VAN YPEREN EN VAN HET ARRONDISSEMENT. Zaterdag 7 September 1872. Zevende Jaer. .Nummer 349. VANDERGHINSTE-FOSSÉ, 3 Fr. 9'. pci* «ïacr. 'Ma K II W E E 1Y. lb" July. 31 A li li E - H» 4» S T E IV. Yperen, 7 September 1872. WAT W AN EIC 7iO\I)AU Ie Icercn? 1° Dat er nog een dompelaer vyf frank geteekend heeft voor den schoolpenning! 2° Dat de Jesuieten de meestedeugenieten, schelmen, moordenaers zyn en geweest zyn van de wereld!! 8" Dat de Jesuieten eene samenzweering gedaen hebben legen 'l gouvernement van San Salvador, van Guatemala!! 4" Dal de Congregatiën, de Zondagscholen, in één woord, de clericale scholen, de oor- zaek zyn dal er zooveel slimpery en hoererv in Brussel is!! 4" bis. Dal de Hel en de Hemel toevalllig zyn (Wat is dal?) 4° ter. Dal het klerikael onderwys de dochter hare zelfswaerdigheid, noch gevoe lens van eere inboezemt!!!! 5° Dal deSinte-Pieters penningen Nieuw- jaergiften dienen om de katholieke drukpers op voet te helpen en te houden!! 6° Dat de Pastor en de Kapelaen, te Zille- beke, eenen baes vervolgen omdat hy slecht gestemd heeft!! 7° Dat M. Pastor van Wwerken uit oefent zonder de toestemming van de be voegde overheid; dat hy dus rustestoorder en bedrieger is!! 8° Eenige holle onnoozeleen belachelyke redens van den poperingschen filosoof!! 9° Eindelyk zedclooze redens van eenen Kapelaen van hier en eenen Pastor van t'en- den Frankrykü! Daer hebt gy, lezers, al 'l verstand, al de gevoelens, al de trefïelykc voorheelden die in het dom liberacl bladje uitgcwalgd zyn. Ha! Dochter van in de twintigdat was Zondage laelst uwe meditatie! Hoe verlicht zult gy worden! Hoe edel zullen uwe gevoe lens zyn?... Hoe krachtig uwe wille?... En gy, moeder van zoo eene dochter, past op; want die dochter, met dat liberael onderwys, zal alhaesl te straf hare zelfswaer digheid kennen, en zy zal zooveel cere inge boezemd zyn, dat zy ze niet meer behouden kan!... Arme moeder, onnoozcle dochter!... God sta hun hy! want nog een keer zy en weten niet wat zy doen! Ja, 'k heb het dik wyIs gezcid: 't bederf is het beste wapen voor de liberalen!... De grootste liberalen zelve bekennen het, cn daerom is het dat zy zoo hun uiterste beste doen om te bederven. Als de wereld een keer bedorven is, zy zal liberael zyn!... Achter het bederf, 't groolstc wapen der liberalen is de dwaesheid!... Men moclallyd verwonderd slaen voor de dommigheid der menschen!... En 't is een ryke exploitatie voor een oneerlyk, hoos en kwaedaerdig liberael herte! En de liberalen exploiteercn de dommigheid! Inderdaed, voor een inensch die cenlwal kent, die een ziertje geleerdheid heefl, die weel wal er ommegaet en gebeurt, hy moet toch zien dat al die liberale kout geen oordjo waerheid en bevat, en dal het maer onwe tende menschen zyn die er iels van inpakken! Alzoo is 'l dat die verlichters 't volk uit zync onwetendheid moeten trekken; met hel op te proppen van valschhedcn, van laster, van spollerny, van schimpery cn redelooze gedachten!! Ha! die eerloozenü! En nooit en durven zy redeneeren, zy schuwen al wie ter tale is en antwoorden kan! Ecu I*rotes<ai»t c» «le Jesuieten. Doctor Laurens-Annibal Fischer, raeds- heer van den Stoet, was een Protestant. In 1853 gaf hy een hoek uit, nu raer om vin den, getiteld: De zake der Jesuieten, onder het opzicht van de historische kritiek, van gedrukt by Robrecht Hoffmann te Leipzig. Al wat haet en woede ooit ingegeven heb ben aen de vyanden van de Jesuieten en haet en woede kunnen iels ingeven, de Toe komst van Zondage loogt het nu, al dat, is in den hoek van dien Protestant besproken cn bepleit. Ook al de leugens, al de laster, al de looze streken, al de vuige uilvindingen, die de Toekomst Zondage in zyn vischkraeitale uilwalgt, zyn in den bock van den Protestant onderzocht cn besproken. Hcwel die Protestant achter alles onder zocht te hebben, en alles beredeneerd is tot den volgenden uitslag gekomen, dien hy zelve geeft op deze wyze: Geheel de lyste beschuldigingen heeft voor onze oogen opengcleid; en eene voor eene is onderzocht geweest. Wat hebben wy gevonden? zegt die Protestant. Noch de gedenkstukken der verleden tyden, noch iets van al wat in den heden- daegschen toestand wczenllyk in zwang is, cn hebben ons ééne daed doen zien, die lyke wetten, en die men tegen de instel- ling der Jesuieten, of tegen de werking van hare leden kan keeren, zegt die Protestant. Ook, zegt hy voort, hoewel ik voor mijn geweten een geheel goed Protestant ben, ik en vreeze niet van hier te verkondigen o wal myne langdurige vorschingen en op- zoekingen, voor uilslag geven, en wal myne innige overtuiging is. 1) Daer gelalen al inzien van geloofsbe- lydcnissen, het orden van Jesus is, in dj^n zegt die Proteslant. Wy (Protestanten) wy cn bezitten niets dal daermee kan in vergelykenis komen. zegt die Protestant. liet einde van het gezelschap van Jcsns, is van glorie aen God te geven met in de i» zielen godsdienst en godsvrucht le doen hloeijcn, zegt die Proteslant Om dit doel te hereiken, de Jcsuiet ver- zoek,en ver loet alle wereldsche genoegten; allen zelfzucht, de onafhankelijkheid van wille, aen de edele vreugden van dc fa it tnilliezegt die Protestant. Aen dit enkel doelwit geeft hy geheel zyn leven ten beste, en geheel zyn onop- houdende werkzaemheid; de dood zelve en jaegl hem geen schrik, in zegt die Protestant. Zoo een instelling gebiedt, van eerbied en achting er oooren le hebben, aen dezen zelf, die van andere geloove zyn, en met de Jesuieten niet overeenstemmen over dc middels, die de ware godsvrucht en haren voortgang begunstigen. zegt die Pro testant. Dal is zyn eerste punt. al) Een bestaan van reeds dnj eeuwen, is daer om te betuigen, dal 7 Gezelschap van Jesus, als gezelschap beschouwd, nooit tc kort gebleven is aen de pligten van zijne instelling: Hel heeft zgn doel bereiktte weten den vooruitgang van het katholiek geloove, enkatholiek geloove, volgens de katholieke Kerke, is zelfde als dc ware godsdienst, zegt die Protestant. Dat is genoeg voor vandage. Later nog meer over den bock van dien Protestant. Nog een woord dacrop: Die Protestant was een geleerde, een doctorwas een Staets- man, een van den opperaed; hy heeft vele en lange en ernstig gezocht en gestudeerd, op de Jesuieten, en zeker en was hel niet met gedacht van hun voordcelig Ie zyn; want hy wilde ware Protestant zyn, cn de Jesuieten hebben meest het proleslaiuismus bestreden. Hcwel zoo een man geeft zoo eene getuigenis op de Jesuieten. Getuigenis gesteund op gegronde redens, getuigenis volgens het gezond oordcel ge daen met eene diepe kennis van dc historie, met eene diepe kennissc van de landswetten, niet eene diepe kennis der naluerlykcen zcdelykc wetten. Eu de bot le Toekomst die niet en weel, die nooit geweien hoeft wat dat peizen is, gaet in Voltaire's en Vollairisehc werken snuis teren, om hare onnoozcle lezers op te dissclicn, al dc oude vodden en klodden uitgevonden en aaneengeschakeld in een fransch ligt hoofd, in een bezoedeld en slordig herte en uilgewalgd door een sata nische woede en rcligiehael!... 'T is afschu- welykü schandalige dingen! botte cn onver standige dingen, doinpersbladje dal verstand en zeden te niete doen will! Foei!! Ken lM'e(,ie !t ces» ci» 't ander. De sekrelaris van Wen is niet pas te r acht ig, zegt hy, hy is tc fransch dacrvoo- ren!.. Hy is een ander achtigl Hy vraegl of de pastor van WIlelg *>f Romeinsch is. Antw.: Hy is 't eene en 't ander verschillij van den sekrelaris die m>fh Belg noch Rooinsch is. Ily vracgt of hel de pligl van de secretaris niet is van den pastor aen te klagen hy den Arrondissement Commissaris en Gouverneur. Aul.: Nccn'l, secretaris, gy en zyt niet dan sekrelaris, en aldus hebt gy uwe stukken op le maken, cn knechtle zyn van den burge meester niet anders! 't is de deputatie, die 't budget 'l overzien heeft en goed of kwacd te keuren. Als men franschman is en bclaeld met belgische kluiten, men wilt nog haenlje zyn en meester zyn waer men knecht is!! De Sekrelaris is gram omdat er een zerk geplaetsl is le W.... waer de namen van do overleden Pastors en Burgmeesters opstacn, en hy zegt dal dit niet noodig was.Antw. De Pastor weel dal de mensehen eene ziel hebben, cn dat de zerken de geloovigen op wekken om op dc zielen ie denken, hy is geen van die fransche ligthoofdendie mee- nen dat dc menschen sterven lyk de honden! Ten anderen, nuttig of niet, dat gaet de sekrelaris niet aen! 'T fransch manneke doet nog eenige holte vragen die te dom zyn om te beantwoorden. Nu ten slotte, 't mannetje, dat zoo bezorgd is om de wellen des lands le eerbiedigen, zal ook wel zorge dragen van de wel tc doen eerbiedigen over 'l namen van de gemeente bedienden en over hel toeslacn van pensioe nen. Iemand die Franschman is, en mag in België geen sekrelaris zyn; cn die alzoo se krelaris geweest is, was liet zonder regt. Hy kan by gevolg geen pensioen trekken! Dat is de wet en de regtvcerdigheid! Antwoord, als 'l belieft, correspondent van dc Toe komst. De popcringsche filosoof is niet bclaeld uil den pot van Sinte-Pieters penning, van Voortplanting des Gclool's, van dc kloeuc MEN SCIIRYFT IN RY BOTERSTRAET, 60, YPEREN. cn in de Postkantooren van liet ryk 5» 3H?. AA. J" VOOR GEHEEL HET LAND,, vooraf belaelbacr. Men schryft niet min in dan voor een Jaer- Verscliynende den Zalurdag van elke week. De acnkondiginsprys is van 15 centiemen den regel. Do De bygevoegde nummers voor Artikels, Heklamen of rcklamen in 'i Nieuwsblad betalen 30 centiemen den regel. —Een nummer genomen op liet Bureel 16 cent. Aenkundigingen kosten 20 franken voor 100 afdruksels. Poperinghe-Yper, 5-20,7-30,9-21,11-20,2-15,5-13,9-20.—Yper-Poperingho, 6-50,9-05,11-45,3-4.0,0-32' 8-45,9-38.Poperinglie-IIazebrouck, 7-13, 12-05, 4 00, 6-52. Ilazobrouck-Poperinglie-Yper,8 *20 10-20, 4-05, 8-25. Yper-Kousselaere, 7-65, 12-35, 6-40. Rousselaere-Yper, 9-30, 1-40, 7-55. Rousselaere-i/ruf/ge, 8-50, 11-19, 1-24, (nu. 5,55,) 7-33, (9 55 Lichtervelde Brugge-Roussel. 8-30, (9-27 Lichtervelde.) 12-25, 5-10, 6-40. Yper Kortryk, 5-40,9 39,11-41,2-35,5-33. Kortryk-Ypcr, 8-06,10-43,2-36,6 30,8-35. Comen-Waeslen-Le Touquet-Houplines-Armentiers, 6-10, 8 40, 12-05, 3-20, 9 15, (den Woensd. 6-08.) Armcnticrs-Houplines-Le Touquet-Waesten-Comen, 5-05,7-40,10-15,2-00,4-48 (den\\ oensd. 7 40j Comen-Waesten 6-10, 8-40, 12-05, 3 *20 9-15. (den Maend. en Woensd. 6,08.) Wacslen-Comen 5-40, 8-15, 10-50, 2-35, 5-20, (den Maend. 6-30, den Woensd. 8-15.) Korlryk-Brugge, 8-10, 10-45, 12-45, (M. 5-15,) 6-55, (9 00 Lichterv.) Brugge-Kortryk, 8-30, (9 *27 Lichterv.) 12-25, 5-10, 6-40. Brugge, Qlankenkerghc, Heyst, 7-20, 9-50, 10-51, 2-4-0, 7-24 express, 8-45. Heyst, Hlankcnucrglic, Brugge, 6-05,11-15, 4 10, 5-30, 7-28. Blankenhcrghe Brugge, 9-15 in Ingelmunster Deynze, 5-25,9-46,1-50,4-50,7-15. Doynze lngelmunster, 7-42,9,10, 1*2-08,5-10. 8 20. Ingelmunsler-Anseghem, 6-15, 12-30, 6,15. Anseghem-lngelmunster, 7-45, 2-10, 8-05. Lichlervelde-Dixmude-Veurne en Dunkerke, 0-35, 9-13, 1-50, 7-154. Lichtcrvelde-Dixinudc 10-05. Duukerke-Veurne Dixmiiih^ en Lichlci'Vclde, 7-00, 10-55, 3-45, 8-10. Uixmnde Lichtervelde 7-15. Dixmiide-Nieupoi't, 10-00, 10,38, 2-35,8-37, (denZondag 10-00.) Nieupurt-Dixmude, 7-45,11 -35, 4-28, 6-80. (den Zondag 9 25 Tliourout-Ostende, 5-15, 0-20, 11-45. 2 00, 8-05. (den Zondag 10-15.) Üslcnde-Tlrourout, 8-00, 9-2*2 1*2-00, 4 40, 6-15. (den Zondag 9-15.) Yper naer Dixmnde, peerdeposiery 6-00 voorm. herheig de Dry Koningen 4 nam.Dixmude naer Yper. Mi'ssngcrie Vandexvallo 6-00 voorin. Messagerie Demeurisse 2 00 nam. Yper naer Lnmjhemarck, postkantoor 6-00 voorin. 12-30 nam. Lnngltcinarck naer Yper, postkantoor 8-45 voorin. 3-35 natn. Yper naer Merckempeerdep. 6-00 voorm. 4-00 nam.Merckem naer Yper, poslk. 7 30 voorm. 3-00* "r per naer Mees sen, postkantoor 12-30, 5-15 nam.Meessen naer Y/xt,postkant. 8-45 voorm. 3-20 nam. Yper naer Xieuwkerke,postkant. 6-00 voorm. 12-30 nam.Nieuwkerko naer Yper,postkant. 8-30 voorin. 3-00 nam. Yper naer Ooslvleteren en Veurne, peerdenpostery 6 voorm. (Woensdag) 5 voorm. herberg de Zon 2 nam. Vcurpe naer Yper, Messagerie Deraihéo 5-30, voorm. Messagerie Demeurisse, 1-00 nam.Ooslvle teren naer Yper, postkantoor 8-30 voorm. 3-20 nam. HET STELLIG REGT EN VAN DE GEZONDE REDEN TEGENSTRYD1G IS AEN DE BURGERLYKE EN ZEDE- GROND, EEN VAN DE ZEDELFKE INSTELLINGEN, DIE WONDERRAERST EN MEEST EERBIED WEEIID IS.

HISTORISCHE KRANTEN

Nieuwsblad van Yperen en van het Arrondissement (1872-1912) | 1872 | | pagina 1