PROVINCIAAL CONGRES
Crédit Anversois
Werkloosheid
en Vrouwenarbeid
De Blinddoek
54: Jaar. - Nummer 35.
35 Ceitiemen
Zaterdag 27 Oogst 1932.
Katholiek Weekblad van het Arrondissement Yper
Reeds werd er veel geredekaveld
over de mogelijke oorzaken der lang
durige krisis die de gansche wereld
teistert en nog geen voldoende op
lossing laat voorzien. Men beschul
digt, en niet zonder reden, de over-
produktie, ten grooten deele veroor
zaakt door allerhande nieuwe ma-
ehienen en mekanieke werktuigen,
die van langs om meer het werk ver
dapperen met van langs om min han
denarbeid. Dus de slotsom alleszins
is: te veel voortbrengende krachten,
zooveel levende als mekanieke. In
dien het mogelijk ware zou iedereen
willen die voortbrengende krachten
verminderen om meer verhouding te
brengen tuschen voortbrengen en
verbruiken. Zal men daarom de nieu
we uitvindingen te keere gaan en den
weg versperren voor wetenschappe-
ijken vooruitgang? Ware dat geen
achteruitgaan op den weg der be
schaving? Geheel zeker; daar ligt
geen oplossing voor 't zoo diep ver
wikkend vraagstuk der werkloosheid.
Doch ziehier een ander middel dat
misschien wel de krisis niet ineens en
volledig zal oplossen, maar ze alles
zins zal merkelijk verzachten en dat
levens als beschavingsmiddel kan
aangewend worden, tot hooger wel
zijn van 't huisgezin en diensvolgens
Ivan de maatschappij.
I Men zou den vrouwenarbeid op
zijn minimum moeten brengen om al-
zoo ook de werkloosheid bij de man
nen zooveel mogelijk te verminderen.
Hoe kan zulks geschieden? Vooreest,
geen getrouwde' vrouw zou nog mo
gen geduld worden in een werkhuis.
Haar werk is binnen huis; als trou
we huisvrouw moet zij haar eigen
huishouden begaan. Daar kan zij
veel geld winnen met naaien, stop
pen, wasschen, kuischen en te koken
zoo profijtig mogelijk, zonder dat de
tafel er onder lij de, integendeel. Zoo
zou zij ook den Huiskring aantrekke
lijker en meer lachend maken, en
misschien haar echtgenoot wat af
houden van kroeg en cinema. Zij zou
ook de opvoeding der kinderen beter
kunnen bezorgen en aldus doelmatig
medewerken tot het opbouwen van
gezonde huisgezinnen, waarop de
maatschappij stevig zou rusten.
Dat princiep van de getrouwde
vrouw in haar huiszou ook moe
ten toegepast worden op gelijk welke
vrouw die een ambt buiten den kuis-
sring dien zij vrijwillig hielp stich
ten. Hier bedoel ik bijzonderlijk de
onderwijzeres die, eens getrouwd
zijnde, niet enkel om pedagogische
fedenen, maar ook om economische
fedenen best buiten de school blijft.
Hierin hebben de inrichters van 't
katholiek vrij onderwijs nogmaals
ven gezonder notie over onderwijs en
opvoeding dan Staat en Stad, daar
dat princiep reeds toegepast wordt
in onze vrije scholen, en met reden.
tVant de vrouw die trouwt moet kun-
Pen door haren man onderhouden
'vorden; zij moet ook kunnen plaats
maken voor jongeren, die nog geen
mannelijken steun hebben en mis-
khien nooit zullen hebben. Ook, hoe
dikwijls wordt de getrouwde vrouw
door ziekte buiten hare school gehou
den, tot groot nadeel van 't onder
lijs der kinderen! En hoe dikwijls
verschijnt zij niet voor haar kinderen
m een ergerenden staat, tot groot ge
vaar voor de opvoeding der al te
nieuwsgierige en praatzieke vrouwe
lijke jeugd, met haar al te prikkelba
re inbeelding!
Voor wat de ongehuwde vrouwen
v-treft, men zou moeten hun bedrij
vigheid in werkhuizen beperken en
die enkel dulden voor werken die al
leenlijk of best door vrouwenhanden
kunnen verricht worden. Nooit zou
men mogen aannemen, de werk
sters zelf, uit geest van solidariteit
met de werkers, zouden het moeten
begrijpen dat vrouwenwerk het
mannenwerk onderkruipt door min
dere bezoldiging. Daarbij, de ouder
dom zou moeten hooger bepaald wor
den; want 't zijn de jongste meisjes
die ep treinen en in fabrieken eerst
en geweldigst bedorven worden en de
toekomst in gevaar brengen van den
huiskring dien zij eensdaags zullen
stichten.
Door die beperkingen zouden de
meisjes gemakkelijker zich kunnen
voorbereiden tot al de werken, zoo
als naaien, stoppen, breien, was
schen, koken, enz... dje nuttjig of
noodig zijn in het huishouden. Daar
mede zou ook de meiden-crisis opge
lost zijn, tot nut van zooveel meisjes
die in een deftig burgershuis door
eenige jaren dienst kunnen een som-
meken vergaren en tevens hun op
voeding volmaken, om later zelf met
goest en geest op te klimmen tot de
klas der burgerij. Want wij bedoelen
niet, zooals het socialisme, de wer
kers en werksters in de werkende
klas vast te metsen, maar hun vleu
gels te geven om zich te verheffen en
de rangen der burgerij te verster
ken, tot hooger heil der maatschap
pij die tot nu toe, dank aan de burge
rij, ontsnapte aan communisme en
bolehevisme.
Bond der Kr. Gezinnen van Belgie
STAD IEPER
op ZONDAG 28 OOGST 1932.
Ik heb den duivel ontmoet, op den
hoek der Bayaardstraat.
Hij was pikfijr gekleed, met een
grijzen overjas, een slappe col, een
broek met een schoone plooi, Riche-
lieu-schoenen en rose kousen.
Wat richt gij hier uit? vraag ik
Hem... want ik sta op vriendschappe-
lijken voet met hem.
Ik houd uw Congres in 't oog...
Maakt u dat dan ongerust?
Och! een klein beetje... glim
lachte hij sarcastisch...
Maar achter zijn licht-schildpad-
den monocle zag ik in zijn oogen dat
hij loog.
Hij stapte naast mij mee op.
Spartelt nog zooveel ge wilt, ik
loud u allen bij de keel!... Ik lach om
al uw verslagen... En al heb ik het
aan de milt, toch doen al de' wen-
schen die gij uitdrukt haar nog goed.
Ziet ge deze vuist?... Hij toont mij
zijn knokige vingeren... Die vingeren
hebben over de oogen van de katho
lieken een blinddoek gelegd, die sinds
meer dan een halve eeuw vastzit en
niet lost. Of ik iemand blinddoeken
kan
Zijn wandelstokje gaat nerveus de
hoogte in en hi* wijst mij een voor
bijganger aan:
Ziet, die mijnteer daar?... Hij
draagt mijn blinddoek!... Het is een
katholiek. Hoort ge, een katholiek.
Hij is geabonneerd op een blad, waar
ik baas speelen daarenboven stuurt
hij alle avonden nog een van zijn
bedienden uit om het protestantsche
avondblad te koopen. Hij leest het,
legt het daarna in het mandje en van
daar uit begint dit blad zijn propa-
gandatocht door heel het huis, tot in
de keuken toe... De blinddoek!
Enkele stappen verder gaat een
jonge vrouw ons voorbij.
Ziet gij die dame daar? Zij gaat
regelmatig naar de mis. Zij is noch
tans een zeer trouwe geabonneerde
voor mij, en gunt mij alle dagen 30
centiemen, 't Is maar een druppel
tje!... zou een van uw verblinde ka
tholieken zeggen. Maar gij, gij weet
goed genoeg dat, als een druppeltje
water niets is, de oceaan uit niet an
ders dan druppeltjes is bij mekaar
gebracht. Het is met de 30 centiemen
van deze gedoopte dame en van haars
gelijken dat ik me, op de grootst bou
levards die paleizen opbouw, waar
linotvpen en rolpersen staan, die met
ijzeren draden aan alle hoofdsteden
van de wereld zijn verbonden.
...Die katholieke dame, ook zij
draagt den blinddoek.
We kwamen voor een kiosk. De
oogen van Satan flikkerden.
Tel uwe bladen!... Wel, tel ze!...
riep hij.
Ik telde... Een... twee... drie...
vier... vijf... Dat was al.
En nu, tel nu de mijne!
In een plezierige dans ging zijn
stokje van het eene blad naar 1 et an
dere:
Dit is van mij, omwille van het
hoofdartikel!... En die, omwille van
het mengelwerk!... Dit blad hoort mij
toe, vanwege de aankondig'ingen...
en dit door zijn plaatjes... En dit! en
dit!...
Bij nummer 43 viel het stokje
neer... Het was waar... Omwille van
verschillige zaken in die bladen,
maakten zij alle propaganda voor de
zaak van den duivel.
Er ging een priester voorbij...
Satan volgde hem met de oogen
met een bijzondere belangstelling.
Zelfs deze heeft een blinddoek
voor... Zie... hij staat nog teelemaal
"in het zweet... Heeft zoo juist een ser-
moon gehouden... een schoon ser-
moon. En hij heeft mij niet gespaard,
de kerel! Bijzonder zijn slot was
g.oed bestudeerd. Maar hij sprak tot
400 personen, die op voorhand al
overtuigd waren. Maar ik! Gij hebti
daarstraks mijn kiosk gezien. Zie nu
eens hoeveel die opbrengt. Het was
5 ure 's namiddags. De menschen
gingen in massa voorbij langs de
straten en naar de staties. De bedien
den van allerlei bureelen, de werk
lieden uit alle fabrieken passeerden
voor de kiosk; de verkoopsters kon
den de bladen niet rap genoeg ineen-
vouwen. Haast alle vijf minuten kwa
men hijgende fietsers groote pakken
nieuwe bladen aanbrengen, die om
zeggens nog nat waren. Ze kwamen
zoo juist van de pers.
Satan stak zijn magere hand uit,
en op fleren toon zei hij
Zie, dat is nu mijn preekstoel!
En die priester die daar voorbijging,
ziet niet dat er tusschen mijn preek
en den zijne een heele afstand ligt,
die de zware kanonnen scheidt van
de mitrailleuses, soms zelfs van den
kruisboog. Neen, hij ziet niet! ga
het zelf maar na, Pierre. Hij beziet
mijn kiosk niet met oogen van schrik,
die kiosk dat dag aan dag en haast
uur voor uur van den dag, tem de
zielen ontsteelt, zelfs de zielen van de
kleine kindertjes, die toch allen zijn
afgekocht door het bloed van den
Andere.
Ook dien priester draagt den
blinddoek.
De duivel jubelde: Een oogen-
blik, zsgt hij, heb ik schrik gehad...
Toen ik zag dat ze de nonnekens uit
de scholen verjoegen... dat de goede
ren en stichtingen der Kerk werden
gestolen, toen zegde ik tot mezelf:
Opgepast! De kat!blieken, die gerui-|
neerd zijn, gaan veel geld noodig j
tobben! De honger doet zelfs het
schaap uit het bosch te voorschijn
komen. Zij kunnen niet meer niet-
'zien wat een enorma sommen Jubol,
iGlobéol. Cadum, Gibbs, Pink, enz.
aan de pers wijdenzij zullen nu gaan
jzeggen: Maar als ik, voor al mijn
werken, nu ook de pers eens ging ge-
jbruiken? Als ik ook ds bladen eens
(ten mijnen dienste ging stellen. Als
ik in die dagbladen eens een verdub
beling van werking kon vinden; zij
I
worden toch door al het volk gelezen.
Als ik ook eens op die enorme tri
buun ging staan om mijn armoe en
ellende uit te schreeuwen... wie
weet!... de openbare meening doen
keeren daar volk aan hem behoort,
die het toespreekt!... Dat was toch'
zoo vanzelfsprekend dat ik, Satan,
ik beken het, er schrik voor had. Wat
zou mijn rijk worden als de katholie
ken ooit het verschrikkelijke wapen
der pers tegen mij gingen gebruiken,
zij met hun geestdriftig ideaal, hun
vruchtbaar apostolaat en met den ze
gen van den Andere!
Toen I eb ik den blinddoek nog
eens zoo dik, nog driemaal zoo dik
gemaakt... Het onweer is voorbijge
dreven. En de katholieken bravekens
en gerust, hebben alles maar laten
loopen... En de pers hoort mij toe,
met al haren invloed en hare mil-
lioenen.
Satan stak zijn monocle nog eens
fijn met een fleren zwaai van zijn
handIk, de engel der duisternis,
ik heb geen blinddoek voor de oogen.
Ik zie klaar... o! zoo klaar!... Ik voel
vooral, wat de katholieken nog nooit
hebben gevoeld: de fierheid van mijn
prachtig wapen! O! hoe dikwijls heb
ik mijn dagblad omhelsd bij het slot
van velt avonden!... Want het is de
sterkste en doelmatigste uiting van
mijn woord. Dat woord hoort ge. al
van bij de deur der redactie... Als
een tijger springt het van kiosk tot
kiosk. Het predikt in alle wijken der
stad... Het neemt de staties stormen
derhand in. Het neemt den trein...
alle treinen, de boot, alle bootenOp
de baan loopt het binnen in de scho
len, het gaat van stad tot stad, van
dorp tot dorp, van gehucht naar ge
hucht, van herberg tot herberg, van
hut tot hut. Het houdt slechts stil als
er geen enkele ziel meer te winnen is.
Het roept de kinderen op... Ik ook, ik
heb mijn lijfknec!ten... Ik betaal
zelfs hun klakken!... Zoo heb ik mijn
hand gelegd over heel de wereld en
dat kunnen de katholieken niet. De
blinddoek
We kwamen aan de poort van een
klein, arm theaterken in hout, waar
het congres gehouden werd. Met een
oneindig misprijzen in zijn oogen
wijst 1 ij mij het gebouw aan: Zoo
iets!... Maar ik heb Goliath vlak
in het gelaat gekekenHet Cenakel
was nog kleiner, riep ik. Hij ant
woordde door een vloek. En ik ging
voort: Spijts de onbeschaamde waar
heid van uw al te werkelijken triomf,
geloof ik, Satan, dat er eens een mor
gen zal komen... Ik geloof dat eens de
Geest zal blazen... Dan zullen de ka
tholieken klaar zien!... En dien dag,
odien dag...
PIERRE L'ERMITE,
(La Croix, 16 October 1921).
Dixmndêstraat, 18, YPER
f^et ypeps(>he Öo)l{
ABONNEMENTPRIJS
1 Jaar 18 fr. 6 maanden 10 fr. 3 maanden 6 fx
Men abonneert in alle Postkantoren en in het Opstelbureel
ABONNEMENT VOOR 'T BUITENLAND:
28 frank. Op het Opstelbureel alleen te vragen.
BEHEER EN OPSTEL
io5, ZONNEBEKE STEENWEG, io5, YPER
Postcheckrekening 40.201
0- c«ster)
waar op alle wekedagen alleinlichtingen te bekomen zijn
van 14 tot 16 uur.
AANKONDIGINGEN Prijs bij overeenkomst.
Alle Aankondigingen moeten tegen den WOENSDAG
ten laatste ingezonden woraen.
Kleine berichten en nieuws ten laatste tegen den
WOENSDAG avond.
PROGRAMMA
Zaterdag 27 Oogst, om 8.30 uur 's
avonds: KUNSTCONCERT door de Har
monie Yprianaop de René Colaert-
plaats (Statieplein).
Zondag 28 Oogst
Om 9.30 uur, in St Maartens Kathe
draal, MIS met Pontificale Assistentie.
Om 10.45 u„ ONTVANGST op het Stad
huis.
Om -l u., STUDIEVERGADERING. -
Verslaggevers: Heer Verstraete. «Hulp
aan Weduwen en Weezen van Groote Ge
zinnen»; Heer Lemayeur: «Gemeentebe
sturen en Kroostrijke Gezinnen
Om 12.30 u„ GEZAMENTLIJK NOEN
MAAL. bij inschrijving.
Om 14.30 u., OPTOCHT der Bonden,
Vlagg' n Muziekmaatschappijen (Bijeen
komst aan de Statie). Volgorde: Statie
straat, Tempelstraat, Boterstraat, Vanden
Peereboomplaats, Boezingestraat, Sur-
mcntstraat Diksmuidestr Groote Markt,
Hondstr., Merghelynckstr., Rijselstraat.
Na den Optocht, GROOTE FEESTVER-
GADERING, in de overdekte Halle. Feest-
red naars: Den Decock, Provinciale
verslaggever; Zijn Excellentie Minister
Henri Carton, Algemeen Voorzitter van
den Bond der Kroostrijke Gezinnen; Den
lieer Vroome, Volksvertegenwoordiger; den
Heer Jos. Yandenberghe, estendig Afge
vaardigde.
Daarna op de Grcote
Markt.
De bevolking van leper wordt vriende
lijk ui;jenoodigd de huizen te bevlaggen.
Namens het Gewestelijk Verbond leper:
De Voorzitter,
Advokaat A. Lommez.
«o»-
PROGRAMMA DER
UIT TE VOEREN MUZIEKSTUKKEN
Zaterdag 27 Oogst, om 8 'V uur. Statiepl.
leper (Ypriana).
1. Marche Russe L. Ganne.
2. Firenza, Ouverture G. Allier.
3. t'ne soirée prés du lac, Leroux.
voor Hobo. Solist M. M. Ossieur.
4. Phi.-Phi., Fantaisie Christine.
5. Ballet d'Isoline, Messager.
Moderato Pavane.
Entree d'Isoline andante Mazurka.
Entrée de la prem. danseuse, maestoso.
Scène de la seduction andantine.
Solist M. M. Andries.
6. I)an e des Plébéens. Maquet.
7. Salut au 85"»
marche avec tambours et clairons
Zondag 28 Oogst, oir. 5 ure, Statieplaats.
Muziek van Zonnebeke, 36 Uitvoerders.
1. Les Francs Saliens, G. Dadenne.
marche triomphale
2. Printemps charmeur, J. M. Cnampel.
Valse de Concert.
3. Paix et labeur, ouverture. Filsfils.
4 Flots du Danube, J. Ivanoriée.
Grande valse de concert.
Muziek van Langenark, 42 Uitvoerders.
Om ure.
1. Hélène Marche. L. Lejeune.
2. Séduisante, A. Doyen.
Polka voor Piston.
3. Précoce Jeunesse, trage wals. A. Doyen.
4. Les Lilas Blancs, O. Filsfils.
Fantaisie.
5. La Joyeuse, A. Doyen.
Polka voor clarinette.
6. Le Géant, Fox Trót. O. Geerts.
7. Délilé des écoleu, J. Martin.
Pas redoublé met klaroenen.
De katholiek draagt een blinddoek
en de vurige katholieke dames ook.
De pers die in de kiosken heerscht
is de pers van den duivel.
Op den preekstoel spreekt de pries
ter tot 400 personen. Door de pers
spreekt de duivel tot heel de me
nigte en de priester ziet niet: hij
heeft een blinddoek voor.
Hij en zijn katholieken hebben den
blinddoek gedragen tot in het heet
ste der vervolging... in plaats van
zich van de pers meester te maken.
En de duivel gaat voort met zijn
campagne.
Hopen we dat de katholieken eens
zullen klaar zien.
32SS7U33!K2 N. V. STSEïSaSBSn
BANK
BEURS
WISSEL
Het BESTE en ZEKERSTE middel om
rege'matig bet blad te ontvangen, is een
abonnement vragen in de pos'. op
