4
WEET GE WAT
Stemt onder Nr
Ypersche Kroniek
Monseigneur Lamiroy
over Katholieke Radio
Handelaars
"HET YPERSCHE VOLK,,
Naar de groote school
Hoe voedt men zich best.
ernstig moeten nadenken en, als ze
't waarlijk nog goed voor hebben met
de katholieke laat ons liever zeg
gen met de Godsdienstige belangen
in Vlaanderen, tot betere gevoelens
komen, denkt ge?
De tijd schijnt nog niet gekomen...
maar we wanhopen niet.
In alle vakken spreekt men heden
daags van Record Wie nu het re-
kord in de scheepsvaart behaald
heeft, d. i. wie de grootste en snel
ste schepen bezit, is Italië en bepaal
delijk met zijne super-booten of
zeer groote booten Rex en Conté
di Savoia. Zij loopen 50 kilom. ter
uur en varen in 6 4 dagen van Geuna
naar New-York. Zij zijn ongeveer
300 meters lang en de kapitein, op
de commando-brug, staat 36 meters
boven den zeespiegel. Er zijn elf ver
diepen of dekken boven water. Op
dek A is er een speelzaal voor kinde
ren en een zwemkomop dek E is er
eene garage voor 15 autos. De keu
kens beslaan in oppervlakte 1800
vierkante meters en kunnen ter uur
700 tassen café bezorgen, 1500 tas
sen thé, 500 gerechten geroost brood,
1700 kleine broodjes. Voor ieder
pond vleesch mede alsook 66.100
pond meel en macaroni.
In de oorkonden van 't Ameri-
kaansch Senaat, bewaart men het re
laas van eene samenspraak tusschen
Seaman, een Amerikaan op rondreize
in hospitalen en rood-kruis-gestich-
ten, en een officier van het Duitsch
hoofdkwartier, gehouden in 1915 en
ruchtbaar gemaakt in 1923. De offi
cier zegde:
Duitschland moet winnenmaar
veronderstel dat geheel de wereld op
ons valle en ons nu de zegepraal on
mogelijk make, ziehier wat er gebeu
ren zal:
1) Wapenstilstand zal gesloten
worden vóór dat een vijandelijk le
ger onze grenzen overschreidt.
2) Ons Vaterland zal geen oor
logswonden dragen.
3) Onze mededingers op econo
misch gebied zullen zoo ver uitge
bloed wezen, dat wij ze allen zullen
vóórsteken op alle markten der we
reld, vóóraleer zij zich zullen kunnen
herstellen.
4) Op den oorlog zal eene geldlijke
hel volgen en eene omwenteling
in de nijverheid.
5) Indien ons land zoude moeten
tijdelijk uiteenvallen, dat zal geschie
den om later op gepast oogenblik we
derom samen te komen.
6) Als de verbondenen Frankrijk
zullen in den steek laten, dan zal
Duitschland met Frankrijk alle zaken
klaren, één tegen één.
Gelijkt dit niet aan eene prophetie?
Chineezen mieken altijd veel van
hunne toekomende begraving en het
schoonste geschenk dat men aan een
Chinees doen kon, was hem eene
prachtige dooden-kist ter hand stel
len. De keizers deden voor hen prach
tige graven aanleggen, waarvan som
migen een onderaardsche stad wa
ren, opgepropt met kostbaarheden.
En al die graven waren bekroond met
kolossale standbeelden in steen en
voorstellende olifanten, leeuwen, ke
mels. Al die standbeelden maken
de vermaarde dieren-laan uit, gelegen
bij Pekin. In 1929 werden die
graven geschonden en geplunderd
door het nationalistisch leger. Daar
vonden de soldaten in overvloed kost
bare vaten, bronzene standbeelden,
juweelen, tooverkleinooden, prachti
ge stoffen, peerlen. Een generaal o.
m. boogde er op, dat hij daar geroofd
had voor eene weerde van 30.000 En-
gelsche ponden (d. i. meer dan 4
millioen frank).
Centrale verwarmingwordt be
komen met het jagen van stoom of
warm water in een buizen-net. Eene
reusachtige verwarming met warm
water is de zee-stroom, die van uit
den Mexikaanschen-golf naar onze
kusten vloeit en maakt dat wij hier
de strenge winters niet kennen, die
zich voordoen in Centraal-Europa en
nog meer ten Westen van Noordlijk
Amerika, alhoewel die streken niet
verder af liggen van den evenaar dan
wij. Op hoeveel schat men den om
vang van 't water, door die stroo
ming naar onze streken aangevoerd?
DU hoeveelheid is zeer veranderlijk:
Hij kan 50 kubieke kilometers zijn
rond 1 December en 90 met 31 Janua
ri. In dit laatste geval brengt hij ein
de Januari bijna twee maal zooveel
warmte mede of begin December en
daar moet ge den reden vinden, dat
wij somwijlen in den winter betrek
kelijk warme dagen hebben.
Om een gedacht te vormen dier
massa verwarmd water van den
gulf-straem maak de volgende re
kening: Het zeewater bevat goud,
weinig wel is waar, maar zoo iets
van 10 centiemen per kubieke meter.
Diensvolgens, als de stroom het
minst hevig is, dat zoude nog een to
taal geven van 4 milliarden goud-
franken per uur. Moeste men kun
nen dat goud bemachtigen, het goud
zoude, de wereld door, fel afslaan in
weerde, maar wees gerust, er is geen
gevaar voor die sur-productie
Te Brussel in den Bon Marché
kan men nu, niet alleenlijk verschen
visch aankoopen, maar ook levenden.
Met auto-citernen wordt de visch aan
gebracht, en in den Bon Marché
ziet ge hem zwemmen in goed-inge-
richte aquariums. Ge kunt uw keus
doen en men vischt u de palingen
of andere visschen die gij aanwijst!
Dit alles kunt ge gaan bestatigen in
het kwartier: Alimentation.
Voor het dooden van sommige leve-
lingen (microbes) die ons li
chaam besmetten, sput men goud in.
Ware het mogelijks ook die aanwezig
heid van goud in 't zeewater, die in-
sputtingen met zeewater verkiezen
doet voor sommige ontsteltenissen?
Dat zeewater, waarvan hier spraak
wordt genomen in volle zee en zorg
vuldig in fleschjes bewaard, wel ge
stopt en toegelakt.
Interessante statistiek. Meer
zeggend dan de opsomming van het
absolute aantal radioluisteraars in de
verschillende landen is een overzicht
van de verhouding van het aantal
luisteraars tot het totaal der bevol
king.
Op 1 Augustus j. 1. bedroeg het
aantal luisteraars in de Europeesche
landen in procenten van het aantal in
woners: in Denemarken 13,7 t. h., in
Engeland 10,3 t. h., Zweden 9,3 t. h.,
Oostenrijk 7,1 t. h., Nederland 6,8 t.
h., Duitschland 6,3 t. h. Onder de
5 t. h. liggen Dantzig met 4,8, Zwit
serland met 4,5, Hongarije met 4,
Noorwegen met 3,9, Belgie en Fin
land met 3,2, Tsjecho-Slowakije met
2,9, Letland met 2,5, Spanje met 2,4,
Ierland met 2,3, Frankrijk met 1,9,
Estland met 1,4, Polen met 1. Onder
de luisteaarsarme landen valt Italië
met 0,7 t. h. (opvallend weinig in
een land, dat beschikt over een uit
stekend omroepnet en waar het luis-
steren naar de radio van hooger
hand ongeveer tot burgerplicht wordt
verheven men hoopt echter hier, als
het zondernet geheel zal zijn voltooid,
en gesteund door een intensieve offi-
cieele propaganda, het aantal luiste
raars in korten tijd belangrijk op te
voerenheel weinig luisteraars tellen
verder Litauwen met 0,5 t. h., Jugo-
slavie en Roemenie met 0,4, Portugal
met 0,3 en verder Albanië, Bulgarije,
Griekenland en Turkije, waar het
aantal luisteraars minder dan 0,1 t
h. der bevolking bedraagt. Volgens
deze statistiek is dus Denemarken
nog steeds de andere Europeesche
landen ver vooruit.
Zonda^riist.
De Apotheek van M. VAN RO-
BAEYS, Boterstraat. zal alleen open
zijn op Zondag 9 October 1932.
JAARGETIJDE
Vrienden en Kennissen worden
vriendelijk verzocht, het plechtig
Jaargetijde te willen hijwonen, dat
op Dinsdag 18 October, om 9 )4 u..
in St Jacobskerk zal gezongen wor
den tot zielelafenis van den
Heer Karei-Lodewijk Hallaert,
Eere-Opziener van het Vrij Onderwijs
en zijne Zonen
Louis en Joseph Hallaert,
beiden gesneuveld op 't Veld van Eere.
N. B. Er zullen geene uitnoodi-
gingen gezonden worden.
ROOD KRUIS
Het plaatselijk Comiteit van Yper
heeft de eer aan de bevolking van
Yper en omstreken kenbaar te ma
ken dat leergangen voor ziekendie-
ners en helper- bij de openbare ge
zondheid invergeld zullen gegeven
worden voor personen, minstens acht
tien jaren oud.
Voor inschrijving zich wenden bij
de Schrijfster Juffer Bossaert, Mond-
straat. Xr 28. tot het einde dezer
maand.
EXAAM
M. AUGUSTE PIEX. zoon van den
Heer Hoofdgriffier bij de Rechtbank
van Eersten Aanleg te Yper. komt
voor de Jury der Katholieke |HoogeJ
school van Leuven, zijn 2* exaam in
Wijsbegeerte en Letteren af te leg
gen.
Onze hertelijkste gelukwenschen.
HUWELIJK
Op Dinsdag 4 October, om 11 uur,
werd in de parochiale kerk van Linth,
het huwelijk ingezegend van M. Paul
Yeys, zoon van M. en Mevrouw Jo
seph Veys-Goethals. van Vlamertin-
ghe. met Mejuffer Hélène Vloeberghs,
dochter van M. Ernest Vloeberghs,
van Linth.
Onze hertelijkste gelukwenschen.
STAD YPER
oor de 5* omschrijving te Kortrijk,
op Donderdag 27 October 1932, om
9 ]/2 ure voormiddag, langs de Van-
denpeereboomlaan.
Voor de 6e omschrijving te Yper, op
Dqnderdag 20 October 1932, om 10 J
ure voormiddag, ter Groote Markt.
Yper. den 23-9-1932.
De Burgemeester,
H. SOBRY.
STAD YPER
BERICHT
GEMEENTEBESTUUR
Het Schepencollege heeft, in zit
ting van 3 October 1932, besloten dat
de Noordlaan voortaan Maarschalk
Plumer Laan zal genaamd worden,
ter herinnering aan den beroemden
Engelschen Oeneraal Lord Plumer,
die gedurende den oorlog 1914-1918
met zijne legers de stad Yper ver
dedigde.
De Waarheid aan de Inwoners der
CITE LIGY en den KALFVAART
BESTE VRIENDEN,
De socialisten komen U eens te
meer misleiden en bedriegen.
Ze komen U zeggen dat het de
schuld is der Katholieken dat ge
geen behoorlijke verlichting krijgt.
Dat is gelogen.
De Katholiekeru hebben al het mo
gelijke gedaan vdfcr U: ziehier:
Sedert maanden dringt Schepen DE-
LAHAYE aan bij den Staat om de
verlichting op den Cité Ligy en den
Kalfvaart te bekomen.
Op 19 September maakte Schepen
DELAHAYE aan het Schepencollege
het voorstel van den Staat bekend
De Staat zou op zich nemen de lan-
taarnen, de palen, de armen te leve
ren en de Stad moest het gasverbruik
betalen. Missiaen weet dat ook.
De gasleiding ligt er al.
In het Schepencollege werd beslist
dit voorstel aan den Gemeenteraad
over te maken en het werd opge
schreven op de dagorde van 26 Sep
tember. Dat weet Missiaen ook!
Den Woensdag 24 September werd
Schepen DELAHAYE door den Heer
BENOOT, onderhandelaar voor den
Staat, verwittigd dat de Staat nieu
we voorstellen zal doen, 't geen de
eenige reden is waarom 't werk voor
de verlichting nog niet begonnen is.
Iedereen die de Katholieke Gemeen
teraadsleden kent wet dat zoohaast
mogelijk het kan, voor verlichting zal
gezorgd worden.
VRIENDEN, de socialisten zijn baas
te Meenen en te Moeskroen. Gaat
maar daar eens vragen of de werk
lieden daar beter varen, onder ander
voor den werkloozensteun, voor ver
lichting, enz.
Dat is de waarheid, Missiaen's praat
is leugen.
Geeft dus alleen uw stem aan hen
die uw belangen verdedigen, niet met
schelden en tieren, maar door daden.
STAD IEPE$
BERICHT
Keuringen en prijskampen voor
hengsten van het Belgische trekras
Dekdienst 1932-1933
Deze keuringen en prijskampen zul
len plaats hebben als volgt
Voor de 1" omschrijving te Brugge,
op Dinsdag 18 October 1932. om 10 ]/2
ure voormiddag, ter Burgplaats.
Voor de 2* omschrijving te Thou-
rout, op Woensdag 19 October 1932,
om 10 u. voormiddag, ter Burgplaats.
Voor de 3" omschrijving te Ghistel,
op Dinsdag 25 October 1932, om 10
ure voormiddag, ter Groote Markt.
Voor de 4e omschrijving te Veurne,
op Woensdag 26 October 1932, om
10 l/2 u. voormiddag, op de Kaatsspel
plaats.
De periodieke IJk der Maten,
Gewichten en Weegtoestellen
voor het jaar 1932
zal plaats hebben te Yper, in de Mu
ziekschool, Hondstraat
Dinsdag 11 October 1932 van 9 )4
tot 12 en van 13 tot 16 y2 u.
Woensdag 12 October 1932 van 9 )4
tot 12 en van 13 tot 16 l/2 u.
Donderdag 13 Octob. 1932 van 9 y2
tot 12 en van 13 tot 16 y2 u.
Vrijdag 14 October 1932 van 9 y2
tot 12 en van 13 tot 16 y2 u.
Dinsdag 18 October 1932 van 9 )4
tot 12 en van 13 tot 16 y2 u.
Woensdag 19 October 1932 van 9 )4
tot 12 en van 13 tot 16)4 u.
Donderdag 20 Octob. 1932 van 9 )4
tot 12 en van 13 tot 16)4 u.
Dinsdag 25 October 1932 van 9 )4
tot 12 en van 13 tot 16 )4 u.
Woensdag 26 October 1932 van 9 )4
tot 12 en van 13 tot 16 )4 u.
Donderdag 27 Octob. 1932 van 9 )4
tot 12 en van 13 tot 15 u.
Yper. den 23-9-1932.
De Burgemeester,
H. SOBRY.
MEN ZEGT dat er niets volmaakt
is op deze wereld. F,n nochtans... in
dien men dit hoedanigheidswoord, nu
eens durfde toepassen op de Ceramo-
tegels van La Louvière? Zij zijn sterk,
mooi, glanzend en niet duur! Zouden
de Ceramotegels met zulke kwalitei
ten, soms de volmaaktheid niet be
naderen? Wij laten onze klanten zelf
antwoorden, en aan dezen, die twij
felen, dan zeggen wijBezoekt onze
magazijnen en gij zult oordeelen.
L. MONKERHEY-VANNESTE
13, Koeimarkt, YPER.
Alle Bouwstoffen en alle soorten
tegels. Alleenverkooper der Ceramo
tegels van La Louvière.
IEPER. - CINEMA COLISEUM.
Christen Volkshuis, St Jacobsstr., 30.
Zaterdag 8 Oktober, te 8 uur.
Zondag 9 Okt., te 2, te 5 en te 8 uur.
Maandag 10 Oktober, te 8 uur.
MARIO AUSANIA
de wereldberoemde, kloekgebouwde athleet
in de rol van
SPARTACUS
Prachtige en historische weergave van de
gevangneming van dezen Oosterschen
prins door de Romeinen; zijn spel in den
circus te Rome. Machtige ensceneering.
- Overheerlijke vertolking. Wonder-
schoone kostumeering.
ZEVEN JAAR ONGELUK
(Sept ans de malheur)
vertoont ons de gekende komiek MAX
LINDER in deze plezierige film.
HET WERELDKRITERIUM
VAN BRASSCHAAT 1932
met Lemaire (overwinnar), Hamerlinck,
Binda, enz...
LEERFILMEN NIEUWSEBERÏCHTEN
KINBEREN TOEGELATEN. Moder
ne ingerichte zaal. Kostelooze kleer-
kamer. Verfrisschingen in den café
te bekomen.
PRIJZEN: Balcon 5 fr.; Beneden 3,50
en 2 fr. Kinders tot 14 Jaar: Balcon
2 fr.; Beneden 1 fr.
Op 18 September laatstleden had er te
Brugge, zooals reeds werd gemeld, een
grootsche katholieke radiodag plaats. Bij
deze omstandigheid stuurde Mgr. Lamiroy,
de geëerde bisschop van Brugge, een
schrijven naar het Sekretariaat van K. V.
R. O., waaruit derhalve van gezaghebben
de zijde wordt duidelijk gemaakt, welk be
lang aan de radio-aktie dient te worden
gehecht.
De radiodag te Brugge aldus Zijne
Excellentie, biedt mij een beste gelegen,
heid om mijn sympathie en goedkeuring
te betuigen voor de werking van den Ka
tholieken Vlaamschen Radio Omroep.
Het hoogste gezag op aarde, onze Hei
lige Vader de Paus, heeft het apostolaat
door de radio aangemoedigd en aanbevo
len, en aldus nog eens de moderne tech
niek gebracht in den dienst van de Ka
tholieke Kerk.
Inderdaad, we mogen dit moderne wa
pen ter verdediging en verspreiding van
ons geloof niet ongebruikt laten liggen, of,
wat nog erger is, in de handen overlaten
van de vijanden van godsdienst en goede
zeden.
Mogen alle katholieke Vlamingen zich
bewust worden van den heilzamen invloed
dien de Radio kan uitwerken, en edelmoe
dig. met woord en daei den K. V. R. O.
steunen.
Brugge. 15 September 1932.
t HTNRICUS,
Bisschop van Brugge.
vraagt eene aankondiging in
GEZINSOPVOEDING
Bert en Gust gingen 't vorig seboolyaz
samen naar de kjeuterschool!
Nu evenwel met 't begin van nir.t
schooljaar moesten beiden naar de jtwo j
school Dat was een groote gebeurt®*
voor deze knapen.
Bert telde de dagen op vol blijde ver
wachting, immers moeder had hem al be
heer lijke voorspeld, dat hem aldaar
wachten stond. Hij droomde des nar-.,
van al die groote jongens en van dei I
Meester >>J En de laatste uren moes: t; I
bij Ma bewijs geven, dat hij zijn broei,
ske wel alleen kon af- en aandoen: 'i li
goed van stapel, hij was dus vaardig et
vol blijde verwachting!
Gust was er zoo goed niet op gestemd
Hoe nader het oogenblik kwam, hoe mes:
ingekeerd hij werd.
Moeder had hem immers bij ieder jlj.
greep of kromme sprong gewezen op te
zoo gestrengen Meester, die hem dat ate
wel rap zou afleeren. Hij had dus v«;
meer vrees dan trek naar die verandering
De dag brak aan en Bert op den veis
van Pa, kwam in de groote school aar.R.
landEveneens bracht Moeder nonig
haren anders zoo doenden Gust aan, ms*
die thans zoo droomerig en ingekeerd vra
Daar riep ze hem bitsig toe nu zei;
gij het wel gaan krijgen van dien Me;,
ter ii
Pa bracht Bert tot bij den Bestuurde
om zijn naam, en de rest verstond hij niet
op te geven.
Bert had geen oogen genoeg, om ate
met den mond wijd open te bezien!
Buiten komende vroeg hij: Pa. kon:
St. Niklaas hier ook al?
Waarom dan ventje?
Wel, al die pakken daar die op Mijn.
heer zijn tafel staan, hebt gij dat niet ge
zien?
Ha ja, ventje, St Niklaas komt over
al waar de kinderen braaf zijn en wel lee-
ren!
Hierdoor aangemoedigd werd Bert nii
gebracht bij den Meester van al de nieu
welingen.
Was me dat een pret voor Bert!
Al nieuw en mooi wat te berde kwaa
en toen hij thuis was had hij geen tijd
en woorden genoeg om te vertellen!
Ma, wij mogen nu niet meer zegget
«Maseur», maar wel - Meester»; en cij-|
feren met stokjes dat wel om tellen Moe
der... een en twee is drie... drie min twee
is een, zie zoo leggen wij dat. En in rang
staan Ma, zóó fiks! Ja in «de groote
schooldat gaat daar wel
Gust kwam ook te huis, maar zei niets!
Alleenlijk bekijkt hij Moeder zonderling,
als wou hij zeggen: 't is niet'zooals gij
wel zegt, die Meester is niet zoo wreed
als gij wel voorspelt».
Maar toch heeft hij er nog zijn lust niet
aan van die school, immers Moeder heed
bij hem gansch het spel verbrod, met hem
zoo benauwd te maken. Waarom dan ook
bij de kinderen een afkeer van school ei
meester aankweeken. 't Is glad verkeerd
zulke kinderen werken er niet met genoe
gen, zijn meestal niet openhartig, maat
spelen soms den huichelaar en dat door]
de schuld van onervaren ouders.
Vader en moeder verkt liever gulhartig
mede met school en onderwijzer. Gaat er
somtijds bij om in gemeenzaam overleg
voor 't welzijn der kinderen te handelei
Er moet samenwerking zijn tusschen
school en huis!
Geneeskundig praatje
Ik wil nogmaals wederkomen
dit hygiëne-vraagstuk dat van zi
overwegend belang is voor onze gd
zondheid.
Het is namelijk uit hygiene-oogpud
"beschouwd, werkelijk een schaad]
wanneer men bedenkt dat we bij e>
temperatuur van 6° hetzelfde voedsi
gebruiken als bij meer dan 30°.
koude stelt immers heel andere eischi
als de warmte, 's Zomers hebben
calorieën te veel, des Winters daarei
tegen verspillen wij er bij de vied
Het komt er dus op_ aan er bij tj
krijgen.
Het is zeker overbodig er nog vei
der over uit te weiden dat wij in d<
Winter onze spieren flink moeten gi
bruiken. Iedereen begrijpt genoeg
de spierenwerking warmte geeft
ons lichaamwist gij het niet, vrai
clan maar aan de Wintersportliefhel
bers of zij het koud hebben.
Hoe men door het voedsel calorieëJ
kan verkrijgen is evenwel minder ra
kend. Tal van menschen meenen na
melijk dat het volstaat veel te etei
om de verloren calorieën te herkrijj
gen. MisDat gaat alleen door hel
gepaste voedsel te nemen.
En wat is zooal het gepaste voel
sel? In de eerste plaats de vetstoffefl
die men de echte Winterspijs kan nod
men. Het is dan ook niet te venvonj
deren dat de Laplanders zoo verlek!
kerd zijn op zeehondolie, hun smaal
doet hun instinctmatig verkiezen waj
zij zoo hoog noodig hebben.
Vleesch, ofschoon, nuttig en opwel
ke'nd doordat het het zenuwstel*
prikkelt, is minder noodzakelijk. V
spek maken wij nochtans een uitzon!
dering, dat is nog een "ideaal winter]
voedsel. Verder hebben wij de mi
spijzen die uitstekend zijn, zoowel
de suiker die niet alleen een voed^
is dat in het lichaam in voorraad V'A
gesteld worden maar tevens ook
werking van het lever bevordert.
Nog een woordje over den drank]
Drink weinig, en vooral geen alcohol
Velen meenen dat alcohol verwarmt]
dat is verkeerd. Alcohol koelt eer<M
afzijn eerste uitwerksel lijkt ongH
twijfeld een zweepslag, doch dit eeH
ste gevoel wordt weldra gevolgd cyl
een inzinking. Warme drank, zooi^
thee en koffie zijn veel beter, vooral
wanneer ze flink gesuikerd zijn.
Deze aanbevelingen moeten met
te meer zorg in acht genomen worcea]
naarmate men ouder wordt. Tij ceo]
de jeugd kan men zich ongeveer a -fj
gevaarloos laten welgevallen.
eens die gulden jaren voorbij 'H
het er op aan heel voorzichtig te
bij het eten. Dr A. Thihault
