BIJ GE SÜGilfiS
Aan de zijde
Dienstweigeraars
Mei=Maand
54'Jaar. - Nummer 18.
35 Centiemen
Zaterdag 30 April 1932.
Katholiek Weekblad van het Arrondissement Yper
van onze
ABONNEMENTPRIJS
1 Jaar 18 fr. 6 maanden 10 £r. 3 maanden 6 £r
Men abonneert in alle Postkantoren en in bet Opstelbureel
ABONNEMENT VOOR 'T BUITENLAND
28 frank. Op het Opstelbureel alleen te vragen.
BEHEER EN OPSTEL
io5, ZONNEBEKE STEENWEG, io5, YPER
Postcheckrekening 40.201
(j- CASIER)
waar op alle wekedagen alle inlichtingen te bekomen zijn
van 14 tot 16 uur.
Uit 't Westlund van
2 April 1932.
In de Nieuwe Rotterdamsche
rant vinden wij een verslag over
«n vergadering te 's Gravenhage ge
houden door den anti-vivisectiebond
de Nederlandsche vegetariërs-
bond.
Als voorname gast was aanwezig
?rof D1' Ude, hoogleeraar aan de
Hoogeschool te Graz.
In zijn rede over de humanitaire
rginselen verklaarde Prof. Ude o.
b.
«Wij moeten vervuld worden van
ie groote liefde; menschenbescher-
ning en dierenbescherming worden
!an een religieuze plicht. Spr. is dan
id als r.-k. priester, dienstweige-
rfi/'i;. Ja, hij gaat zelfs zoover te zeg-
0i, dat dienstweigering thans in-
■imtionale plicht is. Spr. is over-
itigd tegenstander van dienstplicht,
trenals van het kapitalisme. Als
pester wil spr. overal de christe-
ijke revolutie prediken, een revolu-
ie welker wapenen zijn: de Waar-
en de Liefde, om zoo het rijk
Christus op aarde op te bou
ten.
AANKONDIGINGEN Prijs bij overeenkomst.
Alle Aankondigingen moeten tegen den WOENSDAG
ten laatste ingezonden women.
Kleine berichten en nieuws ten laatste tegen den
WOENSDAG avond.
Uit Het Nieuws van den Dag
van 23-U-32.
Bij de scheurmakers, die voor geen
verraad ac-hteruitdeinzen en Belgie
willen kapot krijgen, is er ook scheu
ring; en nu maken ze malkaar voor
verraders uit. Ward Hermans die met
de valsche dokumenten van Utrecht
een zonderlinge faam verworven had,
en die eens in de Belgische Kamer re
devoeringen is komen aflezen, die
eigenlijk niet door hem, maar door
een Hollandschen volksvertegenwoor
diger waren opgesteld, en dan ook in
de Hollandsche Kamer dienst hadden
gedaan, wordt nu door de zooge
naamde nationalisten uitgemaakt
voor al wat slecht is, en van ontrouw
beschuldigd. Men kijft en vecht
daar, dat het haar stuift.
Niemand staat er verwonderd over:
in zake judasserij is het maar de
eerste stap, die bezwaar oplevert.
Eens dat men dien weg inslaat, laat
men gereedelijk, als het past, elkeen
in den steek; en een trouweloosheid
meer of min is van geen tel. Waar
om zou een gepatenteerde overlooper,
die land en vorst en volk prijsgeeft,
ook geen vorige kameraden over
boord werpen, als hij er zijn profijt
in ziet? Een judaspolitiek brengt
gedurig nieuwe judasserijen aan, met
de verachting erbij yan alle eerlijke'uren verre van d<-j Vlaamsche bewe-
solidaristisch extremism, dat nog
erger is en ongodsdienstige opvat
tingen, als goed h gangbaar geld,
met volle grepen rondstrooit.
Vooraleer die scheuring tusschen
de anti-Belgische iidieurmakers ont
stond, konden de Fronters en natio
nalisten, geen venijn genoeg uitspu
wen tegen de katholieke instellingen
en bij hen was het nooit gedaan met
het afbreken van het wettig en ook
van het geestelijk gezag. Nu die
scheuring bij hen zelf een voltrokken
feit is, worden zij floor versche so
lidaristische scheurmakers met de
zelfde munt betaald. En zij onder
vinden tot hunne meerdere schade en
schande, dat wie wind zaait, ook een
vreeselijken storm inoogsten moet.
Het regent nu op hun eigen dak, en
de solidaristen steken hun de loef
af in het schelden.
Het is goed te weten dat voor die
nieuwe heerschappen, die in de
scheurmakerij zelf der nationalisten
een scheuring verwekken, onze
Vlaamsche taalrechten een loutere
bijzaak zijn. Wanneer wij spre
ken van nationaal-solidarisme, ver
klaarde eens Ward Hermans, die nu
zijne vorige vrienden den rug toe
keert, dan bedoelen wij een maat
schappelijk stelsel, dat het goede in
het kapitalism verzoent met het goe
de in het KOMMUNISMDe Duit-
sche waaghals Hitier spreekt ook al-
zooen daarmede zijn wij honderd
li Men, en echte Vlamingen, die
steeds hou en trouw blijven.
Sinds merkelijken tijd was het spel
begonnen. En het gaat er niet om
een alledaagsche politieke kijvage of
afgunst of koppigheid. Neen, Er is
kwestie van een totale verandering
van programma, en van het stichten
van een nieuwe partij scheurmakers,
die de vorige Fronters moet doodnij-
pen. Het gewezen Kamerlid Van Se-
veren, die als volksvertegenwoordi
ger niet meer herkozen werd, heeft
hier de hoofdrol; en men zou zeggen
dat de glorie van den Duitschen
avonturier Hitier hem de oogen uit
steekt. Wat deze geworden is met
zijn verdachte beweging in het ont
redderde Duitschland, wil Van Se-
veren ook zijn met een bijzondere
groep anti-Belgen, die zich zelfs met
den naam van Dietsch-Nationaal-
Solidaristengedoopt hebben, en
vlakaf tegen de voijige Vlaamsch-
nationalisten gekant staan
Dezen hadden hem eerst schoon
toe te roepenWij moeten te ga
re blijven. Het is misdadig onzen op-
marsch te breken om uitheemsche
bewegingen met geweld aan het
Vlaamsche volk op te dringen vol
gens Mussolini's en Hitler's trant
Zij werden ferm uitgelachen door de
nieuwbaken solidaristen van Van Se-
veren, die zonder meer een revolutio
naire partij wil stichten, en hunne
vorige broeders voor Farizeërs uit
schelden.
Op de baan van ti-ouwloosheid kan
men altijd verder en verder gaan.
Aan de zijde der dienstweige
raars», zoo schrijft dus het West-
bevindt zich Prof. Dr Ude,
Soomseh-Katholiak priester. Weet
iet Westlandheel wel wat het
schrijft? Wij raden het Westland
aan het groot katholiek Hollandsch
agblad De Maasbodete lezen
üever dan den protsstantschen
Nieuwen Rotterdamschen Cou
rant», dien het aanhaalt. Naar aan
leiding van het verbod openbare le
ringen in Nederland te houden, ver-
x>d dat aan Prof. Dr. Ude gegeven
werd door zijn eigen Bisschop, in
overeenstemming overigens met al de
3isschoppsn van Oostenrijk, schreef
De Maasbode in zijn Nr 24226,
an 22 Maart laatstleden, een artikel
ver de persoonlijkheid van Dr. Ude.
"'it artikel werd opgesteld volgens
dichtingen door een bevoegd auto
riteit, uit Oostenrijk, welke, voegt
De Maasbode er zelf aan toe, ten
Pzichte van Prof. Ude zeer welwil-
end gezind is. Ziehier nu wat De
'■'"msbode niettegenstaande de wel
willende gezindheid van den Oosten-
'jkschen correspondent, over dien
omsch-katholiieken priester, o. m.
hrijftZijn rebellisme is een ma-
doos, voor geen realiteit en autori-
-it terugdeinzend extremisme, dat
"on heel complex van sociale en zede-
•ike leerstellingen heeft opgetrok
ken, die met de katholieke pastoraal
n de kerkelijke practijk op niet wei-
'ige punten in strijd zijn gekomen
Zoo is die roomsch-katholieke
Priester maar een flauwe aanbeveling
or het Westland Wij waren ge-
■:ig in de Maasbode te lezen, op
- einde van het artikel, dat Prof. J De Vlaamsche nationalisten, hoe
Jr Ude, gehoorzaamt en naar Graz, I wederspannig zij ook waren jegens
Oostenrijk, is teruggekeerd, en de gezaghebbende leering van Paus
ging, die ijvert voor het volle recht
van Vlaamsch en Vlamingen in
Vlaanderen.
Hetgeen de Fronters en zoogezeg
de Vlaamsche nationalisten, lijk Leu-
ridan, Butaye en Van den Bulcke, in
een vreeselijke gramschap opjaagt
tegen de solidaristen in den aard van
Van Severen en zijn huidigen bond
genoot Ward Hermans, is dat dezen,
op maatschappelijk gebied, de syn-
dikaten, die door de nationalisten ge
sticht werden, naar hunne eigene
partij der solidaristen doen overloo-
pen. Het is ongeveer hetgeen gebeurt
met de socialistische syndikatsn,
waarop de kommunisten hunne klau
wen trachten te leggen. En, zooals
het uit de woorden van Hermans
blijkt, hebben de solidaristen nog al
veel met de kommunisten gemeens.
Daarin ook is het een naaperij van
Hitier; doch alzoo zien de Fronters
de vruchten van hunnen propagan-
da-arbeid in de handen vallen van
hunne konkurrenten.
Is het in zulk een verdacht en on
eerlijk konkelfoes, welke troef speelt
in de kaarten der ergste revolutionai
ren en onze Vlaamsche taalrechten
op den achtergrond duwt, dat onze
edele en heerlijke Vlaamsche Bewe
ging verzeilen moet? De ware Vlaam
sche belangen zijn echter, Goddank,
in betere en meer betrouwbare han
den; en om Vlaming te zijn uit één
stuk hoeft niemand aan een trouwe-
looze judaserij mede te.doen: deze
moge dan ook heeten nationalism
of solidarism het is om 't even.
pot te krijgen. Doch zie! Ward Her
mans is gekomen, die hun den baard
heeft afgedaan, en deze nationalis
tische syndikaten op oolijke wijze
bij de extremisten van het Dietsch-
Nationaal-Soliclaristenverbond heeft
ingelijfd. Wat de eersten gezaaid had
den, wordt door Van Severen en zij
ne volgelingen gemaaid en met blijd
schap ingeoogst.
Onzeggelijk zijn de scheldwoorden,
die nu naar het hoofd van Ward Her
mans geslingerd worden. De kerels,
die Belgie verraden, beschuldigen
hem nu tegen hen verraad gepleegd
te hebben. Geheel het gedoen wordt
een ingewikkelde judasserij, waar de
eenen de anderen kwijt spelen.
De parlementaire groep der Fron
ters verwijt hem de Mechelsche syn
dikaten aan den solidaristischen vij
and overgeleverd te hebben, zonder
zelfs het gouwbestuur der nationa
listische partij te raadplegenhij
wordt ook beschuldigd een echten
veldtocht te voeren ten bate der syn
dikaten van Van Severen.
Onlangs op 4 April, heeft diezelf
de parlementaire groep een beslis
sing getroffen waardoor de trouwe
loosheid van Ward Hermans aange
klaagd werd, en tevens waarin hij
zelf aangemaand werd om de syndi
katen, die hij had afgescheurd van
de Fronterspartij, er weder heen te
brengen. Al de volksvertegenwoor
digers en senatoren der partij waren
het daarover ééns, uitgenomen na
tuurlijk Ward Hermans, die niet op
gekomen was. Sindsdien heeft hij
laten weten dat hij de meening der
syndikaten zelf zal inwinnendaar
mede waren de Fronters seffens af
gescheept.
De ruzie viert dus hoogtijen al
les laat voorzien dat Ward Hermans
uit de partij zal gesloten worden
Groote God, zijn het zulke twiststo-
kers, die Vlaanderen op de baan van
vrijheid en voorspoed zullen leiden?
In het handvol voorvechters, die de
partij willen besturen, is er niet eens
middel om eendracht en samenwer
king te doen heerschen!
Laat ons te gare blij ven
heeft Leuridan eens geschreven.
Meent de man, die, als het gold om
de hoogste katholieke belangen, niet
wilde met de katholieke Vlaamsche
strijders «te gare blijven», nu de
scheurmakers te kunnen samentrom-
mslen om een partij, die van zelf
uiteenvallen moet, nog eenigen tijd
samen te houden?
Loontje komt om zijn boontje; en
de eerste scheurmakers worden nu
door andere afgedankt. Ziedaar de
waarheid; en moge iedereen de les
verstaan
*ij durven te verhopen, met de
Maasbode dat deze begaafde pries-
V spoedig in zuiverder verhouding
'-têrom verdienstelijk werk kan ver-
"diten.
Nu nog een klein vraagske. Wist
Westland dit alles? Zoo ja,
ürom wetens en willens liegen en
-schen bedriegen? Zoo neen,
^rom zooveel pretentie? Jawelhet
ingelicht blad voor leper en om-
!;r-Ken! Maar een weinig oneerlijk
dom?
en Bisschoppen, maakten gaarne nog
een beroep op hun katholiek-zijn en
hunne godsdienstige gevoelens. Die
gevoelens waren wel ten zeerste ver
waterd, en niet weinig verdacht;
maar zij besloegen toch nog een
plaats in hun hart. Het gaat anders
met de Dietsch-Nationaal-Solidaris-
ten, die zich met de katholieke waar
heid niet meer bekreunen en den
godsdienst volstrekt uit hunne wer
king verbannen. Het nationalis
tisch extremism vervalt nu in een
In dien maand bijzonderlijk wordt
door de vrome Christenen de Litanie
van Lorette gebeden. Die Litanie is
de reeks eerbiedvolle uitroepingen,
die de Paters Conventueelen van Lo
rette dagelijks zingen, als zij met
den avond, stoetsgewijze hunne ba
siliek doorwandelen en ommegang
doen rond het huizeken van Naza
reth Dit Huizeken, volgens plaat-
Nationalisten en solidaristen loo- selijke overlevering, zoude einde
pen nu de gansche Vlaamsche streek XIII' eeuw, op wonderbare manier
af, om malkaar hunne syndikaten door de Engelen overgebracht ge-
te ontfutselen, of om er nieuwe te weest zijn eerst van Palestina naar
stichten van hun kleur. Tersato, in voormalig Oostenrijk-
Ziehier wat er onlangs te Meche- Hongarie, en daarna naar Lorette in
len voorgevallen is. Italië. Er boven bouwde men eene
De nationalisten hadden daar prachtige kerk en de muren van het
syndikaten gesticht, waaruit zij, op huizeken werden buitenwaarts door
meer dan één gebied, hun voordeel praehtmuren omringd, zoodanig dat
hoopten te halen, in het bijzonder het zich nu bevindt in eene soort kas,
voor hunne politieke werking, die uit wit marmer verveerdigd en kunst-
Belgie zoekt uiteen te rijten, en ge- vol gebeeldhouwd. Bouwmeester de
lijk zij brutaal bekennen, het ka-Bramante zegde destijds aan zijne
leerlingen: Gaat naar de Casa van
Lorette sn daar vindt ge voorbeelden
van alle soorten kunstig-beeldhouw-
werk.
Tijdens de Pool-Expeditie van ge
neraal Nobile, werd o. m. 't volgend
geschreven: Miek deel van het
manschap des luchtbals, E. Pater
Gianfranceschi, Jezuiet, rector der
gregoriaansche hoogeschool van Ro
me. Dezer dagen verklaarde hij aan
een persvertegenwoordiger, dat bij
het vallen van 't luchtschip, een O. L.
Vrouwbeeldeken van Lorette, dat aan
boord mede genomen was, onge
schonden bleef en dat men het ver
volgens plaatste boven op de ver
maarde roode tent, die gezet wierd
op het drijvende ijs, opdat het hun
ware geweest een bescherm- en red
dingsmiddel, in hunnen allerschrik-
kelijksten nood.
Waarom hebben de geloovige vlie
gers en luchtvaarders, als bescherm
heilige genomen O. L. Vrouw van
Lorette, zooals de weldenkende auto
geleiders, niet eene mascotte, maar
St Christophore verkozen hebben.
De reden is te vinden in de won
derbare lotgevallen van 't Huizeksn
van Nazareth, dat bewoond werd
door de H. Familie en dat, van de
eerste tijden des Christendoms, als
heiligdom vereerd werd. Dat hui
zeken was opgetrokken in steenen,
gelijkende aan onze baksteenen; zijn
grondplan was een langwerpig vier
kant, hst was voorzien van een plat
dak, had een venstertje en eene deur,
en stond tegen eene rotse, waarin
slaapkamers uitgekapt waren. Van
onheugelijke tijden vereerd, was het
gedurende de Kruisvaarten een mach
tig aantx-ekkingspunt voor al wie
Christen wasWant veel hield men
er aan te gaan bidden in dezelfde ka
mer, waar de Engel aan Maria ver
scheen en waar de tweede Persoon
dier H. Drievuldigheid Mensch ge
worden is. Op het laatste der ja
ren 1200 wierden de christene legers
voor goed uit het land vei'jaagd en
de Mahomedanen beheerschten ge
heel de streek. Het Huizeken van Na
zareth liep groot gevaar van onthei
ligd en zelfs vernietigd te worden en
ziet, den 10 Mei 1291, was het van
Nazareth verdwenen en men vond
het 's morgens staan, niet ver van de
Adriatische zee, tusschen Fiune en
Tersatz, zoo wat 600 uren van zijn
eerste standpunt. Drie jaar lang
werd het daar vereerd door de bewo
ners der streek, die overgelukkig
waren Het te bezitten. Maar hun
geluk duurde niet: Want na drie jaar
werd Het nogmaals door de Engelen,
al over zee, verdregen en geplaatst
in Italië, op het grondgebied Reca-
nati. Naderhand werd het nog twee
maal verplaatst door die Engelsche
Geesten en bleef eindelijk staan waar
Het zich nu bevindt, te midden den
openbaren weg, tusschen Recanati
en de zee. Boven het Huizeken of Ca
sa Sancta, zoo Het men hedendaags
noemt, bouwde men eene prachtkerk
en rond de kerk ontstond er eene
stad, namelijk Lorette. Vermaar
de beeldhouwers hebben langs bui
ten de muren van 't Huizeken, ande
re muren, in wit marmer en prach
tig uitgewrocht, opgetrokken, zoo
danig dat de Casa Santa nu steekt
in eene reliquiekas van wit marmer.
In dat Huizeken bewaarde men
een standbeeldeken van O. L. Vrouw,
in cederhout, zwart van ouderdom en
dat meegevoerd geweest was uit Na
zareth. Ten jare 1921, tijdens een
brand waarschijnlijk door eene kort-
aansluiting in de Casa Sancta per
nachte teweeg gebracht, werd dat
beeldeken verkoold. De Paus Pius XI
heeft een nieuw beeldeken doen ma
ken, gehesl wel wedergevende het
