Handelsbank
Bij den troep
Uit de Pers
boekt,
NA OPSLORPING VAN ANDERT BANIUN
N
WEET GE WAT
de eerste Vlaamsche Bank
40 millioen Frank
Kapitaal en Reserven
53' Jaar. - Nummer 45.
35 Centiemen
2aterdag 7 November 1931.
Katholiek Weekblad van het Arrondissement Yper
Herziening
der Kiezerslijsten
Verhooging van
Posttarieven
ZITDAGEN
N. V.
Hoofdzetel GENT, Kalanderberg, 1.
BANK BEURS WISSEL
ijCt i)pCt'6Cl)l' llol
ABONNEMENTPRIJS
1 Jaar 18 fr. 6 maanden 10 £r. 3 maanden 6 £r
Men abonneert in alle Postkantoren en in het Opstelbureel
ABONNEMENT VOOR 'T BUITENLAND:
28 frank. Op het Opstelbureel alleen te vragen.
BEHEER EN OPSTEL
io5, ZONNEBEKE STEENWEG, io5, YPER
Postcheckrekening 40.201
(j. CASIER)
waar op alle wekedagen alle inlichtingen te bekomen zijn
van 14 tot 16 uur.
AANKONDIGINGEN Prijs bij overeenkomst.
Alle Aankondigingen moeten tegen den WOENSDAG
ten laatste ingezonden woraen.
Kleine berichten en nieuws ten laatste tegen den
WOENSDAG avond
De Gemeentebesturen hebben
thans vorloopig de kiezerlij sten vast
gesteld dewelke in voege treden met
1 Mei 1932.
Alle opmerkingen tegen deze lijs
ten moeten ingediend worden tegen
20 November aanstaande.
Algemeene regel: heeft recht om
op de nieuwe kiezerslijsten zijner
gemeente geschreven te zijn:
Alwie 1° op 1 Mei 1932 den vollen
ouderdom van 21 jaar zal
bereikt hebben;
2° op 1 Juli 1931 6 maanden
verblijf had op zijn ge
meente.
I)at iedereen ziöh dus verzekere
op de nieuwe kiezerslijsten inge
schreven te zijn.
De nieuwe kiezerslijsten zijn ter
inzage van eenieder op het Sekreta-
riaat der Katholieke Vereeniging
van Yper, Katholieke Kring, Yper,
Rijsselstraat.
Wat ik schrijf weet ik niet van
hooren zeggen.
Ik ben zelf bij den troep geweest;
'k ben altijd simpele piot gebleven en
wanneer men meer dan een jaar ge
diend heeft, dan weet men heel goed
wat soldaat-zijn is.
We lieten niet spelen met ons voe
ten. De kapiteit was een goed man;
dat was ons geluk wellicht. We de
den ons eerbiedigeneens heeft een
sergeant gedurende het kwartierke
theorie zijne verontschuldigingen
moeten aanbieden omdat hij zich al
te vrij en onbetamelijk had uitgela
ten. Maar dat heerschap, nu op rente
gesteld, groet als ik 'hem ontmoet en
van verre nog wel als hij op den
tram staat en ik langs de huizen loop.
Het leger met zijn blokken en ba
rakken in 't kampleven of zijn ka
mers in stadskazernen heeft geen
geurige en reine atmosfeer. Maar we
konden er ons boven stellen, zelfs
dan wanneer we op den rand van ons
brits een korst uit de vuist aten. Tus-
schen de berries van het karweikar-
retje floten wij een deuntje op maat
en march.
Op groote manoeuvers werden de
nekken bruingebrand en tusschen
onze tanden kraakte het zand. Eens
hebben we een kameraad, door een
zonnesteek neergebliksemd, vier ki
lometer in één trek op een draagber
rie naar het hospitaal gebracht. Nog
acht dagen moest hij dienen, dan
was zijn term uit; maar de derde dag
is hij gestorven en naar zijn huis en
zijn meisje had hij niet willen of la
ten schrijven omdat ze zich over zijn
ziekte zouden verontrusten; en hij
meende dat het niet erg was en hij
had moed gehouden en van al het
neerdrukkende van het leger zich
niets aangetrokken. Hij, lijk wij,
had in het leger alles licht opgeno
men en zwaar neergegooid, zooals
men dat placht te zeggen. Hij, gelijk
wij, dacht meer aan thuis dan aan
wat anders. Dat houdt een mensch
recht. Maar ditmaal had ook dat niet
gebaat en de jongen is gestorven en
zijn moeder en zijn meisje zijn ge
komen en hebben geknield, geweend
en gebeden bij zijn lijk. Droevig!
sprongen we daarin. Op den trein
aan het venster speelden we kaart;
de tijd ging dan rapper voorbij. En
zei er een in zijn ongeduldigheid of
met slechte kaarten in zijn hand een
vloekwoord, een schalksche maar ge
meende terechtwijzing schoot dan
roos.
In het seizoen van het kampleven
was de laatste nachttrein vroeg ge
noeg om van huis weg te gaan. Bij
het binnentuffen van den soldaten-
trein in de spoorhalle van het kamp,
hielden meiden de deuren van de ca
barets op een kier, gelijk aan alle
kazernen. Maar we stikten liever van
den dorst, dan maar een oogenblik te
denken op de mogelijkheid van daar,
in die verleidelijke kabardoeskes, een
pint te pakkenwant een miensch
kan zich moeilijk indenken hoe mo
dern het geval is van Petrus en de
deurwaarster... Hadden we ooit een
voet gewaagd in die estaminets en
was moeder het dan te weten geko
men, ik had nooit meer vrank en vrij
in haar oog durven zien, omdat zij
het zou bestorven zijn.
Nu zeg ik maar aan de kameraden
dat het voorbij loopen van herbergen
met gesloten gordijntjes en met ge
temperd rood en purperlicht niet zoo
veel moed vraagtmaar het wel moed
en durf vergt om 's Zondags, wan
neer ge van dienst zijt of van piket,
naar de mis te gaan. Telt me die kop
pels oogen die u aanzien en achterna
gapen, als waart "ge nog raarder dan
een witte raaf; een major van den
generalen staf heeft nog zooveel be-
ziens niet. Maar daar ligt ook een
heimelijke deugte in voor den sol
daat, die kranig zijn Zondagsplicht
vervult en zich aan niemand stoort.
Er is nog meer durf noodig en nog
meer moed om uit te houden in het
leger, 's morgens en 's avonds met
zijn ellebogen op zijn brits en zijn
hoofd tuschen zijn handen te bidden
de akten en de drie weesgegroetjes.
Voor wie zou ik het laten? Voor wel
ken lafbek of gekscheerder? Moeder
heeft ze mij geleerd en moeder heeft
mij de les gespeld, veel beter en veel
liever dan de sergeant die leerde on
ze kapoot te plooien.
Maar waar zijn het half dozijn sol
daten die met een rozenkrans in hun
zak loopen in plaats van met een
pakske Michelkes of Copain
Ik wist een kamer waar de drie
vierden katholieke jongens waren en
op twintig a vijf-en-twintig katholie
ken waren er amper 2 die dierven
hun morgen- en avondgebed zeggen
op de kniën vóór hun bedde rest,
allemaal kuddemenschen en gevan
genen van het menschelijk opzicht.
Durven onze schachten nu meer?
Of hebben zij ook groote monden en
kleine zielen?
Ouders, dip dit leest, durft gij
deze regels voorleggen of ervan ver
tellen aan uw jongens die op dit
oogenblik soldaat zijn?
En gij, meisjes, durft gij van uw
verloofde die soldaat is de belofte
afdwingen eiken morgen en eiken
avond in het leger voor zijn brits
zijn drie weesgegroetjes te zeggen,
als een bewijs van zijn trouw en zijn
reinheid? Tyl.
Van af Maandag 9 November zal de
verhooging der posttarieven van kracht
worden.
Gewone brieven in het binnenland:
75 centiemen (in - plaats van 70).
Postkaarten, naam- en zichtkaarten
met allerhande geschreven meldingen:
50 centiemen.
Zaakpapieren, 10 centiemen per 50 gr.
of gedeelte van 50 gr., met minimum
van 75 centiemen per zending.
Stalen, 10 centiemen per 50 gr. of
gedeelte van 50 gr. met minimum van
50 centiemen per zending.
Aan de tarieven der drukwerken is
niets veranderd.
De hierboven aangehaalde wijzigingen
zijn ook toepasselijk voor het grensge
bied (afstand van 30 kim.) en voor de
verzendingen naar Groot-Hertogdom Lu-
xenmburg.
In het leger zijnde hebben wij geen
enkel kans verkeken om op verlof
naar huis te gaan. Moeders keuken
*as een zeilsteen die ons harten aan
trok. Op exprestreinen was het heel
plezierig om reizenmaar konden we
tiet een vroegeren bommeltrein een
half uurke vroeger thuis zijn, dan
Dr BRUTSAERT. Kamerlid, is
sprekelijk voor iedereen:
Te Poperinge, in zijn huis, 's mor
gens, den Maandag en Vrijdag.
Te Wervik, den 2e Zaterdag der
maand, van 9 tot 12 uur, in «Het
Kapitel».
Te leper, den ln en 3n Zaterdag der
maand, van 9 tot 12 uur, in den
Katholieken Kring.
Verleden week, eenige dagen voor
de stemming in Engeland, schreef
M. Edgard Missiaen in De Werk
man eenen langen artikel over het
belang dezer kiezing. Hij zegde daar
met geheel veel waarheid dat de
strijd zoude geleverd worden tus
schen de socialisten en de andere par
tijen, en 'hij twijfelde er geenszins
aan of deze dag zoude een zegedag
zijn voor zijne partij.
Hoe hij moet beklagen van dezen
artikel geschreven te hebben kan
men best begrijpen als men weet dat
hij in zijn blad van deze week geen
woord rept over deze stemming;
want iedereen veet hetnog nooit be
kwam eene partij eene nederlaag
zooals de socialisten er eene kregen
in EngelandZe behaalden slechts
tien ten honderd der zetels, en niet
een van hunne voormannnen wierd
herkozen.
Met veel reden zegt M. Missiaen
in denzelfden artikel dat in Belgie
ook denzelfden strijd aan den gang
is, en ook denzelfden inzet heeft.
Wat staat er hun dus te wachten,
Heeren socialisten, voor de toeko
mende stemming; want altijd werd
gezien dat dezelfde oorzaken dezelfde
uitslagen bekwamen.
Socialiste politiek is noodlottig
voor gelijk welk land, en in gelijk
welk land ook moogt gij dezelfde ne
derlaag verwachten als in Engeland.
Gedurende eenen zekeren tijd kunt
gij, dank aan uwe bedreigerijen en
leugentaal, een schijnbare zege be
halen maar naarmate de oogen open
gaan en het volk de ij delheid van uw
programma bestatigt, moet uwe par
tij achteruit boeren totdat gij einde
lijk (zooals in Engeland) de neder
laag bekomt welke gij verdient... en
welke wij u uit den grond van ons
harte wenschen.
M. Edgard Missiaen 'heeft het mid
del gevonden om een einde te stellen
aan dé crisis. Luistert: Het eenige
middel is de arbeiders werk ver
schaffen om hen in staat te stellen
met het verdiende loon de noodwen
digheden voor zijn gezin te koopen
en elders de opgestapelde stocks te
doen verdwijnen! Dan zullen ook die
gene die deze noodwendigheden
voortbrengen, opnieuw hunne bezig
heid vinden
La Pallice had het niet beter kun
nen uitvinden. Hadden wij nog een
bewijs noodig van het vernuft van
M. Edgard Missiaen het ware nu ge
leverd.
En nu kan hij den grooten man
van het geheele heelal worden, hij
heeft maar enkel zijn theorie uit te
voeren.
Allo M. Edgard geeft maar werk
aan de arbeiders die zonder werk
zijn, en binnen korten tijd zal de
dankbare bevolking in alle steden en
dorpen van de geheele wereld stand
beelden ter uwer eere oprichten.
WIE DEN SCHOOLOORLOG
BEGINT!
Te Dol'hain gedurende een congres
van verdediging der gemeentescho
len, ging het er op los tegen de vrije
scholeneen hoop scheldwoorden te
gen de laatst genoemde en tegen de
ouders die er hunne kinderen naar
toe sturen, en om te eindigen wierd
den wensch uitgedrukt dat de hulp
gelden aan de vrije scholen zouden
ontnomen worden.
Verleden week ook in de 5e sectie
van de Kamers gingen 3 liberalen
(waaronder Heer Vrome van Oosten
de) met de socialisten akkoord om
de begrooting van wetenschappen en
kunsten te verwerpen uit reden dat
te veel hulpgelden voor de vrije scho
len voorzien waren.
En alle dagen kan men in de so
cialistische en liberale bladen lezen
dat de Katholieken den schooloorlog
beginnen. Of ze durven!!!
Wij hadden gehoopt in het verslag
van Het Ypersche over de opvoe
ring van L'Oncle Curéeenige
woorden van spijt aan te treffen over
de manier waarop dit stuk voorge
dragen wierd (want 't was kwetsend
voor al wie katholiek is)
Wij drukken er onzen spijt over
uit, en tevens den wensch dat in
't vervolg de Katholieken die van 't
bSstuur van een neutrale maatschap
pij deel maken, er zouden op aandrin
gen dat deze vertooningen met al den
vereischten eerbied voor onzen Gods
dienst en voor onze priesters zouden
voorgedragen- worden.
Door 't Westland vernemen wij
hoe scherp de strijd wordt tusschen
volksvertegenwoordiger Leuridan en
Heer Vanseveren.
De oorzaak volgens eerstgenoemde,
spruit uit de tuchteloosheid van Heer
Vanseveren wegens het gouwbestuur
van de K. V. N. V.
Heer Leuridan, hij die noch gees
telijk noch wereldlijk gezag erkent,
eischt dus tucht vanwege deze die hij
onder hem achtDat is het toppunt
van de onbeschaamdheid.
Wij vinden het goed 2 zinsneden
uit dezen artikel over te drukken.
Het K. V. N. V. staat op het
standpunt van Groot-Nederland, zui
ver en onvoorwaardelijk.
Het K. V. N. V. gaf de toelating
om het federaal statuut in te dienen,
niet als einddoel van den Vlaamsch-
nationalen strijd, maar enkel als een
parlementair aktiemiddel
Deze punten van het programma
van het K. V. N. V. geven wij ter
overweging aan de katholieke Vla
mingen die nog dezen bond aankle
ven.
Dezer dagen werden in Londen bij
openbaar aanbod verkochtEen har
monium, die toebehoord heeft aan
Napoleon, voor de som van 1100 fr.
en eene piano, die eigendom was van
Koningin Marie-Antoinette, voor
3100 fr.
Tafelzout, door ons gebruikt om
spijzen te bereiden is door de negers
kinderen aanzien als eene lekkernij
Wanneer men bij ons aan de kinde
ren knuisten uitdeelt, geeft men
hun in Congo zoutkorrels.
Het tafelzout wordt getrokken uit
het zeewater, waar in liet opgelost is
of uitgekapt in mijnen en bergen.
De vermaardste mijnen zijn gelegen,
ééne in Oostenrijk bij Salsburg en
ééne in het vorige Iiongarië, nu in
Roumanië.
Daar in vindt men gangen aan
straten gelijk, met peerdentramme-
kens voor het vervoer, zalen, woon
sten en zelfs eene parochiale kerk.
Een bijzondere zoutberg, en sa
mengesteld uit niets anders dan zout,
ligt in Spanje, ten Noord-Oosten,
niet ver van Manresa, waar St Igna
tius van Loyola verbleef na zijne be
keering, namelijk te Cardona. De
berg is 80 meters hoog en heeft 5 ki
lometers omtrek. Hij is bijzonder
prachtig als hij door de zon besche
nen wordt of door het bliksemvuur.
In dit laatste geval, daar het zout
schijnt bijzonder aantrekkingskracht
te bezitten tegenover den donder, is
het geraadzaam op afstand te blijven.
Deze berg bevat zout genoeg, om
te voorzien in de béhoeften van Bel
gië, gedurende mesr dan tien eeuwen.
Ten Zuid-Oosten van Frankrijk
ligt de vermaard bergmassa «la Char-
253 Agentschappen en Kantoren
in Oost- en West-Vla anderen en Brabant.
Agentschappen te leper, Poperinge, Nieuwpoort, Komen, Wervik,
Wijtschate, West-Nieuwkerke, Proven.
Kantoren te Alveringem, Beselare, Beveren-IJzer, Krombeke, Geluveld,
Kemmel, Leysele, Loo, Merkem, Passchendale, Pervijze, Poelkapelle,
Stavele, Vlamertinge, Westouter, Westvleteren, enz.