Z. H, PAUS PIUS XI MIJN GEDACHT 54' Jaar. - Nummer 6 35 Centiemen Zaterdag 6 Februari 1932. Katholiek Weekblad van het Arrondissement Yper viert op 12 Februari de 10e verjaring van zijn kroning De Katholieke Encvclopsedie ABONNEMENTPRIJS 1 Jaar 18 fr. 6 maanden 10 fr. 3 maanden 6 £r. Men abonneert in alle Postkantoren en in het Opstelbureel. ABONNEMENT VOOR 'T BUITENLAND: 28 frank. Op het Opstelbureel alleen te vragen. BEHEER EN OPSTEL io5, ZONNEBEKE STEENWEG, io5, YPER Postcheckrekeriing 40.201 (j. casxer) waar op alle wekedagen alle inlichtingen te bekomen zijn van 14 tot 16 uur. AANKONDIGINGEN Prijs bij overeenkomst. Alle Aankondigingen moeten tegen den WOENSDAG ten laatste ingezonden woraen. Kleine berichten en nieuws ten laatste tegen den WOENSDAG avond. Het was den 20 September 1870 iat de italiaansche troepen, onder je bevelen van generaal Raffaele Ca- dorna, langs de beruchte bres van ie Porta Pia in Rome kwamen. De «schieting had slechts eenige uren reduurd. Pius IX had schier onmid dellijk de witte vlag doen opsteken tten einde, zooals hij aan generaal ianzler schreef, men nooit zou kun- len zeggen dat de Plaatsvervanger an Jezus-Christus, alhoewel on rechtvaardig aangevallen, in een Kroot bloedvergieten zou toegestemd lebben Op 't zelfde oogenblik, liet ie Paus, aan de goevernementen die met den H. Stoel in betrekking wa ren, eene krachtdadige prdtestatie geworden, die hij den 1 November eropvolgend, voor gansch de Chris tenheid moest bevestigen, door de ncycliek Respicientes De italiaansche regeering, verkla rend dat zij als plicht beschouwde den H. Vader de onafhankelijkheid te verzekeren en de vrijheid aan de Kerk, dacht het problema te kunnen oplossen door de Waarborgen wet, die den 13 Mei 1871 afgekondigd werd. Deze wet kende aan den Paus de Voorrechten van Soeverein toe, doch zonder zijne soevereiniteit te erken nen; zij liet hem zelfs de apostolische paleizen van het Vatikaan en van Lateranen slechts als bruikleen, zon der het minste eigendomsrecht; zij kende hem eene j aarlijksche dotatie van 3 millioen 250 duizend lires toe. Pius IX verwierp deze wet, waar van het hoofdgebrek was dat zij eene eenzijdige daad stelde, door het ge vild opgelegd aan het gezag waar van zij beweerde de onafhankelijk heid te verzekeren. De Paus weiger de zelfs de dotatie die hem aangebo den werd en sloot zich voortaan in het Vatikaan op, om tegen het ge veld hem aangedaan een eeuwig pro- test aan te teekenen, en om te voor komen zich in de straten van Rome toe te vertrouwen aan de bescherming van een gezag waarvan hij den roof aankloeg. Daarbij nog ontzegde de Paus zich en ook aan zijne omgeving, alle officieele of wereldsche betrek king met de italiaansche overheden. Hij legde zelfs aan de italiaansche katholieken verbod op, als kiezers tn als kandidaten deel te nemen aan de kiezingen. Eindelijk, liet hij aan ve katholieke prinsen en staatshoof den weten dat hij verlangde dat zij raar Rome niet zouden komen zoo- •ang de nieuwe staten van zaken zou "aren, en hij stemde voor de ande- r n Hechts toe in het" openen der Poorten van het Vatikaan, indien zij r-cn schikten naar de protocolaire ''.rschriften, die openbaar de soe- V ereiniteit van den Roomschen Paus herinnerden. Van Leo XIII tot Benediktus XV Pius IX stierf in het Vatikaan, den 7 Februari 1878.. Leo XIII, die hem opvolgde, behield al zijne protes- taties en gaf zelfs eraan een openba ren vorm, op 't oogenblik zelf zijner kiezing; hij gaf zijn eersten zegen binnen de Basiliek van St Pieter, in plaats van op het balkon der plaats, zooals dat vroeger gebeurde. De pauselijke protestatie duurde voort gedurende de vijf en twintig jaren der regeering van Paus Pecci. In 1887 werden veel pogingen tot toenadering gedaan, die bijna op eene verzoening zouden uitloopen, doch, op 't laatste oogenblik gelukten de italiaansche Vrijmetselaarslogies er in de gesprekken te doen mislukken die tuschen Crispi en het Vatikaan gevoerd werden. Wanneer Leo XIII den 20 Juli 1903 stierf, waren al de maatregelen van protestatie, door Pius IX ingevoerd, nog van kracht. Pius X handhaafde het hoofdzakelijke ervan, doch, on gerust over den vooruitgang der re- volutionnaire partijen, liet hij de bis schoppen toe, in zekere bijzondere gevallen, het algemeen verbod be- reffende fte kiezingen op te schor sen, en hij liet de katholieken toe zich te verstaan met de leiders der be houdsgezinde partijen, en zelfs kan didaten aan te nemen, nochtans op oorwaarde van geen katholieke par- ij samen te stellen. Tegelijk begon- >en ook zekere protocolaire streng heden zich te ontspannen, doch Pius X hield niettemin, door zijne opslui ting in het Vatikaan, de plechtigste Ier protestaties staande, en het be- soek dat in 1904 President Loubet mn het Quirinaal bracht, verwekte 'anwege het Vatikaan eene weerklin kende protestatie. De Oorlogsbeproeving Pius X stierf den 20 Augustus 1914. En het Konklaaf gaf hem Be- nedictus XV tot opvolger. Reeds ver scheidene weken was Europa door een ijselijken oorlog geteisterd, die voor de ontwikkeling van de Romein- sche kwestie aanzienlijke gevolgen ging hebben. De oorlog deed klaar en duidelijk, zelfs voor de eenvoudigste lieden, uitschijnen hoe onaanneem- lijk de toestand van den Paus was, beroofd, door de voorwaarde hem op gelegd, van regelmatige betrekkin gen te hebben met een der twee oor logvoerende groepen. Er werd aan dezen toestand in zekere mate ver holpen dank aan den goeden wil van de leden der italiaansche regeering. Benedictus XV hield eraan dat open haar te erkennen, doch om den vin ger te leggen op het feit hoe onduld baar het was dat de onafhankelijk heid van hst Hoofd de Kerk afhing van steeds veranderlijke gevoelens. Op dat oogenblik, beweerden de dagbladen van de Midden-Rijken bij hunne oorlogsdoeleinden de verlos sing van den H. Steel te voegen, doch Benedictus XV weerde dit in- opspraakbrengend voorstel af, en liet, den 28 Juni 1915, door Kardi naal Gasparri verklaren dat hij slechts eene passende regeling van den toestand van den IIStoel ver wachtte van de overwinning der rechtvaardigheidsgeveslens, wier uit breiding hij steeds breeder en bree der wenschte in den schoot van de italiaansche Natie. Gedurende vier jaren, ging de oor log in Italië een nationaal geweien smeden, waaraan c;e katholieken met een iever deelnamen, die noodzake lijk de evolutie der geesten, zoo zeer door het Vatikaan gewenscht, moest bespoedigen. Twee belangrijke feiten Teen ds oorlog gedaan was, ver waarloosde Benedictus XV niets dat de verzoening kon vergemakkelijken. Den 23 Mei 1920 hief hij plechtig, door zijne Encycliek Pacem Dei numus het tot dan toe gehandhaaf de verbod op voor de officieele bezoe ken van katholieke prinsen te Rome, doch voegde erbij dat deze maatre gel door niemand' rriocht uitgelegd worden als een afstandhij eischte daarentegen eens te meer, het einde van een anormalen staat van za ken, dis voor veel redens, evenzeer noodlottig is voor de rust der volke ren. In den zelfden tijd, had het Vati kaan aan de italiaansche katholieken toegelaten zich aan te sluiten bij de volkspartij om deel te nemen aan de algemeene kiezingen en aan al ds- an dere werkzaamheden van het politie ke leven. De bijval dezer partij was verpletterend en 't duurde niet lang of zij werd meester, in den vollen zin van 't woord, over dsn italiaanschen toestand, en bekwam, in de verschil lende goevernementen, eene steeds grootsre plaats en invloed. Daar zij, in haar programma, tusschen de bij zonderste punten, de eenheid voor de onafhankelijkheid wan den II. Stoel geschreven had, moest zij ;r onver mijdelijk de leiders van de openbare meening er toe brengen ender een nieuw oogpunt de kwestie te beschou wen, die zwaar op gansch het natio nale levm bleef wegen. Men kon den vooruitgang dezer evolutie reeds van in de maand Mei 1921 merken tijdens eene polemiek in de italiaansche pers verwekt, door het herstel van de diplomatische be trekkingen tusschen Frankrijk en de H. Steel en de aankomst van M. Jon- nart te Rome. De italiaansche pers verklaarde toen eenstemmig dat kost wat kost, Italië ook bij den H Stoel moest vertegenwooridgd zijn. moest men zelfs daarvoor afzien var da waarborgwet, die tot dan toe on aantastbaar verklaard werd, en met het Vatikaan op nieuwe grondslagen onderhandelen. Sommigen wierpen le veronderstelling eener territoria le oplossing op, die aan den Paus, in volle soevereiniteit, zou terugschen ken de ruimte noodig aan het op- nerste gezag van het katholicism voor de uitoefening van zijne macht Er werden zelfs, in de Kamer, daarover twee bijzonder dringende redevoeringen gehouden, ten voor- deele eener moedige oplossing van de Romeinsche Kwestie, de eene werd, den 21 Juni, gehouden door M. Benito Mussolini, die toen nog maar aan het hoofd stond van een groep van dertig fascistische Kamer leden, de andere 's anderdaags, door M. Alfredo Rocco, nationalistischen volksvertegenwoordiger, die thans in het fascistische ministerie, minister van Justicie is. De kiezing van Pius XI Nauwelijks was de weergalm de zer polemiek gestild, toen Benedictus XV, den 22 Januari 1922, in het Va tikaan stierf. Den 6 Februari daarop volgend, werd Kardinaal Ratti, aarts bisschop van Milaan, tot Paus geko zen, onder den naam van Pius XI, en hij verscheen onmiddellijk daar na, in tegenstelling met wat door Pius X en Benedictus XV, als door Leo XIII gedaan werd, in de buiten- logia der portiek van de Sint-Pieter Basiliek, om zijn eersten zegen te geven aan de menigte, die op de Plaats geknield zat, waar de itali aansche troepen de wapens boden. De Romeinsche Kwestie is opge lost riepen sommige Italianen met geestdrift uitDat was wat te voort varend, en een oogenblik later logen strafte de nieuwe Paus zelf deze te overdreven meening, door eene ver klaring waarin hij al h;t noodig voorbehoud maakte, voorwat de onschendbare rechten van de Kerk en van den H. Stoel betreft, die hij ge zworen had te zullen handhaven en te zullen verdedigen. Na deze plech tige bevestiging, kon Pius XI, zon der dat iemand het recht zou geven eraan eene andere beteekenis te ge ven den volgenden Zondag na afloop der Kroningsplechtigheid, opnieuw in de logia verschijnen, en aan de 100.000 menschen, op de Sint-Pie- tersplaats, vereenigd, zijn zegen ge ven. Den 28 Maart daaropvolgend, brachten Koning Albert en Konin gin Elisabeth van Belgie, vergezeld van den jongen Hertog van Braband, in het Vatikaan het eerste der bezoe ken sinds 1870 door de katholieke prinsen gedaan; eenige maanden la ter kwamen de spaansche Vorsten. In Oktober 1922 had de optocht naar Rome plaats, en maakte M. Mussolini zich van het bewind mees ter. Hij bracht er een nationalen po- Mtieken wil, en erkende de vooraan staande plaats van 't katholicism in het italiaansche leven. Van dit oogen blik af vermenigvuldigern zich" de -oetstappen van het italiaansche goevernement, en ook de officieuse gesprekken tuschen ds twee machten. Den 25 December 1922, kondigde Pius XI zijn eerste Encycliek af, ie brief Ubi arcano Dei en er- 'n hernieuwde hij de protestaties en le eischen zijner voorgangers, in naam van de rechten en de waardig heid van den H. Stoel, doch hij liet nok vervolgens deze oproep hooren, lie de italiaansche openbare meening liep ontroerde. Italië, schreef Pi- is XI, zal nooit iets van de H. Stoel e vreezen hebben. De Paus van Ro me, wie hij ook weze, zal zich altijd ie woorden van den Profeet eigen naken. Ik koester gedachten van mede en niet van bedruktheid van een echten vrede, zeggen wij, op dat men, zonder in iets van de recht- •aardigheid af te wijken, zou kunnen •egen de rechtvaardigheid en de *rede hebben zich omhelsd Het zal ran God almachtig en goedertieren hehooren, te zorgen dat eindelijk de- *e zeer gelukkige dag aanbreke, 'ruchtbaar in allerlei goed, zoowel "oor het herstel van het rijk van Christus, als voor de bevrediging -an Italië en van gansch de wereld; lat al de menschen met rechtschapen oordeel medewerken, opdat deze uur niet vruchteloos zou slaan. Zes jaren gingen nog voorbij 'ooraleer het akkoord van Lateranen bekrachtigd werd. Zonderling is het, dat deze oplos sing voorgevoeld schijnt geweest te zijn door Pius IX, vanaf den eersten tijd van de befaamde krisis, waaraan Pius XI en M. Mussolini een einde slelden. Den 26 April 1871, bij de ontvangst van graaf d'Harcourt, die hem zijne aanstellingsbrieven van Gezant van Frankrijk bij den H. Stoel kwam aanbieden, richtte Pius IX tot dsn vertegenwoordiger van de Republiek, wcorden die toen als volgt medegedeeld werden: In tij den zooals men er heden beleeft is de soevereiniteit niet te verlangen: ik weet zulks beter dan iemand. Al wat ik wensch zou een hoekje grond zijn waar ik meester zou wezen. Niet dat ik mijne Staten, moesten zij mij terug aangeboden worden, zou wei geren. Maar, zoolang ik dat hoekje grond niet bezitten zal, kan ik onmo gelijk mijn geestelijk ambt in zijn ge heel uitoefenen. Een hoekje grond voor de vrije uitoefening van zijn geestelijk ambt Maakt het geen diepen in druk te zien hoe, daags na de ge weldpleging hem aangedaan, de oude Paus, overwonnen en onttroond, de reden n de maat zelf der eischen vaststelde, die aan al zijne opvol gers gingen opgelegd worden, tot den dag waarop Rome zoude herstel len? c ,LT"-aKLj-'y>g.' u»'.*-* -gaar ta y Een verheugend nieuws voor u, katholieke Vlamingen, die uw Geloof hcogdraagt, en weet dat uw Geloof ook de éénig-mogelijke baak is voor alomvattende kuituur: Over weinige weken verschijnt het eerste deel van de Katholieke Encyclopsedie. Die encyclopsedie zal 24 deelen tel len en ten laatste in 1938 volledig verschenen zijn. Uw boekhandel bezorgt u gaarne alle uitvoerige inlichtingen over de wijze van verschijnen, prijs, beta lingsmodus, enz. Dit katholieke Nederlandsche Standaardwerk groepeert circa 250 vooraanstaanden op elk gebied in Noord en Zuid (ongeveer honderd medewerkers uit Vlaanderen!voor het opstel van zijn meer dan negen tien duizend kolommen tekst: Een vlaamsche en een hollandsche redactieraad, elk van zeven profes soren, zorgen voor het konsekwent uitvoeren van het opstel- en uitgave- plan. Tevens is, zooals voor Holland, ook voor Vlaanderen eau Pers-comité gevormd om met het vlaamsche pu bliek op de doelmatigste manier in kontakt te blijven. Het vlaamsch Pers-comité is sa mengesteld uit: Z. E. Kan. Prof. A. Boon, voorzitter; Z. E. H. rector Jan Bernaerts; Z. E. Joris Baers; E. P. Salsmans S. J.Jan Boon; Dr. Jan Grauls; Dr. V. Leemans; Anton van de Velde, sekretaris. Periodiek houden wij u op de hoogte van enzen arbeid, en rekenen op uw blijvende belangstelling. Katholiek Noord- en Zuid-Nederland zal zich naar ons streven oriënteeren met fierheid om de reuzenonderneming der Katholieke Encyclopaedic die, als een stoeren, heerlijken bouw den ge- heelen dietschen stam overkoepelen wil. Bij 't uitgeven van een boek of een tijdschrift is de omslag dis groote be kommernis van den schrijver of den uitgever. Bevalt de omslag, de bijval is verzekerd. Een amerikaansche firma had een beek te koop gesteld dat als titel droeg De twee Zusters Niemand die er naar vroeg. Men veranderde 't opschrift met de woordenDe Bedrogen Vrouw Het boek werd uitgevochten. Altijd eeuwig en 't zelfde liedje; de wereld wil bedrogen worden. 't Is immers altijd zoo geweest; de omslag en het opschrift hebben altijd een groote rol gespeeld. Een jonge man gaat een huwelijk aan met sen meisje enkel en alleen omdat het schoon is of fortuin bezit: om den omslagj Mr X... heeft op de gemeente alles te zeggen omdat hij rijk is, of sehoo- ne kan klappen, of esn tourneetje geeft in die of die herberg: om den omslag

HISTORISCHE KRANTEN

Het Ypersche Volk (1910-1915, 1927-32) | 1932 | | pagina 1