Vrijzinnig volksgezind weekblad van leperen en het Arrondissement
Katholiek
Stadnieuws.
Zaterdag, 18" Juni 1898.
ei centiemen.
Vierde jaar.
Werschijnende (Hes Xatenlags.
De provincie-kiezingen.
Vergelijkende loesland
der provincieraden
voor en na de kiezing.
leperling en Vreemdeling.
EENDRACHT MAAKT MACHT.
INSCHRIJVINGSPRIJS
voor stad, Een jaar%2 franks.
v'de provincie, Een jaarfr. 2-50.
Wanneer zal men l>e-
ginnen aan liet vertee-
ren d«vi: 264,000 fran
ken, die voor liet lier-
stellen onzerRij scliool
bestemd zijn?
"Wij gaven verleden week ons oordeel
over de provincie-kiezing niet omdat
er waarlijk weinig over te zeggen was
door de twisten onder de antiklerika
len was er bijna overal balloteering.
Zondag 11. was dus de beslissende dag.
De uitslag der herkiezing is aan de
liberalen op veel plaatsen gunstig ge
wekt, dank zij de welwillende mede
hulp der socialisten. Deze echter heb
ben niet bekomen wat zij verwachten,
omdat veel oude liberalen voor de
klerikaien stemden. Zelf te Gent is
dit het geval geweest, de socialisten
kwamen er nogtans maar voor op eene
lijst van vereenigde-demokraten. Lie
ver stemmen die heeren dus voor hun
ne vroegere aartsvijanden, voor de
mannen die onze scholen (dat schoon
liberaal werk vernielen, die de gewe
tensvrijheid vertrappen, die onze vrij
heden willen vernietigen, die een tegen
woordig gevaar voor het laud zijn dan
voor hunne eigene vijanden, omdat zij
verbonden zijn met de socialisten,
wiens ideaal hen schrik aanjaagt
Is het dom genoeg Hadden die heeren
Zondag in Ieperen geweest en de pro
cessie gezien, de verstomde aangezich
ten van velen der aanwezigen, de sloet-
sen, de soldaten en de stadsbedienden
die er betenterd meêgmgen (waar is de
vrijheid van gedachten dan hadden
zij wel gestemd tegen het dreigend kle
rikaal gevaar.
Do uitslag der herkiezing van Zon
dag is de volgende
In Braband winnen de liberalen 7
zetels, de socialisten 1, de klerikaien
verliezen er 8.
In West-Vlaanderen is een liberaal
te Avelghem gestemd.
In Oost-Ylaanderen ontsnappen aan
het Kartel vijf zetels door het stemmen
der doctrinairen voor de klerikaien.
Het Kartel wint een zetel te Ooster-
zeele.
In Antwerpen zullen er als vroeger
49 klerikaien en 24 liberalen in den
raad zijn.
In Henegouw verliezen de liberalen
8 zetels en winnen er 2, de socialisten
winnen er 6 en verliezen er 1 de kle
rikaien winnen er 3 en verliezen er
twee.
In Luik zal de provincieraad be
staan uit 13 liberalen, 29 klerikaien,
16 socialisten en 25 progressisten. De
progressisten-socialisten verliezen eeni-
ge zetels door het stemmen der doc
trinairen voor de klerikaien.
In Limburg is het onveranderd ge
bleven.
In Luxemburg verliezen de liberalen
twee zetels.
In Namen winnen de radico-socia-
listen 7 zetels. Jan.
In het nummer van Eet Recht van
Zondag, 5n Juni, worden op meester
lijke wij ze de katholieke partij en hare
aanhangers geschets.
De schets heeft zooveel te meer
waarde, daar ze door een christene-de-
mokraat geschreven is, die de katho
lieke partij van nabij moet kennen.
Immers, wat beteekent voor velen
katholiek 'T is een samenmengsel
Men schrijft in bij den Uitgever Dixmudesiraat, nr 51, te leperen De aankondigingen
van beide Vlaanderen evenals deNotariaie en Rechterlijke aankondigingen voor gansch België,
mogen gezonden worden ten bureele van dit blad. De andere aankondigingen voor België en
bet buitenland, uitsluitelijk in bet Agence Havas Magdalenastraat, Brussel.
van brave en eenvoudige lieden, aan
banden gekluisterd, die opgeleid en om
den tuin geleid worden door politiek
gespuis, parvenus, die eens tot eene
zekere hoogte gekomen zijnde, den
hoogen toon voeren en tot alles be
kwaam zijn om hunne alleenheer
schappij te doen gevoelen.
'T zijn dwingelanden die de liefdadig
heid als een middel gebruiken om
't volk te ketenen.
'T zijn voetlikkers van al wat groot en
machtig is, te beginnen met den roo-
den sultan van Turkije, den grooten
moordenaar onzer christene broeders.
'T zijn onbesckaamden, die al wat
rechtvaardig is den nek omvringen.
'T zijn ik zou nog meer moe
ten zeggen, want onder de vlag staan
alle soorten van mannen geschaard,
de naam dragende van ordemannen
die geen greintje geloof bezitten, die
nooit den voet in de kerk stellen, die
hun geweten beladen hebben met alle
soorten van zonden gepleegd tegenover
vrije werklieden, zooals broodroof, uit
buiting, dwang, oneer, enz.
Is het portret treffend genoeg
Goliath.
Provinciën Kier.
Lib.
Soc.
Kier
Lil).
Soc.
Antwerpen 49
24
0
49
24
0
Brabant 44
42
5
36
52
3
West-Vlaand. 73
3
0
73
3
0
Oost-Vlaand. 78
15
0
81
12
0
Henegouwen. 26
44
19
27
37
25
Luik 20
27
36
26
32
25
Limburg 44
0
0
44
0
0
Luxemburg 33
11
0
35
9
0
Namen 54
8
0
4.7
15
0
De groote graandief
Leiter
is in failliet gegaan ea
onmiddelijk is de prijs der tarwe mer
kelijk gedaald. Zijn overgroote fortuin
is naar men zegt met de speculatie
verdwenen. Wij geloven dat er maar
weinig tranen zullen gestort worden
over dezen val; integendeel, geloven
wij dat er een kreet van verlossing zal
opstiggen uit menige borst, want had
de broodduurte aangehouden, ze had
nood in veel huisgezinnen gebracht.
Volgens officieele cijfers, door de
regeering medegedeeld werdt in het
land de prijs van het brood met 2 tot 9
centiemen verhoogd, zoo dat hij van
27 tot 35 centiemen bereikte.
Te Gent alleen, dank aan de mach
tige samenwerkende bakkerijen, bleef
de prijs aan 25 centiemen den kilo.
Sedert 30° April klom de prijs gedu
rig tot 15" Mei, toen hij de toppunt
bereikte. De hoogste prijzen werden
betaald te Luik, waar de volksbakke-
rijen35cent. en de winkels 40 en 42
cent. vroegen.
Te Willebroeck betaald men tot 46
cent. den kilo. Elders bleef de prijs
van 36 tot 38 cent. te Brussel 35 te
Zonnigen 28 te Gent 29 en 30 voor de
niet leden der samenwerkende bakke
rijen.
Nu de man, die den hongersnood en
de opstanden in Spanien en Italien ver
oorzaakt, gevallen is, moeten de regee
ringen maatregelen nemen opdat de
gebeurde feiten niet meer zouden voor
vallen, want het is schandelijk dat
Leiter, die trachte millioenen op het
brood te stelen en de oorzaak is van
de dood van duizeude mensehen in
Italien, nog op vrije voeten weze, ter
wijl een uithongerde werkman, die
eene krentenkoek neemt, hier voor
acht dageu gestraft of naar Hoogstrae-
ten gezonden wordt Jan.
De heer Surmont is een vreemde
ling. Dat het dus onze lezers niet
verwondere wanneer hij steeds de
vreemdelingen bevoordeeligt ten na-
deele der Ieperlingen zóó begon een
artikel over een paar maanden in de
Strijd verschenen. Een na een somden
wij de daden op, die de heer Surmont,
sedert hij burgemeester is, vóór de
vreemdelingen en tegen de Ieperlingen
gedaan heeft. Wij handelden onder
anderen over de zaak van den tram
laperen-Waasten en wat thans gebeurt
bewaarheidt wat wij toen voorzegden:
de tramlijn van Ieperen naar Waasten,
die met het geld der Ieperlingen ge
legd is geworden, werkt ten nadeele
van onze stad. Wij zullen dit klaar en
duidelijk bewijzen en, om onze lezers
goed op de hoogte te zetten van de ge-
heele zaak, zullen wij eenige punten
uit de geschiedenis dezer tramlijn her
halen.
Het ontstaan eener dergelijke tram
lijn verdeeld zich in twee deelen 1°
het leggen 2° de uitbating of exploi
tatie. De kosten van het leggen werden
gedekt, gedeeltelijk door de belang
hebbende gemeenten, gedeeltelij k door
de Staat en de provincie. De uitbating
kon door bijzondere in pacht genomen
worden, zooals het met de tramlijn
Ieperen-Waasten het geval is, maar
kon ook door de gemeenten gedaan
worden, hetgeen het beste is. Ziehier
waaromde maatschappij die de tram
lij n in pacht neemt doet het om er pro
fijt uit te trekken en niet voor het gemak der
reizigersde gemeenten doen het niet om
geld te winnen maar voor het gemak der in
woners (zie tramlijn Wervick-Gheluwe-
Meenen).
Er washier spraak de tramlijn door
de gemeenten te laten uitbaten, maar,
omdat men Gzaar Zuurmond 'n goesting niet
wilde doen in het benoemen van den be
stuurder, viel de zaak iu 't water en
ze werd aan eene maatschappij verpacht.
Het Journal d'Ypres en het Nieuws
blad^ die vroeger gedurig klaagden over
de maatschappij der ijzeren wegen van
West-Vlaanderen, die gedurig artikels
schreven ten voordeele van het over
nemen dezer lijnen door den Staat,
spraken geen enkel woord over de
daad van den heer Zuurmond
Van zoodra de trams begonnen loo-
pen, werden de Ieperlingen gewaar hoe
zij zouden behandeld worden. De ver
trekuren schikten niet en men hoorde
niet anders ais klachten. Dit was reeds
een eerste bewijs dat de tram niet in
gericht is ten voordeele der reizigers.
Dat hij echter, wat veel erger is, in
gericht is tegen de belangen der Ieper
lingen hebben wij nu ter gelegenheid
der koersen kunnen zien.
Als er te Meessen karnaval is, dan
richt de maatschappij speciale treinen
in, hetzelfde geldt voor de feesten te
Kemmel. Zóó gaat er geene maand
voorbij of er zijn treinen aan vermin
derde prijs, die veel volk uit leperen
lokken. Richt men echter koersen te
Ieperen in, dan weigert de maatschap
pij bijzondere treinen in te richten.
Wij kennen de reden niet die de hee
ren bestuurders zóó tegenover leperen
doen handelen.
Wat wij echter bij deze gelegenheid
bestatigen is dat de tram met lepersch
geld is gelegd geworden en dat hij
tegen de belangen der Ieperlingen
werkt. Ware hij door de gemeenten
uitgebaat geweest dan zou hij ten
voordeele der inwoners werken.
AANKONDIGINGEN
Aankondigingen 10 c. den drukregel.
Reklamen25
Rechterlijke aankondigen idem. 1 fr.
Één man is de schuld daarvan Bur
gemeester Zuurmond, de vreemdeling.
Alpha.
I>e timmerlieden.
't Is al twee maanden dat de tim
merlieden aan de gemeenteraad vroe
gen het minimum van dagloon in hare
lastcohieren in te schrijven. De ge
meenteraad verzondt het naar de be
voegde commissie. Het Nieuwsblad
meldt nu dat deze bevoegde commissie
zich gewend heeft aan nog bevoegder
mannen en dat zij daarop een onder
zoek heeft ingericht, op de plaatsen,
waar het minimumloon reeds in voege
is.
Wij, van onzen kant, vernemen dat
dit onderzoek zal voor gevolg hebben
het nederleggen van een verslag, dat
dit verslag zal onderworpen worden
aan de bevoegde mannen, dat daarop
de bevoegde commissie zal bijeenko
men en besluiten. Dit besluit zal moe
ten door den schepenraad besproken
worden om eindelijk op de zitting van
den 31e Februari van 't jaar blok voor
den gemeenteraad te komen.
Timmerlieden, houdt een oog in 't
zeil, want het zou nog langer kunnen
duren Alpha.
I - koersen.
Er was veel volk, Zondag, op het
Minneplein en wij zijn zeker dat die
dag aan d'Ieperlingen een goed stui
vertje zal opgebracht hebben. Het we
der was gunstig en veel vreemdelingen
waren aanwezig.
Het is te hopen dat, gezien den bij
val, wij nu weêr ieder jaar koersen
zullen hebben Het hangt maar van ons
stadsbestuur af, die dit jaar eindelijk
ingezien heeft hoe dom het handelde
door steeds alle mogelijke middelen
dit vermaak te beletten.
Wij drukken hier onzen dank uit aan
het inrichtend bestuur en aan de offi
cieren der Rijschool, die geene moeite
hebben gespaard om het feest te doen
lukken. Alpha.
Onze Oud-Pompiers
te Bergen.
Verleden week gaven wij geen ver
slag over deze reis omdat wij het beter
achtten in deze omstandigheid het
woord te laten aan de vreemdelingen.
Ook is het met genoegen dat wij het
verslag overnemen van Le Journal de
Bergues.
Ten 10 uur ging men naar de statie
voor het muziek der Oud-Pompiers in
te halen, die plechtig zijne intrede in
stad deed. Een prachtig vaandel, ge
dragen door een luitenant, omgeven
van zes onder-officieren, werd voorop
gedragen. De stoet was geopend door
de trommelaars en klaroenen der pom
piers, het stadsmuziek en feestcomi-
teit, dat aan de statie aan den heer
Brunfaut eenen bloementuil aangebo
den had.
Op het stadhuis wachtten de heer
Burgemeester en zijn twee Schepenen.
i) De heer Claeys, burgemeester,
drukte de rechtzinnige genegenheid
der Bergensche bevolking uit voor de
vertegenwoordigers van een land waar
aan Vrankrijk zoo zeer door vrienden
banden gebonden is.
n De gevoelens, zegde de heer Claeys,
welke geheel Vrankrijk tegenover Bel-
gie voelt, bestaan zooveel te meer
onder onze bevolking, omdat zij, als
nadere gebuur, nog beter in staat is
over uw land te oordeelen.
Wanneer vandaag het Bergensche
volk u en uwen bestuurder zal toejui
chen wegens uwe talentvolle uitvoe-
WP Jet
OOC3^%)00-
VOOR DE KIEZING
NA
DE KIEZING