wel achteral dat lawyt, achter al don laster, achter al de dnikkingen op de rogiers; die uilsprack moest de Toekomst verwonderen, want ze en kent inaer genisehe regiers; Maer 'l en is dal niet dat beur vei wondert, k hen 't zeker; anders zyzoudt het niet zeggen. Wat verwondert hcur dan 't moet ton in heur gedacht de onreglveerdigheid van de uilspraek zyn; Maer als 't dal is waerom ton spreken van eerbiedigen 'K en kan ik niet eerbiedigen wat ik slecht en onreglveerdig vind. Banken. A propos van bankbreu ken de 'toekomst zegt dat zy non £eene nieuwe mirakels en gelooft. Dien a pro pos is goed niet waer? Maer nieuwe mira kels of oude, Toekomstals het mirakels zyn, zyn ze min geloove weerd en min wonderlyk Of wilt gy misschien zeg gen dat er geen mirakels meer en gebeuren, of kunnen gebeuren? 'T is even dom van aen oude legelooven; dus indien gy eenige logiek hebt, gy moet zeggen dat ge aen geen mirakels en gelooft, noch aan de mo- gelykheid van mirakels, en van ton af zyt gy goddeloos Huislijk geluk. Wy zyn mannen zonder hart, want wy niets verstaen van 'l huislyk geluk, 't is 't gedacht van de magis ters van de Toekomst. En waerom? Omdat wy gesproken hebben van Mars en Venus cn van een brieftje venusachtig gezonden, en mèegedaen door een kind van Mars. Hewel, 'k moet bekennen dat wy niet en verstaen aen 't huislyk geluk* als hel daerin gelegen is; 'k zeg meer nog, als gy 't huis lyk geluk daerin doel beslaen, wy verachten 't uit geheel ons herte, (want wy hebben een) en wy trappen met de voelen! En 't is zeker dat wy geen leepoogen en zullen krygen, noch geen muilen en zullen trekken van dat huislyk geluk te betrachten. Foei dat huislyk geluk! Onze christelyke en eerbare vlaemsche moeders hebben ons een ander huislyk geluk geleerd!... rond den heerd, te weten. Wreken. De wrake en heeft nooit geen plaetse in ons herte (wy hebben een, zeg ik,) gevonden. 'T is waer, wy beslryden en vervolgen 'l kwaed waer hel is; maer nooit uil wrake, 'k verzekcre 't u; en ware 't niet dal gy zoudt peizen dat wy lachen, om dat gy niet en kunt dan spotten en grinzen, wy zouden u, serieus en gemeend, zeg gen dat wy bewogen zyn tol tranen toe, als we peizen op de arme ellendige Toekomst- schryvers,- drukkers- en lezers, en dikwyls uilroepen: God, vergeve 't hun, want zy welen niet wal zy doen! Dat is onze wrake en de eenigste, 'l is zeker. De krygslusten. Zy zyn niet ver meerderd, hebben wy gezcid, cn de Toe komst zegt dat wy liet gezeid bobben; zy hadden moeten verminderd zyn, voeden wy er by, en de Toekomst laet dat achter en zy zei inde plaetse: Er zyn artikels voor de kiezing waerin het de afschaffing van alle krygslasten beloofde, en sedert zyn zv ver dobbeld.... zeuraers! Dal zet ze* in de plaetse, en zy liegt met achter Ie laten, en zy liegt twee kecren in l geen zy in de plaetse zet. Want 'l Nieuwsblad en heeft dat niet beloofd, en ten tweeden, de krygslasten en zyn sedert niet verdobbeld. O die zeuraers! Overstroomingen en gebeden. Die nu nog zegt dat zoo ecu stuk niet fyr, gebieid en is, moei waeraclilig mocilyk zyn!... Matadors onder de katholieken en zynder u'ei; want de katholieke parly en is geen kartenspèl en stieren en zynder niet totem- men, maer 't woord is geheel gepast by de liberale party: Alles hestael daer in Matador te zyn! Daerby beur Matadors en bidden niet tenzv om te dwingen! Aerdigook is't dal een gazet die in zyne annoncen: kerk- en gebedenboeken te koop biedt aen geringe pryzen, ter zeiver tyde T gebed bespot en blasphemeerl. Maer wal hebben de liberalen gedaen die min bevreesd zyn van 't nat? Zy hebben loch T land nieldrooge getnaekl. De werkman van honger laten sterven. Moesten erl'Yperen werklieden van hon ger le sterven, wie zou er de schuld zyn?.. Voorzeker deze die 't katholiek geld en goed te administreren hebben voor armen en on- gelukkigen le helpen. En als er in korte jaren 1400 Yperlingen min zyn in stad wiens schuld is 't?.. Nog een keer deze, die alle nyverheid en koophandel vervolgen en le nictc willen om Matadors le blyven!.. 'A' heb hem zien gaen. In de Boe- singbstraet op de zachte trottoirsen 'k peisdeop de lanleerns, cn 'l en hing algelyk geen regie der over. Maer met effen trottoirs 't is beter zonder lanteern! Co i' res jp o n il ent i e n Wat de (loiicringsclic liberalen zyn, Kent: indigestie. nieuws. De Gemeenteraad en is nog in geen ruize, cn de 'Toekomst is blyde dal zy malkander geen blauwe oogen en slaen. Maer die on- uoozel henne en moei niet verlegen zyn, de raedsleden en zullen Y nooit doen, zy sparen zoo malkander, en als er een in nesten zit, zy slaen al gereed om hem deruit le trek ken. Dal is een zielroerend looneel Ja zy zoun malkander niet durven tegenspre ken; en daeruil komt dal er nooit geen dis'- cussien le lezen zyn van onze verlichte ge- meenteraed. En ondertusseben de kleine strueijes blyven in 'l donker, en de Yperlin gen gaen content en le vrede door water en slyk naer de statie, t en is maer voor ellen trottoirs dal er gezorgd wordt en toen nog niet overal. St-Luu cms. Over zoo veertien dagen was er een builengewoono vergaderingen avondleesl in de sociëteit van Sl Laureins. Trelïelyk was liet muziek en treffelyk en menigvuldig de aeulioorders, 't is een avond- leest die deugd doet en genoegen by brengt. Twéé onzer katholieke matadors zyn gegacu om hulp en li oost te dragen uvn de ongelukkige overstroomde». Maer ymler gekomen zy Vonden hel water te nut.... cn zy held/en op don toren geklommen om van ver dc ellenden te zien en de menseden to helpen methunnt) gebeden (het is alzoo min kostelyk, 't gooit eer en profyt.) I'operinghe, 20 December 1872. De liberalen overal zyn een raer volkske, wuer- van men mouijclyk hel gedacht en den regizinnigen wille kent. Event wel, na lange en vele opzoekingen kan men twee dingen stellig verzekeren Ten eersten, dal al wal llberael is tegen den katholieken godsdienst is. Ten tweeden, dat de liberalen overal rap en stout zyn aen 't breken en omverwer- I pen, maer siaeg en dom om te maken en weer op j voet le brengen. Verders ware liet ganscli ounioge- lyk ile liberalen van verschillige landen, provimien, j steden cn dorpen op eene algeinccnc maniere af te schilderen. Waer de belgisclie liberalen ja zeggen, i op de eene of de andere byzondere kwestie, spieken de duitsche liberalen dikwyls neen, en waer de italiaensclie francmagons zwart zien, sclivnt bet mcermacls wit aen onze liberale kopsiukken. Zulke verscliilligheid bestaeter niet alleen tusschen de liberalen van 't een en 'l ander land; maer zelfs tusschen de liberalen van de eene en de andere stad, van de eene en de andere gemeente. De eene zyn vuilder als de andere;min beschaefd.min oolyk, min geweldig, min stoutmoedig, min treffelyk, enz. Om ze wel te kennen en vervolgens om ze naer weerde te schatten en naer soorio te bevechten, gy zoudt ze wel mogen studeeren elk op zyne plaetse, en bezien wat ze te Brugge, le Yperente I'ope ringhe of elders zyn. 'T en zal nooit puik zyn; maer genoeg verschillen om ook een verschil in achting en handel te maken. Nu, wat zyn de poperingsclie liberalen? Godsdiensthaters cn priostervervolgers? Ja, dat is het eerste karakter dal zy gemeen hebben met al do mannen van bun slacli. Ruziezoekers, quesiie- makers en omwentelaers? Ja nog, want dat is bet tweede karakter dal alle liboialen overal kenmerkt. Maer wal is er aen onze libêraelmanncn eigen dat hun doet tiiikennen buiten alle andere, en dat eigenrlyk den poperingschen libernel uiiniaekt? Dai gaen wy onderzoeken en aen 'i onpariydig oordeel van onze medeburgers voorcnliouden. Vooral zal men ons toelaten over een onderschei dingstaeken te gaen, dat onbetwislelyk is en van geheel 'i land bekend; maer, regtzinnig, toch al te vuil om er ui te wroeten. Geheel de wereld weet welk een trelïe.lyke menbeere aen 't hoofd van 't popurmgscli liberalismus staei en zyn trotsclie maer domme vaenduldrager is. Laten wy dat potje gedekt en wil de propere schryvelaer van 't ypoerscli vuilbladjc daerin wal snuffelen, wy verzekeren hem twee dingen: Ten eersten dat hy vinden zal, ten tweeden, dat zyne vondsten veel nuttiger aen Staet en samenleving zullen zyn dan zyne wekelyksche lustors en leugens op al wat Broeder en Priester soutanedrager, in een woord, is. Ja, zwygen wy daervan en voor transititie stellen wy deze twee treffende versjes, die wel hier hunne toepas sing vinden: Luissons en paix co grand Jean Eoiilre, Giachons dessus el passous outre. Als men t al wel nagaot een doorslaande ken merk der popcringsclie liberalen, 't is de valschheid en de schynlieiligheid. Goddeloos zyn zu, vrydenkers zyn ze, vrylevcrs zyn ze; maer voor góddeloos üöorgaen, voorvry" denkers en surloul voor vrylevnrs gekend en go- liondon zyn, dat willen ze op geen manieren. Do eene zal klappen niet oen vreemde priester op de statie, om te doen peizen dat hy onder de pries ters vrienden lelt. - Dejindere zal by den zieken redekavelen over ziel en God gelyk 'ne pastor, om le doen zoggen dat liy geloof en godsdienst heelt. Een derde zal gaen schoone kouten tegen eene non ineen klooster, om te doen geloovon dut hy katholieke kolen, of pannen, of tegels heeft. Een vierde nog zal Onzen Iloere 'ne vlassenen baerd aendoen om de regie scliroeve te vinden voor 't scheuren van een pachthoeve, en wat weet ik nog aK Geen oen, noen, geen een zal de couragie hebben te zeggen en te bekennen dat liy geen geloof beeft, dat by lacht niet Paus en Kerk, dat hy noch ziel noch eewigheid erkent, dat hy noch zeden noch wetten wil al zaken die nogthans maer al te waer zyn cn die zy preusch zyn onder godslasteringen en bespottingen uil te kramen in hunne verfoeijelyke en geheime clubsen waer zy hunne liberalery be- wyzen of 'nen ongelukkigen verdoolden willen verleiden. Eaffaerds, valsehaerds, die in don donkeren werkt en vroetelt; maer ducht voorden klaren dag. U boort een naem dien gy verkeerd meermaels misbruikt. Nacluuils zyn de poperingsche liberalen. (Wordt vervolgd.) Poperinglie, 20 Decembro 1872. Alfa toe, dokteur, zeere genoeg een spuwdrank, cilrale de inagnesie, engclsch zout of nog sterker, zelfs een peerdedrank als 't noodig is; toe, liaesl u Ik heb daer zoo even eene lompe en plompe rel-lame iiigezwolgen, die bestond uit leugens, trouwloos heid, prieslerhaelonkunde en jaloersheid' dat is al te wreed om teeren en 't blyft op myu mago li"gen. 'T gaet wel dat ik eenen dokteur nen de band lieli anders moest ik er dood voor: slokeen, sloktwee, slokdrie!.... 'k bedank u dokteur, 't zal gaen. Leugens (boum!) Liegen doel gy voor een oortlje 't Voer: valseli is 't dal liet Nieuwsblad eeist beeft aengekondigd dat men u liet zitten, 't is gy zelf ge weest in de Toekomst weel-je 'l nog? dien keer dat gy ccncn gepvnden makker zocht. Valsch is 't dal de geestelyklieid u klienten onttrokken heeft: 'i is uw godloosheid, uw schryflusl in slechte gazetten en nog wat anders Valseli is 'l dal men u acnlrof by uwe zieken, gy waerl l'huis, niyn man, ten zy dat liet by uwe zieke princiepen i>f kennissen ware geweest. Valseli is 't dal gy de nou. li ge hulpmiddels bv den apullieker deedl balen, gy vroeg! Cognac, doeken, water en niet anders; tluervoor badi gy geeneti apotheker noodig En gy kout van waerheid le zeggen? gy dokteur!'t is lyk of een blinde van koleuren zou spreken. Trouwloosheid ibuum!) Trouwloos zyt gy, man netje, want terwyl gy gedurig reklamen op tekla- mon doet, houdt gy slaen dal wy er doen, ten voordeele van uwen collega met welken wy niet de minste relatie hebben. Verre mis zyt gy liieri n,'t is voor de goede princiepen cn niet voor ecnen winkel te verdedigen dal wy selnyven. Trouwloos zyt gytoen gy zegt dat bet de soutanedragers zyn die den lof van uwen kollcga verspreid hebben, 't schilt vole, maer 't was die talryke menigte volk aldacr toegesneld, wacronder ik my ook bevond, die daer van uwe mirobolante daden ooggetuige geweest is: 't is dat volk welk gy zoo trouwloos droef volk noemt, die er liet gerucht van overal in stad en elders rondgedragen heeft en cr de naluer- lyko besluitingen uitgetrokken heeft. Trouwloos zyt gy in den uitleg van ons woordeken gered, gv moet zeker weten dat dit niet wil zeggen: vo'ko- meu genezen; maer wel bet dringend doodsgevaar weggenomen. Priesterhaet (boum!) Dit kunt gy onmogclyk niet verduiken: uw eerste woord verraedt u en geliee' den artikel riekt cr naer, zooveel als al uw andere uilikels van het goddeloos vuilblad. Van den pries ter eten is een dagelyksch voedsel, achter dat gy er vroeg of laet maer eene indigestie van krygl du: dan met de homoeopaihiu moet gemeesterd worden. Onkunde (boum) was er niet weinig by: gy moest weten, dokteur, dut die dry mensehen in de» aelput niet versmoord maer verstikt waren van eer zy den bals genaeklen door de verstikkende lucht die zy ingeademd hadden. Zy lagen in openo lucht, het volk was ten minsten op dry meters van hen, de lucht ontbrak bun dan niet, maer wat kon du bun buten als dc asempyp toebleef: gy wildet ze openen mét liet volk weg te dryven, dit hielp niet, inner de katholieke dokteur deed het niet zyne ileseliljes en dit ging allerbest: Ziedaer al liet ver schil. Gy versiondt niets van zyne bundelwys, preuve daervan dal gy lot nu toe nog meent dat liy de koiken bezigde om den mond le stoppen, dewyl liet alleenlyk was om den mond open te houden tegen liet convulsievelyk toesluiten der landen cn lippen opdat de lucht zyner fleschtjes to gemakke- lyker door do asempyp zou dringen. En gy vraegt dan zoo triomphanlelyk: Waerom dat ook niet gedaen met de neusgaten? Onnoozelaer dat gy zytt omdat zo moesten open blyven want die ongelukki- I ge moesten aldaer inademen eerst oenen ligteren lucht uit de descliljos, om naderhand eenen zwaer- deren, namentlyk de omgevenden loefluclit ook te kunnen inademen. Nu lot daer, neemt dat gy dit wat spolsgewyze vraegt, maer wat er in den grond van al die spotredens schuilt, is: Eene onverdragelyke jaloérsclteid. Oh dokteur dat gy dit toch kondet wat beter verbergen, gy zoudt er vele mede winnen. Laet de zieken otu hulp gaen waer zy willen: komen zy by n, aen- veerdi ze en tracht ze le genezen, gaen zy by eenen katholieken, gebeurt dat gy het niet en weel en zeg toch nooit meer dat Ons Ueere de zieken zul straffen met do dood omdat zy bunnen liberalen geneesheer verlaten en eenen katholieken genezer verkozen hebben. Dat is immers God iets tocscliryven dat tegen zyna eer is en in de catechismus noemt men dat blasphemie, weet je 't? en daerby is 't nog zulke eene ruwe lompe en plompe reklamc dat de beste mago van de wereld, dezelve zonder de hulp der medecine niet zou kunnen teeren. Passchendaele, 20 December. Met den Hoogdag ga ik moeten kort zyn vnndage. Zondage laetst beeft Mclcltior nog eens herhaeld wat by reeds meermalen gezeid beeft en zyne oude schynlieiligheid geluogd en gesproken van chrisie- lyklieid, van liefde, van goè katholieken, enz., enz, Hy, de correspondent van de 'Toekomst en een logeerder in den Aep. Nu ga ik voort met inyn zevende puntje, te weten van de manier hoe do l'olicic hier uitgeoefend wordt. Dat zy onpariydig is heb ik Zondage geloogd, en die redens en zal Melcliior niet tegenspreken. Nu, dat de lieer Schepen in zyn Policicambt gedoogzaem is: 'k en zou liet maer moeten vragen aen 't tribunael van Yper, al waer de gedoogzaem- beid van Mynheer Yandcweglic bekend is. liy sprak ten beste voor dezen die hy bad moeten betrekken. Ook heeft de advokael Bossacrt dat edel gedrag en die gedoogzaemheid publiek geprezen en geloofd. Maer te Passchendaele zelve blykl hel klaer, en ware Melcliior van aerd geen veivalscher en bedrie ger, liy zou moeten zeggen: Dat de lieer Schepen nooit geen een in de boete en slael van als hy geen tegenstand doet of onge willig is, en ware 't niet van de gedoogzaemheid en 't door de vingeren-zien van den scbrikkHyken koster, Melcliior zelve ware al lang aen de boete. Wat voor een bert moet men toen hebben om zoo zynen weldoener zwart te maken in slordige gazel len? 1 zou anders gaen moesten dio gasten van den .lep zulke occasion vinden. Wy hebben ze aen 't werk gezien als ze hunne moucbaerds uitzonden 0:11 een defligen burger te tergen en te zoeken, en hem dan voor den vrede- regler bragle», waer liy twee koeren veroordeeld was voor le zeggen dat liet sloebers waren, die een eerlyk man vervolgden en wilden doen veroordee ld! voor wat by niet gedaen had. Maer 'k zou le lang zyn, Zondage 't overige duer- vau. Onderlussclieii kan Mclchur medileereii. X.

HISTORISCHE KRANTEN

Nieuwsblad van Yperen en van het Arrondissement (1872-1912) | 1872 | | pagina 2