Vrijzinnig volksgezind weekblad van leperen en het Arrondissement
De rijschool vertrekt
naar Tervueren.
Zalig zijn de armen
Stadsnieuws.
5 centiemen.
Vijfde jaar. Af1' 19.'
Verschijnende des Zaterdags. eendracht maart macht.
Men schrijft in bij den Uitgever Dixmudestraat, nr 51, te leperen. De aankondigingen
van beide Vlaanderen evenals deNotariale en Rechterlijke aankondigingen voor gansch België,
mogen gezonden worden ten bureele van dit blad. De andere aankondigingen voor België en
het buitenland, uitsluitelijk in het Agence Havas Magdaleaastraat, Brussel.
INSCHRIJVINGSPRIJS
voor stad, Een jaar 3 franks.
vr de provincie, Een jaarfr. 3-50.
\V anneer zal men ein
delij k beginnen aan liet
verteeren vier 364,000
fï-ankeix dLie voor liet
herstellen onzer Hij -
school bestemd zij n
De Examen in Belgie.
De exatnen en God weet hoe tal
rijk zij in Belgie zijn zijn over 't
algemeen openbaar. Voor het meesten
deel is de openbaarheid ingeschreven
in de organieke reglementen.Die open
baarheid is om zoo te zeggen eene
waarborg van onpartijdigheid en open
baar orde. Heb exaam jnrij beslist in
derdaad over de bekwaamheid van
eenen burger om zulk beroep uit te
oefenen of zulken openbaren ambt te
bekleeden het betaamt dus dat de
werken van het jurij van alle mogelij
ke waarborgen omringd wezen.
Ongelukkiglijk het publiek verkeert
weinig de examenzalen men onder
richt het ten anderen niet van de dag-
teekening door middel der dagbladen
of plakbrieven, enz.
Die afwezigheid van het publiek
heeft voor gevolg eene zekere onge
dwongenheid van wege het meesten-
deel der jurij's. De examenkommissiën
verdeelen zich om hunne bewerkingen
te verhaasten. Men ondervraagt de
kandidaten in twee of' drie zalen in
dewelke twee of drie onderzoekers ze
telen. Zoodra hij gedaan heeft de kan
didaten te ondervragen in de vakken
die hem betreffen levert de onderzoe
ker de uitslagen der examen aan den
schrijver of aan den voorzitter van het
jurij en vertrekt. Andere malen onder
vraagt. men twee kandidaten te samen
aan de twee einden van het overleve
rend groen tapijt. Het examen wordt
alsdan eene soort van oorbiecht ont-
beerlijk, want, indien het anders ware,
zou men den anderen onderzoeker sto
ren.
Er biijft niet meer veel over van de
openbaarheid der examen. Geen enkel
der aanhoorders hoort noch de vragen
noch de antwoorden. Het is voorzeker
niet wat het reglement voorschrijft.
Ons schijnt dat, om wel te doen, de
voorzitters van het jurij, die gehouden
zijn verslagen op te stellen over de
examen die zij voorgezeten hebben,
zouden moeten over de algerneene uit
slagen, verslagen met bewijsstukken
leveren. Ia Vrankrijk is het de ge
woonte dat de pedagogische tijdschrif
ten de verslagen uitgeven van de voor
zitters van de jurij's over de examen
die zij bestuurd hebben. Nooit heeft
men in Belgie dergelijke proef gedaan.
Gewetensvolle verslagen zouden ons
nogtans kunnen de vooruitgang of het
verval der studiën in de verscheidene
graden van het onderwijs veropenba
ren, de min of meer geleerdheid der
kandidaten doen uitkomen en de op
lettendheid van het beheer en van het
publiek vestigen op de wijzigingen
welke men zou moeten in de studië-
plannen of in de inrichting der examen
inbrengen.
De noodzakelijkheid van een om
standig verslag over de uitslagen der
examen te moeten leveren zou de voor
zitters der jurij's verplichten zich ge
wetensvoller van hunne moeilijke zen
ding te kwijten. De voordeelen dier
verslagen zijn zoo klaarblijkend dat
wij ons verwonderen dat men nog
nooit gedacht heeftze te doen ver-
schijnen, zoo niet in extenso, doch ten
minste in 't korte op per uittreksels.
Goliath.
Armen hongerlijder
Met de opgeblazendheid gelijk aan
die van eenen kikvorsch melden de
klerikale bladen dat de mschrij vings-
lijst, ten voordeele van den Paus, rond
de honderd-vijftig duizend franken be
loopt.
Hij heeft nog niet genoeg om te be
staan met hetgeen hem jaarlijks S4
Pieter's penning opbrengt, hij, dien
ongelukkigen martelaar, die te Romen
gevangen zit en op een strooën bed
rusten moet volgens de legende Hij
sterft van honger, hij, die het schoon
ste paleis der wereld bezit; hij, die
eene jaarlijksche jaarwedde van ver
scheidene mil boenen aan de ftaliaan-
sche Regeenng geweigerd heeft
Het doet ons waarlijk genoegen te
vernemen dat nulde zielen hem van
den hongersnood gered hebben daar
hij toch zulk een armen hongerlijder
is, met waar
Doch veroorlooven wij ons eenige
aanmerkingen
Waarom toch zooveel gegeven aan
dien schatrijken bedelaar van Romen?
Het vooruitzicht het eene of andere
pauselijke kruiske te krijgen brengt
nog al veel bij tot het aangroeien dier
som, niet zoo
Waarom brengt de lijst der paro
chiale scholen zoo bitter weinig op
Dat is ten minste toch eene zaak die
alle goede klerikaal zijne volle onder
steuning zou moeten verleenen.
Is het omdat het werkerskinderen
betreft Hebben ze dan toch zoo wei
nig over voor de kinderen dat ze niets
willen afdokken f
Of beantwoorden die scholen met
meer aan hunne verlangens
Och, beste vrienden, waarom nog
iets geven voor het onderwijs, het volk
moet dom zijn voor hunnen winkel te
doen bloeien onderwijs is er dus niet
noodig
Nu, die lijst van den Paus getuigt
nog eens hoezeer de klerikale kopstuk
ken de lagere klas genegen zijn. Wan
neer het geldt die klassen te onder
steunen geven zq... niets; doch wan
neer het eenen Paus betreft, die den
omvang zijner fortuin niet- kent en dit
geld in alle groote joodsche onderne
mingen steekt, dan... ja, dan komt het
er op geen briefje van honderd of van
duizend aan.
Wat liefdadige menschen
Goliath.
Eenieder kent de legende van Jezus
Christus, den armen timmerman van Naza
reth.
Hij verkondigde steeds Ue rijkaards
zullen, evenmin als een kameel door de oog
van eene naald kan kruipen, tot het rijk des
hemels doordringen.
Hoe de navolgers van dezen apostel, dit
leerstelsel naleven, willen wij onder 't oog
onzer lozers brengen.
Misschien weet men dat de stedehouder
van den armen Christus te Rome verblijft.
Welnu, in plaats van eene hut, waar hij op
strooi slaapt, bezit deze paus Leo XIII een
ontzettend prachtig paleis, welke men Vati-
kaan noemt.
Ziehier nu hoe een katholiek familieblad,
Ons Tijdschriftde schreeuwende weelde
van 't Vatikaan afschildert. Het zegt bl. 5
(tweede jaargang)
a Velen der pauzen, Alexander VI en Leo
X, hebben binnen hun paleis in de grootste
pracht geleefd, en hadden eene hofhouding,
die hun jaarlijks honderden millioenen kost
ten.
4 Het Vatikaan, gelegen naast de St-
Pieterskerk, bevat 41,000 kamers van ver
schillende grootte, waaronder 4 zeer groote
zalen, die een wonderwerk der bouwkunst
zijn.
Ook ligt binnen de muren de Sixtijn-
sche kapel of private kerk van den Paus,
een kerkgebouw voorzien van de heerlijkste
schilderijen en beelden, de werken van de
grootste meesters van Italië, voornamelijk
van den beroemden Raphael, die bijna zijn
leven versleet aan het verfraaien van het
Vatikaan.
De Paus zelf bewoond echter een half
dozijn kamers daar het bestuur der hoofd
kerk hier zijn zetel heeft, is een groot deel
der kamers van het paleis steeds in gebruik.
Een voornaam gedeelte van het Vati
kaan wordt ingenomen door een museum
van grieksche en romeinsohe oudheden, dat
schatten van groote waarde bevat.
Een ander deel bevat de beroemde bi
bliotheek met 25,000 manuscripten en
200,000 boekdeelen, die van enorme waarde
Zijn, voornamelijk op historisch gebied, en
die door een groot getal geleerden uit alle
landen, bezocht worden.
Achter het Vatikaan strekt zich een
grooten, wonderprachtigen tuin uit, waar
de Paus zijne wandelingen in doet. s
Klinkt de kreet dier huichelaars a Zalig
zijn de armen u niet akelig in de ooren,
lezer
Ja, 4 zalig zijn de armen, maar terzelf
der tijd zwelgen en baden deze Christus-
opvolgers, in weelde en overvloed.
Morgen, wanneer de klerikale bladen ons
weer zoo razend zullen aanvallen, omdat
wij de machtigste, de roomsche kerk in zijn
waar daglicht hebben geplaatst, zullen
dezen weer vergeten, dat niet 4 wij maar
4 zij zelfons da argumenten hebben gele
verd.
Men beschuldigt ons, socialisten, dat wij
steeds overdrijven, dat het volk niet 4 zoo
veel armoede en ellende heeft, doch laten
wij weer t katholiek familieblad Ons Tijd
schrift, spreken, welke u daar even 't mooie
en 'i prachtige van den Paus en zijn paleis,
heeft voor den geest doen reizen
Rome is de stad van de bedelaars. Waar
men ook rondkijkt, daar ziet men een bede
laar. Op de markten zijn zij bij honderden
op eiken hoek van de straten vindt men ze
tot op de trappen der kerkgebouwen, treft
men ze in hoopen aan.
Ziedaar, de mooie, maatschappelijke
orde
Terwijl, paus, bisschoppen en priesters in
paleizen, midden pracht en schatt-n, glu
ren, creveeren de armen bedelen 1 langs de
straat
Waar blijft hier de invloed der katholieke
kerk, of gaat. deze nog langer volhouden
dat... dezen, luiaards en schavuiten zijn
Maar neen, men zal ons toeroepen, dat is
eene straffe gods, al dezen zijn geloofverza-
kers. Zoodra de kerk machtig genoeg zal
wezen om over allen te hoeden, zal al het
wee verdwijnen.
Laten wij maar weer het katholiek blad
het tegendeel bewijzen het schrijft over de
macht, der kerk
4 Buiten de St-Pieterskerk, bezit Rome
drie honderd vijftig andere kerken.
Dat zulk een aantal kerken, een leger
bisschoppen en priesters vergt, spreekt van
zelfs, het is dan ook niet te veel om te zeg
gen dat men te Rome geen drie honderd tre
den kan doen, zonder een priester te ont
moeten. Inderdaad hun getal is ver over
de tien duizend, alle rangen inbegrepen.
Daar de bevolking van Rome omtrent
300,000 menschen bedraagt is dit één pries
ter voor elk 30 personende Kerk van
Rome zorgt dus wel goed voor het heil der
zielen. s>
Wat denken de klerikale dagbladen over
hun confrater, die zoo hun eigen argumen
ten in duigen doet vallen
Ja, lezer, men zorgt te Rome voor het
heil der zielen, door de menschen langs de
straat van honger te laten omkomen
Laat u maar eens schetsen, door 't hoo-
gergenoemd tijdschrift met God, hoe het in
Rome met het heil der St-Pieterskerk
AANKONDIGINGEN
Aankondigingen 10 c. den drukregel.
Reklamen 25
Rechterlijke aankondigen 1 fr. idem.
reeds gevorderd is. Het schrijft Vóór
St-Pieterskerk is een ringvormig plein, aan
beide zijden omgeven door een prachtigen
zuilengang, waarop meesterlijke beelden
van heiligen staan. In het midden is eene
prachtige fontein. Het gebouw heeft een
reusachtige vorm, bovenop verheft zich een
koepel van 300 voet hoog, die rust op vier
ontzettende vijfkantige zuilen. De ingang is
eene prachtige galerij. De kerk is langs
binnen onbeschrijflijk schoon. In de nabij
heid van een groot altaar, branden 89 gou
den lampen dag en nacht. In het midden
verheft zich het reuzenstandbeeld in metaal
van de H. Petrus, daartegen een grooten
trap, vervaardigd in witte cristale marmer,
en overal staan beelden van heiligen, stand
beelden van overleden pausen, schilderijen
van de grootste schilders der wereld versie
ren de wanden en het dak van den koepel.
De schatten die vereischt werden om dit
prachtwerk te bouwen zijn bijna onbere
kenbaar en beloopen millioenen ponden.
Ziedaar de beschrijving van een tempel,
onder de duizenden die de opvolgers van
Christus hij die op strooi in eene krib
slaapte, zooals zij hem nog afbeelden
bezitten.
Vindt gij met, werklieden, dat zij ver
duivelt veel pretentie moet hebben, om dan
nóg te schreeuwen, dat de lokalen die wij
bouwen te prachtig zijn. V. S.
Vooruit).
De fondatie Godtschalck
en liet Nieuwsblad.
Men weet dat M. D'Huvettere, (die
zeker geen liberaal is, maar toch in
sommige omstandigheden den nagel
op den kop slaat), in de laatste zitting
van den gemeenteraad, de katholieke
bestiering der Hospicen ten laste ge
legd heeft van in zeven jaar geen ge
volg te hebben gegeven aan de uiterste
wilbeschikkmgen van den heer Godt
schalck.
Het Nieuwsblad tracht, doch te ver
geefs, den slechten indruk daarvan
uit te wisschen en de Hospiceheeren te
verontschuldigen.
Het beweert dat indien de land-
bouwschool te Wytschaete die, zegt
het, over vijf jaar moest voltrokken
zijn, nog niet bestaat, dien uitstel in
't geheel met komt van den kant der
Hospicen... en dat deze maar in bezit
gesteld zijn geweest twee jaar later.
Dit is een eerste leugen.
M. Godtschalck is gestorven den 17e
Februari 1892, en de Burgerlijke Gods
huizen zijn bemachtigd geweest zijne
goederen te aanveerden bij koninklijk
besluit van 21® December 1892.
Dit bevestigd wel duidelijk, geloo-
ven wij, dat M. D'Huvettere gelijk
heeft
Het Nieuwsblad voegt erbij Dan is
de Bestierder van Ruysseiede aange-
steld geweest door het ministerie om
u onderzoek te doen of den eigendom
van M. Godtschalck dienen kon tot
jj het stichten van de landbouwschool.jj
Dit is een tweede leugen.
De Bestuurder der hervormingschool
van Ruysseiede is gevraagd geweest
door de Hospicen en niet door het mi
nisterie. Zijn verslag gezonden aan dit
armbestuur getuigd het. Het is gedag-
teekend van 28e Februari 1896 en be
sluit dat den wensch uitgedrukt door
den milddadigen gever te Wytschaete
niet kan verwezentlijkt worden.
Natuurlijk. Hoe anders De Hospi
cen moesten immers een stuk hebben
waarop zij zich steunen konden om
grond te geven aan hunne beslissing.
Drie volle jaren zijn sedert dien ver-
loopen en nog heden zoeken die vlijti
ge bestuurders een anderen grond om
er de landbouwschool op te stichten t
win'wiMmwrni
■-a-vT CA'
