooverspraktijken.
Ik raad nochtans niemand aan de verdul
digheid van den heer volksvertegenwoor
diger op de proef te stellen. Want als de
geldbeurs en de beginselen eens tegen
over elkaar komen te staan, zien sommige
menschen deze laatste nogal gemakkelijk
over het hoofd
Wat zoekt Meester Leuridan met zulke
praat Hij wil de menschen opstoken te
gen 't gezag, gelijk hetwelk, zoo wereld
lijk als geestelijk, al hetgeen hem in den
weg staat wil hij weg. Daarom strooit hij
zijn ijdele woorden en zijne drogredenen
uit. Hij weet dat het hart van het volk
goed is, dat het vatbaar is voor medelij
den tot dit gevoelen wendt hij zich dan
met zijn schijnredenen.
Hij zoekt de bestaande orde te onder
mijnen om ze f aan het gezag te komen,
maar er staat geschreven Wie een kuil
graaft voor een ander zal er zelf in bedol
ven wordenen wie zegde er over
eenigen tijd Wie papevleesch vret kre-
veert ervan Een dag zal komen waar
op het Vlaamsche Volk rekenschap zal
vragen aan degenen die het nu misleiden.
Ophitsers vreest de wraak van dit volk
Is dat ernstig?
De protestantsche herder Inge,
predikende in 'St Pauwels Kathe
draal te Londen, zegde onder meer,
nopens den toestand van England in
2232
Onze bevolking zal gedaald zijn
op 20.000.000; om te miogen het hu
welijk aangaan zal men een bewijs
noodig hebben van goeden lichaam
lijken en geestelijken toestand; ge-
lij kige kleederen zullen van een ieder
moeten gedregen worden, één for
maat voor den zomer en één formaat
voor den winter; ingezien den hyge-
niesche volmaaktheden zullen er geen
besmettelijke ziekten meer bestaan,
geneesheeren zullen niet meer noodig
zijn; euveldaden zullen zeldzaam we
zen: Bij den eersten misstap zullen
de kwaaddoeners opgesloten worden,
om heropgevoed te wezen en wie als
onverbeterbaar zal bevonden worden,
zal men zonder pijnen om het leven
brengen: Hunne terechtstelling zal
geschieden zonder bekendmaking en
zonder oneer voor de familie... ver
ders geen oorlog meer... geen tolbe
ambten... geen nationale schulden!!»
Dat men zulke ingebeelde zaken le
ze in een roman, dat kan er nog
door... maar in eene onderwijzende
toespraak
Ge kent witte muisjes? Die dier
tjes zijn geheel gevoelig aan kool-
oxyde... dat is de zeer vergiftigende
en reuklooze gaz, die in een vuur
ontstaat van smeulende bakkerskolen
en die ook uitwazemt in sommige
steenkoolmijnen. Bij de vermaarde
ramp van Oourières, Noord-Frank
rijk, ettelijke jaren vóór den oorlog,
de duitsehe mijnwerkers, die kwa
men helpen redden, droegen op de
borst eene kleine muit met witte
muisjes en bij het in bezwijming-
vallen dier diertjes, waren zij ge
waarschuwd van de aanwezigheid
van kooloxydeaanstonds gaf men
bevel stroomen versche lucht in de
gaanderij te jagen en zij zetten eene
soort masker op, in veband met ge
preste goede lucht, die zij op den
rug droegen.
De duitsehe dokter Teutsehlaen-
der, van dit princiep uitgaande dat
de witte muis gemakkelijk kanker
opdoet, raadt aan, in zalen waar een
ambacht uitgeoefend wordt verdacht
als kankeraankweekend, witte mui
zen te plaatsen... is er gevaar, na
korten tijd zullen die muizen kan
kergezwellen opdoen, hetgeen een
nuttige vermaning is voor de werk
lieden, daar bij den mensch dat kan-
kerontstaan jaren tijd vergt.
Hoe zoekt men genezing der lcan-
kerkwaal? Men studeert op planten
en wortels, die kankerwonden heb
ben of bij dewelke men zulke wonden
verwekt en men zoekt middels om die
kankers te genezen.
Bela (d. i. Albert) Khun, de jood
die in Hongarie het bolchevisme een
tijd heersdhen deed, was door de IIIe
Internationale belast, om op vanda-
ge, 1 Oogst, de wereld door, commu
nistische onlusten te verwekken. Den
laatsten le Oogst was er betooging
tegen militarisme en oorlog, en van-
dage moet er betooging geschieden
ten voordeele van den burgeroorlog!
Arm Duitschland.
In het wezen van buitenlandsche
zaken waren de onkosten in 1913...
80.000.000 frank en in 1929...
420.000.000 frank.
De woonst van heer Curtius verg
de 510.000 en dezen van heer Koel-
her 714.000. De auto van den
minister van Arbeid kostte 252.000
en zijn onderhoud 156.000. De
motorboot van den minister van ver
voer was een beestje van 300.000 fr.
Het opschikken van het verblijf
van den minister van Postwezen
heeft 540.000 fr. gekost en als hij
daar een thé aanbood, dat vergde
192.000 fr. Eene reis Berlijn-
Moscou in eerste klas is geschat op
4200 fr., maar als de minister er
naar toe ging in salon-rijtuig, dat
betaalde 360.000!!!
E. P. Mellon, bestuurder van het
pontificaal biblischgesticht in Jeru
salem, meent een deel bloot gelegd
te hebben der puinen van Sodoma.
Voortgaande op de gegevens van
den joodschen geschiedsdhrijver Jo
seph, velen meenden dat de gedoem
de steden door de doode zee over
stroomd geweest waren. Dit was te
genstrijdig met de H. Schrift, die
klaar bekent dat de steden door het
vuur verwoest werden; m!et de
christene overlevering, die de plaats
der Pentapolis (d. i. der 5 steden)
ten Noorden der doode zee aanwees;
met do geologische wetenschap
(d. i. de gronden-wetenschap), die
het ontstaan der doode zee als voor
historisch aangeeft en het verlagen
van haren zeespiegel 2000 jaar vóór
onze tijdrekening stelt, gelijktijdig
met de steden-ramp. De ontdekte
puinen liggen op 6 Km. Noord der
Doode-zee en op 5 Km. ten Oosten
van den Jordaan, in de woestenij
Ghor én beslaande meer dan 14 Hec
taren. Wat men er vindt, bewijst het
bestaan van eene volmaaktere be
schaving dan deze weergegeven dooi
de puinen van Jericho, alhoewel de
ze ook jonger zijn.
Belet nu dat die oppervlakte 14
Hectaren klein is voor eene stad...
Het tempelplein van Jerusalem
alleen, nu nog bestaande, is 15 Hec
taren groot... en men kan de zelf
de bemerking maken nopens Jericho
in Palestina en Troiën in Klein Asia.
Waren veifmaarde steden uit de
oude tijden zeer klein, onze heden-
daagsche zeeschepen worden zoo
groot, dat zij somwijlen aan drij
vende steden beginnen te gelijken:
Eene fransche compagnie is veer-
dig met een nieuw schip l'Atlan-
tique 30 meters breed, 227 m. lang
(dus eene oppervlakte van 6810 vier
kante meters of meer dan ééne halve
Ha.) en verplaatsende 40 millioen
kilogr. water. De groote eetzaal
is 35 meters breed en 10 hoog, dus
een klein kerkgebouw. De schoor-
steenen zijn zoodanig geplaatst dat
zij niet beletten het aanleggen op het
bovendek van eene straat, 140 m.
lang, en bestaande uit twee reeksen
vertrekken, die winkels zijn, waar
men nieuwigheden verkoopt, mode
artikels, bloemen, boeken en waar
een magazijn is voor den verkoop
van autos!
Was Sodoma klein, Troië ook, de