Kiezers
Vrijzinnig volksgezind weekblad van Ieperen en het Arrondissement
Onze nederlaag.
De afstelling
van priester Daens.
XJltramontaansche
zedeleer.
^tatlsiaieuws.
Zaterdag, 21" October 1899.
o centiemen.
Vijfde jaar. IV 51.
De weezen in de kloosters
Nog weerklangen der
kiezingen.
Nog een weergalm der
kiezingen.
Verschijnende des Zaterdags.
EENDRACHT MAAKT MACHT.
INSCHRIJVINGSPRIJS
voor stad, Een jaar 3 franks.
vr de provincie, Een jaar fr 2-50.
Men schrijft in bij den Uitgever Dixmudestraat, nr 51, t9 leperen. De aankondigingen
van beide Vlaanderen evenals deNotariale en Rechterlijke aankondigingen voor gansch België,
mogen gezonden worden ten bureele van dit blad. De andere aankondigingen voor België en
het buitenland, uitsluitelijk in het Agence Havas Magdalenastraat, Brussel.
Op nieuw zijn wij geslagen
Zooals over vier jaar zegevieren be
drog en omkooperij
Dank aan al de oneerlijke middelen
door de klerikalen gebezigd kraait de
reactie nog eens victorie
Surmont en zijne bende blijven op
het stadhuis
Wee onze scholen, wee onze ouder
lingen en weezen
De Iepersche bevolking heeft zich
laten verblinden door beloften en rotte
appelen Zij zal het duur ondervin
den
Maar nogtans, vrienden, geenen
moed verloren
Want, indien wij in leperen vallen,
halen de liberalen de zege in de voor
naamste steden 'van het land Brussel,
Luik, Antwerpen, Gent, Namen, Ton
geren, Leuven, Oostende, enz.... zijn
liberaal gebleven of geworden Zelfs
in Brugge, de citadel van het klenka-
lismus m West-Vlaanderen, zijn er nu
5 liberalen gekozen
Laat ons het voorbeeld onzer vrien
den van Brugge volgen
Sedert 30 jaren waren zij in den
raad niét meer vertegenwoordigd Zij
schenen verpletterd,vernietigd te zijn!
Maar zij wanhoopten niet Op iedere
kiezing gingen zij moedig ten strijde
op, niettegenstaande hunne herhaalde
nederlagen, verloren zij nooit geenen
moed Daags na de kiezingen hervat
ten zij den f-trijd en zonder rust vol
hardden zij in dien kamp tot zij einde
lijk verleden Zondag zegevierden
Eere aan onze Brugsche vrienden
Hulde aan die onvermoeibare strij
ders
Wij, Iepersche Vrijzinnigen, moeten
ze tot voorbeeld nemen
Wat in Brugge mogelijk is moet in
leperen kunnen geschieden Wat zij
konden moeten wij kunnen
Daarom, vrienden, geen enkelen dag,
geen enkele uur verloren
Van morgen aan 't werk, wij moe
ten eindigen met te zegepralen Eer
lijkheid overwint immer Omkooperij
en Bedrog
Nog eens, moedig aan 't werk en
geenen moed verloren
Leve de Liberalen Goliath.
Wij bedanken Ued. voor het groot
getal stemmen, dat gij ons, ongedwon
gen en alleenlijk uit eigen overtuiging,
gegeven hebt, en dat, zonder dat wij
daarvoor onze toevlucht namen tot tal-
rij ke en dringende bezoeken, zooals
onze tegenstrevers het deden.
Onze partij heeft, ongetwijfeld, eene
nederlaag onderstaan; deze schijnt
echter veel grooter als zij wezentlijk
.is.
De klerikale lijst heeft gezegepraalt,
maar deze overwinning is uitsluitend
te danken aan een dwaas en onrecht
vaardig stelsel, dat de kiezers ongelij
ke rechten geeft en dat, bovendien,
aan diegene, die meester 2ijn, alle be
drog en misbruiken toelaat.
Dit onbillijk stelsel moet en zal bin
nen kort verandert worden.
Trots onze nederlaag, blijft een
groot gedeelte onzer bevolking bezield
met onze vrijzinnige geest en het ver
licht gedeelte van ons volk, de kleine
kiezers, die ongedwongen handelen,
blijven ons meest al getrouw.
Het is onder de bevoorrechten, on
der de kiezers met 3 en 4 stemmen,
dat onze tegenstrevers hunne voor
naamste aanhangers vinden
Maar, wij herhalen het, dat stelsel
en die voordeelen moeten binnen kort
verdwijnen.
Daarom moet gij voort de toekomst
hoopvol inzien.
De algemeene uitslag der kiezingen
van Zondag moet, daarenboven, ons
aanmoedigen zij is voor de klerikale
partij eene ware nederlaag geweest.
Wij zullen dus de strijd met nieu
wen moed voortzetten, ons vertrou
wende op de macht onzer partijwier
deelen thans voor altijd vereenigd zijn,
en overtuigd van de onvermijdelijke
zegepraal onzer gedachten.
Ued. nogmaals dankende.
BRUNFAUT August.
DEDEYSTERE Seraphyn.
DEWEERDT Karel.
NOLF Ernest.
ONRAET Jules.
SPEYBROUOK Emiel.
VERMEULEN Polydoor.
Nergens is de strijd zoo hevig ge
weest als te Aalst, nergens ook heeft
men zulke schandelijke middelen door
de klerikalen zien gebruiken om hunne
tegenstrevers te bevechten Nergens
zijn omkooperijan gebeurt als alhier
die der Iepersche klerikalen zijn er
maar klem bier tegen
Het schandelijkste, wraakroepend-
ste kiesmanceuver der klerikalen is
zonder twijfel de laatste maatregel
door den bisschop van Gent op last
der konservatieve bazen genomen
tegen den volkspriester, M. Daens.
Stillemans heeft het nuttig geoordeeld
priester Daens te dwingen zijn kleed af
te leggen
Wij staan hier voor het schande
lijkste feit nog gepleegd,tegenover niet
alleen den volkspriester, tegenover
niet alleen de Vlaamsche kristene
volkspartij, maar tegenover gansch
het volk De maatregel door Stille
mans op den laatsten oogenbiik geno
men is niet anders dan een kiesmanceu
ver, want het, is niet alleen om den per
soon van M. Daens te benadeeleri maar
ook om het Kartel te doen vallen,
want de klerikale haat tegen al wat
vrijzinnig is, vergeeft niet Priester
Daens was kandidaat van het Kartel en
daarvóór moest hij nogmaals getroffen
worden, en met hem de vrijzinnige be
volking
Doch die bijzonder schandelijke
streek zal slechts slechte gevolgen
hebben voor de klerikalen zelf. Im
mers M. Daens ondervraagd, heeft ver
klaard dat hij nooit of nooit zijn kleed
zal afleggen zooals hem bevolen wordt
door zijn geestelijken overste. Meer
en meer zal hij strijden voor de rech
ten van het volk.
De klerikalen hadden gedacht op
den laatsten oogenbiik de massa werk
lieden in Vlaanderen van priester Daens
af te trekken, want niet zoohaast was
de beslissing van Stillemans bekend of
in alle steden en in vele dorpen van de
beide Vlaanderen zijn er door de zor
gen der Kristene Demokraten plak
brieven aangeplakt, hevig protest aan-
teekende tegen die ongehoorde handel
wijze van den fanatieken bisschop.
De sympathie voor den edelen man
is er nog te grooter geworden en zeker
is het dat dit feit nog meer graan op
den kristen demokratischen molen zal
brengen en alzoo de partij der Daen-
sisten die nu alreeds zoo sterk begint
te worden, eene overgroote kracht ge
ven die stil aan de klerikale partij zal
verpletteren Goliath.
Er zijn ongelukkiglijk nog veel ver
blindende ouders, die meenen, dat wat
hunne kinderen in de klerikale scho
len leeren, loutere zedelijkheid is, en
dan zeer gerust zijn en denken hunnen
plicht als goede kristenen volbracht te
hebben.
Wanneer zij later de waarheid ont
dekken door het zedeloos gedrag hun
ner kinderen, dan weenen zij de oogen
rood en wijten dit droevig zedenbederf
aan de bedorvene wereld, niet aan de
slechte lessen die zij ontvangen heb
ben.
Om de oogen te openen dier onge
lukkige verblinde ouders halen wij
hieraan wat M. Deru, gemeenteraads
lid van de stad Verviers, daarover aan
het licht heeft gebracht.
In de middelbare meisjes-school al
daar wordt het godsdienstig onderwijs
door eenen onderpastoor gegeven. De
heer Deru heeft een onderzoek gedaan
over dit onderwijs en gevonden dat die
herder aan zijne leerlingen de volgen
de princiepen als geloofspunten aan
leerde
Er is geen vuiler theater dan dat
der stad Verviers
De duivel verschijnt een maal per
jaar aan de vrijmetselaars.
Een priester trad eens een vrijmet
selaars tempel in met een kruis en de
duivel ging op de vlucht. Ik raad den
leerlingen aan niet om te gaan met
vrien linnen, wier vader gekend is als
godsgoochelaar of vrijmetselaar.
De joden vieren hun Paaschdag
met het eten van koeken uit menschen-
bloed gemaakt.
«Te Luik zijn de joden veroordeeld
om kinderen gedood te hebben ten
einde zich menschenbloed te verschaf
fen.
De joden zijn dieven.
Eindelijk
Tusschen eenen hervormde die zich
goed gedraagt en een katholiek die
zich slecht gedraagt, geeft God de
voorkeur aan den katholiek
Ziedaar, verblindende ouders, eenige
geringe staaltjes van de godsdienstles
sen, welke fanatieke kerels, onder de
bescherming van ons fameus Gouver
nement, aan uwe kinderen geven. Wat
bittere vruchten zullen zij later van
zulke misdadige opvoeding plukken
De oogen open, verblinde ouders, de
oogen open, gij hebt ze om te zien
Goliath.
Erge beschuldigingen
van Mgr Tunnazbisschop van
Nancy Vrankrijk
In de Analecta officieel orgaan
van het Vatikaan, verscheen, eenige
dagen geleden, eenen brief van Mgr
Turinaz,bisschop van Nancy in Vrank
rijk.
Dit merkwaardig schrijven laat ons
toe een blik te werpen achter de mu
ren der kloosters waar de ouderlooze
kinderen worden opgenomen.
Mgr Turinaz begint met te verkla
ren dat de zusters der weezenkloosters
in alles de regels van het recht en de
eerlijkheid met de voeten treden en
hij verwijt hun voortdurend miljoenen
te verkwisten aan grootendeels totaal
nuttelooze werken
Hoe komen ze aan al dat geld
Mgr Turinaz zal ons dat uitleggen
De zusters, zegt hij, die maar al
tijd naar geld vragen, weigeren niet
alleen een almoes aan de armen, die
steeds van de poort hunner woning
worden weggejaagd, zij krenken ten
opzichte der kinderen, die hun toever
trouwd zijn, al de princiepen der lief
dadigheid en nog veel andere daarbij
Mgr Turinaz vertelt ons daarna hoe
de arme weezen dag en nacht worden
afgebeuld en gaat dan voort
AANKONDIGINGEN
Aankondigingen 10 c. den drukregel.
Reklamen25
Rechtrelijke aankondigen 1 fr. idem.
Voor al hun werk ontvangen zij
niemendal. Zij worden, zonder de minste
hulpmiddelen, buiten de deur van het
klooster geworpen, zonder dat er ie
mand zich om bekommert of zij eene
betrekking kunnen vinden. Zoo vallen
zij meestal in de armen der ontucht
Zóó is 't gemakkelijk miljoenen bij
een te krijgen, zegt de bisschop van
Nancy
Al dat geld wordt gewonnen door
de arme weezen. Zij moeten wroeten
tot hunne vingers de kramp krijgen,
veel langer dan de burgerlijke wetten
het toelaten. Wanneer een werktoe-
zichter het gesticht komt bezoeken
worden de kinderen beneden de 12
jaar met de gauwte uit dn werkplaat
sen weggemoffeld.
n Aan oudere kinderen vraagt men
een gedeelte hunner rusturen en va
kanties op te offeren, onder voorwend
sel dat er veel en haastig werk is, en
dan belooft men hun belooningen, waar
natuurlijk nooit iets terecht komt
In alle kloosters is het hetzelfde
zegt bisschop Turinaz.
De brief van den moedigen prelaat
is leerrijk langs twee kanten
Ten eerste bewijst hij nogmaals hoe
pleizierig het voor de neringdoeners is
te moeten konkurreeren met kloosters
die echte fabrieken zijn en een leger
van werklieden aan hunne beschikking
hebben, dat hen geene knop kost
Ten tweede laat hij geen twijfel
meer toe over hetgeen de vrijzinnige
bladen reeds zoo dikwijls hebben ge
schreven. Namelijk, dat de weezen die
het ongeluk hebben, in handen van
kloosterzusters te vallen, er erger aan
toe zijn dan dieven en moordenaars,tot
eeuwigdurenden dwangarbeid veroordeeld
Tusschen de bedelaarskolonies van
tloogstraeten en Merxplas en een kle
rikaal weezengesticht is geen haar ver
schil
Mgr Turinaz, bisschop van Nancy,
schrijft het in het Staatsblad van 't
Vatikaan Goliath.
In een grooten werkwinkel, niet ver
van de statie, en die veel te leveren
heeft aan Disch en Hospicen, arbeiden
dagelijks van veertien tot zestien jonge
werklieden waaronder verscheide libe
rale bekwaamheidskiezers die een en
twee stemmen hebben. Al deze hebben
zich door de katholieke makelaars la
ten uitkoopen aan vijftig franks ieder:
de eene helft op de hand betaald en
de andere na den uitslag der kiezing.
Is dit geene schande
Een kleine winkelier van kleeder- en
beddegoed, nabij de Rijsselpoort, die
over vijf jaar beroofd is geweest van
zijn aandeel in de leveringen voor de
Hospicen, omdat hij verdacht was van
liberaal te zijn, heeft daags vóór de
verkiezing het bezoek ontvangen van
een der uitzendelingen van het gulden
kalf die hem met geld en onder de be
lofte dat hij op nieuw ging mogen le
veren aan het armbestuur omgekocht
heeft.
Maandag, in eene herberg in de Rijs-
selstraat, een onzer klerikale kopstuk
ken ontvangt de gelukwenschen over
den zegepraal zijner partij, en in
plaats van er mede gediend te zijn,
antwoordt hij op een zonderlingen
toon 7t is wel de moeite weerd, deze
ST