Vrijzinnig volksgezind weekblad van leperen en het Arrondissement
De rijschool vertrekt
naar Tervueren.
Nationale Bond
voor A. S. en E. V.
De nieuwe kieswet.
Zweepslagen....
Cijfers.
Iets over dansen.
Stadsnieuws.
Zaterdag, 6° Mei 1899. 5 centiemen. Vijfde jaar. Ny 27.
De partijdigheid
onzer Oospicebeslierders.
Verschijnende des ffiatcrdays. eendracht maakt macht.
Men schrijft in bij den Uitgever Dixomdestraat, nr 51, t9 lepemn. De aankondigingen
van beide Vlaanderen evenals deNotariale en Becliterlijke aankondigingen voor gansch België,
mogen gezonden worden ten bureele van dit blad. De andere aankondigingen voor België en
bet buitenland, uitsluitelijk in bet Agence Havas Magdalenasiraat, Brussel.
INSCHRIJVINGSPRIJS
voor stad, Een jaar£2 franks.
vr de provincie, Een jaar fr. 2-50.
'Wanneer zal men ein
delij k beginnen aan het
verteeren der 364,000
franken <lie voor liet
lierstellen onzer JElij -
school bestemd zij 11
Zondag laatst heeft er te leperen
eene bijeenkomst plaats gehad van bij -
treders van den Nationalen Bond.
Zij hebben een voorloopig comiteit
gevormd en besloten een grooten mee
ting te beieggen op Zondag 14u Mei,
ten 3 ure namiddag.
Sprekers der vijf politieke partijen
zijn uitgenoodigd catholieken, chris
ten demokraten, liberalen, progressis
ten en socialisten.
Op Zondag 7n Mei, ten 11 ure voor
middag, in het Bronzenhoofdzal er eene
openbare vergadering plaats hebben
van de bij treders van den Bond.
Alle vijanden van onrecht, kiesbe
drog, dwang en knoeierijen, allo vrien
den van recht en gelijkheid, 't is gelijk
tot welke politieke partij ze beboeren,
zijn uitgenoodigd.
De Theaterzaal zal gevraagd zij u voor
de meeting.
Het ei is uitgebroeid. Het ontwerp
der langverwachte kieshervorming tus-
schen gezworen kameraden ie het
kabinet van Pater Peereboom aaneen
geflanst, is Donderdag, 20u April, ter
Kamer neergelegd.
Het zón wel naïef geweest zijn van
wege liberalen, socialisten en kristen-
demokraten zich aan iets goeds, aan
iets aannemelijks te verwachten. I11
België hebben we reeds sedert vele
jaren den tijd achter den rug. dat er
nog eerlijke, rechtzinnige en doelmati
ge wetten werden gestemd.
Baat het oris maar vlakaf zeggen de
nieuwe kieshervorming is weer een
nieuwe p.irtijaandag.
Wij krijgen dus de Evenredige Ver
tegenwoordiging, maar met het quo-'
rum en dan nog maar toegepast in de
arrondissementen die minstens 6 volks
vertegenwoordigers en 3 senatoren kie
zen. Zulke verminkte toepassing zal
niémand bevredigen, des te meer dat
het te behalen quorum beloopt tot een
zesde der geldige stemmen.
Hierdoor blijven in de meeste groote
arrondissementen de kristen-demokra-
teu en de socialisten totaal uitgesloten.
Laat ons een voorbeeld nemen Er
zijn 6 mandaten te verkrijgen en 60,000
stemmen Het getal stemmen, recht
gevende aan eenen zetel, is dus van
10,000. Hebben gekregen klerikalen,
20,200 liberalen, 20,000 socialisten,
10,000 kristen-demokraten, 9,800.
Het kieskwotient van 10,000 stem
men zijnde, vijf van de zes zetels zijn
aanstonds gegeven 2 aan de klerika
len, 2 aan de liberalen, 1 aan de socia
listen. Blijft de 6" voor dewelke bet
kwotient niet bereikt' is geweest. Het
stelsel d'Hondt bestatigt dat er twee
gedeelten blijven van den eenen
kant200 klerikale stemmen, van den
anderen kant: 9,800 knsten-demokrate
stemmen en logisch verleent hij den
betwisten zetel aan het machtigste ge
deelte, het 13 te zeggen aan de kristen-
demokraten
Het stelsel Struye,door de Regeering
aangenomen, doet juist het tegenover
gestelde. Het verleent de zesde zetel
aan de partij die het meest getal stem
men verkregen heeft, dus, in dit geval,
aan de klerikalen.Zoo dat de klerikalen
eenen bijgevoegden zetel bekomen met
200 stemmen terwijl dat de kristen-
demokraten niet vertegenwoordigd
worden met 9,800 stemmen.
Het is de domheid zelfs. Ook, om
zich te verontschuldigen, niet wetende
wat antwoorden, zegt de Regeering
dat zij eene premie geeft aan de meer
derheid. Men mag zich aan eenen
grooten wederstand verwachten van
wege de socialisten en meest al van
wege de kristen-demokraten. Het is
inderdaad klaarblijkend dat, met het
stelsel Struye, de premie onverander
lijk door de zwakste minderheid be
taald worden zal.
Het onrechtvaardig meerderheid
stelsel, waar tegen met zooveel gezon
de rede werd opgekomen, zal dus
behouden blijven in 34 kiesomschrij
vingen op de 41 die ons land telt. 83
Kamerleden, waarvan 68 tot de kleri
kale meerderheid en slechts 18 tot de
oppositie behooren, zullen door het
meerderheidstelsel herkiesbaar blij
ven.
Ge ziet van hier de list
Er bestaan 8 kiesomschrijvingen die
maar 4 Kamerleden kiezen, namelijk
Mechelen, Nijvel, Kortnjk, Aalst, Sl-
Niklaas, Doornijk, Vurviers en Namen.
Alleen voor deze twee laatste zetelen
er liberalen in de Kamers.
Er zijn ook 8 arrondissementen die
maar 3 Kamerleden kiezen, te weten
Turnhout, Brugge, Oudenaerde, Den-
derrnonde, leperen en Hasselt, die
alleen aan de klerikalen behooren,
verder Soignieë en Thuin, door socia
listen vertegenwoordigd.
Men heeft 9 omschrijvingen die elk
voor 2 volksvertegenwoordigers kie
zen Oostende, lioesselaere, Thielt,
Waremme, Tongeren, Dmant en Piii-
iippeville, alle klerikaal, en Ath en
floei waarvoor liberalen zetelen.
Eindelijk zijn er nog 9 arrondisse
menten slechts 1 Kamerlid kiezende
Diksmuide, Veurne, Eekloo, Maeséyck,
Arlon, Bastogne, Marche, Neufchateau
en Virion, die allen, behalve het laat
ste klerikalen naar de Kamers zenden.
Dus in die 34 kiesomschrijvingen,
waar de klerikalen, uitgenomen op 3
of 4 uitzonderingen, den baas zijn,
morde geen evenredigheid toegepast. De
nieuwe knoeiwet bestendigt er de kle
rikale heerschappij.
Daarentegen zullen de ministeriee-
len, bij middel van Evenredige Verte
genwoordiging, in de groote arrondis
sementen, waar liberalen of socialisten
thans de meerderheid uitmaken, er in
gelukken een deel van de vertegen
woordiging te bemachtigen.
Het doordrijven van zulke ongehoor
de partijwet zal niet op wieltjes rol
len. Wij verwachten ons tijdens hare
bespreking aan zeer hevige debatten.
Er is, volgens onze meening, in deze
hachelijke omstandigheden, maar een
middel tot redding Het Kartel. Als al
degenen wien onrecht wordt gedaan,
zich vereenigen, zil de stroom van
verontwaardiging en verzet weldra
zoo hevig worden, dat onze meesters
wel tot betere gevoelens zullen moe
ten komen. Goliath.
Onze gewijde minister van oorlog-
komt eene order in het leger uit te
vaardigen, die gansch de officierenwe-
reld, en niet ten onrecht, in beroering
brengt.
De korpsoversten zullen oog moeten
houden op de officieren die in onge-
trouwden staat, met eene vrouw leven.
De officieren, die zuik leven leiden,
zullen van allen vooruitgang versteken
blijven. Wat een godvruchtige kweze
laar zoo ai doen kan, om rechtschapen
meuschsn den duivel aan te doen
Met welk recht wil hij de korps
oversten tot mouchards maken
Met welk recht wil hij zich met het
private leven der officieren bemoeien
Weihoe, een officier, die een mensch
is zooals ieder ander zou niet aan iets
dat ons door de natuur wordt 111 het
hart gezonden, mogen voldoening ge
ven
Is hij niet een man vau eer die aan
eenen Hartstocht in zijne jeugd opge
daan getrouw blij It
Is het zijne schuld dat zij, die hij tot
voorwerp zijner lielde gekozen heeft,
arm is en dat hij officier is
Is het met bijna altijd, wanneer een
officier trouwt, een huwelijk uit bere
kening, dat hij sluit Liever dan zulke
ongerijmde en uit eenen fanatieken
geest voortkomende verorgeringen 111
de wereld te zenden, schafte men de
bruidschat af die elke vrouw moet
mede brengen om een officier te kun
nen trouwen en men verhooge de solde
der officieren opdat zij op ordentelijke
manier en volgens hunnen stand zou
den kunnen leven.
Dan ten minste zouden ze niet onge
lukkiger zijn, onder het huwelijks
opzicht, dan een armen arbeider
Een arbeider uit de armste klassen
kan ten minste eene vrouw kiezen die
hij wil Goliath
De katholieken zijn in 1884 er in
gelukt de liberalen omver te werpen
met den kreet weg met de belastingen.
Laat ons lnm geweten onderzoeken
en zien wij hoe die deftige lieden hun
woord hielden. Laten wij de cijfers
spreken.
De openbare schuld was in 1884
1,G86 millioen,nu ml8993?oOO
milhoen, dus 814 millioen moer of
50 p. o. meer in 15 jaar.
Het budget van de openbare schuld,
ondanks de gedane uitkeeringen, is
gerezen van 102 miljoen in 1885 tot
124 miljoen in 1899, meer 22 miljoen.
De gewone uitgaven van de regee
ring beliepen in 1885 tot 313 miljoen.
Het budget voor 1899 brengt ze op
407 miljoen, dus 107 miljoen meer.
De accijnsrechten brochten in 1885
39 miljoen op.
De katholieken verzwaarden die
rechten tot 84 miljoen, dus 45 miljoen
meer rechten.
De tolrechten waren in 1884, 25 1/2
millioen, in 1899 geschat op 44 1/2 mil
hoen, dus 19 millioen meer rechten.
Wij betalen dus aan de tol- en ac
cijnsrechten nagenoeg 130 milhoen of
20 fr. per hoofd.
Nu is de vraag te stellen wat de
regeering met al dat geld doet. Waar
worden al die miljoenen verbrast?
Waar zitten al de budgetknagers
Ook eenige cijfers.
Het ministerie van buitenlandsche
zaken is geklommen van 2 millioen
300,000 tot 2 milhoen 823,000.
Het geldwezen van 15 millioen tot
20 millioen.
Dejusticie en eerediensten van 15
millioen tot 22 millioen.
Binnenlandsche zaken en openbaar
onderwijs van 21 millioen tot 27 mii-
lioen.
En last not Leastde poesjenelle van
niemand gedwongen soldaat, geen man
geen kanon meer, brachten het minis
terie van oorlog, van 50 miljoen tot
56 miljoen, dit alles jaarlijksc-he uit
gaven.
AANKONDIGINGEN
Aankondigingen 10 c. den drukregel.
Reklamen 25
Rechterlijke aankondigen 1 fr. idem.
Het ministerie van den arbeid, met
zijne legate renteniers op staatskus-
sens, verzwelgt de overige miljoentjes.
Kiezers, zijn dat mannen van een
woord. Dat gelijkt wel aan eenen
kreeftengang.
Liegen en altijd liegen, bedriegen en
altijd bedriegen, dat is hunne leus.
Snuister a ae.
Een lezer zendt ons het volgende
artikel
Het schoone jaargetijde is daar de
kermissen gaan overal beginnen. Toe,
lieve jeugd, lustig de beenen gesmeerd,
en er braaf op los gedanst in eer en
deugd.
Dansen Ja maar, hoor ik u zeggen,
gij moest eens liooren hoe er op zekere
spreekstoelen tegen het dansen wordt
gedonderd.
Zie daar heb ik nog meer van ge
hoord ik heb ook wel gehoord hoe
zekere oudjes, vroeger groote liefheb
bers van dansen, tegen het dansen
opkwamen, eens dat ze zelf geen
beentje meer konden overleggen.
Ik zou toch wel eens willen dat onze
West-Viaaudersche dorpsgeestelijken
het eens werden met de prinsen der
kerk.
Bij gelegenheid van een weder-
lansch Congres te Brussel, waar ver
scheidene zeer geleerde priesters aan
deelnamen, werd er op het stadhuis,
te Brussel, eene avondpartij gegeven,
waar ik zelf, die deze regelen schrijf,
mij als toeschouwer (mijne beenen
willen, helaas ook niet meer) vóór
den dans bevond naast en sprekende
met eenen vreemden, roomschkatho-
iieken bisschop, Mgr S. Bij het sluiten
der groote tentoonstelling van Brus
sel, op het avondfeest op het stadhuis,
aan de tentoonstel Iers gegeven, was
verzocht en verscheen in de danszaal,
Mgr Lambert Goossens, aartsbisschop
van Mechelen, met eenen zijner vica
rissen-generaal.
Maar ziehier nog beter
Bij het uitkloppen der boeken mij
ner bibliotheek, een werk dat ik
over de twee of drie jaar doe viel
mij onlangs een boekje in de hand, dat
ik lang vergeten was. Het draagt voor
titel (ik vertaal)Orchesographie of
verhandeling in vorm van gesprekken,
door welke alle personen de eerbare
oefening van dansen gemakkelijk aan-
leeren kunnen. Het boek is gedrukt
te Langres, in het jaar 1588, en is gees
telijk goedgekeurd. Het werd geschre
ven door Jehan Tabouret, kannonik der
hoofdkerk van Langres, en leert hoe
de verschillende dansen van dien tijd
met hunne figuren moeten uitgevoerd
worden, voornamelijk de gavotte
Lezers, en vooral lezeressen, danst
et' maar flink op los, onze aartsbis
schop, die op den dans staat te krijken,
een andere bisschop die j uist hetzelfde
doet, een kannonik die de regels van
dans zelf onderwijst in een boek, zijn
toch wel andere geestelijken overhe
den, dan zekere onderpastoortjes van
West-Vlaanderen, die tegen het dan
sen zoo hevig uitvaren, misschien wel
uit jaloerschheid... omdat ze niet eens
mede eenen flikker mogen slaan.
R.-E. Dowa.
Zooals men weet bezit de stad drie
huizen aan den westkant der kieken-
markt en die zij besloten heeft in 1899
af te breken. i\let dit inzicht heeft ze
DE STRIJD
O
i,
