Vrijzinnig volksgezind weekblad van leperen en het Arrondissement
De Rijschool.
De schoolsoep.
Eindelijk
Vlaamsche belangen.
'T gaat goed.
27,000 franken
brij ken.
Zaterdag, 19n Februari 1898.
5 centiemen.
Verschijnende des &«t1erdatfs.
p»
EENDRACHT MAAKT MACHT.
INSCHRIJVINGSPRIJS
voor stad, Een jaar franks.
vr de provincie, Een jaar fr. 2-50.
De Kamers bespreken thans het bud-
jet van oorlog.
Niettegenstaande het JournalJ Ypres
dat beweerde dat eene ondervraging
niet noodig was, heeft de heer Iweins,
gevolg gevend aan onze artikels, de
minister ondervraagd. Harteiijken
dank, Mijnheer Iweins.
Ziehier zijne redevoering zooals zij
in het beknopt verslag staat
De heer Iweins cI'Eeckhoutte. Ik
zeg den heer minister dank voor de door
hem gedane belofte in al de krijgshospitalen
eenen dienst van gasthuisnonnen in te rich
ten. Ik breng volgaarne hulde aan de lee-
ken die tot hiertoe de kiesche bediening van
ziekenoppaster waarnamen maar de zieke
soldaat zou er alle belang bij hebben gehol
pen te worden door pleegzusters, wier
gansche leven een leven van toewijding is.
In de dagbladen is er onlangs spraak van
geweest dat de rijschool van Ieperen zou
overgebracht worden naar Tervueren. Ik
echt geen geloof aan de geruchten, daar de
school te Ieperen opperbest is ingericht en
uitmuntende uitslagen opleverde. Overigens
denk ik dat, zoo men de school in de na
bijheid van Brussel, eene stad vol aantrek
kelijkheden, moest plaatsen, dat hoogst na-
deelig zou zijn voor den werklust die
natuurlijk heerscht in eene kalme en rustige
stad als Ieperen.
Ook 't zou mij genoegen doen door eene
stellige verklaring te vernemen dat die ge
ruchten ongegrond zijn.
leperen getroostte zich vroeger over-
groote opofferingen voor die rijschool, en
ik hoop dat de heer minister de lokalen
dier school nog zal verbeteren, namelijk
wat de slaping betreft, ,'t "Ware insgelijks
goed er de renbanen uit te breiden en er
aan al de officieren een tweede paard te ge
ven. Niet allen bezitten fortuin, en het werk
in de school is zeer afmattend voor hunne
paarden.
Ik vraag insgelijks dat men de vergoe
dingen voor de officieren-onderrichters zou
verhoogen, en wensch verder dat men on-
derzoeke of het niet goed ware 't getal
paarden der eskadrons te vermeerderen,
opdat elke nieuw aangekomene zijn paard
kunne hebben. Misschien zou men op die
wijze den diensttijd kunnen verkorten.
Eindelijk, zet ik er den achtbaren minis
ter toe aan, eene goede keus te doen voor de
eskadrongspaarden. Er is spraak het Ame-
rikaansch paard aan te nemen. Er zijn er
zeer goede, doch andere zouden zich niet
aan ons klimaat kunnen gewennen, en het
departement van oorlog mag geene teleur
stelling tegemoet gaan.
Blijft nu nog het antwoord des mi
nisters te verwachten. Alpha.
De vooruit8trevers en socialisten
van Gent hadden in den Raad het vol
gende voorgesteld
1° Twee maaltijden per dag aan de
6000 kinders der gemeentescholen te
geven
2° Yoor ieder dezer kinders twee
kostuumtjes 's jaars
3° Alle jaar eenige gezondheidsreis
jes.
Zoo zegt het Nieuwsblad en het denkt
daarmee te mogen spotten. Wij, ech
ter, zien daarin niet belachelijks. In
tegendeel, wij hadden uit ganscher
hart toegejuicht aan het stemmen van
dit voorstel.
Als men nagaat hoeveel, van de kin
ders die naar school gaan er zijn die
op hun aangezicht blijken toonen van
slechte voeding en men aan hunne el
lendige kleeding ziet hoe de armoede
te huis regeert, dan komt men allicht,
als men eenig menschlievend gevoel be-
Men schrijft in bij den Uitgever Dixmudestraat, nr 51, ta ïeparen. De aankondigingen
van beide Vlaanderen evenals deNotariale en Rechterlijke aankondigingen voor gansch België,
mogen gezonden worden ten bureele van dit blad. De andere aankondigingen voor België en
het buitenland, uitsluitelijk in het Agence Havas Magdalenastraat, Brussel.
zit, tot het gedacht dat, indien er ver
betering moet gebracht worden in den
toestand der hedendaagsche werkers,
er nog meer hervormingen moeten ge
daan worden in den toestand der kin
ders, de werkers van morgen.
Zijn de werklieden blootgesteld aan
werkloosheid, kleine loonen, ongeluk
ken of ziekten, de kinders hebben al
tijd grootelij ks hun deel in de ellende
hunner ouders. Sterft de vader of de
moeder, is een der ouders ondergevig
aan den drank, is de moeder nalatig,
werken zij beiden op de fabriek, is er
's middags en 's avonds geen vuur in
den kachel, 't zijn de kinders die het
ergst heronder lijden.
Dit is vooral het geval in Gent,
waar zooveel vrouwen in fabrieken
werken, waar door de uitputting der
werklieden zooveel ouders vroegtijdig
sterven. En daarom noemen wij het
voorstel door de radico-socialisten van
Gent gedaan
EENE EDELMOEDIGE DAAD.
In verscheidene steden vindt men
reeds schoolkantienen, zoowel in Bel-
gie als in de vreemde landen. In Brussel
en zijn voorsteden, bestaan tal van
maatschappijen die aan de arme school
kinderen voedsel en kleeding verschaf
fen. In Duitschland bestaan er reeds in
meer dan veertig voorname steden. De
stad Parijs besteedde in 1895 500,000
franken aan dergelijke inrichtingen.
In Roubaix. Rouanne en nog andere
fransche steden, zijn zij sedert ver
scheidene jaren ingericht en leveren de
beste uitslagen.
Verleden jaar, beval het gemeente
bestuur van Schaarbeek een onderzoek
onder de kinders der stadsscholen.
4,344 kinders der lagere scholen en
997 der kindertuinen werden aan het
onderzoek onderworpen.
6 waren slecht geschoeid.
8 °/o slecht gekleed (niettegenstaande
dat 11 7» der leerlingen reeds kleede
ren ontvingen van eene maatschappij
van weldadigheid).
En 8 schenen onvoldoend gevoed
(het cijfer zou nog grooter zijn, ware
het niet dat er ook reeds eene maat
schappij van schoolsoep bestond).
4652 kinders werden aan het gezond
heids-enkwest onderworpen. 26,5 °/a
hadden eene slechte gezondheid, ge
volg, zegden de geneesheeren, van te
weinig eten.
Bij het zien van zooveel ellende,
stelde de heer Gillisquet, een vooruit-
strever, schepen van openbaar onder
wijs, vóór schoolkantienen in te rich
ten en die te doen bedienen door de
keukenscholsn.
Een spreekwoord zegt ij dele
ooren hooren niet en kan het kind,
dat 's morgens nauwelijks een genoeg
zaam stuk brood kreeg en denkt: zal
er dezen middag iets te eten zijn op
lettend naar de les des meesters luiste
ren en nut hebben uit zijn naar school
gaan. Geestelijke en stoffelijke opvoe
ding moeten samen gaan.
De kosten zouden zoo groot niet zijn
als men wel denkt en niet meer bedra
gen als 20 centiemen per maaltijd en
per kind. Als men daartegen ingaat
hoe weldadig zoo eene hervorming zou
zijn, zoo wel voor wat aangaat de ge
zondheid en de geleerdheid, als de ze
delijkheid der kmders, dan is men ver
wonderd te zien dat zij nog zooveel
tegenkanting ontmoet.
Maar het is niet alleenlijk in Gent,
Nieuwsbladjedat die hervorming
zou moeten ingevoerd worden. Ook
hier, in Ieperen,is de zaak mogelijk en
noodig. Men beschikt over groote ge
bouwen, eene keukenschool en een
rijk weldadigheidsbureel. "Want, vol
gens ons, zou hier het weldadigheids
bureel dat moeten inrichten. Het is
rijk en zou de noodige som kunnen
geven. Thans worden families met veel
kinders herdoor ondersteunt. Er zijn
ouders die misbruik maken van het
geld dat zij zoo krijgen, vaders die
het verdrinken Met het geld, dat het
weldadigheidsbureel op deze wijze
uitgeeft, te gebruiken aan het stichten
eener schoolsoep zou het mogen
zeker zijn dat het wel gebruikt en niet
verkwist wordt. Op die manier, zou
den de inkomsten van het erfdeel Ca-
pron nuttig kunnen gebruikt worden.
Het Nieuwsblad is nu nog tegen de
hervorming. Het was ook eens tegen het
minimum van dagloon en het alge
meen stemrecht, omdat zijne meesters
er tegen waren. Zijne meesters zullen
door de omstandigheden gedwongen
worden vóór de schoolsoep te zijn, en
het Nieuwsblad zal nogeens volgen.
Jan.
1 leeft het Nieuwsblad ons op ééne
vraag geantwoord. Wij hadden ge
vraagd laat ons veronderstellen dat
in het een of ander huis eenen kleinen
brand ontsta, bij voorbeeld door het
omvallen eener petrooliamp. Met eeni
ge eemers water is dat allicht ge-
bluscht. Maar, door het nieuw water
stelsel, ontbreken die eemers water....
Wat zal er dan gebeuren En wie zal
de verantwoordelijkheid der ongeluk
ken die daaruit kunnen volgen dragen?
Het Nieuwsblad antwoordt daarop.
Ten 1% 't en is door het nieuw water
stelsel niet maar om reden der droogte
en omdat er veel water noodeloos of
kwaadwillig verkwist werd.
Ten 2e, de verantwoordelijkheid moet
door het oud bestuur gedregen wor
den, dat buizen heeft laten leggen
zonder ze te beproeven, buizen die
springen en veel water laten verloren
loopen.
Ten 3e, de nalatigen die verwaarloo-
zen hunne kranen te sluiten.
Ten 4°, de kwaadwilligen, die met
opgezetten zin hunne kranen open
zetten en het eindigt met zijn lezers
aan te raden de voorzorg te nemen
altijd eenige eemers water gereed te
houden.
Ons antwoord 't Is wel door het
nieuw waterstelsel. De droogte heeft
hierin niets te zien. Heeft iemand hoo
ren klagen dat Brussel, Antwerpen,
Gent enz. thans in gebrek aan water
verkeeren Heeft de droogte daar nu
ook niet geheerscht En hebben wij
te lijden gehad van de schrikkelijke
zomerdroogte van 1887 met het oud
stelsel was er dag en nacht water,zelfs
in 1887. Uwe meesters zijn aan het be
stuur gekomen om ons meer en beter
water te geven. Zij moesten hunne be
loften uitvoeren.
Er werd voorzeker water noodeloos ver
kwist 1° door het stadsbestuur dat het
tot het verkoelen van den damp zij ner
machien gebruikt en toen het de gril
was alle week de waterbuizen nachten
lang door te spoelen. 2° door men-
schen, en de katholieken vooral, die
geloovende in de droomen van Mijn
heer Surmont, dachten datzij het stads-
water voor alles mochten gebruiken.
De buizen van het oud waterstelsel
waren goed en gemaakt om eene druk
king van 15 atmospheren te verdragen,
terwijl de drukking van het water nu
hoogstens anderhalven atmospheer
bedraagt. Zij worden door het water
geknaagd en dat is de reden dat er zijn
die springen. En hetzelfde zal binnen
een tiental jaren gebeuren met de bui
zen die uwe meesters nu leggen.
Het is natuurlijk dat er water door
nalatigen verkwist wordt. O. ten Tiek
gaf ervan verleden week in De
Strijd n een voorbeeld. Maar aan wie
de schuld
AANKONDIGINGEN
Aankondigingen 10 c. den drukregel.
Reklamen25
Rechterlijke aankondigen idem. 1 f'r.
Dat door kwaadwilligen water ver
kwist werd, gelooven wij niet. Indien
het Nieuwsblad er kent dat hij ze
maar noeme en wij zullen ze met hem
schandvlekken. Maar dat het niet doe
zooals hetJournal zich bepalen bij
verdachtmakingen tegenover zijn te
genstrevers. Wij kunnen zijn taktiek
volgend, gemakkelijk zeggen «ja, 't
zijn de klerikalen, die het water ver
kwisten om de liberalen verdacht te
maken en een reden te vinden om de
menschen hun water te doen betalen.»
Uwe meesters zijn in 1891 aan het
bewind gekomen om het waterstelsel
te verbeteren. Zeven jaren zijn ver-
loopen Zij hebben den tijd gehad
verscheidene honderd duizend franken aan
het uitvoeren hunner plannen te ver
kwisten. En zijn het water en het
waterstelsel nu beter
Met de overgroote meerderheid der
Ieperlingen, antwoorden wij neen.
Zooals wij over een paar weken
zegden, hebben uwe meesters, Nieuw-
bladjebankroet aan hunne beloften
gemaakt.
En nu gij op eene onzer vragen hebt
geantwoord, wanneer krijgen wij het
antwoord op de an !ere Hé, Nieuws
blad. Jan.
De Kamerzitting van Woensdag, 9e
Februari, is gesloten geweest na een
geschil dat opschudding zal verwek
ken en waarschijnlijk door het pu
bliek, in Vlaamsch Belgie, niet zoo
zal gelaten worden.
Op het einde der zitting ontstond er
eene verwarde woordenwisseling over
de dagorde der Kamers.
De Heeren De Vriendt, Van Cauwen-
berg en Heuvelmans vraagden dat het
wetsontwerp op het gebruik der
Vlaamsche taal in officieele zaken on-
middelijk ter sprake worde gebracht,
vóór de budjetten.
Minister de Smet de Naeyer stelde
vóór met de bespreking der budjetten
te beginnen.
Dit voorstel werd aangenomen.
Dus het wetsontwerp op de Vlaamsche
taal is voor dezen zittijd begraven.
Het is dus tijd, hoog tijd om met de
meetings van verantwoordiging dapper
voort te gaan, want uitstel riekt hier
erg naar begraving. S' Maerten.
De bisschop van Gent heeft aan Pas
tor Daens verboden zich nog voor te
stellen voor de Kamers. Deze is in be-
roep gegaan bij den Paus.
Als antwoord op het verbod, hebben
de christen demokraten besloten den
strijd aan te gaan, geheel Oost-Vlaan-
deren dóór. Jan.
De Burgerlijke Godshuizen van Iepe
ren hebben eene rekening van 27,000
franken brij ken betaald.
Die betaling werd goedgekeurd door
onzen gemeenteraad en, wat ten hoog-
sten verbazend is, vroeg er geen een
enkele van onze dertien raadsleden de
minste uitlegging daarover.
Wij denken nochtans dat de zaak
eenig belang bevat, zooveel te meer
dat die betaling gedaan is met het geld
van de armen.
Ook vragen wij het aan het Nieuws
blad en aan het Journal Ypres.
1° Wie heeft er die levering gedaan
2° Wanneer heeft de publieke aan-
bestediging plaats gegrepen
„s
----m'DOGijriiru