van YPEREN en van het ARRONDISSEMENT. Zaterdag 31 Augusty 187w2. Zevende Jaer. Mummer 348. VANDERGHINSTE-FOSSÉ, ;t B<'«\ &0 C. per Jaer. Af Z E K W E E ar. Ui» July. M A E. 3. E - !T Ci K 'B' E Yperen, 31 Oogst 1872. EE.\E IKM'HTEIt van rond «Ic 'K en zoude 'l aen mynen ergslen vyand met wenschen van alle weko gedwongen te zyn de Toekomst le lezen. T is voor my een lasteen pynelykc last alle acht dagen dil bladje te moeien over- loopen; zoo walgelyk is liet van gevoelens, zoo bot en dwaes in zyne gedachten, zoo onedel en zoo boos in zyne strekkingen! Als ik bet gelezen heb, 'k peize by mvn zei ven: 'i zyn toch menschen, 't zyn christe nen van doopsel en 'l zyn Vlamingen van geboorte, die alzoo schryvclcn en papier be kladden, en 't zyn menschen, christenen en 1 lamingen die 't lezen en indrinken! En een keer dat zulke dingen gepeisd, ge schreven en publiek gedrukt zyn, en publiek gelezen en rondgeleurd, is liet niet om den moed te verliezen voor T menschdom cn zyn christen Vlaendrenland?... T is waer, de bolligheden van tale, van gedachten en van schryfwyze doen ons soms lachen; maer als men peist daler nog boller zyn die daerin bun vermaek cn hun verderf vinden, t valt zooveel le pynelyker, zooveel te lastiger! Ja, meer als eens heb ik gezeid: Ware het niet dat ik hope eenig goed te doen met ze tegen le kanten, ze le beslryden, 'k en zou ze nooit van myn leven in handen meer nemen. Weg! weg! met dat dingen! myn berle keert en walgt er af! Zondag was 't alweer het onverstand en de boosheid die de tale voerden, zoo onbe- schaemd hoonden, lasterden, bczwalktcn en bezoedelden, al wat een christen vlacmsch herle in eere houdt en bemint, en 'k peisde: Hoe dwaes of boe boos, of hoe dwaes en boos te samen moet een herle zyn die zulks op zulk een maniere uitwalgl. Maer 'k peisde nog meer op die dochter van in de twintig, die ik overtyd zag langs de bane van den Korten keerte Ooslvlete ren, paradeeren met bel eerloos, goddeloos, zedeloos, gedachteloos, gevoelcnloos, vor meloos en allezins loozc bladje in liaer hand! K had compassie met 't ongelukkig schep sel dat, voor hare zondagsche meditatie, de Toekomst leest!... Nog een slagtoffer peisde 'k, nog een slagtoffer van dc helsche samen zweering legen de zielen; God hclpo ze cn vergeve 'l hacr, zy weet niet wat zy doel! Maer intusschenlyd wat cn moet or in 't versland cn 'l herle van zoo ccn meisje niet ommegaen bv zoo eene lezing lyk die der Toekomst van Zondage laelst?... Wat gevaer en loopt zoo een schepsel niet, als men peist dat het eene herbergdochler is?... Zy die zoo noodig heeft van godsdienstige gevoelens, aenwakkering lot deugd, en 't licht van 't geloove, om regie te blyveu! En wat vindt ze in eene Toekomst? T eerste is de schoolpenning en de 43 fr. inschrvving daervooren! Daeruit moet zy leeren dal de zaligste lee ring der wereld de ehristelyke niet is. maer de liberale of goddelooze; want die school penning moet dienen voor een onderwys dat van God, noch godsdienst, noch godvruch- tigheid gewag mag maken; vooreen onder wys om deur de wereld le geraken zonder Catechismus! Eerste rampzalige lesse voor eene dochter van in de twintig! Zy leest leeger en zy vindt er een botte feuilleton, waer de Religiën bespot en begekl zyn op eene godslaslerende wyze; en zy peist dat le zegen gaen in de kerke, eene dwaesheid, eene belachclykheid, eeneoord- jepluimery is... tweede rampzalige lesse voor eene dochter van in de twintig! Verder vindt ze dat danspartyen, bals en alle soorten van hyeenkomsten. 'l beste en 't edelste vermaek is der jonkheid, dat de pas tors mcnschhalers en twislzaeijers zyn, als ze daer tegenspreken: le zegen gaen in de kerke is belachelyk, te zegen gaen in bals en braspartyen is eerlyk verzet: derde rampza lige lesse voor eene dochter van in de twintig! Geheel 't blad deure is lastering en spot, tegen alle de oversten der II. Kerk: De Paus van Hoornen, de bisschoppen, de pastors, de kapelaens, zyn alleen de oorzake van al het kwaed dat er in de wereld is, 't is zy alleen die de menschen bedriegen, de menschen bestelen, de menschen in twist doen leven, de oorlog veroorzaken enz. enz. Vierde rampzalige lesse voor eene dochter van in de twintig; die zoo noodig heeft van steun te vinden hy de dicnacrs der II. Kerke. Voegt daerby dc lessen, die reeds zoo die pe in licur herte geplant zyn uit de broe ders historiën, cn alleslach schandalen waer of geen, die zy vroeger gevonden heeft. Voegt daerby de verheerlyking, den lof, dien zy gelezen heeft van al dc godvergelene liberalen van ons land cn van Europa, cn gy zult een gedacht hebben tot waer ze ge- raekt is of geraken zal, de dochter van in de twintig! die de Toekomst leest 's Zondags achter dc eerste misse en ze in haer dragende paradeert langs de bane van den kortenkeer te Ooslvleteren. Maer hoeveel zulke zyn er?.. Al ware 't maer zy alleen, 't ware al te vele! En eilaes! Meer zynder: 't is meer of een moeder die, gedwongen van de Toekomst ze lezen laet van hare dochter, tegen 't ge dacht zelve van eenen slechten filosoof Rousseau genoemd! En huilen die dochter, hoeveel zoons? en hoven die zonen, hoeveel vaders en moeders gaen daer hunne herle bederven, hun ver sland verduisteren; hun eerbied voor gods dienst alleggen, eerbied voor priesters ver liezen, afkeer van de instellingen van Godskcrke indrinken! Dwaes is de Toekomst! maer nog dwazer zynder die ze lezen!.. En dal is pynelyk voor een mensch die christen is cn eerlyk van herte. Ecu liedje 't eei» en 't ander. Doctrinaire kalholioJten en kunnen der niet zyn. Waerom? Luistert: Doctrinaire is een woord juiste gemaekl lyk poilrinaire: Nu, Poilrinaire komt vooit van poilrine borst en poilrinaire be- tcekenl: die geen borst en heeftof wel die een slechten borst heeftOok Doctrinaire komt voort van doctrine die wil zeggen lee ring, en Doctrinaire is een die. geen leering en heeft ai die eene slechte heeft.(T zou moe ten anders zyn maer 'l gebruik wii hel zoo!) Ilewel katholieke doctrinaire strydl tegen malkander; want die katholiek is, heeft eene leering en een goê leering. Dus enz. Een doctor van Poperinghc doet een reklaem in de Toekomstsedert de stemming heeft hy kalanten verloren, en om er wecre te winnen schryfthy in de Toekomst dal al de zieken die hem verlaten doodgaen!...'k weel niet of hy alzoo zal lukken! De liberalen zyn dol omdat 'l Nieuwsblad gezeid heeft van M. den kapelaen van Pro ven zyne pligl gedaen heeft. IIcwcl 't zegt het vandage nog een keer, en ware't dat het mot redelyke menschen le doen hadde, 't zou hel hun hewyzen. Maer dc Toekomst en is daervooren niet! Dc reglzinnige Provcnacr, die 't sermoen geeft van M. de Kapelaen, is van Rousbrugge zeggen ze. En 'k zou het gcloovcn, want dc Provenaers schryven geen sermoenen in de Toekomst! De oolykc correspondent van Wervick, die den Openbaren Geestwil wakker ma ken, geeft nog een keer een curieus stuk, waerin onder andere dil staet: Sedert dat dc katholieken gewonnen zyn te Wervick, al hel leven en dc leute is er verdwenen, ja peist keer! Kr waren Inetst maer weinig jonge zwgns op de markt, en geen groole zwgns meer!... Zoo wilt gy op uwe markt vele jonge zwyns en groole derby, Wervickanen kiest de liberalen!... 'T is een kluitspcelder lie! die correspondent. De verlichte Rousbruggenaer is ook een kluchtenaer. hy schryft dat het niemand cn verstael. Een wilde schreeuw tegen den Pas tor, en ccn spotlach met de doodzonde is al wal men hy hem aenlreffen kan! En ievers nog een lamentatie op den leeskamer! Och lleere!... De Toekomst, sprekende van het zevende ministerie, heeft een achste gevonden, de bisschoppen le welen! Allyd even uilvin- dingryk niet waer?... Dat is't vernuft! De voorzitter van den Geuzenbond is de achtingswaardige Van der Talen. Dus de achtingswaardige geuzenpresidcnl!.. De Hel, dc Hemel en de doodzonde werken op de zenuwen van de liberale schryvelaerl- jes, zy en kunnen der niet van zwygen. Gelukkig dal 't wcère wat verkoeld is, anders de benamingen van burgemeesters en schepen, zou kunnen voor sommige afge kookte slechte gevolgen hebben. Vracg het maer tc Proven. Geen een liberale gazelle cn durft een woord kikken van de Romance de l'rovcn! Zoo schandalig is ze. Corrcspo» «I e n i I e n Proven, 2G Oogst 1872. In Yperen geloovcn de onnoozele klttb- mannen, op 't zeggen van de Toekomstdat de arme menschen van Proven, die rvke waren gemaekl door den edelen en nooit volprezen baron voor den 1» July, nu al met eens zoo arm geworden zyn, op den 2» July, dat hunne lyken langs de straten liggen; stelt o gerust, arme sukkelaers, daer zyn in Proven geene andere kadavers dan van ge- schotene wilde konynen en hazen... Vermits dc arme menschen het hier in den winter kunnen uithouden lerwyl do heer baron aen het dansen is tol Yperen of te Brussel, gy kunt denken dat het nog veel betergael in den zomer. Maer Calypso konde zich niet vertroosten over het vertrokken van Ulysses, cn in hare droefheid vond zy zich ongelukkig van.... onslerfelyk le zyn!... Sire baron, die hier de rol van Calypso speelt, weet er iels van se- MEN SCHRYFT IN IIY BOTERSTIIAET, 0(i, Yl'EllEN. en in al «1» Postkantooren van het ryk |§j| f|f!§^ VOOR OKIlEia HET LAND, vooraf belaelbaer. Men schryft niet min in dan voor een Jaer. Verscliyncnde den Zalurdug van elke week. De nenkondiginsprys is van 15 centiemen den regel. De reklumon in 'i Nieuwsblad betalen 30 centiemen den regel. Een nummer genomen op het Bureel '15 cent. De hygevoegde nummers voor Artikels, Krklamen of Aenkondigingen kosten 20 franken voor 100 afdruksels. Poperinghe-Yper, 5-20,7-30,9-21,11-20,2-15,5-13,0-20.—Yper Poperinghe, 6-50,9-05,11-43,3-40,6-32' 845,9-38.— l'operinghe-llazehrouek, 7-13, 12-05, 4 00, ü-52. llaiebrouck-Poperinghe-Yper.S 20 10-20, 4-05, 8-25. Yper-Housselaere, 7-55, 12-35, 6-40. Rousselaere-Ypcr, 9-30, 1 40, 7-55. llousselaeie-Brugge, 8-50, 11-19, 1-24,-(m. 5,55,) 7-33, (9 55 Liehlervelde Brugge-fto«.vsW. 8-30, (9 27 Liehlervelde.) 12-25, 3-10, 0-40. Yper Korlryk, 5-40,9 39,11-41,2-33,5-33. Kortryk-Yper, 8-05,10-43,2-30,5 30,8-35. Dunkerke-Yeurne-Dixmude en Liehlervelde, 7-00, 10-55, 3-43, 5-10. Dixmude-Lichtcrvelde 7-15. Dixmudc-Nieuport, 10-00, 10,33, 2-35,8-37. (den Zondag 10-00.) Nieuporl-Dixmude, 7-45,11-35, 4-25, 0-50. (den Zondag 9-23.) Tliouri - 12- o-!)U. (iten /.ondag 9-25.) ouroul-Ostende, 5-13, 9-20, 11-45, 2-00, 8-03. (den Zondag 10-15 12-00, 4 40, 6-15. (den Zondag 9-15.) Ostende-Thourout, 8-00, 9-22 Cornell-Waesteu Le Touquel-Hoiiplines Arinenliers. 6-10, 8 40, 12-05, 3-20, 9 15, (den Woonsd. 0-08.) Armenticrs-Houplines-Le Touquel-Waesten-Comen, 5 05,7-40,10 15,2-00,4-45 (den\\ oensd. 7-40) Comen-Waesien 0-10, 3-40, 12-03, 3 20 9-13. (den Maend. en Woensd. 0,08.) Waesten-Coiiien 5-40, 8-13, 10-50, 2-35, 5-20, (den Maend. 0-30, den Woensd. 8-15.) Kortryk-Brugge, 8-10, 10-45, 12-43, (M. 5-13,) 6-35, (9 00 Licliierv.) Brugge-Kortryk, 8-30, (9 27 Lichlerv.) 12-25, 5-10, 6-40. Brugge, Blunkenkerghe, lleyst, 7-20, 9-80, 10-51, 2-40,7-24 express, 8-45. Heyst, BlankenLèrghe, Brugge, 0-05,11-15, 4 10, 3-30, 7-25. Blankenherghe Brugge, 9-15 m Ingelniiinsier Deynze, 5-23,9-40,1-50,4-30,7-15. Devnze Ingclmunster, 7-42,9,10, 12-03,3-10. 8 20. Ingelmunster-Ansegliem. 6-15, 12-30,6,15. Anseghem-lngelmunsier, 7-43. 2-10, 8-05. Lichtervehle-Dixmiide-Yeurne en Dunkerke6-35, 9-13, 1-30, 7-54. Licluervelde-Dixmiide 10-05. per nner Dixmutle, peerdepnstery 0-00 vourm. herheig de l)rv Kmiingen 4 nam.Dixmutle naer )]icr. Message-lie Yandewnllü (i-ül) voorin. Messagerie Demeiiiisse 2 Oi) nam. per na- J.iiinjlieiiiitrcli, postkantoor 0-00 voorin. 12-30 nam. l.angliemarek nner )per, postkantoor 8-45 Voorin. 3-35 nam. Yper-naer Mcrcknm, peerdep. 0-00 voorm. 4-00 nam.Merekem nner Yper, poslk. 7 30 voorm. 3-00- Y per nner Meessen, postkantoor 12-30, 5-45 nam.Meessen nner Y-per,postkant. 8-43 voorm. 3-20 nam. Yper naer Sieuwkcrke,postkant, ü-00 voorm. 12-30 oimi.Nienwkerke nae; Yper,postkant. 8-30 voorm. 3-00 nam. Yper naer Ooslvleteren en Veurne, peerdenposterv 6 voorm. (Woensdag) 5 voorm. herberg de Zon 2 nam. Veurne naer Yper, Messagerie Derathée 5-30, voorm. Messagerie Dumeurisse, 1-00 nam.Oostv.c- lercn naer Yper, postkantoor 8-30 voorin. 3-21) nam. s

HISTORISCHE KRANTEN

Nieuwsblad van Yperen en van het Arrondissement (1872-1912) | 1872 | | pagina 1