l'ümon fait la force.
Journal
libéral démocratique
d'Ypres et de rArrondissement
Vrijzinnig
volksgezind weekblad van
Ieperen en van het Arrondissement
Een blik
in 't verleden.
Les courses.
Boer Lefever.
Samedi, 13 Juin 1896.
5 centimes le numéro.
2e année. N° 55.
La propagande socialiste
a Ypres.
PRIX DE L'ABONNEMENT
Par an 2 franca.
Par an 2 fr. SO.
Annonces 10 centimes la ligne.
Réclames25
Annonces judiciaires 1 fr. la ligne.
tParaissant Ie Samedi.
f'erschijneutle des Zaterdags.
Administration ct Redaction rue au Bphitc, 20, Ypres.
Twaalf jaren is het geleden, dat de
liberale partij het bewind heeft verlo
ren. Twaalf jaren heerschtde klerikale
partij machtig en aanmatigend over
ons land Nooit hebben de katholieken
zulk lang bestuurlijk tijdstip beleefd
en wie weet hoe lang zij nog, dank aan
onze verdeeldheden, den vrijen teugel
zullen mogen geven hunnen zucht tot
gewetensverdrukking en vrij heidsver-
krachting.
Maar waarom daar verder over uit
geweid ons doel zijnde de oorzaken van
den val van het laatste liberaal kabinet
op te sporen
Sommige personen leggen de schuld
van den val der liberalen in 1884 uit-
sluitelijk op de schoolkwestie. In zeke
ren zin is zulks eenigszins waarheid,
doch dit verdient uitlegging, want an
dere oorzaken hebben er meer toe bij
gedragen.
In 1879 kwam de schoolwet in voege
reeds voor de uitvoering had de katho
lieke geestelijkheid, door de stoffelijke
en geestelijke middelen waarover ze
beschikt en gesteund door vele burger
lijke overheden, den strijd tegen de
wet ingericht en begonnen. Met eene
ongehoorde hevigheid werden koning,
ministers, volksvertegenwoordigers en
senators, onderwijzers, ouders, kinde
ren, in een woord al wie, hetzij veel of
weinig naar de oflicieele school over
helde, aangevallen. Welnu, het onder
zoek door de parlementaire commissie
ingesteld, bracht de schandigste ver
volgingen aan 't licht en niettegen
staande men' door zeker artikel van
het strafwetboek gewapend was om
die aanvallen van wege de politieke
geestelijkheid te dempen, bleef men
onverschillig omdat men hoopte dat de
wijze geest onzer bevolking de zege
zou behaald hebben op den haat en de
vervolgingszucht. En langzamerhand
groeide de schoolbevolking aan en in
1880 en 1882, in het hevigste van den
strijd bevestigden de kiezers hunne
uitspraak van 1878 en keurden dus de
schoolwet goed. Maar het volk werd
moede langer de lamlendigheid van
het liberaal kabinet te beschouwen
zooveel te meer wanneer het daarbij
zag dat vele liberalen weigerden het
voorstel Goblet te stemmen, om eens
te onderzoeken van waar en op welke
wijze de rijkdommen kwamen der tal
rijke kloosters van België.
De groote toegevendheid der libe
rale partij wegens de geestelijkheid
zie daar eene ware oorzaak van den val
der liberalen in verband met de school
wet.
In 1888 was er spraak van belastin
gen, die op verbruiksartikelen, als
koffie, azijn, tabac enz waren het
voorworp van geweldige aanvi den zoo
van de radikalen als van de katholie
ken. Dat de laatsten er een geschikt
kiesmiddel in vonden vraagt geen be
toog. Alom schreeuwden ze dat de be
lastingen moesten dienen om school
paleizen te bouwen en lediggangers
te betalen en de gevoelige snaar der
kiezers van 42 fr. was geraakt. De
broedertwist tusschen gematigen en
radikalen, in de Kamers begonnen,
werd daar buiten voortgezet tot groote
vreugde van den algemeenen vijand,
maar van onderwijs was er bij de kie
zers geene spraak alleen nieuwe lusten
klonk hen in de ooren en dat berok
kende ook de nederlaag der liberalen.
De schoolwet eigenlijk niet, maar de
belastingen en den twist tusschen het
Brusselsch liberalisme hebben den val
bewerkt zooals thans de millioenen
welke door den Congo worden verzwol
gen den dood der klerikalen zullen we
zen, indien wij willen
La cause est jugée Plus n'est be
som de faire comprendre au public que
si les courses n'ont pas lieu, si le com
merce Yprois est lésé, la faute en in-
combe a l'Administration communale.
Nous nous contenterons de relever
dans le Journal d' Ypres quelques flenrs
de sa polémique habituelle
Nous ne suivrons pas La Lutte dans
tous ses raisonnements,ou plutót, ses
déraisonnements.
Bien cela, Journalc'est le meilleur
moyen d'éclairer vos lecteurs Nous
croyons, même qu'il n'existe aucun
procédé de discussion aussi commode
et aussi intelligent.
Continuons
Mais ce que nous ne pouvons lais-
ser passer sans protester, c'est l'ac-
cusation lancée conlre M. Surmont et
Cie de n'avoir posé ces conditions que
parcequ'ils savaieul d'avance qu'eiles
n ètaient inacceptables
Protestez autant que vous voulez
c'est <ja qui changera Popinion publi-
que
Protester doit être trés difficile
mais prouver n'est rien Aussi le Jour
nal negiige ce détail.
Et de trois
Des conditions 11 n'y en avait qu'-
v une, elle se bornait a demander que
ie cöté Sud de la plaine fut réservé
au public indigent.
Ainsi la condition imposée par la
ville de remettre les courses a une date
autre n'est pas une condition.
Oh ma tête
Et le prétexte invoqué Les pom-
piers ne peuvent (a cause de la pro-
cession) iaire un double service
Est-il assez ridicule Nous avons dit
que les pompiers ne demandaient pas
mieux que de faire un second service.
Alors que cela crève l'entendement, le
Journal fait le sourd et pour cause
Ajoutons que la deuxième condition
était inacceptable (M. Surmont et Cie
le savaient pertinemment) pour lo bon
motif que le jour des Courses (le Di-
manche après la Fête-Dieu) est inva
riable et est accepté dans le monde du
Sport. Si l'on avait dérogé a cette cou-
tume l'on aurait produit toute une per
turbation dans les diverses sociétés de
sport hippique dés iors un ffasco de-
venait inévitable.
Au surplus tous les arrangements
avaient été pris pour le sept Juin par
le Sport hippique d'Ypres avec les au-
tres sociétés intéressées. M. Surmont et
Cie ne le savaient que trop bien.
Un dernier échantillon de polémique
(n'abusons pas)
Pas possible, dit La Lutte La con-
dition de gratuité ferait perdre a la
n société deux, trois fois le montant du
n subside que la ville veut octroyer
C'est une manoeuvre jésuitique
x A notre avis, la vérité est que La
x Lutte n'est pas contente, parceque,
x sans sa permission, l'administration
x communale a pris une mesure réelle-
x ment démocratique.
Cette mesure est si démocratique
qu'elle a pour effët la nécessité de sup-
primer les courses. Maintenant les ou-
vriers sont contents.
Yous croyez peut-être que les ou-
vrier8 tenaient plus a obtenir le mini
mum de salaire que nes maitres leur
refusent. Détrompez-vous
Le Journal d' Ypres croit qu'il y a un
moyen d'empêcher les gens a même de
payer leur place a la plaine, d'aller a
la place réservée aux ouvriers. Seule-
ment ïl ne le communique pas; il tient
a le garder pour lui cachottier va au
lieu d'en informer le Comité des
Courses
Bornons-nous pour en finir a consta-
ter que le Journal d'Ypres n'a répondu
a aucun des arguments que nous avons
produit. Nous ne pouvons sensément
appeier réponses les quelques diver
sions qu'il a faites a cöté de la question
histoire de ne pas paraitre avoir le bec
dans l'eau.
Het Journal d'Ypres zit diep in
het zweet.
Leest en oordeelt
Mais si les progressistes n'ont pas de can-
didats, ils s'cflWeent de susciter d'autres
candidatures, non pas, bien entendu, contre
les sociaiistes, mais contre la liste catholi-
que.
C'est ainsi qu'ils font tout ce qu'ils peu
vent pour que certain cultivateur soit candi-
dat et se dise candidat agricole.
Nous aimons a croire qu'ils ne réussiront
pas dans leurs tentatives. Les catholiques en
general, et celui dont nous voulons parler
en particulier, ont trop de bon sens, trop de
devouement pour leur parti, trop d'aversion
pour les sociaiistes et leurs allies les pro
gressistes, pour qu'ils consentent a suivre les
conseils de ceux-ci, ou a ecouter leurs avis.
De landbouwer waaraf kwestie ware
volgens het openbaar gerucht M. Le
fever van Zillebeke. Volgens het zeg
gen van sommige kaloten, het Journal
d' Ypres bedoelt hem op het einde van
zijn artikel.
Het gezegde van het Journaaltje
dat de genaamde landbouwer door de
liberalen zou opgehitst zijn zijne kan
didatuur voor te dragen is lauter uit
vinding, laffe politieke handelwijze ten
einde Lefever te bewilligen zijne kan
didatuur niet voor te stellen.
De waarheid is dat de landbouwers
en katholieke werklieden er genoeg
van hebben van de drie sukkelaars die
hun daar vertegenwoordigen. In plaats
van M. Berten hebben de kopstukken
der achteruitkruipers beweerd als kan
didaat uit te roepen, M. Van Merris
van Poperinghe die voorzeker den
volksongunstigsten kandidaat is, tot
zooverre dat hij de oorzaak is der on-
eenigheden bestaande onder de katho
lieken zijner stad.
Volgens ons zijn het misnoegde ka
tholieke landbouwers die Al. Lefever
willen bewilligen eene kandidatuur te
-ian vaarden.
M. Lefever beweert knstene demo-
kraat te zijn en zou zich aldus tegen
de conservateurs x stellen.
ELNDRACHT MAAKT MACIIT.
M. Lefever heeft zich altijd als
onafhankelijk man getoont en heeft
daarom dikwijls het slachtoffer ge
weest van de misnoegdheid zijner
meesters. Het is daarom dat hij als
schepen van Zillebeke en zelf als ge
meenteraadslid is buiten geborsteld
geweest; maar wij mistrouwen zulke
kristene demokraten die eens gekozen,
Lauters en Mousset in de Kamer
zouden spelen en priester Daens laten
flodderen.
Gekozen, zou boer Lefever zeker
zijn En zelf van de eerste keer met
meer stemmen dan MM. Colaert en
Iweins. M. Van Merris zou op het
slachtveld gesneuveld blijven. Alzoo
zouden wij eene vertegenwoordiging
hebben samengesteld uit Colaert,
Iweins, Lefever, hetgeen de liberalen
zou laten wat ze te voren waren.
Het socialistisch blad Le Peuple
meldt dat boer Lefever geroepen is
geweest bij Monseigneur en dat
zijne eigenaars (missionnarissen te Cal
cutta) hem zouden geschreven heb
bengij verstaat in welken zin. Dat,
zou ons niet verwonderen. Maar wat
ons nog min zal verwonderen is dat
boer Lefever van zijn plan van kandi
daat zal afzien voor de bedreigingen
van de bewaarders.
Indien de katholieke partij, land
bouwers en werklieden, van M. Lefe
ver wilien, dat zijn hunne zaken.
Voor wat ons betreft, aangezien de
liberalen zich onthouden, kunnen wij
onze vrienden niet genoeg aanwakke
ren te stemmen voor de lijst der socia
listen die, alle ten slechtsten geno
men, maar een ver en onzeker gevaar
kunnen zijn, dewijl onze klerikalen,
M. Lefever inbegrepen, een heden
daags en gewichtig gevaar zijn.
Intusschentijd laten wij het« Journal
d'Ypres jammeren opdat zijne poli
tieke tactiek zou vruchten dragen,
't is te zeggen Lefever buiten, Van Merris
binnen.
Het moeten ailen heeren zijn
~^ps<s^<x^ts>c^
Le parti socialiste fait dans l'arron-
dissement, pour la réussite de ses can-
didats aux élections du 5 Juillet, una
intense propagande par manifestos,
brochures et meetings.
Les meetings a, la campagne, dit le
correspond ant yprois du Peuple (n° du
11 Jum), obtiennent un succès inespé-
ré. Les paysans écoutent attentivement
les orateurs, les applaudissent et, ce
qui est plus significatif, achètent des
brochures et donnent leur sou pour la
propagande. x
Nos informations nous permettent
de confirmer les renseignements du
correspondant du Peuple.
II nous parait que M. G. Lorand
avait une exacte connaissance de la si
tuation lorsqu'il écrivait, il y a quel
ques jours, que la West-Fiandre serait
au premier parti démocratique qui
voudrait se donner la peine de faire
l'effort nécessaire pour la conquérir.
Les sociaiistes sont partis les premiers
a la conquête de la West-Flandre, en-
voyant ici des propagandistes, ouvriers
pour la plupart, qui, sans espoir d'un
succès électoral immédiat, viennent
prêcher ce qu'ils croieut. être la vé
rité. Bel exemple de courage et de con-
fiance, dont les autres partis démocra-
tiques feraient bien de s'inspirer.
POTJE LA YILLE,
POUB LA PROVINCE,
Pour les annonces de France et de Belgique (excepté les
deuxFlandres)s'adresser a l'Agence Havas, Bruxel-
les rue de la Madeleine, 32, et a Paris,
8, Place de la Bourse.
e#3
•j. J -j.i:
li lm i 'i i'iA ii n'miHlH Hl Hm HKBH