Z. H, PAUS PIUS XI
MIJN GEDACHT
54' Jaar. - Nummer 6
35 Centiemen
Zaterdag 6 Februari 1932.
Katholiek Weekblad van het Arrondissement Yper
viert op 12 Februari de 10e verjaring van zijn kroning
De Katholieke
Encvclopsedie
ABONNEMENTPRIJS
1 Jaar 18 fr. 6 maanden 10 fr. 3 maanden 6 £r.
Men abonneert in alle Postkantoren en in het Opstelbureel.
ABONNEMENT VOOR 'T BUITENLAND:
28 frank. Op het Opstelbureel alleen te vragen.
BEHEER EN OPSTEL
io5, ZONNEBEKE STEENWEG, io5, YPER
Postcheckrekeriing 40.201
(j. casxer)
waar op alle wekedagen alle inlichtingen te bekomen zijn
van 14 tot 16 uur.
AANKONDIGINGEN Prijs bij overeenkomst.
Alle Aankondigingen moeten tegen den WOENSDAG
ten laatste ingezonden woraen.
Kleine berichten en nieuws ten laatste tegen den
WOENSDAG avond.
Het was den 20 September 1870
iat de italiaansche troepen, onder
je bevelen van generaal Raffaele Ca-
dorna, langs de beruchte bres van
ie Porta Pia in Rome kwamen. De
«schieting had slechts eenige uren
reduurd. Pius IX had schier onmid
dellijk de witte vlag doen opsteken
tten einde, zooals hij aan generaal
ianzler schreef, men nooit zou kun-
len zeggen dat de Plaatsvervanger
an Jezus-Christus, alhoewel on
rechtvaardig aangevallen, in een
Kroot bloedvergieten zou toegestemd
lebben Op 't zelfde oogenblik, liet
ie Paus, aan de goevernementen die
met den H. Stoel in betrekking wa
ren, eene krachtdadige prdtestatie
geworden, die hij den 1 November
eropvolgend, voor gansch de Chris
tenheid moest bevestigen, door de
ncycliek Respicientes
De italiaansche regeering, verkla
rend dat zij als plicht beschouwde
den H. Vader de onafhankelijkheid
te verzekeren en de vrijheid aan de
Kerk, dacht het problema te kunnen
oplossen door de Waarborgen wet, die
den 13 Mei 1871 afgekondigd werd.
Deze wet kende aan den Paus de
Voorrechten van Soeverein toe, doch
zonder zijne soevereiniteit te erken
nen; zij liet hem zelfs de apostolische
paleizen van het Vatikaan en van
Lateranen slechts als bruikleen, zon
der het minste eigendomsrecht; zij
kende hem eene j aarlijksche dotatie
van 3 millioen 250 duizend lires toe.
Pius IX verwierp deze wet, waar
van het hoofdgebrek was dat zij eene
eenzijdige daad stelde, door het ge
vild opgelegd aan het gezag waar
van zij beweerde de onafhankelijk
heid te verzekeren. De Paus weiger
de zelfs de dotatie die hem aangebo
den werd en sloot zich voortaan in
het Vatikaan op, om tegen het ge
veld hem aangedaan een eeuwig pro-
test aan te teekenen, en om te voor
komen zich in de straten van Rome
toe te vertrouwen aan de bescherming
van een gezag waarvan hij den roof
aankloeg. Daarbij nog ontzegde de
Paus zich en ook aan zijne omgeving,
alle officieele of wereldsche betrek
king met de italiaansche overheden.
Hij legde zelfs aan de italiaansche
katholieken verbod op, als kiezers
tn als kandidaten deel te nemen aan
de kiezingen. Eindelijk, liet hij aan
ve katholieke prinsen en staatshoof
den weten dat hij verlangde dat zij
raar Rome niet zouden komen zoo-
•ang de nieuwe staten van zaken zou
"aren, en hij stemde voor de ande-
r n Hechts toe in het" openen der
Poorten van het Vatikaan, indien zij
r-cn schikten naar de protocolaire
''.rschriften, die openbaar de soe-
V ereiniteit van den Roomschen Paus
herinnerden.
Van Leo XIII tot Benediktus XV
Pius IX stierf in het Vatikaan,
den 7 Februari 1878.. Leo XIII, die
hem opvolgde, behield al zijne protes-
taties en gaf zelfs eraan een openba
ren vorm, op 't oogenblik zelf zijner
kiezing; hij gaf zijn eersten zegen
binnen de Basiliek van St Pieter, in
plaats van op het balkon der plaats,
zooals dat vroeger gebeurde.
De pauselijke protestatie duurde
voort gedurende de vijf en twintig
jaren der regeering van Paus Pecci.
In 1887 werden veel pogingen tot
toenadering gedaan, die bijna op eene
verzoening zouden uitloopen, doch, op
't laatste oogenblik gelukten de
italiaansche Vrijmetselaarslogies er
in de gesprekken te doen mislukken
die tuschen Crispi en het Vatikaan
gevoerd werden.
Wanneer Leo XIII den 20 Juli 1903
stierf, waren al de maatregelen van
protestatie, door Pius IX ingevoerd,
nog van kracht. Pius X handhaafde
het hoofdzakelijke ervan, doch, on
gerust over den vooruitgang der re-
volutionnaire partijen, liet hij de bis
schoppen toe, in zekere bijzondere
gevallen, het algemeen verbod be-
reffende fte kiezingen op te schor
sen, en hij liet de katholieken toe zich
te verstaan met de leiders der be
houdsgezinde partijen, en zelfs kan
didaten aan te nemen, nochtans op
oorwaarde van geen katholieke par-
ij samen te stellen. Tegelijk begon-
>en ook zekere protocolaire streng
heden zich te ontspannen, doch Pius
X hield niettemin, door zijne opslui
ting in het Vatikaan, de plechtigste
Ier protestaties staande, en het be-
soek dat in 1904 President Loubet
mn het Quirinaal bracht, verwekte
'anwege het Vatikaan eene weerklin
kende protestatie.
De Oorlogsbeproeving
Pius X stierf den 20 Augustus
1914. En het Konklaaf gaf hem Be-
nedictus XV tot opvolger. Reeds ver
scheidene weken was Europa door
een ijselijken oorlog geteisterd, die
voor de ontwikkeling van de Romein-
sche kwestie aanzienlijke gevolgen
ging hebben. De oorlog deed klaar en
duidelijk, zelfs voor de eenvoudigste
lieden, uitschijnen hoe onaanneem-
lijk de toestand van den Paus was,
beroofd, door de voorwaarde hem op
gelegd, van regelmatige betrekkin
gen te hebben met een der twee oor
logvoerende groepen. Er werd aan
dezen toestand in zekere mate ver
holpen dank aan den goeden wil van
de leden der italiaansche regeering.
Benedictus XV hield eraan dat open
haar te erkennen, doch om den vin
ger te leggen op het feit hoe onduld
baar het was dat de onafhankelijk
heid van hst Hoofd de Kerk afhing
van steeds veranderlijke gevoelens.
Op dat oogenblik, beweerden de
dagbladen van de Midden-Rijken bij
hunne oorlogsdoeleinden de verlos
sing van den H. Steel te voegen,
doch Benedictus XV weerde dit in-
opspraakbrengend voorstel af, en
liet, den 28 Juni 1915, door Kardi
naal Gasparri verklaren dat hij
slechts eene passende regeling van
den toestand van den IIStoel ver
wachtte van de overwinning der
rechtvaardigheidsgeveslens, wier uit
breiding hij steeds breeder en bree
der wenschte in den schoot van de
italiaansche Natie.
Gedurende vier jaren, ging de oor
log in Italië een nationaal geweien
smeden, waaraan c;e katholieken met
een iever deelnamen, die noodzake
lijk de evolutie der geesten, zoo zeer
door het Vatikaan gewenscht, moest
bespoedigen.
Twee belangrijke feiten
Teen ds oorlog gedaan was, ver
waarloosde Benedictus XV niets dat
de verzoening kon vergemakkelijken.
Den 23 Mei 1920 hief hij plechtig,
door zijne Encycliek Pacem Dei
numus het tot dan toe gehandhaaf
de verbod op voor de officieele bezoe
ken van katholieke prinsen te Rome,
doch voegde erbij dat deze maatre
gel door niemand' rriocht uitgelegd
worden als een afstandhij eischte
daarentegen eens te meer, het einde
van een anormalen staat van za
ken, dis voor veel redens, evenzeer
noodlottig is voor de rust der volke
ren.
In den zelfden tijd, had het Vati
kaan aan de italiaansche katholieken
toegelaten zich aan te sluiten bij de
volkspartij om deel te nemen aan de
algemeene kiezingen en aan al ds- an
dere werkzaamheden van het politie
ke leven. De bijval dezer partij was
verpletterend en 't duurde niet lang
of zij werd meester, in den vollen zin
van 't woord, over dsn italiaanschen
toestand, en bekwam, in de verschil
lende goevernementen, eene steeds
grootsre plaats en invloed. Daar zij,
in haar programma, tusschen de bij
zonderste punten, de eenheid voor de
onafhankelijkheid wan den II. Stoel
geschreven had, moest zij ;r onver
mijdelijk de leiders van de openbare
meening er toe brengen ender een
nieuw oogpunt de kwestie te beschou
wen, die zwaar op gansch het natio
nale levm bleef wegen.
Men kon den vooruitgang dezer
evolutie reeds van in de maand Mei
1921 merken tijdens eene polemiek
in de italiaansche pers verwekt, door
het herstel van de diplomatische be
trekkingen tusschen Frankrijk en de
H. Steel en de aankomst van M. Jon-
nart te Rome. De italiaansche pers
verklaarde toen eenstemmig dat
kost wat kost, Italië ook bij den H
Stoel moest vertegenwooridgd zijn.
moest men zelfs daarvoor afzien var
da waarborgwet, die tot dan toe on
aantastbaar verklaard werd, en met
het Vatikaan op nieuwe grondslagen
onderhandelen. Sommigen wierpen
le veronderstelling eener territoria
le oplossing op, die aan den Paus, in
volle soevereiniteit, zou terugschen
ken de ruimte noodig aan het op-
nerste gezag van het katholicism voor
de uitoefening van zijne macht
Er werden zelfs, in de Kamer,
daarover twee bijzonder dringende
redevoeringen gehouden, ten voor-
deele eener moedige oplossing van
de Romeinsche Kwestie, de eene
werd, den 21 Juni, gehouden door
M. Benito Mussolini, die toen nog
maar aan het hoofd stond van een
groep van dertig fascistische Kamer
leden, de andere 's anderdaags, door
M. Alfredo Rocco, nationalistischen
volksvertegenwoordiger, die thans in
het fascistische ministerie, minister
van Justicie is.
De kiezing van Pius XI
Nauwelijks was de weergalm de
zer polemiek gestild, toen Benedictus
XV, den 22 Januari 1922, in het Va
tikaan stierf. Den 6 Februari daarop
volgend, werd Kardinaal Ratti, aarts
bisschop van Milaan, tot Paus geko
zen, onder den naam van Pius XI,
en hij verscheen onmiddellijk daar
na, in tegenstelling met wat door
Pius X en Benedictus XV, als door
Leo XIII gedaan werd, in de buiten-
logia der portiek van de Sint-Pieter
Basiliek, om zijn eersten zegen te
geven aan de menigte, die op de
Plaats geknield zat, waar de itali
aansche troepen de wapens boden.
De Romeinsche Kwestie is opge
lost riepen sommige Italianen met
geestdrift uitDat was wat te voort
varend, en een oogenblik later logen
strafte de nieuwe Paus zelf deze te
overdreven meening, door eene ver
klaring waarin hij al h;t noodig
voorbehoud maakte, voorwat de
onschendbare rechten van de Kerk en
van den H. Stoel betreft, die hij ge
zworen had te zullen handhaven en
te zullen verdedigen. Na deze plech
tige bevestiging, kon Pius XI, zon
der dat iemand het recht zou geven
eraan eene andere beteekenis te ge
ven den volgenden Zondag na afloop
der Kroningsplechtigheid, opnieuw
in de logia verschijnen, en aan de
100.000 menschen, op de Sint-Pie-
tersplaats, vereenigd, zijn zegen ge
ven.
Den 28 Maart daaropvolgend,
brachten Koning Albert en Konin
gin Elisabeth van Belgie, vergezeld
van den jongen Hertog van Braband,
in het Vatikaan het eerste der bezoe
ken sinds 1870 door de katholieke
prinsen gedaan; eenige maanden la
ter kwamen de spaansche Vorsten.
In Oktober 1922 had de optocht
naar Rome plaats, en maakte M.
Mussolini zich van het bewind mees
ter. Hij bracht er een nationalen po-
Mtieken wil, en erkende de vooraan
staande plaats van 't katholicism in
het italiaansche leven. Van dit oogen
blik af vermenigvuldigern zich" de
-oetstappen van het italiaansche
goevernement, en ook de officieuse
gesprekken tuschen ds twee machten.
Den 25 December 1922, kondigde
Pius XI zijn eerste Encycliek af,
ie brief Ubi arcano Dei en er-
'n hernieuwde hij de protestaties en
le eischen zijner voorgangers, in
naam van de rechten en de waardig
heid van den H. Stoel, doch hij liet
nok vervolgens deze oproep hooren,
lie de italiaansche openbare meening
liep ontroerde. Italië, schreef Pi-
is XI, zal nooit iets van de H. Stoel
e vreezen hebben. De Paus van Ro
me, wie hij ook weze, zal zich altijd
ie woorden van den Profeet eigen
naken. Ik koester gedachten van
mede en niet van bedruktheid
van een echten vrede, zeggen wij, op
dat men, zonder in iets van de recht-
•aardigheid af te wijken, zou kunnen
•egen de rechtvaardigheid en de
*rede hebben zich omhelsd Het zal
ran God almachtig en goedertieren
hehooren, te zorgen dat eindelijk de-
*e zeer gelukkige dag aanbreke,
'ruchtbaar in allerlei goed, zoowel
"oor het herstel van het rijk van
Christus, als voor de bevrediging
-an Italië en van gansch de wereld;
lat al de menschen met rechtschapen
oordeel medewerken, opdat deze uur
niet vruchteloos zou slaan.
Zes jaren gingen nog voorbij
'ooraleer het akkoord van Lateranen
bekrachtigd werd.
Zonderling is het, dat deze oplos
sing voorgevoeld schijnt geweest te
zijn door Pius IX, vanaf den eersten
tijd van de befaamde krisis, waaraan
Pius XI en M. Mussolini een einde
slelden. Den 26 April 1871, bij de
ontvangst van graaf d'Harcourt, die
hem zijne aanstellingsbrieven van
Gezant van Frankrijk bij den H.
Stoel kwam aanbieden, richtte Pius
IX tot dsn vertegenwoordiger van
de Republiek, wcorden die toen als
volgt medegedeeld werden: In tij
den zooals men er heden beleeft is
de soevereiniteit niet te verlangen:
ik weet zulks beter dan iemand. Al
wat ik wensch zou een hoekje grond
zijn waar ik meester zou wezen. Niet
dat ik mijne Staten, moesten zij mij
terug aangeboden worden, zou wei
geren. Maar, zoolang ik dat hoekje
grond niet bezitten zal, kan ik onmo
gelijk mijn geestelijk ambt in zijn ge
heel uitoefenen.
Een hoekje grond voor de vrije
uitoefening van zijn geestelijk
ambt Maakt het geen diepen in
druk te zien hoe, daags na de ge
weldpleging hem aangedaan, de oude
Paus, overwonnen en onttroond, de
reden n de maat zelf der eischen
vaststelde, die aan al zijne opvol
gers gingen opgelegd worden, tot
den dag waarop Rome zoude herstel
len?
c ,LT"-aKLj-'y>g.' u»'.*-* -gaar ta y
Een verheugend nieuws voor u,
katholieke Vlamingen, die uw Geloof
hcogdraagt, en weet dat uw Geloof
ook de éénig-mogelijke baak is voor
alomvattende kuituur: Over weinige
weken verschijnt het eerste deel van
de Katholieke Encyclopsedie.
Die encyclopsedie zal 24 deelen tel
len en ten laatste in 1938 volledig
verschenen zijn.
Uw boekhandel bezorgt u gaarne
alle uitvoerige inlichtingen over de
wijze van verschijnen, prijs, beta
lingsmodus, enz.
Dit katholieke Nederlandsche
Standaardwerk groepeert circa 250
vooraanstaanden op elk gebied in
Noord en Zuid (ongeveer honderd
medewerkers uit Vlaanderen!voor
het opstel van zijn meer dan negen
tien duizend kolommen tekst:
Een vlaamsche en een hollandsche
redactieraad, elk van zeven profes
soren, zorgen voor het konsekwent
uitvoeren van het opstel- en uitgave-
plan.
Tevens is, zooals voor Holland,
ook voor Vlaanderen eau Pers-comité
gevormd om met het vlaamsche pu
bliek op de doelmatigste manier in
kontakt te blijven.
Het vlaamsch Pers-comité is sa
mengesteld uit: Z. E. Kan. Prof. A.
Boon, voorzitter; Z. E. H. rector
Jan Bernaerts; Z. E. Joris Baers;
E. P. Salsmans S. J.Jan Boon; Dr.
Jan Grauls; Dr. V. Leemans; Anton
van de Velde, sekretaris.
Periodiek houden wij u op de hoogte
van enzen arbeid, en rekenen op uw
blijvende belangstelling. Katholiek
Noord- en Zuid-Nederland zal zich
naar ons streven oriënteeren met
fierheid om de reuzenonderneming
der Katholieke Encyclopaedic die, als
een stoeren, heerlijken bouw den ge-
heelen dietschen stam overkoepelen
wil.
Bij 't uitgeven van een boek of een
tijdschrift is de omslag dis groote be
kommernis van den schrijver of den
uitgever. Bevalt de omslag, de bijval
is verzekerd.
Een amerikaansche firma had een
beek te koop gesteld dat als titel
droeg De twee Zusters Niemand
die er naar vroeg. Men veranderde
't opschrift met de woordenDe
Bedrogen Vrouw Het boek werd
uitgevochten.
Altijd eeuwig en 't zelfde liedje;
de wereld wil bedrogen worden.
't Is immers altijd zoo geweest; de
omslag en het opschrift hebben altijd
een groote rol gespeeld.
Een jonge man gaat een huwelijk
aan met sen meisje enkel en alleen
omdat het schoon is of fortuin bezit:
om den omslagj
Mr X... heeft op de gemeente alles
te zeggen omdat hij rijk is, of sehoo-
ne kan klappen, of esn tourneetje
geeft in die of die herberg: om den
omslag