De driurnitc-kiczliigoii.
'K bon blyde dat ik Vlaming bon; want
myn Vlaondoren is katholiek en vry, en alle
jare belydl bet klaerd r en heerlyker zyn
geloove, on toogt zyne vryheid!
En imderdaed.'
Brugge, de edele vlaemsclie hoofdstad,
toogde 't eerst in zyne proviniiale raedshec-
ren, die sedert lange katholieken zyn; wal
later in zyne representanten, nog later in
zynen senatoreti nu eindelyk, na acht-
l en jaren bedrog, dwang en vleijery, is de
sterkte der liberale Coterie, de gemeente
raed, wagenwyd opengebroken; en daer
ook nu scliynt Brugge, gelyk bet is: katho
liek!.... 11 katholieken zyn er gekozen!..
Meenen heeft hem vrygevochten en is ge
heel katholiek.
Kortrgk is en blyft katholiek en 't en is er
niet aen te doen.
Thielt blyft zonder tcgenzeg katholiek.
Isegliem blyft katholiek.
Wervick en Poperinghe en willen niet
veranderen en zuiveren geheel hun gemeen-
teraed, en meer als te vooren toogen zy hen
katholiek.
Bousse/aere houdt hem allyd sterker en
sterker katholiek.
\Vaes(en ook is vry geworden en katho
liek.
Nieupoorl zelve geeft leeken van katho
liek leven, en heeft twee raedsleden in de
gemeente gekozen om te betuigen dat het
katholiek is.
Al de groole en treiïelyke dorpen en ge
meenten zyn en zeggen dal zy katholiek
zyn:
Lichtervelde, katholiek;
Ingelmunster, katholiek;
Neulebeke, katholiek;
Pitlhem, katholiek;
Bousbrugghe-Haring h»katholiek;
Passchendaele, katholiek; enz., enz., enz.
al katholiek; k zou moeten geheel myn
geographie uitsehryven.
En wat moet ik zeggen van 't zoo lang
verdrukte St-Dengs
'T heeft zyne liberale kerkhofscliénders en
mensehcndelvers weggezonden, en katho
liek geheel en gausch.is St-Dengs.
Dottign eseen ander dorp die aen een
steedje gelykt, heeft ook zynen liberalen
raed leenemael verslegen, en Dottiguies is
katholiek.
Vier steel tn nog, die wel katholiek zyn,
maer door schynheilighoid, vlejjorv h 'dro
gen, en onder dwang gebukt, nog niet geheel
cn gtiusch hun geiool en holy len eu onder
on\laenisclie, onkatholieke cn oulaerde co
teriën kwynen.
En nog zyn ze katholiek, want:
Te Oostende zelve heefi de liberale coterie
de kiezers moeten verlilcnden met dig ka
tholieke hamen op hunne lysle te houden!...
cn een en vierden te vragen die h tïowei,rerd
heeft eu voor lokvogel niet dienen wilde...
(Hy had gelyk. Leve J)e lliuinge!)
Te D .rmiide, ja te Ibxmudo!,,. bobben
de hospicieil in 't werk moeten gezet zyn;
onpartijdigheid, verdraegzaenïhetd slou
den op hel liberael vaendel. eu doken reli-
giehael en ongeloof!,.. Anders de coterie
bleef in zand, even als de liberale leden
der Provinciewed, even als de liberale ro-
presentaitf eu de liberale senator, die vroe
ger vielen!
Yeurne dio zyne katholieke ft ieds-
Icdeu der Provincie, zynen katholieken re-
prcsenlani jjeefi, ging nog zynyi gemeen te-
raed katholiek maken, luidde de sehynhei-
liglieid nog eens de katholieke veurensehe
b irgers niet bedrogen: de liberale lysl im
mers, droeg ecu katholieken kandidaet en
een anderen die lol hiertoe buiten de poli
tieke was!
Te Yperen!.... Yperen, die oude, heerlyke,
maer katholieke gemeente van Vlaenderen,
h :eft ook gepalufd geweest met de hospicie
kandidaten!... 'l heeft ook geluisterd naer
bedrog, naer de zeemery, naer de huiche-
lary.Gy weel liet allen,boe zy spreken van
eerbied voor de Priesters, luie zy doen
gelooven, dat zy beter de religie kennen en
onderhouden dan de priesters; boe zy 't
geloove eerbiedigen, boe gematigd, onpar-
lydig en onbaelzuelilig zy zyn! Gy weet
wat hospicen en disch hier vermogen....
En daerom is Yperen in den seliyn nog
libcrael.
Maer dat kan eenige jaren duren, blyven
duren en zal liet niet. Die sleden, lyk de
andere in Vlacnderen, zullen hun geloove
doen uilscbynen, want:
Ja, katholiek zyl gy myn Vlaenderen!
Met uwe vyf katholieke senator,
Met uwe veertien katholieke represen
tanten.
Met uwe acht of negen en vyftig katholie
ke provincicheeren.
Met uwe tien katholieke sleden.
Met uwe groote, rykc katholieke dorpen
en gemeenten.
Ons arrondissement!
Ons arrondissement is katholiek: De |ie
zingen van dezen zomer hebben liet geloogd,
en in zonderlieid de kiezing van Maendag.
Poperinghe heeft hem nu voor goed bui-
lengekuisd hem, zeg ik Van Merris.
(Moelit het de laelsle mael zyn dal ik dien
name schryvc!) hem en geheel zynen aen'
hang, en dat is een triomf voor de katho
licken.
Wervick, lyk of het hier bovensjaet, heeft
zynen liberalen burgemeester b literigcge-
steken, cn de ryke Cesar, mei al zyuo ken-
nisse van.... T k idasler, zal zeker hem
nooit meer rischieren! hygevolg geen een
\an dezen die op hem steun hadden: leest
liever;
Wervick.
Ingeschrevene stemmers 436
Tegenwoordig 431
Katholieken.
MM. Casier, Louis, 337 stemmen.
Del va, Auguste, 336
Vanraeg-Verheust, 333
Verhacghe,Jean, 233
Desch revel-Liebaert, 231
Vannesle, Charles, 231
O tyn Reynaert, 230
DJlacy-CoqJs, 230
Vandepneersch Tran-
"cel, 230
L'énard Honoré, 2i9
Ryckewaerl, 248
Liberalen
MM. Lahousse, burgemeester
180 stemmen.
Van Eeckc, notaris, 180
Com ictrier, 179
Blieek, Francois, 177
Verbnigge Delen, 177
a\E .si.andeCesir vader, 177
Descamps, 173
B rtiai Gh sq iière, 173
Lel er wel op: twee oude b irguieéstrrs cn
een derde, opvolger van een ander burg
meester, do sterkite van dedrv, z\n geval
len, en diepe! Nog van dezen keer hadden
ze Cesar nevens hen!... Dut is een triom
voor do katholieken.
Waesten heeft uit medelyden de gecar-
tonneerde burgemeester gelaten en niet be
strede 1, en onder al de gekozene kwam liy
op 't sleerlje. Al de anderen zyfi katholieke,
en dal is een triomf voor de katholieken.
D ier is de uitslag voor de sleden.
De dorpen cn gemeenten van ons arron
dissement, 'k en wil er niet vele van zeggen,
want 'l ware lyk om te bolTen; want moest
ik Rousbrugge-HaringheLange/narek, Pas
schcndaele, Co men, Watou, Wgtschaete,
Reninghelsl, üickebusch, enz., enz. opha
len, 't ware hollen, en 'k en kan noch k en
wil het niet doen. (Dut is goed voor 't Pro
gres en de Toekomst, zy cn hebben maer
dien troost op de wereld).
D erom spreek ik alleene van Proven: 't is
daer Jat de maglige heer van Coulhove, Se
nator, Burgemeester, President van de kerk
fabriek tc Yperea, enz., enz., gedecoreerd
juist voor de laelste kiezing van T Scnaet;
ryke genoeg om koningen Ie ontvangen
is bezweken en kwam 16 stemmen te
kort by de katholieken; alleenelyk omdat
hy liberael was! en dal is een triomf voor de
katholieken!
Gy ziet het, als bet er op aenkomt van ka
tholiek te zyn of niet, noch Sardanapal met
al zyn goud, noch Cresus met den Paclole,
noch Midas die er hem inspoelt, niets is
bekwaem om de Vlamingen legen te houden!
'T is waer:
'T blyft nog wat te doen, of beter, er zyn
nog plaatsen waer men niet verstael dat ie
der kiezing eene belydenis is van zyn geloof,
of eene bekentenis van ongeloof.
Maer als ze dit eens komen le vcrslacn.
an Blesmghe, en zal 't Progres,dal g id-
di'loos bladje geen triomf meer roepen;want
Boesirge en is niet onkatholiek-, alleenlyk 'l
en wist niet dal liberael zyn cn ongeloovig,
'l zelfde is!
TeZdlebeke ook niet, en zullen ze nog
stemmen voor gasten die geheel en gansch
afhangen van de mannen der coterie van
Ypcren.
le Zonncbeke en pcizen ze ook zoo verre
niet; want ze zouden even gelvk hunne
stemmen niet geven aen mannen die tegen
de Kerke schryven en spreken, en aen ande
re die geloove hebben en de H. Kerke ge
trouw zyn.
Voor Vlamertinqhe, 't en was dier niet
anders dan zorgen voor zyn eigen, dat de
burgemeester deed. als by M. Ma Ion afkeer
de. En de Vlamc.linglienacrs peisden: Onze
burgemeester en doet niet kwulyk op de
procbie, waerom zou hy weg'moeten?...' En
daermee heeft men de inwoners bedrogen'..
Inderd.icd, M. Malou cn wddede burgemees
ter niet weg.... T was alleenelyk dal hy
meende daer de plaets van zynen vader le
mogen nemen!...
Wal zal Vlamerlitighe nu zeggen als het
zynen lof ziet in een blad, lyk 't Ypcrsch
Progres?..
Dus daer w ier de liberalen vikt'orie roe-
p«i, en is 't gee tie libera'e victorie!... Dat
zy eens durven opentlglc tegen katholieke
werken opstaen en T zal te zien zyn*!
Euidel) k!
Oiixr fetitil 1 peren.
De opperhaes van 't libcraeWo/n cn ander
loer, heeft hol gezeid: V en is van dezen
ker nog geen vreeze voor, maer ze begin
nen. De derikalen Ck Wilde dat- ge zyne
''Pl>«" i>g als hy dat zeg:) en beginnen 'nog
maer wj in leien ze benauwd maken. (L ict-
sle woorden van den stervende.)
II "in dm, katholieken de waarheid uit
«lu» """id vtuiiMM, fynslcr. cn me st door
slepen vyand!
Neen! '1 en is maer een begin! Gy en
niet anders geiuen dan u een keer geteld!..,
Eu gy hebt gevonden dat gy waert met:
Dry honderd!
Mei dry honderd vast van wille, en e\\
een fakkel, Gedeon had genoeg om 20,OOo
Mandianiien te verslaen!
Gy moet een welberaden wille hebben en
den lakkei
Met dien vasten wille zyt gy in stacte de
klecnliertigen op le beuren en moed te
geven.
Met dien fakkel, kunt gy uwe medebur..
gers licht geven cn klaer doen zien, uwe
tegenstrevers bedwelmen endoen vluchteg!
Inderd ied, toogt u moedig, werkt niet
geloove, gedraegl u met liefde, helpt i|u
uwen, zyt eendrachtig, eu't einde dat gy
vervolgt zy, 'f goed alleen; 't goed zeg ik,
en buiten G >d en is er geen., en ik verzekere
ti dal gy in dryjaer tyds toch elk een halvcn
van uwe medeburgers winnen zult, cn wint
gv zooveel;
'T is genoeg!
Gy ziel bel wel. T en is zoo erg niet t'Yper
of dal er eerst uitzag!
Gy vreest misschien mispryzen van den
builen, en spotterny binnen?
Maer antwoordt vry aen die u mispryzen:
«Stelt een keer uwe stad, uw dorp of
uwe gemeente in de zelfde conditie als Yjmj-
ren, zou T heler zyn?
Dertig jaer lang gedwongen cn bedro
gen!
Dertig j ier door scbyoheiligheid cn vlei
jery gepalufd!
Dertig jaer lang priester en Kerk Itoo-
ren lasteren en beschimpen!
Dertig jaer lang onder de dwinglandy
van hospicien, discli en gemeente!
D;rlig j icr lang. 230 p »>ljes van stad,
zoolange postjes van de Provintie, zoolange
van den Staet gebruikt cn gebezigd door de
coterie!
Dertig jaer lang alle nyverheid rn
koophandel, die vryheid en onafhankelyk-
beid geeft, onbcrmherlig verb innen!
Dertig jier, al d it eene stad kan beder
ven, versmachten en verleiden'.VK vraeg bel
u?
Nog met dry honderd op negen honderd
het hoofd opheffen cn neen zeggen. Waer
zult gy d d vinden?
En noglhans, zoo is Ypercn.
En als dc liberale achterloop rs met u
spotten?
Ilewel.... d c 't nalachen heeft, lacht best.
Zy spotten als er niemand legen It'keen
Vandenpeereboom cn durfde staenendat,
voor do schande van T land, dedien van Po-
rtnghe gekozen was.... Eu noglhans zy lig
gen daer met tweën.
En de derde is uitgeliclU met vyf keersk s!
Zy spolien als er niemand tegen liutiuc
provinlieheeren op en kwam. En nogtlians
zy liggen daer met vyveti....
Zy s[»olten als \andcnpeereboom mol vyf
stommen gekozen was... misschien min Ei
noglhans Vandenpeereboom gevoelt verlich
ting legen de dood.
Zy spotten als Mazeman gekozen was te
gen M. de Vmck.... en noglhans Mazeman is
b ngemcester uil enten naesten keer sena
tor uit.
Jl' 'yk of hel ging in T voorleden, za|
bet gaen in 't toekomende.
Die lactst lacht, best lacht!
Niet en is verloren voor ons, T cn is maer
een dingen:
»ie nr.»»i* B a noljcs'.
V eroord e!d 0111 geleverd ie worden aen
'"lieulc, of hunne moederstad le verluien!
Myn V liiendren! Dal en moogtgy, noch
En znli fsy nooit veraiulivn,
Oiilcugenachtig heet j>y nog:
Hel katholieke Vlaendren!
Myn Vlacnderen! Dit en moogt gy, noch
En zuil gy nooit veranderen,
Onleugenachtia heet gy nog
Het katholieke Vlaenderen!
Ja, zonder liegen zyt gy nog
Hot katholieke Vlacnderen!