Vrijzinnig volksgezind weekblad van Xeperen en het Arrondissement De rijschool vertrekt naar Tervueren. Het onderwijs der broerkens. Bij de kristene demokraten. De konijnenplaag. Stadsnieuws. Zaterdag, 4" Maart 1899. o centiemen. Vijfde jaar. Xr 18. Aan den schandpaal Verschijnende des ffialerdays, eendracht maart macht. INSCHRIJVINGSPRIJS voor stad, Een jaar2 franks. v'de provincie, Een jaar fr. 2-50. Wanneer zal men ein delij b beginnen aan liet rerteeren der* 264,000 franken die voor* liet herstellen onzer Hij- school bestemd zij 11 De vreeselijke moord welke te Rijs- sel gepleegd is geweest heeft op nieuw de aandacht van iedereen op het on derwijs der broerkens getrokken. Wij, liberalen, hebben altijd gezegd en ge schreven dat het gevaarlijk was kinde ren aan de broerkenshanden toe te ver trouwen. De klerikalen schelden ons uit voor lasteraars als wij zoo iets voor uitzetten. Welnu, wij zijn nieuws gierig te weten wat de katholieke blaffers moeten zeggen van de rede voeringen uitgesproken en van de me tingen gehouden door den gewezen pastoor Victor Charbonnel Wij zijn nieuwsgierig te weten wat de katho lieke blaffers zullen antwoorden als ze bijgaanden brief zullen lezen Zullen ze ons dan nog voor leugenaars durven uitmaken Wij spreken hier niet, maar wel broeder Philippus, algemeen overste van de broeders van de Kriste- lijke Leering, die als volgt aan zijne onderhooringen schrijft. Wij vertalen dezen brief uit het fransch dagblad L'Aurore Vertrouwelijken omzendbrief toege- stuurd aan de bestuurders der scholen. Omzendbrief N. 273. Zeer lieve broeder bestuurder, In onzen omzendbrief N. 261, spraken "wij van een misdrijf, geschikt, om voor de rechtbanken te brengen eiken onderwijzer die er zich plichtig zou aan maken en, se dert dit tijdstip, hebben er verschillende door een noodlottige ondervinding geleerd, hoe groot gelijk wij hadden, zoo te spreken. Vandaag, door de omstandigheden ge dwongen, komen wij u spreken, ofschoon met een uitersten afkeer, over een ander misdrijf, veel erger, veel misdadiger. Gij hebt reeds begrepen, zeer lieve broe der. van welk misdrijf, van welke misdaad wij willen spreken, en gij hebt genoemd de ondeugd der onzuiverheid, den aanslag op de zeden. Indien het ons, tot op dit oogenblik, vol doende geschenen heeft het kwaad met be dekte woorden aan te duiden, kan zulke omzichtigheid vandaag niet meer bewaard Worden, gezien de ergheid der omstandig heden en de beween lij ke feiten, welke zich bijna opvolgenlijk voordoen. Gij weet het, een zeker getal personen onzer vereeniging en van verschillende andere bevinden zich in de gevangenis het gerecht onderzoekt op rekening eenige andere. Het schandaal wordt als met volle handen gezaaid. Het is dan tot u, zeer lieve broeder, dat Wij onze toevlucht nemen om u te bidden, om u te smeeken, intijds uw broeders te verwittigen, en volgens de omstandigheden, beurtelings de wenken en de bedreigingen der menschelijke justicie te gebruiken tegen over degenen voor dewelke de vreeze Gods en de eerbied voor de eer niet sterk genoeg zouden wezen om hen binnen de palen der licht te houden. Is het niet vernederend, inderdaad, voor een bestuurder, door de gezegden des volks en door de agenten van het gerecht te ver nemen, dat zulke feiten in zijn gesticht of in zijn klassen sinds gansche maanden gebeur den, zonder dat hij door zich zelf er eenige kennis van had ONDERRICHTINGEN. Eerbiedigt uw leerlingen als de tempels van den H. Geest, en behandelt ze zooals Men schrijft in bij den Uitgever Dixmudestraat, nr 51, te leperen. De aankondigingen van beide Vlaanderen evenals deNotariale en Rechterlijke aankondigingen voorganscti België, mogen gezonden worden ten bureele van d:t blad. De andere aankondigingen voor België en het buitenland, uitsluitelijk in het Agence flavas Magdaleaastraat, Brussel. AANKONDIGINGEN Aankondigingen 10 c. den drukregel. Reklamen25 Rechterlijke aankondigen 1 fr. idem. men de gewijde vazen behandelt, welke niemand zonder toelating mag aanraken, onder straf van ontheiliging en van heihg- schenderij Veroorlooft u tegenover geen enkel kind noch toenadering noch aanraking, noch om helzing, noch streelingen, noch eenige ge meenzaamheid. Weest nooit geheel alleen met één en kel kind noch in de klas, noch elders dit punt is van het hoogste belang Mistrouwt u van elke bijzondere gene genheid, hoe onschuldig zij ook moge toe schijnen anders zou zij een drift worden welke u naar den afgrond der ondeugd zou geleiden. Haast u, een wordende drift te onder drukken, indien gij ze niet wilt zien ver sterken en tot een noodzakelijkheid zien aangroeien. Dat zij, die de kinderen op de slaapka mers bewaken, goed opletten. Dat zij nooit te dicht het bed naderen, onder voorwendsel diensten aan een kind te bewijzen. Doet niet als Eva die de vrucht beziet..., redeneertberekentvoorwaarts treedtterugkeert en eindigt met te be zwijken Wij bevelen aan onze lieve broeders, be stuurders, dezen brief aan de gemeenschap voor te lezen en hem uit te leggen 1. Bij zijn ontvangen. 2. Op alle quatertemperdagen. 3. Voor iederen broeder die eerst begint te onderwijzen. 4. Alle mogelijke maatregelen te nemen, opdat geen enkele onzer broeders voortaan nog uit het oog kunne verliezen de ongeluk ken, welke hij op zich zou trekken door de verfoeilijke ondeugd, waarvan de heilige Paulus zelfs niet wilde dat gesproken werd tusschen de kristenen. BROEDER PHILIPPUS, Algemeen overste van het Gesticht der Broeders van de Kristene scholen. Ziedaar hoe een geestelijk klapt Het is en blijft dus een uitgemaakt feit dat de kinderen bij de broerkens niet in veiligheid zijn, de Overste der Broeders zelf is verplicht het te erken nen En wat meer is moet hij beken nen dat een zeker getal personen zijner vereeniging achter de grendels zitten voor aanslag op de zeden Hij moet zijne onderdanigen bevelen nooit al leen met een enkel kind noch in de klas, noch elders te wezen Maar kan dat anders Die menschen werken rechtstreeksch in tegen God's geboden, tegen de leer van Knstus die zegt Gaat en vermenigvuldigt Maar waarom die kwaal niet ver mijden op eene zedelijke wijze Waarom de broerkens niet laten trou wen Dan zouden we nooit meer over zulke monsterachtige aanslagen te klagen hebben. Men ziet wel dat dus danige zaken bij de Protestante Mi nisters niet voorvallen Goliath. Het katholiek blad Het Recht drukt i Indien er ergens goddeloozen te vinden zijn is het niet bij de behou ders Vindt ge grooter onge- loovig-en dan een Gooremans,een Delbeke, een Theodoor, een Somzée, enz. allen hoofdmannen der katholijke partijdie naar de kerk niet gaan Heilig'eu zijn wij niet, maar voor zooveel wij de we reld kennen, durven wij vrij en vrank zeggen dat 't gene wij, democraten, onder betrek van zeden misdoen, ver geleken met de smeerlappe rijen uwer vrienden, de behouders, is gelijk een blieksken vergeleken met een grooten snoek. Bewijs 1. Van de schandalen die hier ron dom ons gebeurd zijn door uws gelij ken, daar willen wij niet van spreken. Enkel zulke lessen zouden u zelve wat omzichtiger moeten maken om ande ren te beschuldigen. 2. Aangezien gij van onze poli tieke mannen gesproken hebt, die gij openlijk met zoudet durven noch kun nen beschuldigen, zullen wij van de ilwe eens spreken, doch wij zullen ze piililielv noe men. Is het M. Lienaert, katholieke se- nateur niet, die 6000 fr. gaf voor de.... van Brussel, die ten gevolge van den brand van den Pöie Nord, zonder dak waren Is 't met met 't vrouwvolk dat De- rouillé, katholieke volksvertegenwoor diger van Ath, een beleediger van pastoor Daens in de Kamer, de fortuin zijner moeder verspeeld heeft Als Miss Garpette, de beroemde lichtekooi van Brussel voor 't gerecht verscheen, werd daar ook geen zoon van M. Woeste als bezoeker van haar huis benoemd Moet M. Jan De Kerckhove, hoofd opsteller van het katholiek blad Gazet van Antwerpengroote heilige tot voor eenige maanden en groote opeter van priester Daens, voor het gerecht niet verschijnen omdat hij door de politie van Antwerpen op heeter daad op straat betrapt werd de zonde plegende waarom Sodoma verbrand werd En wij kunnen er nog zooveel noe men als wij willen Een schoon boelken, zooals men ziet 1 In de prachtige redevoering die pas toor Daens Zondag te Kortrijk voor droeg, in aanwezigheid van meer dan 3000 toehoorders, zegde de volkspries ter het volgende De socialisten keuren mijne han delwijze goed, schrijven de katholieke behoeders, 't Is waar, maar 't is omdat ik de waarheid en de rechtvaardigheid verdedig. n Zij schrijven nog dat ik tegen het ministerie gestemd heb. Dat kan waar zijn, maar ik heb altijd gestemd vol gens mijn geweteD en in de belangen der verdrukte volksklas. Een volksvertegenwoordiger uit Vlaanderen zegde mij op zekeren dag: M. Daens, gij hebt gelijk, maar gij doet niet wel doe zooals ik en gij zult uw leven lang in de Kamers blijven. Stemt altijd met het ministerie en wel bijzonderlijk wanneer het ministerie ongelijk heeft. Ziedaar een portretje naar het leven geschilderd van de klerikale potuilen en jaknikkers die in de Kamer zetelen. Men is in de Kamer bezig eene nieuwe jachtwet aaneen te flikken. Zoo het schijnt zullen de eigenaars en pachters de toelating krijgen, de wilde konijnen op hunne weiden en landerijen te vernietigen, zonder hiertoe nochtans vuurwapens te mogen gebruiken. Verder zal men port-d'armes afleveren, geldig voor vijf dagen, aan den prijs van vijf franks. Andere belangrijke veranderin gen zal die wet niet bevatten. 't Is een goede stap vooruit, die wet, als ze gestemd wordt wel te verstaan, want de groote adellijke heeren hebben nog bliksems veel te zeggen in onze Statenka mers, en die mannen houden toch 7,00 schrik kelijk veel van konijntjes en hazen. Er zijn er, die liever het wild dan hunne pachters zien de buitenlieden zullen ons hierin niet tegenspreken, we kennen te goed den toe stand in onze landelijke gemeenten. Maar die wet is niet voldoende. Men moest kort en goed aan iedereen het recht geven alle wild op zijn eigen of op zijn ge huurd land te dooden, eender op welke ma nier en gelijk waarmede 't zou dan met de konijnenplaag gauw gedaan zijn. Daarbij niets zou immers natuurlijker wezen Muizen en ratten, rupsen en kraaien, die alle kwaad aan de veldvruchten veroorzaken, mogen gevangen, verjaagd, vergiftigd en gedood worden, zooveel men wil. Maar, als de pachters het groen hunner velden door de venijnige vierpooters tot den grond zien afvreten, als zij hun werk naar den weerlicht zien helpen dan mogen zij zich de armen kruisen, dan moeten zij zulks lijdelijk laten gebeuren. Waar gaat dat heen Wat doet de beenhouwer als honden of katten zijn vleesch willen proeven En wat doet men als de kiekens van onze geburen den hof komen overhoop krabbelen Welnu dat recht moet de pachter ook hebben. En, als de landlieden verstand wilden gebruiken bij de kiezingen, dan zouden zij aan hunne volksvertegenwoordigers het gebiedend man daat voor die kwestie opleggen 't ware dan seffens amen en uit met die schromelijke plagerij Wat zou men zeggen van een eigenaar, die eenen fruitboom zou verhuren, en er zijn half dozijn kinderen zou naartoe sturen om er de schoonste en smakelijkste vruchten er van op te smullen Welnu de kasteelheeren doen juist hetzelfde ze verpachten peper duur hunne landerijen, en ze zenden er hunne honderden konijnen op af om er het beste van binnen te spelen, 't Is jandorie een echt zottenspel. Als de groote heeren zoo sterk aan de konijnen houden, dat ze dan hunne weiden en velden niet verhuren, of dat ze hunne bosschen met vlechtwerk potdicht afsluiten. Als zij jachtplezier willen genieten, dat ze er dan de onkosten van dragen waarom toch moeten de arme boerkens er voor zor gen, dat de konijntjes van menheer den baron of graaf wat te knabbelen en te smik kelen hebben. Dat ze het eten hunner vierpooters zelf betalen, en daarmee uitOns Blad.) Le Journal d' Ypres meent in deze zaak te mogen lachen. Dat geeft wel de maat van het belang die de katholieke partij stelt in de gezondheid der Ieper- iingen. Het durft op spottende wijze vragen Is het de heer Berghman misschien die de vrouw herin geworpen had als het weet welke verantwoordelijk heid in deze zaak op den heer Bergh man weegt. Men is schepen van de openbare werken of men is het niet, en, als men het is dan ziet men dat de werken der stad behoorlijk uitgevoerd worden, dat, in plaats van zich bezig te houden met het verkwisten van geld aan de statie, de bestaande inrichtin gen der stad goed bezorgd worden en voornamelijkdie welke meest de gezondheid der inwoners aanbelangenhet waterstelsel 't Is eene ware schande alzoo zijne plichten te verwaarioozen en, zooals Le Journal d1 Ypres, doen wij een beroep op de personen, die het wei met de be langen meenen der Ieperlingen, en vragen hen of zij niet meer zouden doen als De Strijden luidkeels roe pen K Aan de deur met zulke bestuurdersn Het water is helder. Het had eene hoogte van twee meters en men kon den grond niet zien In gesiotene bad inrichtingen van groote steden waar het water eene grootere diepte heeft kan men de minste voorwerpen op den cementen grond zien liggen, in Ieperen, waar het water zoo helder is

HISTORISCHE KRANTEN

De Strijd – La Lutte (1894-1899) | 1899 | | pagina 3