Briefwisseling.
POPERïHCfHE.
Vlamertinghe.
Dixmude.
Eloquence des chiffres.
Ph. de C.
De dienaars van M. Frère.
Un poèle catholique
La misère est effroyable ici, a dit
M. Paternoster au rédacteur du Peuple.
n Auparavant, ies riches cléricaux
d'Enghien entretenaient le peuple dans
la misère et la servitude au moyen de
quelques misérables aumónes. lis don-
naient aux pauvres, afin que ceux-ci
se considèrent comme moralement
tenus de leur continuer la domination
politique. Lu reste, c'est souvent a
cela que la charité sert ce riest pas
Vaumóne dégradante qu'il faut aux mal-
heureuxce sont des droits.
A rapprocher des paroles de M.
Woeste discourant a Verviers
J'irai plus loin, Messieurs, et je di-
rai que Paction de la charité est plus
efficace que Paction de la justice.
La politique démocratique et la po
litique réactionnaire sont toutentières
dans les paroles de M Paternoster et
dans celles de M. Woeste.
Depuis l'élection, continue M. Pa
ternoster, toutes les families catholi-
ques d'Enghien refusent l'aumone aux
pauvres. Un clérical que je pourrais
nommer a dit Après les élections,
nous les prendrons par le ventre
Et c'est a ces gens-la que nous avons
aflaire.
Comme c'est beau, la charité cléri-
cale
Citons encore ces paroles de M. Van
denbranden au sujet de la révocation
prótendue des fonctionn aires
Si nous avions eu des trucs de ca-
lotins, on ne nous aurait fait aucun
reproche nous en aunons jésuitique-
ment glissé un a la porte tous les six
mois, et on n'aurait rien dit. Notre
seul crime est d'avoir été francs, d'a-
voir frappé au grand jour, tandis
qu'eux ne frappent que dans l'om-
bre.
Les cléricaux sont pris sur le vif
dans ces quelques mots. Ils n'ont pas
autrement agi a Ypres.
Le Journal dd Ypres, qui est dans le
secret de3 dieux, se pourlèche les ba
bisnes a l'avant-gout de nouvelles ré-
vocations qui vont être faites suivant
l'invariable procédé clérical. Lisez ce
qu'il écrit
Nos maitre8 ont promis de respec
ter les droits acquis. Ils les out respec-
tés jusqu'ici (1) et les respecteront
sans doute (sic) encore... tout au moins
a l'égard de ceux qui se sont respectés
et ont respecté les ordres de leurs
chefs.
II y aura encore de beaux jours a
Ypres pour les hyènes cléricales. Cela
promet. Philippe de Comines.
Wij ontvangen den volgenden brief,
die wij opnemen zonder komentaar.
Heek Opstellek,
Veroorloof mij gebruik te maken
van uwe kolommen om hier van wege
den algemeenen socialistischen Club
van Ieperen enz. onzen besten dank
openbaar uitte drukken aan de kunste
naars die door hunne welwillende me
dewerking het wel lukken van het feest
dat wij patroneerden verzekerd heb
ben.
Ons doel was, gelijk of gij weet het
inrichten van eene bibliotheek tot stu
die der sociologie.
De opbrengst van het feest overtreft
al wat wij er van verwachtten.
Dank dus aan onze medewerkers,
dank aan Mej. Devers, dank aan MM.
Tasseel, Moerman, Bartier en Dr Van-
derstichele, en de eenige leden der
onzijdige maatschappij u les Infatiga-
iles die medewerkten uit persoon
lijken wil, (en niet onder verantwoor
delijkheid van hun bestuur, gelijk het
Journal d1 Ypres het wil doen verstaan).
(1)
Die personen, en gij allen die door
uwe aanwezigheid het feest opgeluis
terd hebt, hebben een maal te meer
getoond dat de liberale partij van Ieperen
verdraagzaam isdat zij niet aarzelt
mede te werken aan een werk dat voor
doel heeft op eene zuivere wetenschap
pelijke en kritische wijze, de verschei
dene economische stelsels onpartijdig
te onderzoeken.
Wij danken u, en wenschen u geluk
voor die verdraagzaamheid.
Geheel anders heeft de klerikale ad
ministratie tegenover ons gehandeld.
Door een van onze medewerkers
(1) Qu'eussent-ils fait, bon Dieu s'ils ne
les avaient pas respectés.
werd de toelating gevraagd bij het
concert een klein tombola te voegen,
met loten aan 10 cent., en met prach
tige prijzen.
Zulks kan toegelaten worden vol
gens de wet als de opbrengst bestemd
is tot een werk van openbaar nut. Ons
dunkt dat een openbare leergang van
staatshuishoudkunde, wetenschap die
alle ontwikkelde personen hoeven te
kennen, iets van openbaar nut is.
Welnu het schepencoliegie acht dat
anders.
Wij danken u nogmaals, medewer
kers en geacht liberaal publiek, en
ziju gelukkig hier uwe verdraagzaam
heid tegenover de handelwijze der
klenkaien te kunnen doen uitschij
nen.
Heer opsteller, ik dank u voor het
opnemen van dezen brief, en bied u
mijne sociale groeten.
Namens het bestuur
De d.d. Voorzitter,
D. BAECKELANDT.
Nous livrons aux méditations de nos
lecteurs ie fait statistique suivant, que
nous empruntons a 1 'Almanack de la
question sociale pour 1896
Le docteur Leydet a établi que,
sur 100 mineurs morts naturellement,
c'est-a-dire que la mine n'a pas as-
phyxiés, écrasés ou étoufïés, on comp-
tait
Morts de la maladie des organes de
la respiration 53
Morts de 1'asthme professionnel 47
Morts de vieillesse 0
Conclusion On ne sort pas vi-
vant de la mine.
Un conservateur, un non interven-
tionniste, en présence de ces chiffres
lamentables, s'écriera C'est triste,
mais c'est un eff'et de la liberté Et il
ne faut pas entraver la liberté laissez
faire, laissez passer
Nous disons, nous II se commet
chaque jour dans les mines un crime
contre l'humanité, contre ce qu'il y a
de plus sacré la vie humaine. Ii faut
intervenir, limiter l'épuisante journée
de travfi.il du mineur, il faut l'assurer
contre les accidents, c'est un devoir de
l'Etat il faut organiser pour lui une
caisse de pensions, pour permettre a
ceux qui pourraient sortir vivants de
la mine de ne pas crever de faim après
une vie du plus rude travail.
En regard des chiffres ci-dessus,
mettez les suivants
Les charbonnages du Pas-de-Ca-
lais ont couté en tout et pour tout aux
actionnaires et obligataires 30 millions
135 mille francs.
Leur valeur au lr Janvier 1892 s'éle-
vait a 473 millions 997 mille 275 francs,
QUINZE FOIS ET DEMIE la somme
souscrite.
Plus value 440 millions 862 mille
275 francs.
Produite par qui Par les action
naires Non, par les ouvriers qui ont
laissé leur vie au fond des fosses.
Onder de dienaars, die er aan ge
houden hadden tot op het einde toe
hunnen welbeminden meester te vol
gen, zelfs tot op het kerkhof van
Robermont, meld men den ouden
Jozef, zijn dienstknecht, en Mej. Zoé,
zijne gouvernante, die hunnen meester
tot op het laatste oogenblik met de
teederste zorgen omringd hadden.
Deze twee voorbeeldige dienaars
hebben nochtans hef einde van de lij k-
plechtigheid niet kunnen aanschou
wen. Zij werden door de dichtopeen-
gepakte menigte, die den kuil omring
de, achteruit gedreven, en alzoo werd
hunne uiterste hoop, die van hunnen
onvergeetbaren meester, voor den
welken zij eene verkleefdheid zonder
einde gevoelden, in zijne laatste rust
plaats te zien nederleggen niet verwe-
zentlijkt.
Een artikel van het reglement der
Maatschappij laat aan zijne leden toe mêe te
werken aan al de feesten die zij zouden willen
bevoordeeligen zonder dat liet bestuur verant
woordelijk zij. (N. d. RJ.
Nous lisons dans VEtoile Beige
De poète Verlaine, qui vient de
mourir, était considéré par certains
démocrates-chrétiens comme un
n grand poète catholique.
Sans discuter, a ce point de vue,
i'oeuvre de Verlaine, il est permis de
faire observer que non seulement ce
v grand poète catholique djvorija a la
suite d'aventures peu édifiantes,mais
qu'il écrivit des nvres d'une porno-
graphie digne de l'Arétin.
Ces choses n'ont pas empêché le
comité de rédaction de Durendalre-
n vue catholique d'art et de littórature,
de faire célébrer une messe pour le
repos de l'ame du poète.
Ce que les catholiques se donnent de
peine depuis quelque temps pour pou-
voir s'attribuer un bon poète, c'est
inouï
Dans le domaine scientifique, même
chose a force de le répéter ils ont
fini par croire que Pasteur était des
leurs.
Histoire en somme de le crier par
dessus les toits, pour faire gober aux
naïfs que l'Art et la Science trouvent
dans l'Eglise, leur plus ferme soutien.
Rien de Loyola
Het (Concert
der Pliilliai -mon ie
Niettegenstaande de afwezigheid eeniger
familiën, welke wij gewoon waren de fees
ten der Maatschappij te zien bijwonen en
welke onlangsche rouw ten huize hield, was
de zaal, tijdens het Concert van 19n Ja
nuari, zeer wel bevolkt.
M. Chené, baryton, moest zijne mede
hulp verleenen, ongelukkiglijk heeft eene
te diepe ontroering hem belet naar Pope-
ringhe te komen en M. Quenet, ténor, heeft
hem vervangen. Deze heeft ons eenige
bevallige stukken laten hooren, waarvan
ons de titel ontsnapt en die hij met veel
smaak gezongen heeft.
De kluchtzanger, M. Benoit, eene oude
kennis der Philharmonisten, heeft eene zeer
schoone verzameling van zangen. Na ieder
zang teruggeroepen, heeft hij zich met veel
bevalligheid uit den slag getrokken en is
sterk toegejuicht geweest.
Een onzer jonge leerlingen, M. Del-
porte, heeft de hoop verwezentlijkt die wij
in hem gesteld hadden. Den vooruitgang
dien hij gedaan heeft is zeer opmerkens
waardig. Met veel gevoelen en juistheid
heeft hij eene fantasie voor cornet-a-piston
gespeeld. De deelnemende toejuichingen van
het publiek, na de uitvoering van zijn stuk,
hebben ten overvloede bewezen hoe gelukkig
het zich achtte een leerling der Maatschappij
zich op zoo schitterende wijze te zien onder
scheiden. Het is eene aanmoediging voor
den jongen artist-liefhebber die, verhopen
wij, zal voort gaan uit de uitmuntende
lessen zijner verkleefde leeraars voordeel te
trekken
Het tweede deel des programma's kon
digde ons eenen nachtzang en eene wals
van Chopin, voorfluiten piano aan.
Welk bekoorlijk muziek hebben ons de
heeren Van Elslande en Strauwen laten
hooren Dit is overigens niet te verwonde
ren.
Alles was buiten gewoonte, de opsteller
en diegenen welke zoo gestreng zijn bevallig
en kundig meesterstuk terug gaven.
Nogthans hebben wij een verwijt te doen
aan hen die Chopin met zooveel talent ver
tolkt hebben, het is dat zij veel te korte
stukken gekozen hadden. Wij hopen wel
dat, in een naaste concert, waar wij ze nog
zullen hooren, het aangeboden feestmuziek
van langer duur zal wezen.
De harmonie heeft, volgens hare ge
woonte, hare onderscheidene stukken ver
tolkt met de eenheid, den samenhang, de
toonschakeering en de zuiverheid die hare
uitvoeringen kenschetsen. Als nieuwigheid
(eerste uitvoering) zullen wij de (fantazie
op Mozes) n van Rossini aanhalen, geschikt
door Bender, die het reeds zoo afwisselend
en zoo aanzienlijk repertorium onzer schoone
maatschappij komt verrijken.
Par suite de l'abondance des matiè-
res plusieurs articles ont dü être re-
mis jusqu'au prochain numéro, notam-
mentHespe en Vollaert
metWoordetj e franscli
Incurie administrati
ve l'Orplielinat des
«aivons— Boulang'erie
des Hospices, etc., etc.
Men schrijft ons uit dit dorp
Vlamertinghe, 22n Januari 1896.
Met de gemeentekiezingen van 17n No
vember, hebben vier katholieken van Vla
mertinghe, daarin met den wensch der
bevolking in overeenkomst, zich als
kandidaten voorge.-teid, tegen de lijst der
uittredende raadsleden. Zij werden alle vier
gekozen met eene meerderheid van meer dan
100 stemmen.
Vier kandidaten van de andere lijst wer
den zoo van kant gezet, en onder anderen,
M. Dambre, die men dacht burgemeester te
maken.
M. Dambre werd maar vervangend raads
lid verklaard.
Dat M. Dambre weinig door het volk
bemind wordt, is klaar en duidelijk. Do
redens daarvan vindt men in het feit dat hij
zich maar weinig met den arme en met de
landbouwers bezig houdt. De kiezers hebben
hem op eene ontegenspreekbare wijze be
wezen dat zij van hem niet wilden.
Niettemin hebben twee raadsleden hun
ontslag gegeven om aan M. Dambre toe te
laten de plaats weer te nemen van waar hij
door het kiezerskorps gebannen werd, en
om aan het gouvernement toe te laten hem
burgemeester te maken tegen den wil der
kiezers.
De vier leden der oppositie hebben hevig
geprotesteerd tegen die verachting van den
wil des volks.
De bevolking van Vlamertinghe wenscht
als burgemeester een der vier opposanten te
hebben, M. Debandt, een zeer sympathieke,
en door het volk beminde man.
Maar M. de onderpastor werkt met han
den en voeten voor de benoeming van M.
Dambre: brief op brief, reisjes naar Brugge,
niets spaart hij om zijn man te doen benoe
men.
Om daartegen te protesteeren weigeren
de vier opposanten te zetelen in den raad als
M. Dambre er tegenwoordig is, en zij heb
ben vast besloten hun ontslag te geven
moest M. Dambre burgemeester benoemd
worden.
De bevolking zal zoo door eene nieuwe
kiezing te beslissen hebben tusschen de twee
groepen. De uitslag is niet twijfelachtig.
Eenige woorden over een ander on
derwerp.
Alhoewel de bevolking van Vlamertinghe
altijd katholiek is geweest, heeft de pas
toor het noodig geacht er eene katholieke
school in te richten om aan de gemeente
school concurrentie te doen. Natuurlijk
heeft men toevlucht gehad tot de gewone
middels om de klerikale school te bevolken
bezoeken aan de ouders, dreigingen, belof
ten, giften, enz. De edelman van de streek
heeft er zich ook mee bemoeid door uitdee-
lingen van kleederen, maar alléén aan de
leerlingen der katholieke school. (1)
Het doel is een deel der subsidiën van do
gemeente aan de gemeenteschool te ontne
men ten voordeele van het priesterschap.
Die handeling zal vernietigd worden door
de tusschenkomst van een milden Ieperling
'lie binnen eenige dagen eene uitdeeling zal
laten doen aan de leerlingen der gemeente
school. X.
TTxie lache agression.
M. Cyrille Nevejan, médecin-vétérinaire
a Dixmude, se trouvait Dimanche soir au
café VAnge; vers 10 heures 1/4, il sortit
du cafe pour satisfaire un besoin naturel. II
fut assailli a l'improviste par une bande
d'une vingtaine de catotins qui le rouèrent
de coups. Les laches lui frappèrent a coups
de casse-tête, de batons, de poing, de pied,
et le trainèreut d'un cöté de la rue a l'autre.
Leur besogne terminée, l'un deux lui dit:
M. Nevejan, vous en avez recu beaucoup
mais vous en méritez beaucoup paree que
vous êtes un gueux maintenant, nous al-
lons en chercher un autre et lui en donner
autant.
En effet, un peu plus tard dans la soiree,
un gendarme fut assailli par les mêmes in-
dividus.
M. Nevejan a reconnu plusieurs de ses
laches agresseurs, qui sont des plus assidus
a l'église et aux cérémonies religieuses.
La justice est saisie de cette scandaleuse
scène de moeurs cléricales et s'en occupe
activement.
(1) Altijd de klerikate weldadigheid, met een
voordeel in zicht. (N. d. R.)
£23
QQQiyK-—