Vrijzinnig volksgezind weekblad van leperen en het Arrondissement
De kloosters.
De Kamers.
Stadsnieuws.
Zaterdag, 5" November 1898.
5 centiemen.
Vijfde jaar. Nv 1
1894-1898.
Verschijnende des Zaterdags.
EENDRACHT MAAKT MACHT.
INSCHRIJVINGSPRIJS
VOOR STAD, Een jaarfranks,
v' de provincie, Een jaarfr. *2-50.
Met het tegenwoordig nummer,
treedt de Strijd zijn vijfde jaargang
in.
Het doodgeboren kind, zooals de
klerikale bladen ons bij het ontstaan
noemden, gaat van langs om beter.
Zijne tergere ledematen ontwikkelen
zich en werden kloeker en frisscher en
de stooten, die het op zijn levensbaan
aan de klerikale doodroepers geeft, ge
tuigen van meer en meer levendigheid.
Maar nog sterker moet het worden om
des te beter zijn plaats intenemen mde
rangen der strijders van volksontvoog
ding.
In den jaargang die het nu intreedt
zal het zijn tweede vuurproef moeten
ondergaan namelijk in de aanstaande
gemeentekiezing. Het is te hopen dat
het zich voorts op de hoogte zijner
taak zal honden en Ieperen van den
dwang helpen verlossen, die er nu op
drukt.
Alleen, echter, is het in staat met
dit te doen.Daarom durft het voorts op
den steun der volksgezinden rekenen,
hen tevens bedankende voor wat zij
reeds voor hem deden.
Volksgezinden, leest en verspreidt
de Strijd-la Lwtle. Elk een lezer ge
wonnen en de overwinning is zeker.
De Strijd.
De toestand der vrijzinnige partij
in Beigic.
Welk is de hedendaagsche toestand
der vrijzinnige partij in Belgie Is het
waar, zooals onze tegenstrevers het
beweeren.dat onze partij, die voortijds
zoo machtig was, heden vernietigd is
en dat Belgie voortaan maar twee poli
tieke partijen zal bezitten: de kleri
kale en de socialistische partij Is het
waar dat het liberalisme mag vergele
ken worden aan een leger, dat uit
muntende generalen zou tellen, maar
aan hetwelk soldaten zouden ontbre
ken Is het waar, dat onze vrijzinnige
partij in ons uitgestrekt kiezerskorps
eene onbeduidende minderheid uit
maakt en dat het bewind voor altijd
aan onze vrienden ontnomen is
Gelukkiglijlc, het zijn onze vrienden
niet, die zoo spreken De ongegronde
redens vallen uit den mond onzer
vijanden, die op die wijze, ten profijte
van hunnen winkel, de ontmoediging,
het mistrouwen in onze rangen trach
ten te doen ontstaan. Welnu, die po
gingen zijn tot nu toe nutteloos geble
ven Alwie zich een weinig met poli
tiek bemoeid, laat zich door dergelijke
praats niet verblinden.
Er bestaat, God zij gedank, nog in
Belgie eene machtige vrijzinnige par
tij. Indien die partij voor het oogeri-
blik uit ons politiek leven schijnt ver
bannen te worden, is die toestand al te
wijten, aan het onrechtvaardig kies
stelsel, dat in ons land regeert. In 1894,
ter gelegenheid der algemeene kiezin
gen voor onze wetgevende Kamer,
behiel onze partij 558,000 stemmen,
terwijl de klerikalen er 921,000 en de
socialisten 305,000 ontvingen.
Moestte onze Kamer aan volksverte
genwoordigers op eene rechtzinnige
wijze de openbare meeniug verwezent-
lijken, dan had zij moeten 48 vrijzinni
gen, 79 klerikalen en 25 socialisten
bevatten.
Het onrechtvaardig en belachelijk
meerderheidskiesstelsel gaf integen
deel aan de klerikale partij 104 afge
vaardigden, terwijl onze partij, die
bijna een derde der uitgedrukte stem
men ontving, om zoo te zeggen uit
onze "wetgevende Kamer, verbannen
wierd.
In 1896, grepen er kiezingen plaats
in de provintien Brabant, Namen, Lu
xemburg, Antwerpen en West-Vlaan-
deren. In de provintien Antwerpen en
West-Ylaanderen, treden onze vrien-
Men schrijft in bij den Uitgever Dixmudestraat, nr 51, ts leperen. De aankondigingen
van beide Vlaanderen evenals deNotariale en Rechterlijke aankondigingen voor gansch België,
mogen gezonden worden ten bureele van dit blad. De andere aankondigingen voor België en
bet buitenland, uitsluitelijk in het Agenco Havas Magdalenastraat, Brussel.
den den strijd niet op. Het valt ons dus
onmogelijk de macht onzer partij in
1896 vast te stellen. Nogthans, mogen
wij verklaren dat in de drie overige
provinciën en in de arrondissementen
waar de strijd aangegaan wierd, onze
vrienden een groot getal stemmen ont
vingen. In Brussel bekwamen de radi-
kalen vereeuigd met de socialisten
73,000 stemmen, de liberalen 39,000
in Antwerpen stemden 42,000 liberalen
voor onze gedachten nogthans noch
in Brussel noch in Antwerpen wierden
de antiklerikalen in de Kamer
vertegenwoordigd. In de vijf arrondis
sementen van Luxemburg gingen er
41908 stemmen aan de klerikalen en
33,407 aan de liberalen de klerikalen
bekwamen 4 zetels, de liberalen een.
In 1898, dit jaar dus, waren er stem
mingen in de provinciën Oost-Vlaan
deren, Henegouwen, Luik en Lim-
bourg. Alleen wierd er, in het algemeen
gestreden in de provinciën Henegou
wen en Luik.
Onze vrienden bekwamen 223,410
stemmen de socialisten 279,076 stem
men de klerikalen, 386,142 stemmen
de demokraten 107,984 stemmen.
Het meerderheidsstelsel gaf aan de
klerikalen 37 zetels 2 aan de vrijzin
nige 33 aan de socialisten en radika-
len 3 aan de dissidenten.
Met de evenredige vertegenwoordi
ging hadden er gestemd geweest
36 klerikalen,
2 demokraten,
3 dissidenten,
15 vrijzinnige,
19 socialisten.
Er mag dus gezegd worden ponder
tegenspraak mogelijk dat de Kamers
de algemeene meenmg in ons land niet
vertegenwoordigen en dat de zooge
zegde verdwijning der vrijzinnige par
tij geenszins bestaat. Integendeel, se
dert 1896 is er een nieuw leven in onze
rangen. Bijna in alle arrondissementen
van het land hebben wij vrijzinnige
werkersbonden zien aangroeien. Er
bestaat heden eene vrijzinnige werk
liedenpartij, die van dag tot dag nieu
we leden aanwint en met groote
schreden vooruit gaat. Dit alles laat
ons verhopen, dat den dag nadert, waar
ons belgische volk, moede van kleri
kale slavernijonze paapsche regeering
omver zal werpen en zich opnieuw
rond onze vrije vlag zal komen scha
ren de machtige betooging van Vinc-
hem heeft ons daarvan een klaar en
duidelijk bewijs gegeven. Reusje.
Eene kaart, onlangs uitgegeven,
toont de inneming van den grond van
Frankrijk door de kloosters. Op zekere
plaatsen is de uitgestrektheid hunner
bezittingen in de laatste vijftien jaren
twee, drie en vier maai zoo groot ge
worden. Sedert 1881 is de waarde dezer
goederen gestegen van 800 tot 2000
miljoen en dat zijn dan nog maar de
gekende goederen. De waarde in pa
pier, die voorzeker in den rijkdom der
kloosters het voornaamste gedeelte
uitmaken, men zag het in den brand
van een klooster te Leuven en in de
diefstal in het bisdom te Doornijk, zijn
natuurlijk niet gekend. Wij gelooven
geenszins te ver te gaan door de totale
fortuin der kloosters op 10,000 miljoen
te schatten.
In Vrankrijk, zijn het vooral de
rijke departementen waar de vermeer
dering ven den rijkdom der kloosters
toeneemt. Dit wordt nog verergert door
hun deelnemen aan den handel en de
nijverheid, daardoor doen zij veel na
deel aan den kleinen burger. Het helpt
mede om den toestand van de werklie
den en de kleine burgers nog erger te
maken, te zeiver tijde de invloed van
den godsdienst machtiger makende.
In ieder land, waar er katholieken
zijn, is dit het geval. In Pruissen, bij
voorbeeld, is sedert 1875 het getal
kloosters op schrikwekkende wijze
toegenomen. Vooral in de laatste jaren
zijn zij vermeerderd. De katholieke
partij aldaar, die vroeger door de re
geering hard bekampt werd, is nu we
gens hare reactionnaire gedachten
eenen steun der regeering geworden.
De cijfers die volgen zullen dus nie
mand verwonderen
JAREN.
1886
1887
1888
1889
1890
1891
1892
1893
1894
KLOOSTERS.
746
890
934
988
1,027
1,094
1,146
1,316
1,399
LEDEN.
7,248
8,305
9,517
10,428
11,227
12,152
13,129
14,644
17,398
Men ziet dat het vooral sedert
1890 is, dat het getal snel vooruit
gegaan is. Te dien tijde waren in
Pruissen maar 374 op 1,000,000 perso
nen in kloosters, terwijl in 1894, niet
tegenstaande de vermeerdering der
bevolking, er 539 waren. Het getal pa
ters en nonnen is dus in 5 jaren 40 °/0
vermeerdert en het getal kloosters met
25 °/0.
Binst de bespreking van de wet op
de burgerlij ke herkenning der beroeps
genootschappen, gaf de heer Vander-
velde belangrijke cijfers aangaande
het getal kloosters en kloosterlingen
in Belgie
1846 779 11,968
1856 993 14,630
1866 1,322 18,196
1880 1,559 25,632
1890 1,643 meer dan 30,000
Van de waarde hunner goederen is
het onmogelijk zich een gedacht te
maken. Maar dat men maar eens zie
wat erin onze eigene stad gebeurt en
men zal gewaar zijn welke groote rijk
dommen er op onnoodige wijze in deze
gestichten opgepropt zijn.
K Met de burgerlijke herkenning n
zegde de heer Lammens ten tijde van
het Arbeidsonderzoek, zouden wij
onze goederen moeten bekend maken,
hetgeen de vrijmetselaars zou toelaten
de onteigening ervan te vergen
Moeten de opgehoopte fortuinen
groot zijn opdat de kloosterlingen
vreezen dat de bekendmaking ervan
het volk zou doen de onteigening vra
gen
In Vrankrijk, Pruissen en Belgie,
ziet men dezelfde bewegingde kerk,
die aan den armen de aardsche goede
ren wilt doen verachten, hoopt in hare
kloosters de rijkdommen open
laat aan de domkoppen de hoop van
na hunne dood misschien beter te zijn.
Jan.
Aanstaande week zullen de Kamers
hunne zittingen herbeginnen. Er wordt
beweerd dat de Koning, zooals naar
gewoonte geene troonrede zal uitspre
ken. Yerseheide ondervragingen zijn
reeds gemeld.
1. Over het verplaatsen der vlaam-
sche tolbeambten welke zooveel op
schudding in het land heeft verwekt.
2 Over het exaam van waalsche
beambten, zooals het nu bestaat.
3. Over de geheime inlichtingbulle-
tijns, door hooger beambten opge
maakt. Jan.
Onzen Gemeenteraad.
Deze kwam verleden Zaterdag bij
een. Het bespreken van eenen tram
Ieperen-Diksmuide was het voornaam
ste.
Er was spraak van eenen tram Po-
peringhe-Diksmuide,Eiverdinghe-Dik-
smuide,Ieperen-Langemarck-Diksmui-
de en eene spoorweglijn Ieperen-Dik-
AANKONDIGINGEN
Aankondigingen 10 c. den drukregel.
Reklamen25
Rechterlijke aankondigen 1 fr. idem.
smuide. Hit de bespreking blijkt dat
minister Vanden Peereboom geenszins
het leggen van eenen spoorweglijn
wilt toestaan, er werd niettemin be
sloten eene laatste poging aan te wen
den om hem van gedacht te doen ver
anderen. Daarbij stemde de gemeente
raad het volgende besluit
De gemeenteraad van leperen be
sluit het leggen eener tramlijn gaande
van Ieperen naar het Smiske op den
steenweg Ieperen-Diksmuide en lig
gende door Bixschote, Langemarck,
Keirzelaar, S' Juliaan, Wieltje, S' Jan.
De stad zal medehelpen aan het vormen
van het kapitaal tot het beloop van
101,000 franken en in geval dat de
tramlijn vertrekkende van het Smiske
naar Elverdinghe zou gelegd worden,
zal zij tusschenkomen voor eene be
langrijker som. d
Het leggen van twee rioolen, een in
de Gartonstraat en de andere in de
Pennestraat, werd aan den heer Roose
gegeven als zijnde de laagste inschrij
ver in de aanbestedingen.
Verscheidene kredieten werden ge
stemd, men besloot het maken eener
nieuwe straat met naam Fiersstraat
tusschen de Maloulaan en de Elverdin-
ghestraat en rnen stemde toelagen van
2000 a 3000 franken voor het herleggen
der voorlanden in de Boter-, Tempel
en Statiestraat, werken die al sedert
verscheidene weken uitgevoerd zijn 1
Alpha.
Onverbeterlij k.
Verscheidene malen hebben wij
reeds getoond hoe burgemeester Sur-
mont met den gemeenteraad spot. Nog
maals heeft de laatste gemeenteraad-
zitting dat bewezen.
In de maand Juli zegde in den ge
meenteraad de heer Surmont dat men
weldra zou beginnen met het herleg
gen der Boter-, Tempel- en Statiestra
ten. Hij wist dan voorzeker dat ook de
voorlanden zouden moeten veranderd
worden hij moest dan weten dat hij
daarvoor geld zou noodig hebben en
hij kon dan heel gemakkelijk eene toe-
laag daarvoor gevraagd hebben.
Maar hij bekommert zich zoo weinig
om zijn gemeenteraadsleden, dat hij
hen zelf nooit mededeelde, dat de
voorlanden door het stadsbestuur zou
den moeten veranderd worden. Men
zal met 15e Oogst beginnen met het
herleggen der straten van de Markt tot
aan de Statie zegde hij en 't was al.
Zeker is het dat de groote O's die in
de gemeenteraad zetelen zich met niet
ernstigs bezighouden en weinig verdie
nen op de hoogte te zijn van wat het
stadsbestuur doet, daar zij er zich niet
om bekommeren, maar de handeling
van den heer Surmont is geenszins
wettelijk. Hetgeen verteerd wordt
moet eerst in den gemeenteraad be
sproken en gestemd geworden zijn en
het verwondert ons grootelij ks dat de
bestendige deputatie de handelwijze
van den heer Surmont toelaat.
Goliath.
Non, voiis ne l'obliendrez pas
Zegde de heer Iweins d'Eeckhoutte
in de gemeenteraadzitting als de ijze-
renweg Ieperen-Diksmuide besproken
werd.
Ha Ha Wij zullen hem niet beko
men. Minister Vanden Peereboom en
wilt niet. De hooge beambten van het
ministerie zijn er voor maar hij en
wilt niet. Hoort gij, Iepersche belas
tingdragers, de voornaamste klerikale
minister wilt niet dat er voor leperen
iets gedaan wordt.
Nu verstaan wij waarom wij nog
geen duidelijk antwoord van le Journal
d'Ypres en het Nieuwsblad gehad heb
ben aangaande onze vraag
Wanneer zal men beginnen aan het ver
teeren der 264-,000franken, die voor het
herstellen der Rijschool gestemd werden
STRIJD
BMMMMBaBBBBggaBmMB—MM—
JAREN. KLOOSTERS. KLOOSTERLINGEN.
™sBeeo«yee<B®£*i«—
