Aan de werklieden
Les prochaines elections
législatives.
V Ph. de 0.
wij strij 'en, wij moeten optreden met
den naam van Volksvriend in plaats
van Volkspartij, want de buitenlieden
die ons niet kennen zijn zoo mistrou
wig, en ik hoop met den naam Volks
vriend meer bi] val te hebben indien
er Kristen Demokraten hun voorstel
den, zou ik met voldoening stemmen
voor die mannen, wel te verstaan in
dien de Volksbond niet strijdwij
zouden alle recht hebben te zeggen dat
wij niet zouden doen gelijk de klerika-
len, die in de Kamers een priester,
pastoor Daen8,bemodderden omdat hij
hunne gedachten niet deelde. (Toej.)
De afgevaardigde van Crombeke.
Ik ondersteun het gedacht van mijn
vriend van Proven, wanneer er geen
partijschap in gemengeld is, hebben
wij meer kans te zegepralen, want de
doctrinairen hebben altijd gezorgd
voor hunne voorrechten, én de kleri-
kalen spreken van niets anders als van
zielen winnen.
De afgevaardigde van Vlamertinghe.
Het land bestieren, door 't is gelijk
welke partij ook, is geen zielen win
nen, maar men moet trachten den he
mel te verschaffen hier op aarde aan
den werkenden stand, algemeen gelach)
het is hetgeen waarvoor wij zullen
werken. (Bravo).
Er zouden op den buiten meer demo-
kratische geschriften moeten gelezen
worden, dan alleen zouden de oogen
zich openen, de geest ware meer ont
wikkeld en die nu niets kennen van de
politiek van het land zouden welhaast
ae verdrukkers van den armen op hun
ne plaats zetten, en mannen het land
doen bestieren die rechtvaardig zouden
handelen. (Lange toej.)
Karei Boudin. Er zijn vele soorten
van demokraten, indien men ze wilde
optellen zou men er wel tien hebben,
niettemin kunt gij ze kennen. Woeste,
de man die sedert lang m de Kamers
zetelt, zou zich ook willen den vriend
van den werkman noemen,en nochtans
zijn het die mannen die de wetten
stemden, niet tegenstaande den opstand
in het land tegen den werkenden
stand.
De Voorzitter Criem. Hetgeen de
heer Boudin komt te zeggen is maar
al te waar, er zijn van die mannen die
zien dat men zonder den werkman,
boer en kleine burger niet kan, omdat
het volk de macht is en daarom willen
die volkverdrukkers zich den vriend
noemen van het volk, doe uwe oogen
open en iet wel op wie er uwe vrien
den zijn.
Karei Boudin. Ik moet u vragen
hoe wij zuden strijden, zullen wij op
treden al3 "ooruitstrevende liberalen,
als liberalen of als volkspartij Onder
welk vaandel zullen wij strijden, dit is
een punt dat hoogst noodzakelijk is.
De Voorzitter Crvm. Het eerste
punt is te weten of wij zullen strijden,
dan kunnen wij zien of wij zullen
strijden als volkspartij of volksvrien
den.
M. Vermeulen. Het doel dat de
Volksbond voor grootsten plicht heeft,
is te strijden om de voorrechten te
doen veranderen 't is te zeggen door
onzen strijd verbeteringen te bekomen
voor den werkenden stand.
Ik zou vragen dat de Volksbond een
oproep zou doen aan al de partijen 't
zg krijten demohraat, liberaal demohraat
oi socialist, indien zij onze programma
aanvaarden en willen behartigen.
Wij zouden hun moeten laten kennen
waarom dien oproep gedaan is, wij
zouden hun moeten doen kennen dat
de tijden voorbij zijn, van geuzenlibe
ralen, enz., de grootste vijanden van
het volk zijn de armoede en de onrecht
vaardige mettende dwingelandij en de
heerschappij
Wij moeten doen gevoelen aan het
volk, dat al de voorrechten der rijken
moeten veranderen, dat het alreeds
pijnlijk genoeg is geen geld te bezit
ten, armoede te hebben, zonder dat
men zijne politieke rechten zie onder
de voeten trappen.
Laat ons een voorbeeld nemen aan
onze vrienden van Geeraardsbergen,
Ninove, enz., die hun verklaarden als
demokraten, en op die wijze aan het
bewind gekomen zijn,om alle onrecht
vaardigheden te doen verdwijnen. In
dien wij hier zouden optreden als
volksvrienden en van kante laten allen
partij geest, dan alleen zou het volk
wel zeggen, zie daar onze vrienden,
zie daar onze redders (lang toeg.)
Ik wend mij bijzonderlijk aan de
landbouwers om u te toonen welke on
rechtvaardige wetten er bestaan, heeft
men den Burgmeester van Ieperen niet
zien zijnen onderdaan den Kommissaris
van Politie de wet doen uitvoeren op de
rupsen, het was zijnen plicht, maar
toen de boeren in contreventie geno
men waren, en gingen bij den Burg
meester, kreeg men voor alle antwoord,
't is ik niet het is de Kommissaris.
Gij zult bekennen met mij vrienden
dat dit onrechtvaardig handelen is,
zooveel te meer dat de Burgemeester,
die onrechtvaardige wet gestemd heeft
in het Senaat. (Toej.)
Vrienden van den buiten, velen van
u die hagen hebben, gij kent de wet op
de rupsen, hoe dikwijls zijt gij, arme
landbouwers, niet blootgesteld aan
dergelijke vervolgingen, zoudt gij
kunnen helpen indien er rupsen vielen
op uwe hagen, veroorzaakt door de
boomen die aan den Staat toebehooren,
en zelf u land doen ontvetten dat gij
door uw zweet bewerkt.
Ehwelvrienden, wij willen dus al
die wetten die op u drukken verdwij
nen, dat er voor u meer rechtvaardig
heid bestaat. (Toej.)
Indien ik u langer wilde bezig hou
den met de rupsen, zou ik de soorten
van rupsen kunnen voor oogen leggen,
want er zijn rupsen die op kooien, op
beeten en ander vruchten zitten en ik
zou breedvoerig daar over kunnen
handelen.
De wetten op de jacht, is iets dat
zooveel wordt besproken, ziet men da
gelijks geen kleine boerkens veroor-
deelen omdat zij het groot ongelijk
gehad hebben een haas of ander wild
te schieten die hunne vruchten opeten.
Ik was nog laatst op de rechtbank,
als aanhoorder, twee getuigen waren
gedagvaardigd, men vroeg hun of het
wild, die de beschuldigde geschoten
had goed was (warter hoen) een der
getuigen deed opmerken dat dit geen
goed wild was; de andere getuige deed
het tegenovergestelde uitschijnen dat
het goed was, gereed gemaakt met
ajuinen (algemeen gelach) maar 't en
belette niet dat de beschuldigde ge
straft werd voor 6 weken gevang en
200 franks boet is dit niet verschrik
kelijk, ik denk dat men minder zou ge
straft zijn indien men zonder weten
een mensch schoot, ehwel vrienden,
al die wetten moeten veranderen, en
hoe kan dit veranderen Met mannen
naar de Kamers te zenden die uwe be
langen behartigen (langdurige toej.)
De loting. Is het niet spijtig genoeg,
te weten, dat wanneer men arme is,
men moet soldaat zijn, dat de eene loot
voor zijn persoon, en een ander die
geld heeft, die nog nooitgewerkt heeft,
loot voor 1,600 franken. De rijke blijft
en de arme dompelaar moet marchee-
ren. Die wetten zien verdwijnen, zie
daar ons programma, (toej).
Wat heeft men nu gezien voor de
provincie heeft men geene groote be
lastingen genoeg gesteld, bezie uwe
belastingbiljetten, en gij zult zien wat
verschil er bestaat in betaling. Wan
neer men nagaat al die onrechtvaar
digheden, moet men alle krachten in
spannen om die wetten te doen veran
deren, een advokaat die honderd dui
zend franken per jaar wint, betaald
geen patente.
Maar een klein winkelierken die hem
stelt, en moeite heeft om de twee eind
jes van het jaar naar een te knoopen,
moet maar altijd betalen.
De afgevaardigde van Vlamertinghe.
De Koning zou ook moeten betalen.
(Algemeen gelach).
Vermeulen P. Hewel, vrienden, dit
alles moet veranderen, laat ons dus
elkander wel verstaan, en streven voor
de volkzaak, voor het welzijn van uwe
medebroeders, van u allen en van uwe
kinders. (Langd. Toej.)
De Voorzitter Criem. Laat ons over
gaan tot de stemming
Met algemeene stemmen wordt den
strijd voor de Kamerkiezing aanvaard.
(Donderende toej.)
De Voorzitter ACriem. Vrienden,
gij ziet dat al de afgevaardigden het
eens zijn om den strijd aan te gaan,
wij moeten van nu af beginnen te wer
ken. (Toej)
De afgevaardigde van Proven vraagt
dat men zou in tijds zorgen voorge
tuigen en dat men deze op de hoogte
zou zetten van de wetten op de kiezing.
(Aanvaard).
Aangezien dat de Burgemeester Ber-
ten bedrogen is geweest sedert hij aan
het bestuur is tot Poperinghe, zouden
wij ook in de bureelen kunnen bedro
gen zijn, daarvoor moeten wij goede
getuigen hebben.
De schrijver V. Tremery. Vrienden,
ik bestatig dat er een punt van onze
dagorde is waarover er niet gesproken
is geweest, het is een punt van groot
belang, en zonder hetwelk wij niet
kunnen strijden. Het is de vornung van
afdeelingen. Het is niet genoeg dat er
hier van elke gemeente een of twee
afgevaardigden tegenwoordig zijn,
maar het is een plicht voor ons onze
vrienden de afgevaardigden aan te
sporen op den buiten vrienden te zoe
ken om ons te helpen, wij hebben het
verslag gezonden van het voorgaande
Congres, daarin kan men genoegzaam
zien wat wij willen.
Ik weet zoowel als gij allen dat het
moeielijk is in de gemeenten zich open
baar te verklaren, maar dit kan men
doen in het geheim. Elkeen in de ge
meenten zoowel als wij in de steden,
heeft zijne vrienden, tracht die vrien
den te overtuigen en onze gedachten
in te boezemen. Want de strijd voor de
aanstaande kiezing zal moeielij k, zelfs
bijna onmogelijk zijn, maar niets is
onmogelijk indien men er naartoe gaat
met vlijt.
Laat ons dus streven met moed, het
uur der verlossing is nakende. Door
onze fiere houding, ons gedurig stre
ven zullen wij welhaast door onze
stem, door onze macht den vijand ver
pletteren. (Langd. toej.)
Een der aanwezigen doet opmerken
dat er een man hier tegenwoordig in
de vergadering gezonden is door een
der politiekste vijanden tijdens de ge-
meentekiezing van November, om alles
af te spieden en te mouchardeeren.
De schrijver TremeryIk i al doen
opmerken dat aangezien wij een val-
schen broeder hebben in ons midden,
wij hem toch de moeite willen sparen,
wij zullen het verslag der zitting doen
drukken in de dagbladeren van Iepe
ren. (Algemeengelach en toej.)
De Voorzitter A. Criem. Nu dat de
strijd zal aangegaan zijn doe ik een
oproep aan elkeen, om volgens zijne
macht en zijne middels, de propaganda
aan te vangen. Een groot wapen in
onze handen, is het schandaal, de
Congozaak.
Wij zien hier in ons eigen land,
wanneer wij verbeteringen vragen,
voor wegen, vaarten of andere bijzon
dere noodigheden, dat men niets be
komt, uit reden, dat er gezegd werd
door de mannen die het land bestu
ren, dat er geen geld is, maar, langs
den anderen kant ziet men millioenen
wegwerpen voor dat vreemd land
de Congo en dat uit reden van
maatschappijen van kapitalisten te
ondersteunen, die in het geheel geen
betrekkingen hebben met de land
zaken. Het bestuur is verantwoorde
lijk voor al die geldverkwistingen
en zal moeten daarvan rekening ge
ven.
Zoo dus, vrienden, allen op de bres
en leve de volkszaak, (lange toej).
De zitting wordt gesloten om 5 1/2
uren. (medegedeeld.)
Opmerking. De strijd
is dus besloten door de vrijzinnige
Volksbond. Nogtans vragen wij, met
M. K. Boudin, onder welk vaandel de
vrijzinnige Volksbond de strijd zal op
treden. Men heeft gesproken van libe
rale partijvan liberale demokraten,
van volkspartijvan volksvrienden
enz. Wij betreuren dat er geene be
slissing genomen is geweest over dit
punt, dat zeer gewichtig is.
La Lutte-De Strijd.
La situation se dessine chaque jour
plus nette, et il parait certain que la
plupart des députés cléricaux sortants
seront vivement combattus.
Dans le Luxembourg, la campagne
électorale est engagée, en fait.
M. Hanrez a commencé sa propa-
gande a Marche, et il semble qu'il va
y faire une campagne analogue a celle
qu'a faxte a Virton,il y a un an et demi,
M. G. Lorand, et que ses efforts seront
couronnés du même succes. II a d'ail-
leurs beau jeu il combat le ministro
des affaires étrangères, M. de Fave-
reau qui a été choisi, (on ne sait trop
pourquoi) pour représenter au gouver-
nement Je3 intéréts du Congo. Et l'hos-
tilité évidente du pays aux folies colo-
niales, aux gaspillages congolais, met
ious les atouts dans le jeu de M. Han
rez, qui a combattu dès le début l'an.
pexion graduelle de la Belgique aa
Congo.
A Virton, M. Lorand a déja fait plu_
sieurs conferences, et a pu constater le
progrès des idéés démocratiques dans
l'arrondissement qu'il représente.
Les cléricaux Virtonais sont dés-
orientés, s'accusent mutuellement des
défaites qu'ils ont subies, tant pour les
Chambres qu'aux élections communa-
les. lis entameront la lutte sans espoir.
A Arlon, les cléricaux ne donnent
pas encore signe de vie. M. Ozeray
dont le succes aux élections de 1894
fut pour ainsi dire improvisé au der
nier moment, a su se rendre tres popu-
laire depuis qu'il exerce son mandat.
Tout comme M. Lorand, il s'est tenu
constamment en contact avec ses élec-
teurs, conférenciant chaque Dimanche
en patois devant les électeurs campa-
gnards. Sa réélection ne fait pas l'om-
bre d'un doute.
A Bastogne, M. Frangois, le candi-
dat progressiste de 1894, va recommen-
cer sa propagande. 11 s'est mis en
campagne Dimanche, et M. Lorand lui
portera l'appui de son éloquente parole
et de sa popularité dans l'arrondisse
ment voism. On pourrait être étonné
du résultat.
La propagande de MM. Gillard,
Hambursin et Bodart, progressistes, et
de M. Defnet, socialiste, continue a re-
cevoir le meilleur accueil dans l'arron
dissement de Namur.Les cléricaux ont
choisi leurs candidateles hobereaux y
sont largementreprésentés, c'est tont ce
qu'on peut dire de leur liste. Un ex-dé-
puté, M. Dohet, est le seul personnage
connu qui y figure, et il ne parait pas
que son nom soit une chance de succès,
au contraire.
A Dinant et Philippeviile, on en est
encore aux tatonnements.
A Anvers, l'alliance de tous les élé-
ments anti-cléricaux parait devoir se
faire. Si elle est suivie d'une énergique
propagande (et nos amis d'Anvers
comptent dans leurs rangs les hommes
nécessaires pour la faire), Anvers pour
rait bien nous réserver une agréable
surprise.
A Malines, les libéraux, encourages
par leur triomphe de Dimanche der
nier, vont attaquer l'arrondissement.
II est hors de doute que le brillant ré
sultat des élections communales de la
ville archiépiscopale a produit un eftet
moral considérable. Nos amis de Mali
nes sont assez vaillants pour savoir en
profiter.
Le Brabant ne nous présente pas
encore une situation aussi nette. Les
négociations, pour Bruxelles et Nivel-
les, entre les divers groupes anticléri-
ca ix, éprouvent force difficultés pour
aboutir.
A Nivelles, les socialistes exigent
deux sièges, les libéraux ne veulent
leur en céder qu'un seul.
A Bruxelles, il semble que ce soit la
question de platform qui suscite les
difficultés.
Arrivons a notre Flandre occidentale.
L'As80ciation libérale de Bruges a
décidé de lutter énergiquemeut. Les
candidats seront MM. de Vrière, Ter-
mote et Van Nieuwenhuize.
Espérons que le courageux exemple
de nos amis brugeois sera suivi dans
les autres arrondissements, et qu'on
saura se mettre a une active et intense
propagande jusqu'au mois de Juillet.
On ne peut guère espérer, en Flandre,
d6 succès immédiats, mais on peut du
mcin8 mesurer la force de pénétration
desiaées démocratiques, etnous croyons
qu'elle est assez grande pour faire pré-
voir le jour oü la Flandre secouera le
joug clérical sous lequel elle est cour-
bée depuis pas mal d'années.
II est inutile de dire que nous tien-
drons nos lecteurs au courant, semaine
par semainö, des modifications qui
pourront subvenir dans la situation
électorale, et des effets de la propagan
de que nos amis conduisent si vaillam-
ment dans une grande partie du pays.
De volgende regels zijn getrokken
uit eenen brief gezonden aan de Bit®
publicdoor M. Planqquaert, lid der
Knstene Volkspartij v;»n 't arrondisse*
ment Aalst1