"Vrijzinnig volksgezind weekblad van leperen en het Arrondissement
De Rijschool vertrekt
naar Tervueren.
Bedrogen
Opslag van 't brood.
Stadsnieuws.
Zaterdag, 14" Mei 1898.
o centiemen.
Vierde jaar, X1' 27
Werschijnemle des Xttterdays.
Provincie kiezingen.
De voStoosog van den
vaan en de Dijschoo!
De provincie kiezingen.
EENDRACHT MAAKT MACHT.
INSCHRIJVINGSPRIJS
voor stad, Een jaar franks.
vr de provincie, Een jaar fr. 2-50.
Spij ts het praten onzer kamerheeren
spijts het prnllenvan le Journal d'Ypres
verkeeren de inwoners van leperen
voort in vrees.
Het niet spreken van den heer Sur
mont ten voordeele van het blijven der
Rijschool te Ieperen, helpt meer en
meer de in omloop zijnde maren te be
vestigen.
Wij ook stellen geen vertrouwen in
de beloften onzer meesters en eischen
daden, en vragen: Wanneer zal men aan
het verteeren der 264,000 franhen die voor
onze Bijschool bestemd zijnbeginnen
En al moest het dienen om onze ka
merheeren doofd en stom te zagen, wij
zullen van deze week af en tot dat men
aan het werk beginne, aan het hoofd
van ons blad die vraag herhalen. Jan.
Verleden week werd in de Kamers
een voorstel, voortkomende van de
linkerzijde, dat eene herziening der
grondwet vroeg, besproken. Die her
ziening moest dienen om het zuiver al
gemeen stemrecht in de grondwet te
schrijven. Het ontmoette natuurlijk
eene hardnekkige weigering van wege
de klerikalen. De heer Nyssens beweer
de zelfs, dat de werklieden met het
meervoudig stemrecht zooveel bevoor-
deeligd worden als de rijken, omdat,
zegde hij, de vaders van 55 jaren oud,
die vijf franken belastingen betalen,
een tweede stem bekomen en dat veele
werklieden zich in dit geval bevinden.
Le Journal de Gand het vooruit
strevend dagblad van Gent, onderzocht
de echtheid der gezegdens van den
heer Nyssens, bewees dat. hij geene
waarheid had gesproken en gaf voor
beelden aan die klaarblijkelijk toonen,
dat de werklieden te Gent allen maar
éénè stem hebben.
Hetzelfde deden wij voor leperen.
Daarvoor namen wij de kiezerslijsten
voor 1896, zochten daarop de namen
der kiezers uit de Neerstraat, het Zaal
hof en de Meenenstraat, ter zei ver tijd
het getal stemmen opnemende. De
Neerstraat en het Zaalhof zijn uitslui
tend door werklieden bewoond, de
Meenenstraat om zoo te zeggen alleen
lijk door welstellende burgers. Het was
moeilijk betere voorbeelden te nemen,
want veele straten worden door perso
nen der beide klassen bewoond.
Het verschil is treffend
Op het Zaalhof wonen 35 kiezers,
daarvan zijn er 31 met ééne stem en 4
met 2 stemmen, dus te zamen 39 stem
men.
In de Neerstraat wonen 60 kiezers,
daarvan 10 met twee en drie stemmen,
samen 72 stemmen.
Die personen met twee en drie stem
men zijn allen herbergier, winkelier,
bakker, baas schoenmaker, baas tegel
dekker, enz. Al de werklieden hebben
maar ééne stem Dit logenstraft dus de
woorden van den heer Nyssens en het
vergelijken met het kiezerskorps uit
eene begoede straat zal het nog sterker
bewijzen.
In de Meenenstraat bezitten bijna al
kiezers twee, drie en vier stemmen.
Zij zijn ten getaile van 42.
Men vindt er 15 met ééne stem dus
15 stemmen.
Dit zijn meestal werk
lieden.
Men vindt er 5 kiezers
met twee stemmen 10
9 met drie 27 n
13 met vier 52 n
Samen 104 stemmen.
104 stemmen 104 stemmen hebtJSn
de 42 kiezers uit de Meenenstraat
Men schrijft in bij den Uitgever Öixmudesiraat, nr 51, te leperen. De aankondigingen
van beide Vlaanderen evenals deNotariale en Rechterlijke aankondigingen voor gansch België,
mogen gezonden worden ten bureele van dit blad. De andere aankondigingen voor België en
het'buitenland, uiisluitelijk in het Agence Havas Magdalenastraat,' Brussel.
111 stemmen de 95 kiezers uit het
Zaalhot en de Neerstraat!
Op het Zaalhof en in de Neerstraat
wonen veel meer dan tweemaal zoo
veel kiezers als in de Meenenstraat,
maar zij hebben maar even zooveel
stemmenom reden dat zij arm
zijn. Dat hun meervoudig kies
stelsel zulke schandelijke gevolgen
heeft, weten onze ministers genoeg.
Waarom zouden zij anders het meer
voudig stelsel ingevoerd hebben dan
om de rijken te bevoordeeligen en over
de armen meester te blijven Maar
dat de katholieken dan niet -meer be-
weeren dat, zij de vrienden van het
volk zijn
Onze Kamerheeren Colaert, Iweins
en Van Merris hebben ook die onrecht
vaardigheden gestemd. Ook zij verkla
ren bij hoog en bij laag de bescher
mers van de werklieden te zijn. Maar
de voorgaande cijfers zullen in de aan
staande kiesperioden meer zeggen als
al hunne ij dele woorden.
Er zijn in leperen 32 pastoors en pa
ters. Met hunne 3 en 4 stemmen, heb
ben zij te zamen 120 stemmen.
32 pastoors en paters hebben dus
120 stemmen
95 werklieden uit de Neerstraat en
van het Zaalhof hebben sr 111
De wet is voor de werklieden ge
maakt, zegde de heer Nyssens.
De wet is voor de werklieden ge
maakt, zegt het Nieuwsbladzegt het
Journal d' YpresMaar zeg eens, katho
lieke bladen, hoe zoudt gij hem heb
ben opgesteld om hem tegen het volk
te maken Jan.
P. S. Wij dagen de katholieke bla
den uit onze cijfers te weerleggen.
Zaterdag laatstleden zegden wij dat
de prijs van het brood overal aan het
stijgen was ten gevolge van de huidige
hooge prijzen der tarwe en dat men
reeds in Italië aan het muiten gegaan
was.
Welnu sedert verleden week is de
toestand nog schrikkelijker geworden
het is in Italië niet meer alleen maar
ook in Spanje, in Zwitserland en in
ïurkiën dat er ernstige, gevaarlijke
opstanden ontstaan zijn. In Italië en
Spanje zijn het de vrouwen die. begon
nen zijn, de gemeentehuizen bele
gerden, en het vuur aan de octrooikan-
tooren alsook aan de paleizen der
meelopkoopers legden. Aanstonds
heeft men soldaten doen komen en in
eemge dagen, m een honderdtal steden
en dorpen, welke door de hongermui-
tenjen met bloed bevlekt geweest wa
ren, is het per honderden dat zij de
straten met lijken van vrouwen, kin-
ders, ontwapende en uithongerde
werklieden bezaaid hebben.
In Milano, de voornaamste stad van
Noord-Italie, is er eene ware omwente
ling ontstaan en dat op het oogenblik
dat koning Humbert, in eene naburige
stad, te Torino, leugenachtige redevoe
ringen uitsprak in dewelke hij den
welvaart van Italië roemde. In Milano
dus werden er verschansingen in de
straten opgericht en wanneer de op
standelingen door het geweervuur der
soldaten verjaagd waren, klommen zij
op de daken en wierpen pannen, tegels,
zelfs geheele schouwen op hen. Reeds
telt men 500 dooden en 1000 gekwet
sten en niettegenstaande de bevestiging
van den bevelhebber, generaal Bava,
is de oproer nog ver van gedempt te
zijn. Ook in Napels werd er hard
gestreden, bloedig gevochten zooals in
menige andere steden van het schier
eiland.
Te Linarès (Spanje) hebben de mui
ters het stadhuis door de vensters stor
menderhand ingenomen. De gendar
merie drong het gebouw binnen en
werd door de revolvers der muiters
terüggestoten. Nogmaals een groot ge
tal dooden en gekwetsten.
Eene groote hoeveelheid steden en
dorpen van Spanje en Italië zijn in staat
van beleg en de krijgswet. Zelfs, in
Italië, zijn er verscheidene volksver
tegenwoordigers aangehouden gewor
den.
In het zuidelijke gedeelte van Zwit
serland, te Lausanne onder anderen,
zijn er ook wanordelijkheden ontstaan
aangestoken door de Italianers die daar
verblijven.
InTurkiën, in een dorp bij Andri-
nopel, heeft er insgelijks een gevecht
plaats gehad veroorzaakt door de
duurte van het brood. Menige dooden
en gekwetsten ziedaar nog eens den
uitslag dier ontmoeting.
Zelfs in Vrankrijk, Engeland, België
en in al de andere Europeesche landen
begint men de gevolgen te voelen van
den opslag van 't brood en niemand
kan voorzeggen wat er uit dien ijzing-
wekkenden toestand ontstaan zal.
Maar de omwentelingen dienen he
den tot niets meer en zelfs zijn bijna
onmogelijk geworden door de macht
van het leger en de vooruitgang in de
kunst van dooden en vermoorden.
Intusschen, het volk sterft uit door
den honger, langzaam, standvastig,
regelmatig. Maar het beschermingstel
sel, het is te zeggen de rooverij van het
brood des armen, ingericht door en ten
voordeele der rijken, wordt strenger
en strenger groeit meer en meer aan,
ondersteund door de onwederstaanbare
macht der bestendige legers en zie
hier nu hoe bovengemeld stelsel de
volksmenigte, tot de wanhoop gebracht
door den langdnrigen hongersnood,
voortduwt tot de geweldige opbruisin
gen vaii den hevigen hongersnood
Wij hopen dat de bloedige lessen
dienen zullen om aan de volkeren te
bewijzen dat het beschermingstelsel
een zelfmoord is en dat de inkomrech-
ten op de granen, noodlottig zelfs aan
den landbouw dat zij in de hebbelijk
heid m slaap doen vallen, een moord
tegen het menöchdom zijn.
S' Maerten.
Op 5e Juni grijpen hier de provin
ciale kiezingen plaats.
West-Vlaanderen is in twee afdeelingen
en 33 kantons verdeeld. Er moeten 67
raadsleden gekozen worden.
Eerste af deelingArdoye, 2 Kor-
trijk le kanton, 3 Kortrijk 2e kanton, 4
Dixmüde, 3; Veurne, 2; Ghistel, 2;
Hooglede, 2 Messines, 2 Moorseele, 2
Mouscron, 3 Oost-Roosebeke, 2 Oosten
de, 3 Thielt, 2 Tourhout, 4 Wer-
vicq, 2.
Tweede afdeeling. Avelghem, 2
Brugge le kanton, 5 Brugge 2e kanton,
5 Brugge 3° kanton, 2 Hareibeke, 2
Iseghem, 2; Meenen, 3: Meuienbeke, 2;
Nieuwpoort, 1 Passcbendaele, 2 Pope-
ringhe, 1 Roeselaere, 3 Roesbrugghe-
Haringhe, 2; Ruysstlede, 1; Yperen le
kanton 2 Yperen 2e kanton, 3.
Dit jaar is het de tweede afdeeling
die aan herkiezing zal onderworpen
worden. Er zal hier dus te stemmen
zbn. Jan.
Uit het antwoord van den minister
aan den heer Colaert blijkt dus, dat
men den vaart leperen-Komen zal vol
tooien.
De heer Surmont heeft de minister
daarover ook ondervraagd. Maar van
het vertrek der Rijschool heeft hij niet
gesproken. Misschien is de zaak, vol
gens hem, de moeite niet waard. Voor
AANKONDIGINGEN
Aankondigingen 10 c. den drukregel.
Reklamen25 n
Rechterlijke aankondigen idem. 1 fr.
ons echter is zij van het grootste be
lang en wij zeggen dat wij niet zullen
gerust zijn tot dat de minister een
«ja of een neen zal geantwoord
hebben.
Burgemeester Surmont, gij hebt
daarin weer uwen plicht niet gedaan.
Alpha.
Onze Botermarkt en
liet Journal d'Ypres
Onzen konfrater, het Journal d'Ypres
meent met ons den spot te drijven om
dat wij zegden dat nog nooit de boter
zoo goedkoop geweest is, volgens den
tijd van het jaar, als heden en dat on
zen botermarkt daardoor natuurlijk
veel lijden zal.
Verder zegt bovengemeld bladdathet
jaar 1898 het beste jaar is voor de hoe
veelheid boter welke verkocht geweest
is en voor de geringheid der prijzen
Het heeft zelfs een vergelijkend ta
fereel gemaakt waarin wij lezen dat de
prijs der boter per kilo den eersten
marktdag der Meimaand was
In 1893 2-55
In 1894 2-40
In 1895 2-35
In 1896 2-12
In 1897 2-34
In 1898 1-98
Dit zijn de cijfers door het Journal
d'Ypres opgegeven. Welnu, beste kon
frater, gij ziet dus dat wij de waarheid
gezegd hadden toen wij verleden'week
schreven dat de boter van prijs ver
minderd was.
Nogmaals herhalen wij dat de hee-
ren Surmont en Cie de schuld van dien
toestand zijn want zij zijn het die me
degewerkt hebben tot het stemmen der
nieuwe mkomrechten op de vreemde
waren in ons land, die voor gevolg
hebben de nieuwe rechten in Vrank
rijk, en indien de boeren heden maar
1-98 fr. per kilo in plaats van 2-55 fr.
per kilo ontvangen, is het grootelijks
de schuld van die heeren.
S' Maerten.
X>e beiaard.
Het Nieuwsblad zegt dat zijn mees
ters niet bekrompen zijn, omdat zij
den beiaard iieten spelen bij de inha
ling van de heeren Mailliard en De-
weerdt.
Zij waren nog zeker bekrompen toen
de beiaard niet speelde bij de terug
komst der Oud-Pompiers van Avesnes.
Toen wij verleden week ons genoe
gen zegden over het spelen van den
beiaard, wistten wij nog niet dat hij
maar speelde omdat de Vlaamsche
Ster n het gevraagd had, omdat de
Vlaamsche Ster er voor betalen zou
Wij hadden ons dus vergist en den
heer Surmont voor een minder be
krompen man gedacht als hij is Maar
het zal niet meer gebeuren en per
naasten zullen wij ons beter inlichten.
S' Maerten.
P. S. Burgemeester Surmont kan
toch nog iets in onze achting winnen
door eene jaarlijksche hulpsom aan de
Vlaamsche Ster te geven.
Aan dLe tiinmerliecleii.
Uwe zaak is nog niet ter bespreking
gekomen. Blijft daarom een oog in 't
zeil houden. Uw schrijven werd naar
eene bijzondere commissie verzonden
en... het zou er kunnen blijven.
Alpha.
Aan onze katholieke lezers, en wij
weten dat zij talrijk zijn, laten wij we
ten dat de katholieke bond bijeen ge
roepen is om te spreken over deze kie-
ziugen. Er zal een poll zijn. In alle
STRIJ
=»3-a£h;
