-
Vrijzinnig volksgezind weekblad van leperen en het Arrondissement
De rijschool vertrekt
naar Tervueren.
Arbeidswetgeving.
Stadsnieuws.
IV'- 10.
m
De pastoor in de school.
Vijfde jaar.
Verschijnende des fflttlerdags.
EENDRACHT MAART MACHT.
INSCHRIJVINGSPRIJS
voor stad, Een jaar S3 franks.
vr de provincie, Een jaar fr. 3-50.
Wanneer zal men ein
delij k beginnen aan liet
verteeren dei* 364,000
franken die voor liet
herstellen onzer bij
school bestemd zij 11
Vervolg).
Wij hebben reeds gezegd dat de leer
gang van godsdienst verplichtend was
voor diegenen die er niet regelmatig
en uitdrukkelijk van ontslagen worden
door hunne ouders of voogden. Welnu,
sedert eenigen tijd weet men waarlijk
niet meer wat uitvinden om door de
leerlingen der officieëie scholen het
ontslag der leergang van godsdienst te
doen boeten. Ziehier een voorbeeld
onder honderd. In het Atheneum van
Antwerpen heeft men dit jaar een leer
gang van godsdienst in de 4e Latijn-
sche klas geopend. 19 leerlingen op 22
hebben zich er van doen ontslaan. In
het begin gaven zich de lessen van 8
tot 9 ure hetgeen aan de ontslagen leer
lingen toeliet zich maar om 9 ure naar
school te begeven. De geestelijkheid,
om die leerlingen te kwellen heeft de
uur veranderd en de lessen geven zich
nu van 9 tot 10 ure, hetgeen de 19 ont
slagen leerlingen verplicht een uur te
verliezen gedurende dat de 3 andere
de leergang van den pastoor volgen.
In andere klassen heeft men de uur
zoo niet kunnen veranderen door ver
scheidene praktische moeilijkheden.
Wat heeft de geestelijkheid dan ge
daan Zij heeft eenen ministerieëlen
omzendbrief bekomen al de ontslagen
leerlingen verplichtende zich niettemin
om 8 ure in de school te bevinden om
er zich in de studiezaal op te sluiten.
Het is de schijnheilige vervolging, voor
bode waarschijnlijk van de opene ver
volging. Al die kwellingen hebben voor
dool de vrijheid van geweten in de toe
passing der schoolwet te verkrachten.
Wat nog erger is, is dat de ouders
die niet verwittigd waren, vóór de
eerste les van godsdienst, van de nood
zakelijkheid eener schriftelijke aan
vraag voor het bekomen van het ont
slag dier leergang, hunne kinderen
er hebben kunnen van ontslaan met
hun verzoek valsch te dagteekenen.
Ziedaar welke jesuitische middelen de
Regeering ons verplicht te gebruiken.
Andere ouders die vergeten hadden, op
het oogenblik dat, zij hunne kinderen
deden inschrijven, het ontslag dei-
leergang van godsdienst te vragen,
hebben deze zien rangschikken als on
regelmatige leerlingen, het is te zeggen
dat zij beroofd zijn der prijzen aan
dewelke hen de punten zouden recht
geven welke zij m al de andere vak
ken, zonder onderscheid, zouden be
haald hebben.
Ziedaar de onwaardige listen -door
minister Scbollaert gebezigd. De wet
het ontslag toelatende wil hij deze
laatste door al de middelen door de
ouders en leerlingen doen boeten. Zijn
doel is de ouders die aan de goede uit
slagen hunner kinderen houden te ver
plichten ze te doen inschrijven om de
leergang van godsdienst te volgen. Hij
weet wel dat hij deze overgaaf van
geweten niet bekomen zal en daarom
wreekt hij zich zooals hij kan, het is
te zeggen op eene lage en looze wijze.
In zittingen der Kamer der Volks
vertegenwoordigers van 25a en 26" Ja
nuari laatstleden heeft de heer Vander-
velde minister Schollaert over die
onrechtvaardigheden ondervraagd. Wij
hebben er vernomen dat de heer
Theodor, katholieke Volksvertegen
woordiger en lid van het besturend
Men schrijft in bij den Uitgever üixmudesiraat, nr 51, ta leperen. De aankondigingen
van beide Vlaanderen evenals deNotariale en Kechterlijke aankondigingen voor gansch België,
mogen gezonden worden ten hureele van dit blad. Be andere aankondigingen voor België' en
bet buitenland, uitsluitelijk in het Ageace Havas Magdalenastraat,* Brussel.
bureel van het Atheneum van Brussel,
eene protestatie geteekend had waar
er ouder anderen gezegd was
De bevelen hebben, schijnt het, al
het mogelijke gedaan om rond dien
leergang van godsdienst al deinbeelde-
lij ke voorzorgen te vergaderen met het
doel de ouders te hinderen hunne rech
ten te kennen of om ze te straften wan
neer zij ze bezigen.
Inderdaad, het besturend bureel,
de prefekt of de leden van het onder
richtend personneel mogen de ouders
niet verwittigen van het vermogen die
hun toelaat hunne kinderen te doen
ontslaan.
Men mag zelfs de ouders niet be
richten van het bestaan van eenen
leergang van godsdienst, het is te zeg
gen hem de wet kenbaar maken.
De leerlingen moeten het schrifte
lijk ontslag geteekend door de ouders
afgeven vóór de eerste les van gods
diensthet mondelijksch ontslag is
ongenoegzaam alhoewel men voor de
inschrijving geene geschreven aan
vraag eischt uit gebrek van een
schriftelijk ontslag, vóór de eerste les
van godsdienst, wordt de leerling on
regelmatig.
Als men denkt dat dusdanig gevolg
afhangen kan van eene tijdelijke afwe
zigheid des vaders of voogdes, van
eene vergetenheid, van eerie nalatig
heid-, moet men erkennen dat de bevo
len maatregelen onaannemelijk zijn.
Minister Schollaert heeft op eene
belemmerde wijze geantwoord, maar
de heer Theodor, aandringende, heeft
uit de uitleggingen des ministers, be
sloten
Dat er verstaan moet worden dat
het besturend bureel der Atheneums
de ouders berichten mag dat zij het
vermogen hebben hunne kinders van
de leergang van godsdienst te ontslaan.
Dat er verstaan moet worden dat
men de leerling niet zal mogen ver
plichten de leergang te volgen in het
geval dat de ouders het ontslag laat
tijdig zouden aanvragen.
Dat er verstaan moet worden dat-
de leerling van de Kursus mag ontsla
gen worden indien de vader of de
voogd van gedacht verandert in den
loop van zijne studiën, n
Het tegenovergestelde, heeft de heer
Theodor gezegd, zou ongrondwettelijk
zijn.
De minister heeft zich daartegen
niet verzet.
De omzendbrief van 31nOctober 1898
is dus ongrondwettelijk. Die verschei
dene punten zuilen das nog moeten
opgeklaard worden want, indien de
minister zich tegen de ondervraging
der heeren Yandervelde en Theodor
niet verzet heeft, heeft hij ook zijnen
omzendbrief niet ontkend. Wij erken
nen hem wel daar [Te vervolgen).
Goliath.
Wclsonlwcrpeii cn wetsvoorstellen die
voor de Kamer zijn gebracht.
I- Wetsontwerpen en wetsvoorstellen,
waarnopens verslagen zijn opgemaakt.
1. Afschaffing van het artikel 3 der
wet van 16n Augusti 1887 nopens het
betalen der loonen. Voorstel ingediend
door M. Magnette, den 8° Januari
1895 (n. 49). Verslag van M. de Fave-
reau, van den 28" November 1895
(n. 26).
2. Beperking van den arbeidsuur en
van de zondagrust, voorstel ingediend
door M. Helleputte, den 12" Februari
1895 (n. 90). Verslag van M Van Cau-
wenbergh, van den 23" Januari 1896
(n. 77).
3. Regeling van den arbeidsuur, van
den nachtarbeid en van den wekelijk-
schen rusttijd. Voorstel ingediend door
M. Bertrand, den 26" Februari 1895
(n. 115). Verslag van M. Van Cauwen-
bergh, van den 23" Januari 1896 (n. 77).
4. Dienstverdrag. Ontwerp ingediend
door het bewind den 27" November
(n. 26). Verslag van M. Hoyois, van
den 24" Februari 1896 (n. 76).
5 Instelling van eenen goedenman-
nenraad te Leuven, ontwerp ingediend
door de regeering, den 4" December
1896 (n. 33). Verslag van M. Mousset,
van den lln Maart 1897 (u. 109).
6. Inrichting van de arbeidsmarkt
voor de nijverheid en den landbouw.
Voorstel ingediend door M. Denis, den
17n Februari 1898 (n. 104). Verslag van
M. 8noy, van den 25n November 1898
(n. 15).
II. Wetsontwerpen en wetsvoorstellen in
de middenaf deeling
1. Rustgelden voor oude koolmijners.
Voorstel ingediend door M. Alfred
Defuisseaux, den 22n Januari 1895
(n. 62).
2. Onderzoek nopens het dienstver
drag. Voorstel ingediend door M. Lo-
rand den 5" Februari 1895 (n. 72).
3. Inrichting van eene evenredige
vertegenwoordigingvan den landbouw.
Voorstel ingediend door M. Niezette,
den ln Maart 1895 (n. 127).
4. Spaargelden der gehuwde vrouw.
Voorstel ingediend door M. Vander-
velde, den 23"vApril 1896 (u. 172).
5. Onderzoek der Kamer nopens den
toestand van het personeel der spoor
wegen, posterijen en telegrafen van
den Staat. Voorstel ingediend door M.
Bertrand, den 19" Mei 1896 (n. 203).
6. Uitbreiding van de rechtsmacht
der goedemannenraden over al de
handswerklieden en over de beambten
Voorstel ingediend door M. Defuet,
den 4" Juni 1896 (u. 232).
7. Vaststellen van de voorwaarden
plichtmatig te iasschen in de boeken
van de lasten der openbare besturen.
Voorstel ingediend door M. Bertrand,
den 25n November 1896 (n. 18).
III. Wetsontwerpen en wetsvoorstellen
naar de af deeling verzonden.
1. Inrichting van het landelijk on
derling grondkrediet. Voorstel inge
diend door M. Denis, den 25n Februari
1897 (n. 160).
2 Wijzigingen aan de wet van den
31n Juli 1889 houdende inrichting der
goedemannenraden. Voorstel ingediend
door M. Maenhout, den 27n April 1897
(n. 148).
3. Begrooting van het ministerie van
arbeid en nijverheid over het dienst
jaar 1899. Ontwerp ingediend door de
regeering den 1" Maart 1898 (n. 83.
VIII).
4. Instelimg van eenen goedenman-
neuraad in de gemeente Auvelais. Ont
werp ingediend door de regeerirjg, den
29" Maart 1898 (n. 115).
5. Vergoeding der schade ten gevol
ge van arbeidsongevallen. Ontwerp
ingediend door de regeering den 26n
April 1898 (n 172).
6. Veiligheid en gezondheid 'der
werklieden gebezigd in de nijverheids-
en handelsondernemingen. Ontwerp
ingediend door de regeering den 23u
November 1898 (n. 8).
IVWetsontwerpen en wetsvoorstellen
gebracht voor commissiën.
1. Instelling van eene werkmans-
lijfrentkas. Voorstel ingediend door
M. De Malander den 14a Februari 1895
(n. 98).
2. Verzekering tegen ongeschiktheid
•tot den arbeid en tegen den ouderdom.
Voorstel ingediend door M. De Guch-
tenaere, den 8" Maart 1895 (n. 129).
3. Wijzigingen aan de wet houdende
schikkingen nopens het betalen der
loonen aan de werklieden. Voorstel
AANKONDIGINGEN
Aankondigingen 10 c. den drukregel.
Reklamen25
Rechterlijke aankondigen 1 fr. idem.
ingediend door M. Ilenkin, den 2 April
1897 (n. 40).
4. Verzekering tegen vroegtijdige
ongeschiktheid tot den arbeid en tegen
den ouderdom. Voorstel ingediend door
M. Denis, den 24" December 1897 (d.
40).
Mijnheer Colaert
ira liet V olkshuis.
De redevoering van den heer Co
laert, in het Volkshuis, voor wat de
stedelijke belangen aangaat, kan zich
in de volgende zinnen samenvatten
Er bestaat onder het klerikaal be
stuur meer vrijheid
Alles gaat goed in de Godshuizen
Het reglement op d'orgels wordt
overal goedgekeurd
Wij hebben in acht jaren meer doen
werken als de liberalen in twintig
Het water is zeer goed. De gevaar
lij ke ziekten doen zich zeldzamer vóór
Da bevolking vermeerdert
Al de loonen zullen vermeerdert
worden
Er is geene twist in onze partij.
Er bestaat meer vrijheid. A lie politieke
gedachten worden geeerbiedigd.
Wij voegen erbij namentlijk die
van de heeren Gryfton, Vanden Bus-
sche, Creus en anderen. Ook nog vrij
heid in den zin van die in wiens naam
de heeren Beheyt en Arthur Merghe-
lynck vervolgd werden.
Alles gaat goed in de Godshuizen.
Ons artikel van verleden week ant
woordt daarop. Gezien de heer Colaert
over de zaak der nonnen sprak, ver
wondert het ons dat de heer Colaert
de cijfers der jaarwedde der nonnen
niet gaf in vergelijking met die der
vroegere bestuurders, hetgeen wij
reeds verscheidene malen gevraagd
hebben.
Het reglement op d'orgels voldoet ieder
een.
Dat zijti woorden, die valsch klinken
in den mond van den persoon, die aan
de buitenherbergiers beloofde aan
hunne vragen te voldoen.
A propos, zou de heer Colaert Zon
dag aanstaande en met Kattefeest
niec eens de buitenherbergiers willen
bezoeken en vragen hoeveel profijt zij
hebben met de toelating van op die
dagen te mogen orgelspelen
Wij hebben in acht jaren meer werken
gedaan als de liberalen in twintig,
Dat is wat al te kras. De ernstige
werken die het liberaal stadsbestuur
tusschen 1880 en 1890 deed uitvoeren
en waarvan het leggen der waterlei-
ding, het maken der zwemkom en het
afvoeren der vesten aan de statie de
voornaamste zijn, hebben wat meer de
Iepersche neeringdoenersen werklieden
gebaat heett als de geldverkwistingen
van onze klerikale meesters.
Het water is beter.
En de analysis, Mijnheer Colaert?
De analysis voor den heer FTaeys en
voor het stadsbestuur gedaan, zijn die
dan vergeten
Het sterftecijfer vermindert.
Maar weet de heer Colaert dan niet
dat West-Europa thans een tijdperk
doorgaat van mindere sterfte en dat
men op dit oogpunkt niet mag spre
ken van cijters aangaande twee of drie
jaren maar wel van een tijdperk van
ten minste tien jaren.
Be bevolking is vermeerdert met 4000
inwoners.
De heer Colaert vergeet echter de
ware reden daarvan bekend te makers
endezeis: de erfdeelen die rijke li
beralen, de heeren Godtschalck en
BBEHSÉBBHBnÉÉÉn
