Handelsbank
NA OPSLORPING VAN ANDERE BANKEN
TUINDAG 1931
VORMING
Wat zij betrachten
SPANJE
WEET GE WAT
de eerste Vlaamsche Bank
boekt,
25 millioen Fr. Kapitaal
15 millioen Fr. Reserves
53' Jaar. - Nummer 33.
35 Centiemen.
Zaterdag 15 Oogst 1931
Katholiek Weekblad van het Arrondissement Yper
Stad Yper
GEMEENTEFEESTEN
N. V.
Hoofdzetel GENT, Kalanderberg, 1.
Bijhuizen ANTWERPEN, Lange Nieuwstraat, 17.
BRUSSEL, Wetstraat, 84, enz.'
253 Agentschappen en Kantoren
in Oost- en West-Vlaanderen en Brabant.
Ijct IJpaecljc
ABONNEMENTPRIJS
1 Jaar 18 fr. 6 maanden 10 fr. 3 maanden 6 fr
Men abonneert in alle Postkantoren en in het Opstelbureel
ABONNEMENT VOOR T BUITENLAND:
28 frank. Op het Opstelbureel alleen te vragen.
BEHEER EN OPSTEL
io5, ZONNEBEKE STEENWEG, io5, YPER
Postcheckrekening 40.201
(j. casier)
waar op alle wekedagen alle inlichtingen te bekomen zijn
van 14 tot 16 uur.
AANKONDIGINGEN Prijs bij overeenkomst.
Alle Aankondigingen moeten tegen den WOENSDAG
ten laatste ingezonden women.
Kleine berichten en nieuws ten laatste tegen den
WOENSDAG avond.
ZATERDAG 15 OOGST
(O. L. Vr. Hemelvaart)
Om 15 uur: Groote Velokoers, 11* jaar.
Groote Prijs van Yper
Om 20.30 uur: Concert, Groote Markt,
door de Liberale Harmonie, Yper.
Om 22 uur, Minneplein: Prachtig Vuur
werk.
ZONDAG 16 OOGST
Om 15 uur: Prijskamp in 't Lijnvis-
schen, ingericht in de Majoorgracht door
De Majoorvisschers
Om 17 uur, Groote Markt: Turnfeest
door de Katholieke St Michielsturners
van Yper.
Bij het afnemen van examens,
hetzij in bank- en nijverheidsin
richtingen, instellingen van den
Staat of... in de scholen zelf, werd
in den laatsten tijd vastgesteld dat
het peil van geleerdheid en be
kwaamheid bij onze jonge mannen
en meisjes heel wat lager staat dan
dit, vóór den wereldoorlog, het ge
val was voor jonge lieden van over-
eenkomenden ouderdom.
Over het algemeen zijn onze aspi
rant-bedienden, onderwijzers, enz.,
bijzonder zwak in rekenkunde en
opstellen. Zij schijnen slechts een
zeer rudimentair begrip te hebben
van menig vak waarvan een gron
dige kennis nochtans, omwille van
zijn belangrijkheid in het levens-
bedrijf, van allergrootst nut is.
Moet het euvel gewijd worden
aan gebrek aan een degelijk onder
legd leeraarskorps, of ligt de schuld
hoofdzakelijk aan de leerlingen
zelf?
Wij meenen wel te mogen bewe
ren dat deze laatste zich niet vol
doende rekenschap geven van de
plichten die op hen wegen, noch
van de verantwoordelijkheid die
hunne jeugd tegenover de toe
komst aanneemt. Het is geenszins
te verrechtvaardigen dat men de
studie van stel- en meetkunde b. v.
verwaarloost, onder het valsch
voorwendsel dat de kennis van deze
vakken toch geen nut oplevert in
het latere leven. Evenzoo is het
glad verkeerd te beweren dat va-
derlandsche en gewijde geschiede
nis van luttel tel zijn voor de intel-
lectueele vorming van den mensch.
Anderen weer komen aandraven
met de nutteloosheid van de uitge
breide kennis van aardrijkskunde,
natuurwetenschap, enz. En naar
gelang men bijzonderen smaak en
aanleg heeft, afkeer of assimilatie
moeilijkheden ondervindt voor het
aanleeren van dit of dat vak, zal
men zijn voor- of afkeer laten blij
ken. Dit is zoo waar dat, indien
wij zooveel de ouders als de leer
lingen moesten gelooven, geen
twee vakken op heel een leerpro
gramma als volstrekt onmisbaar
zouden hoeven beschouwd te wor
den.
Wij kunnen hier den waardefac-
tor niet bepalen van ieder leervak,
afzonderlijk genomen, maar denken
toch te mogen aanvoeren dat, wan
neer wij eens geroepen zullen zijn
om zelfstandig te handelen en
dat oogenblik kan wel eerder ko
men dan men veronderstelt, da
delijk en duidelijk zal blijken dat
veel, ook en vooral het moeilijkste
dat wij in de jeugdjaren niet had
den mogen verwaarloozen, nuttig
en zelfs noodzakelijk is.
Om dan bij de studeerende jeugd
den moed en den wil tot volharding
aan te kweeken, dient deze jeugd,
op de allereerste plaats zelf, ge
vormd te worden.
Wat is nu vorming?
Dit is, om het in een paar woor
den te omschrijven, de overwinning
behalen op zich zelf. Den strijd
aangaan, onverbiddelijk en onver
poosd, tegen booze neigingen, moe
deloosheid, lichtzinnigheid en zoo
meer. Door zelfovertuiging er zich
van bewust worden dat de mensch
op aarde een rol heeft te vervullen,
maar dan een rol die nuttig moet
zijn en schoon.
De mensch moet in de gekozen
loopbaan niet werken als een ma
chine, maar steeds zijn taak ver
richten met beredeneering en lief
de. Zeggen wij niet dat er baantjes
en postjes zijn, zoo ellendig pro
zaïsch, zoo laag bij den grond, zoo
vuil en zoo grof, dat het absoluut
onmogelijk is die karweitjes met
toewijding uit te voeren.
Er is een fransch spreekwoord
dat deze veronderstelling op rake
wijze logenstraft; er zijn in den
levensomgang van alle dagen voor
beelden te over die aantoonen dat
geluk en een zekere welstand door
het nederigste werk, door het
minst-geacht beroep te verwerven
zijn.
De vorming van den mensch is
tweeërlei. Wij onderscheiden deze
van de gedachte en deze van het
gevoel. Evenmin als de mensch zich
in alles mag laten leiden door een
eersten indruk, mogen wij vrijen
toom laten aan onze zenuwen die
gebieden over ons gevoel.
Karaktervastheid weze onze
meesters. Immers, zij maakt onzen
wil gezond en geeft heilzaam voed
sel aan onze gedachten.
Karaktervastheid verkrijgen wij
door vrijwillig opgelegde tucht en
methode. Waartoe helpt het dat
wij anderen aanzetten tot het goe
de voorbeeld, zoo wij zelf er de
belichaming niet van zijn?
Wat heeft het een Napoleon ge
baat, dat hij een halve wereld door
het zwaard overwon, wijl hij de
heerschzucht in hem zelf niet wist
te overmeesteren?
Wij zien voorzeker te veel en te
gemakkelijk vijanden en tegenstre
vers in elkander. Wij ijveren te veel
en te uitsluitend óm elkander de
loef af te steken. Alles wat wij tot
stand zullen brengen door een
oogenschijnlijke overwinning be
haald op den evennaaste, moet ten
slotte op een nederlaag uitdraaien,
omdat de levensstrijd nooit is uit
gevochten, zoolang de zegepraal
niet werd verkregen op het eigen
ik Dat kunnen wij maar door
een doelmatige, altijd-durende wer
king aan onze vorming. Wij mogen
in deze voor geen moeilijkheid te
rugschrikken en voorzeker nooit
toegeven aan oogenblikkelijke gril
len.
Zooals training, geleidelijk
zwaarder wordende oefeningen den
volledigen athleet vormen, moet
zelf-contróle, altijd nauwer en
strenger wordend, gepaard aan
wilskracht ons karakter stalen,
onze gedachten uitdiepen en ver
ruimen, ons gevoelen inniger en
reiner maken.
Ik kan niet gelooven dat iemand
die regelmatig 't 'Westland' leest, en
klaar ziet, Vlaamsch Nationalist kan
worden, of als hij het is, het kan
blijven. Wie dit blad 2, 3 maal leest
moet ten volle bewust worden van
de kwade trouw van de opstellers en
hij moet zich klaar rekenschap geven
dat de leiders van het Nationalisme
het vlaamsche volk op het dwaal
spoor willen brengen.
Wanneer men de verscheidene bij
dragen doorloopt vindt men een be
lachelijk grootsch doen, jacht naar
humor, opgeblazen weezangen over
boeien en slavernij, en wat een Ka
tholiek allerpijnlijkst voorkomt, aan
vallen tegen priesters en Bisschop
pen. De inhoud van het blad is steeds
dezelfde: aanwakkering tot opstand
tegen diegenen die het Nationalisme
verbieden, tegen de priesters die ge
trouw blijven aan hun land en het
durven toonen, tegen al wat orde is
en gezag, en eene haatprediking te
gen al wat Belgie vertegenwoordigt
of ondersteunt.
Wie kan er nog gehoor geven aan
dit opstandelingsblad, als men ziet
hoe het alles bespot en haat wat niet
meestrijdt naar zijn doel: Groot-
Nederland? Wie kan daar nog naar
luisteren als men ziet hoe het zon
der onderscheid op alles bijt en slaat,
hoe het niets ontziet, noch laster
noch leugentaal, hoe het in zijn blin
den haat de geestelijken durft aan
vallen?
Gij die het 'Westland' leest, ziet ge
niet in dat de Nationalisten die in
hun blad het Kommunisme laken,
hier bezig zijn den grond te bereiden
waarop de roode Sovjetplant eens
wortel zal schieten om boomi te wor
den? Ziet ge niet in dat de Nationa
listen met het verwerpen van orde
en tucht met snelle schreden de we
gen opgaan langswaar Marcx en Le-
nine alle opstandelingen naar den af
grond der revolutie zijn voorgegaan?
Ziet gij niet* in dat die Vlaamische
Milities welke overal worden inge
richt, het wapen zullen zijn waar
mee, niet de zelfstandigheid van
Vlaanderen (die een onmogelijkheid
is) zal bevochten worden, maar
waarmee de burgeroorlog Vlaande
ren zal verwoesten, Vlaanderen's
priesters zal vervolgen, Vlaande
ren's kerken zal verbranden. Of
weet gij niet wat de partijgangers
van Lenine en Alcala Zamora in
Rusland en Spanje hebben gedaan?
Of heeft de geschiedenis U niet ge
leerd dat Burgeroorlog steeds ge
paard gaat met godsdienst-vervol
ging en onmenschelijk bloedvergie
ten?
Zie naar Frankrijk, Rusland,
Mexiko, naar het zóó godsdienstige
Spanje en denk na!
Ziet ge niet in, gij die het West
land gelooft, hoe dit blad, dat zich
Roomsch-Katholiek noemt, de weg
van Luther opgaat? Ziet ge niet in
dat er zich een kuil opent waarin het
Roomsch-Katholiek geloof van Vlaan
deren dreigt te zullen verdwijnen
ten bate van nieuwe scheurmakers?
Ziet ge niet in dat de schrijvers van
die gazet die toch zoo graag vooruit
komen als Katholieken, door hunne
aanvallen op Bisschoppen en pries
ters meer doen ten nadeele van den
Godsdienst en de ontkristelijking
van Vlaanderen dan de godsdienst
haters ooit hebben gedaan
Gij die het Westlandleest,
overweeg eens diep en ernstig, oor
deel dan zelf en handel naar uw ge
weten
De spaansche omwentelaars kun
nen van langs om klaarder inzien dat
het republikeinsch regeeringsstelsel
veel schooner was van ver, toen de
koning heerschte, dan van bij. De
voozitter van het voorloopig bewind,
Alcala Zamora, moest het op klagen-
den toon bekennen in de vergadering
der Cortes. Hij verstaat niet, zei hij,
hoe de extremistische partijen on
der de diktatuur van Primo de Rivera
geen vin roerden, terwijl zij thans,
sedert de demokratische vrijheden
hersteld zijn, geen oogenblik stil
blijven en het land in rep en roer
trachten te zetten. Het voorloopig
bewind wordt echter gegeeseld met
de roeden die het zelf voorbereid
heeft. Zijn eerste werk was immers
de onbeperkte vrijheid der drukpers
af te kondigen, zoodat het daar aan
kommunisten en anarchisten een uit
stekend wapen in de hand speelde.
Onmiddellijk kwamen tal van bladen
en blaadjes te voorschijn, bstiteld
De Aarde De Bom De
Anarchist «De Arbeiderswereld
enz., die de uitzinnigste stelsels uit
eenzetten en uitsluitend doen aan
opmakerij onder arbeiders en boe
ren. Het is niet te verwonderen dat
die propaganda weerklank vond in
verscheidene gewesten, vooral in An-
dalusië, waar sedert lang bijzonder
moeilijke toestanden heerschten op
de landgoederen en waar een oproe
rige beweging uitbrak, die nog steeds
niet gedempt schijnt te zijn.
Verder wierd ook onverwijld een
hevigen anti-klerikalen strijd inge
zet, die leidde tot uitslagen die het
logische uitvloeisel ervan waren,
maar waaraan de leiders zich mis
schien niet verwachtten, namelijk
de plundering en verwoesting van
honderden kloosters en kerken.
De Derde Internationale, die
steeds op loer is naar alle gelegenhe
den om het roode evangelie te ver
spreiden heeft natuurlijk hare beste
zendelingen naar Spanje afgevaar
digd en voorziet ze rijkelijk met geld
en drukwerken. In vele steden, o.a.
te Madrid, Barcelona, Alicante, Va
lencia en elders zijn reeds stevige
groepeeringen van de Kommunisti-
sche Jeugd opgericht. Het Een-
heidsyndikaatis zuiver bolsjewis
tisch gezind en heeft in tal van pro-
vintiën uitgebreide stakingen op
touw gezet. In den dienst der telefo
nen is de regeering heelemaal mach
teloos gesteld en lukt er zelfs niet in
de verbindingen met het buitenland
te verzekeren. In het mijndistrikt
van Rio Tinto zijn de gemoederen
der arbeiders ook in gisting en moet
de Burgerlijke Wacht de groeven be
waken. In Catalonië groeit de verbit
tering steeds aan en wij moeten ons
afvragen hoe er een 'vergelijk zal
kunnen tot stand komen tuschen de
regeering van kolonel Macia, die,
gesterkt door d'e uitslagen van de
volksstemming, van geene vereeni-
ging met Madrid meer wil weten, en
de voorloopige regeering, die, steu
nende op de meerderheid der Cortes,
de spaansche eenheid wil in eere hou
den.
Het donderachtig weder van ver-
ledene week heeft het zetduivelken
doen fratsen spelen, o. m,.
De Keizer van Abyssinie, die be
weert af te stammen van Salomon
en van de koningen van Sabba
lees: en van de koningin van Sabba.
Deze was eene vermaarde Keize
rin van 't zwart land', die eene lange
reis ondernam, om in Jerusalem te
komen bestatigen indien het echt was
wat men vertelde nopens de wijsheid
en de rijkdom van Salomon.
Al wie mee deed, (voor het win
nen van den prijs van Rome), werd
opgesloten d. i. moest in zijne cel
verblijven, tot dat zijn werk opge
daan wasVan de toen opgeslo
ten: lees van de tien...
Beeldhouwer De Vreeze uit Frank
rijk: lees uit Kortrijk...
In de Tentoonstelling van Vincen-
nes wordt er den Zondag mis gelezen
in het pavillioen der Missiën, ten
8 1/2, 9 1/2, 10 1/2, 11 1/2 en men
schat op ongeveer 6000, de christe
nen die daar hunnen zondagplicht
vervullen. In de eerste mis zijn de
katholieke kleurlingen tegenwoordig,
die in de tentoonstelling verblijven.
Het laatste hooge gebouw van
New-York heeft 85 verdiepen en is
318 meters hoog. Daar het maar
0,50 m. hooger was dan het voorlaat
ste, heeft men er nog, boven op, een
metalen toren geplaatst van 62,50
m.Dus is de totale hoogte 381 m.
Deze toren bevat 600.000 kgr. staal
en daar hij moet kunnen dienen voor
het gebeurlijk vasthechten van be
stuurbaren luchtbal, moet hij 'kun
nen weerstaan aan 45.000 kgr, trek
kracht.
Dat is wederom een feit meer waar
dan waarschijnlijk!