m
H
Vrijzinnig volksgezind weekblad van ieperen en het Arrondissement
De ondervraging
Vandervelde.
Opslag van 't brood.
Jezus-Christus
en het stemrecht.
leperen in 1896.
Stadsnieuws.
Zaterdag, 7" Mei 1898.
■i centiemen,
Vierde jaar. iV' 26.
.pgp
L_
Verschijnende den ■MttSe»*dag».
EENDRACHT MAAKT MACHT.
INSCHRIJVINGSPRIJS
voor stad, Een jaarfranks.
vr de provincie, Een jaar f'r 2-50.
Het is eene gewoonte dat de minder
heid dhr Kamer vóór ieder kiezing de
regeering ondervraagt over zijne in
zichten. Verleden week greep deze
ondervraging plaats.
De heer Vandervelde opende het
vuur en bewees hoe de regeering aan
al de beloften, die het in 1894 en 1896
deed, te kort is gekomen. Men beloofde
de evenredige vertegenwoordiging,
maar men weigerde ze te stemmen de
heer Beernaert, die vroeger hoofd van
het ministerie was, gaf zijn ontslag om
in de verwurging van de rechtvaardig
heid. die de katholieke daardoor pleeg
de, niet medegerekend te worden.
Sedert jaren roepen de klerikale no vei-
al hun inzicht de militaire wet te veran
deren. Tot nu toe hebben ze nog geene
de minste verandering ingevoerd. Ge
neraal Brassine, minister van oorlog,
verliet het ministerie omdat het altijd
bij beloften blijft.
Er werd beloofd de beroepsvereeni-
gen de persoonlijke herkenning te ge
ven. De wet die door de klerikalen
gestemd werd, is zoo onaanneembaar,
dat geen drie vereenigingen op hon
derd dit voordeel zullen kunnen beko
men,'enz., eDz.
De heer Vandervelde toonde ook
aan dat van een ander kant, zoodra er
iets te doen valt tegen het volk, de re
geering altijd gereed is. Het was niet
genoeg dat er voor de Kamers kiezers
waren met, twee en drie stemmen, men
gaf aan zekere gemeente-kiezers vier
stemmen En met de nieuwe provincie
kieswet is het nog slechter gesteld.
De katholieke partij, die in 1884 aan
het bewind kwam onder den kreet van
weg met de belastingen heeft deze
op schrikkelijke wijze vermeerderd. In
1884 bedroegen de lasten 155.820,000,
in 1894173,504.000,in 1897 202,146,000.
Dus sedert 1884 eene vermeerdering
van 46 miljoen. En de vermeerdering
der Staatsschuld is niet minder belang
rijk.
De vermeerdering der lasten komt
vooral voort van rechten opde voedings
middelen, in plaats dat het geld zou ge
nomen waar het is, door eene belasting
op het inkomen. Met deze belasting zou
men de oude werklieden kunnen op
pensioen stellen en dus bevrijden voor
ellende. Maar er schijnt hiervoor geen
geld te vinden te zijn, terwijl er
genoeg is om aan eenen rijken Graaf
van Vlaanderen 200,000 franken 's jaars
te betalen Hetzelfde geldt voor het
onderwijs die zou moeten verplichtend
zij nwant wij zij n op het oogpunt der ge
leerdheid ver achter onze naburen. En
hij eindigde met te wijzen op de stij
gende ellende er de noodigheid aan te
toonen van eene volksgezinde regee
ring.
Na hem sprak de heer Denis, hij
bewees dat het thans het volk is, die de
lasten betaald, dat dit onrechtvaar
dig is en dat het degene zijn die bezit
ten, die alleen aan de belastingen zou
den moeten onderhevig zijn. De heeren
Furnémont en Anseele spraken m den
zelfden zin als de heer Vandervelde.
In naam der liberalen voerde de heer
Georges Lorand het woord. Hij handel
de ook over de beloften en de daden
der regeering en toonde aan hoe de
katholieke partijterwijl zij de kiezers
verschrikt met ongeloofbare vertelsels
over de socialisten, zich meester houdt
van het land, handeld naar hare goes
ting en de rechten van het volk van
langs om meer onder den voet trappelt.
De antwoorden van de heeren De-
smet-Denaeyer, Woeste, Helleputte,
Delbeke en Hoyois bestond uit.... klein
papierkes of beter gezegd uittreksels
uit almanakken, dagbladen, (en daar
van meer dan de helft rechte door
socialisten in oogenblikken van opge-
Men schrijft in bij den Uitgever Dixmudestraat, n1' 51, teleperea. De aankondigingen
van beide Vlaanderen evenals deNotariaie en Rechterlijke aankondigingen voor gansch België,
mogen gezonden worden ten bureele van dit blad. i)e andere aankondigingen voor België en
het buitenlanduitsluitelijk in bel Agence fiavas Magdalenastraai, Brussel.
wondenheid uitgesproken of geschre
ven. Maar van hunne eigene handel
wijze spraken zij weinig of niet.
Moeten zij laag gedaald om tot zulke
middelen hun toevlucht te nemen Dat
zullen de kiezers zich op Zondag 22"
Mei wel herinneren. Jan.
Overal is de prijs van het brood aan
het stijgen ten gevolge van de hooge
prijzen die de tarwe thans gaat. Te
Londen zoowel als te Brussel, te Parijs
zoowel als te Rome is de prijs van het
brood met verscheidene centiemen ver
duurd.
Eenige centiemen, zal men zeggen,
dat kan toch geen nadeel doen aan de
werklieden. Nochtans, als men nagaat
dat er zooveel werklieden zijn (zie den
brief ons door de timmerlieden op 17n
April 11. gezonden) die nauwelijks ge
noeg winnen om aan hunne behoeften
te voorzien, dan zal men verstaan, dat
eene verhooging m den prijs van het
brood voor velen erge gevolgen heeft.
In Italië, bij voorbeeld, is ten gevol
ge dier duurte de ellende zoo hevig
geworden, dat', in tal van gemeenten,
men aan het muiten is gegaan'en de
bakkerswinkels heeft geplunderd.
Men wijdt de overdrevenheid der
prijzen van de tarwe toe aanten eerste
de oogst die verleden jaar maar klem
was en ten tweede aan de speculatie
van zekere groote handelaars. Indien
dit laatste waar is, is het eene schande
voor onze hedendaagsche beschaving
en de regeringen zouden moeten mid
delen invoeren om dit te beletten.
Jan.
Een socialistische spreker had op
eene meeting gezegd dat, onder het
stelsel van het meervoudig stemrecht,
Jezus-Christus niet eens kiezer zou
zijn. Le Patriole antwoorde daarop
Dat is dwaas Jezus-Christus zou
recht hebben op ééiie stem, zooals elke
burger die den vereischten ouderdom
heeft. En daar hij de doctoren leerde
hij bezat immers de ingeboren we
tenschap zou hij geene moeite
gehad hebben om de diplomas te beha
len welke de twee bijgevoegde stem
men toekennen.
Le Peuple antwoordt daarop
Hij zou geenetenkele 'stem gehad hebben,
want hij had geene vaste woonst en zooals
een werkman op de meeting zegde, zouden
de belgische katholieken hem naar Hoog-
straeten hebben gezonden.
Onze confrater stelt zich Jezus voor, zij n
exaam doende voor de jury en, dank aan
zijne ingeboren wetenschap, aide diplomas
behalende. Maar als de jury hem, zooals aan
een onzer vrienden, deze, vraag stelde
Welk verschil is er tusschsn een bankier
en een wisselagent i.s het heel waar
schijnlijk dat Jezus zou geantwoord hebben
Er is er geen, het zijn twee nuttelooze
tusschenpersonen. En Jezus zou eene
buis hebben gekregen.
Andere opmerkingen Jezus was een po
litieke veroordeelde. Hij werd gekruist
voor hetgeen, men nu zou heeten complot
tegen de veiligheid van den Staat.
De belgische justicie zou hem ter dood
veroordeeld hebben, maar 't is waarschijn
lijk, dat de katholieke regeering hem niet
zou hebben laten ter dood brengen op eene
der openbare plaatsen van Brussel en dat hij
van Leopold zou verkregen hebben dat de
doodstraf in levenslangen dwangarbeid
werd veranderd.
In alle geval, door het feit zijner veroor
deeling zou Jezus van zijne burgerlijke en
politieke rechten zijn beroofd geworden en
kon hij bijgevolg noch kiezer noch kiesbaar
zijn.
Dit argument komt ons onornstootbaar
voor. Jan.
Wij zullen deze reeks artikelen ein
digen met nog eemge bijzonderheden
te geven die wij in het verslag gevon
den hebben.
Al de kinderen die in school gaan
zijn tegen de koepokken ingeënt.
319 onderzoekingen van koopwaren
werden gedaan en slechts 6 noodzaak
ten vervolgingen.
De ontvangsten van de zwemkom
bedragen
29 familie-abonnementen van 12 fr.
74 abonnementen van 5
33 a 2-50
215 franken voortkomende van 30
centiemen ingangen, te zamen 1,194
franken, uitgaven 663 franken.
In 1890 bedroegen de ontvangsten
1472 franken. Dus is er eene vermin
dering van 1.472 1.194 278 fran
ken.
De ontvangsten van het Weldadig
heidsbureel beliepen tot de som van
50,000 franken, die van de Godshuizen
218,000.
In 1870 waren deze laatste maar van
123,700, in 1887 van 153,000. In 1885
bezaten de Godshuizen 1,204 hectaren
land en 226 hectaren bosch.
De Nijverheidsschool telde 171 leer
lingen, de Akadémie 45.
Het getal personen die grondbelas
tingen betalen was in 1891 1,031, in
1806 1,061.
790,441 kilogr. boter werden hier
biest het jaar 's Zaterdags verkocht.
üp Aschwoensdagfeest werden maar
39 paarden en 16 kachtels verkocht.
De ont vangsten in de statie bedroegen
435,000 franken voor de maatschappij
der Vlaanderen en 75,000 voor den
Staat.
68 nieuwe verbindingen aan de
stadswatefleiding werden toegestaan.
Alles was, volgens het verslag, op
het oogpunt van de gezondheid der
stad gedaan werd, is de grond van den
kieinen zwemkom, die uit zand be
stond, met cement belegd.
'T is weinig Jan.
Onze timmerlieden.
Onze timmerlieden kwamen over
een paar maanden bijeen om te spre
ken over het bekomen, van wege van
hun bazen en het stadsbestuur, van een
minimum van dagloon.
Het minimum van dagloon staat op
ons programma. De Strijd besloot
dus de zaak der timmerlieden te onder
zoeken. Er werd vernomen dat er
spraak was- het werk te staken. Een
artikel over het ware middel ('t is te
zeggen eene sterke vereeniging) voor
de werklieden om verbetering te be
komen, verscheen dan in ons blad. Het
scheen de goedkeuring der timmerlie
den verworven te hebben, want op
eene tweede vergadering werd er be
sloten eenen bond te stichten en in den
brief van 17e April bedankte de Maat
schappij ons voor ons schrijven.
Na de tweede vergadering, zonden de
timmerlieden aan de bazen en het
stadsbestuur brieven met hunne vraag
naar verbetering. Deze brieven werden
aan de bladen gezonden met verzoek
van opnaam. Het Nieuwsblad weigerde
ze te drukken. Wij, integendeel, aan
onze handelwijze getrouw blijvende,
namen ze op en vroegen aan de timmer
lieden ons hunne grieven bekend te
maken. Dat deden zij in hunnen brief
van 17® April. In ditzelfde schrijven
klaagden zij over het Nieuwsblad: «wij
hebben naar het Nieuwsblad van Yper
dezelfde brieven gezonden om in hun
blad op te nemen en zij hebben ze niet
opgenomen, en zij en gebaren niet dat
wij leven. Daarom, heer uitgever, vra
gen wij u dat gij in uw blad van Zon-
AANKONDIGINGEN
Aankondigingen 10 c. den drukregel.
Reklamen25
Rechterlijke aankondigen idem. 1 fr.
dag toekomende, aan het Nieuwsblad
zoudt vragen, waarom hij ook niet ten
voordeele der timmerlieden is....
Wij antwoorden daarop De tim
merlieden klagen over het Nieuwsblad
dat hen niet helpen wilt. Dit spijt ons,
want de loonstrijd moet buiten alle po
litiek geschieden. Doch de houding
van het Nieuwsblad mag hen niet be
letten onzijdig voort te werken, want,
om machtig te worden, moeten al de
timmerlieden den bond bijtreden.
Het Nieuwsblad verwijt ons nu, al op
eens, dat wij in deze kwestie partijdig
handelden en maar onze politieke be
langen inzagen.
Wij waren partijdigwijdie de
grieven der werklieden met welwil
lendheid opnamen en onderzochten en
hun raden van gematigheid gaven
Hadden wijvan de weigering van
het Nieuwsblad gebruik makende, tot
de timmerlieden gezegd gij ziet dat
gij van de katholieke partij niets kunt
verwachten, alleen op ons programma
staat het minimam van dagloon, komt
dus bij ons, stemt dus bij de aanstaan
de kiezingen voor ons, toen had er bij
ons een schijn van partijdigheid be
staan.
HetNieuwsblad was onpartijdig en
het weigerde, zonder redens te geven,
dus op onbeleefde wijze, de brieven
der timmerlieden op te nemen
Ware het maar een maatschappij
van blinde vinken of vogelpik geweest,
het Nieuwsblad had wel zoo partijdig
geweest de brieven op te nemen en te
bespreken
Maar het gold maar belangen van
werklieden.
Daarbij. wij stellen met volle ver
trouwen, vóór onze lezers en de tim
merlieden, de handelwijze van de Strijd
tegenover die van het Nieuwsblad.
Het Nieuwsblad zegt dat de vraag der
timmerlieden op het Stadhuis herte
lij k onthaald is geweestDit ver
heugt ons en wij hopen, dat hen spoe
dig een antwoord zal gegeven worden.
Wij zien dat met zooveel te meer
genoegen, daar de heeren Surmont en
O10 zich steeds als de hardste bekampers
der nieuwe gedachten willen doen
doorgaan.
Wat voor een tooveraar is het alge
meen stemrecht toeh Alpha.
Nog- over den. opslag
van het brood.
Maar het zijn niet alleenlijk de
werklieden, die van de duurte der
tarwe zullen te lijden hebben. Yeele
kleine bakkers eu ook kleine winke
liers zullen door de duurte van het
brood getroffen worden.
De kleine bakkers ten eersten omdat
het meel zoo duur is en dat zij er maar
kleine hoeveelheden koopen, terwijl
de groote bakkers altijd een zekere
voorraad hebben en dus kunnen wach
ten tot het meel aan eenen billigen
prijs verkocht wordt, ten tweede om
dat hunne klanten, de werklieden,
door de verhoogiug der prijzen bij hen
zullen moeten schulden maken. Dit is
ook het geval met de kleine winke
liers.
Mochte dus de tarwe weldra wêer
aan eenen gematigden prijs verkocht
worden 1 Alpha.
De inhaling- der heeren
ÏMailliardL en Deweerdt
Maandag laatstleden had de inhaling
plaats der heeren Mailliard en De
weerdt die, in den wedstrijd voor
Zang- en Tooneelkunde uitgeschreven
door de Rhetorika van Thorhout, twee
eerste prijzen en een derde prijs be-
haelden.
Talrijke maatschappijen onzer stad,
niettegenstaande het allerslecht weder,
hadden zich naar de statie begeven om
hunne vrienden op plechtige wijze te
1
A
—«raeeopejvr*'
r
