mk
IS EE* Itï T.
Overweegt dit eerste punt, lezers van 't
Nieuwsbladen leert een keer le meer wat
een rampzalig, een afschuwelyk, versehrik-
kelyk dingen de liberalery is! En hoe slecht,
hoe slecht, van ze te helpen of te onder
steunen!
Yperen, 7 February 1874.
Alwie in zyn herte een sperkje religie
heeft, een ziertje eerlykheid en eigenweerde
gevoelt, een druppeltje viaemsch bloed zui
ver bewaerd heeft, moet ontroerd zyn en
sidderen van afschrik en gruw, van walg
en afkeer, hy het zien van het goddeloos,
eerloos,laf en verraderlyk gedrag der libera
lery ten opzigte van Bismark, den pruissen-
sehen lyran met zyn heidenschen Oder int
dum metuant: Dat zy haten als ze vreezen!
Inderdaed:
Eene Religie zonder priesters ware lyk een
Slaet zonder Staeismannen en beheerschers,
lyk de genees- of heelkunst zonder genees-
of heelmeesters, lyk een regt ofte justicie
zonder regtsgeleerden en reglers; in één
woord. Religie zonder priesters en kan niet
verstaen zyn verre van te hestaen; even min
als eon Staet zonder beheerschers, de genees
kunst zonder meesters, 't geregt zonder
regters! Dus, die het priesterdom aenrandl
en van kante wil, wil de Religie weg. En
Bismark wil dal, en de liberalen in Beigie
juichen!... 'T is afschuwelyk.
Die heel hel priesterdom, le beginnen van
Zvne Heiligheid den Paus tol den laetslen
geestelyke, uitgeeft als verdrukkers, roo-
vers, bedervers, zegt daerdoor zelve dat de
Religie verdrukking, roovery en bederf is! En
dat doet Bismark, en de liberalen in Belüie
juichen Bismark toe!,.. 'T is afschuwelyk!
Die het priesterdom onder zyn arme huk
ken doet en, volgens zyn eigen bedorven
wille, zoekt le doen leven, leeren eri bestie
ren, die belet dal de geestelyke magt, vol
gens pligt en wet door God gesteld, ha'ndele
en werke, hy wil de Religie naer zynen wil
maken en alle ware Religie onmogelyk.
En dal doet Bismark, en de liberalen in
Belgie juichen toe!.., 'T is afschuwelyk!
Ja, is de geneeskunst mogelyk als men al
de geneesheeren verwyst, als men ze naer
zyn zin dwingen wil of als men ze uitgeeft,
al zonder uitneming, voor moordenaers en
deugenieten?
Ais men heel de magistral ure en aide
regtsgeleerden van kante wilde, ware het
niet uit met regt en justicie?
Die alle Stadsoverheid ontlroonen wil,
helpt hy den Staet niet omverre?
Dus ook, die de geestelyke overheid wec
wil, is een goddeloos en religieverdelger.
En zoo is Bismark, en zoo zyn de liberalen
die toejuichen!... En't is een monster die
de Religie van kante wil. en een monster is
afschuwelyk en walgelvk!...
Een hlaiSjc kerkvervolging.
Mgr Le doc hows la Aerlsbisschop van
Posen, oud Nuntius van Zyne Heiligheid,
Ie Brussel, is eindelyk in 't kot gesteken, Hy
stond onder eene lange reke veroordeelin
gen en boeten. Zyn paleis is zoo goed als
geplunderd om de boeten te betalen. Hy
was in staet niet meer er nog te betalen, en
Dyssendag morgen, ten vyf ure, wierd hy
afgehaeld door de mannen van de wet en
gekerkerd te Ostrowo. De mannen van 't
licht, in Pruissen, werken in 't duistei-dyk
de Joden die Christus gingen vangen, omdat
er onder 't volk geen omroerte en zou
zyn!!... Zy zyn altyd de zelfde!.., n
In het katholieke Jura, van Zwitserland,
is het verdoken tyd, lyk in de jaren negen
tig. Geheel de slreke loopt vol gendarmen,
en policen, en soldalen, op vangst achter
Pastors en Priesters. Vrydag en Zaterdag.
29 en 30 Januari en Zondage en Maendagè,
was de Jura doorkruist van uilzendelingen
om pastors te pakken. Tiene stonden erop
t lyslje om aengehouden te zvn, zy waren
al op hunnen post; maer verdoken en be
waerd door de vlytige en onrustige zorge
hunner parochianen, hebben ze allen ont
snapt.
Hoe die mannen van de wet willekeurig
en hstjg te werke gaen, 't en is niet £eloo-
velyk! De eene, met eenen liefelyken grim
lach op de lippen en helder gezigt, komen
als vrienden en om heter te gelukken
halen ze een papier voor den dag en
zeggen dat M. Pastor niet anders en moet
doen als leekenen. Elders, lyk jagthonden,
gaen ze op verschillige hoeken van de dor
pen, en komen al met eens de paslory oiji-
ringélen. Te Fonienai kwamen ze stormen
derhand het huis van den-pastor binnen,
daegs voor de Eerste Communie, op eén
oogenhlik dus dat men ze 't minste ver
wachtte, oin le beletten zeker dat er dertig
kmders 't verheven en zoel geluk zouden
hebben hunnen Heer en God te ontvangen,
dien ze zoo noodig zullen hebben! Te
Fahy hebben ze durven haudslaen op eenen
ouderling van tachtig jaer, die dry-en-wfiig
jaer al priester is. Maer gelukkiglyk zyne
schapen hebben hem met een onnoozelen
list welen los te krygen, zonder geweld, en
hem op franschen grond gedregen. Maer
dal edel werk van liefde voor een zieken
ouden man, die voorzeker in vyftien dagen
ware gestorven aen de slrengheden van 't
kot, kost hun dier. Fahy is bezet met solda
ten.
politie in Zwitserland en Vanbeule's of te de
fricudellente Yper, zyn op het zelfde fluitje
geleerd. Froié's alleen en eten geen fri-
cadellen!
Na een lang onderzoek zag men den eer-
biedweerdigen Heer Hornslein verschynen
lusschen de gendarmen; en lol overmaet van
vernedering omringd door de sladsraed
waervan een lid roket en stool op den arm
droeg.
De groote menigte die toegeloopen was,
berstte uit in tranen en snikken, en onbe-
schryvelyk was de angst en druk. Maer de
arme priester met zyne gewone manhaftig
heid en goedheid keerde hem tot zyne scha
pen, die hem weenende volgden en zei hun:
stelt u gerust, U en is niet, en is
niet!Eenige stonden daerua zat hy
achter de grendels.
Binst T droevig tooneel, kwam Pipy, een
veraehtelyken Opsomer, uit zyn huis en
blootshoofd en heel verheugd keek hy den
gevangen tusschen de gendarmen voort
slappen!
Alzoo veranderen de liberalen hel vrye
Zwitserland! God spare hel vrye Belgie!
Te Vendelincourt heeft het gebrand, lyk
over tyd hier le Sl Denys. Men zei dat het
de katholieken waren, om hen te wreken
legen den eigenaer. die een vervolger is.
De soldaten zyn der gezonden geweest
door Frgté. Maer 't geruchte liep dat de ei
genaer zelve de brandstichter was, en hy
zit reeds in 't kot met geheel zyne famillie!
Nero vindt overal navolgers! TeSl Denys
en ging het alzoo niet!
Die jagt deurt voort, doch de mannen van
de wet komen te kort hy de zorge en de
oplettendheid der brave christenen; de pas
tors blyven goed verborgen.
Edaes! niet allen ontsnappen! eenige zyn
gevangen, en andere moeten hunne kudden
verlaten.
Vrydage laetst acht dagen, te Délémont is
de politie in de dekeny gebroken en zv heeft
huiszoekingen en ondervragingen gedaeu
Niemand en mogt den Eerw^r deken by-
staen, eene garde stond aen de deure om te
belenen dal er iemand binnenkwam, Frolé's
Correspondentie».
zy
de
Plactsel yk nieuws.
Fricadelleschool. Zy en is noch niet
open. De fricadellebues en Gusljezynop
zwier, zoekende om nog eene Eva te vinden,
die hour chrislelyk, katholiek en gevoelig
hert geweld aendoet, en aenveerdt den ai-
men onderwys en opvoeding te geven, in 'I
huis der Lamotjes, met de fondatie gesticht
door Mejuffrouw Van Znulpeehe geleid en
bestierd door den Eerw. kanonnik Van Boo,
nu in de handen van 't liberael en onkatho
liek stadhuis, geleid en bestierd door den
onkalholieken Vanheule.
Noch beloften, noch dreigmenten, noch
vleijende toomjeen kan dat veranderen. Die
I schole hlyft een huis van sacrilegie, van bru
tale verstooting, van aenslag door on regt-
veerdige wet, en van opstand tegen onze
Moeder de H. Kerk!... Al moest ik myn leven
met droogen brood en water slyten, 'k en zou
er geen deel willen in hebben!... Anne
schepsels, die lyk Eva verleid zyn!
Dtschdwang. Men zegt dat de
wang van de dischheeren nog niet op en
houdt, niellegenstaende de protestatie van
Cesar. Indien het waer is, wy wekken hevig
de katholieken op, om toch in geener deelen
te helpen in die afschnwelyke tyranny! en
meer nog om ze met alle wettige en regl-
veerdige middels te bestryden; want, weel
ie. wel, t is eene oorlog die gevoerd wordt
t63en t eerste en 't byzonderste regt der H.
VCI'u weten van alle volken teonderwf
Knockaert, vicaire de N.-D Poperin-
3—00
M. Mullie, vicaire de N.-D., Poperinghe, 500
M. Rvsman, curé de St-Jean, Poperinghe, 8—CO
M. V erwilghen, vicaire de St-Jeun, Po-
peringhe, 3 00
M. Ide, vicaire de St-Jean, Poperinghe, 500
MM. le Principal et Professenrs du collé
ge de Poperinglie. 40—00
M. Vandenhogaerde, curé de Rousbrugge, 1000
M. Affenaer, vicaire, 8—00
De hoeren geestelijken van het arrondissement
zullen wel willen de inschrijvingen ontvangen
Alle andere persoonen van goeden wil, zyn
insgelijks bekwacm om de. giften in te zamelen, te
ontvangen en te, behandigen.
Dien ontvangt ze ook ten hureele van het
NIET1WSRLAD en van het JOURNAL D'F-
J'RES.
Om eene juiste rekening toe te laten:
i° De gever en deze, die de gift ontvangt wor
den vuriglijk verzocht gezamentlyk het briefje
der inschrijvingen het geld dat het behelst, in
te zenden.
De persoonen die zouden verlegen zyn om het
bedrag hunner inschrijving te laten geworden,
wog ii het in post- mandaten toezenden aim M. den
Dek n van Fperen.
2" Wij kunnen maer de inschrijvingen bekend
maken waarvan de lijst en het geld voor den Don
derdag; noen zullen by Mden Deken van Ype-
ren toegekomen zyn.
Poperinglie, 8 February 1874.
Mynheer de Uitgever,
Ik heb met veel voldoening in uw geëerd blad
aengekondigd gezien dat uw correspondent van
Poperinglie bet ontwerp heeli opgeval van eenige
byzonder'ieden aen te balen over de geschiedenis
van deze oude stad. Zekerlyk zullen al uwe lezers
van Poperinglie inei veel belang deze inlichtingen
vervolgen. Misschien zult gy uwe lezers ook toela
ten hunne aenmerkingen en wyzigingen over deze
belangryke stof in te lesschen. Van dezen keer wil
ik liet proeven, om uwen correspondent te helpen
in eene gemnkkelyke kwestie waerin hy scliynt
versteld te zyn. Ik wil spreken van den oorsprong
van het wooid Poperinglie, my dunkt dat deze
oorsprong klaer en onbeiwisielyk is.
Er beslaet veel, rond Poperinglie, een slacli van
biezen waermede men de hopperanken aen de
perssen vaslmaekt. Deze biezen, die men zooveel,
op den bekwamen lyd, ter markt ziet brengen,
noemt men nu nog te lande poppersbiezen of enke-
lyk poppers. Nu, men weet dat de uitgang inghe,
inghem, enz., aen zoovele stede- en parochienamen
gemeen, niets anders wil zeggen dan plaelsstre-
ke. Besluiten wy dat Poperinglie beteekent de
poppersstreke, en zynen naem ontleend heeft aen
een slach van biezen die vele in 't wilde groeijen
rond die stad. Dal is een eenvoudige en gem.ikke-
lyke uitleg, dien ik de vrylieid neem uwen corres
pondent aen le bieden.
Zoo gy myne kleine bemerking geweerdigt aen
uwe lezers mede le deelen, Mynheer, zal hel voor
iny en voor uwe andere lezers van Poperinglie eene
allerbeste en aengèname aenmoediging wezen.
Waermede ik de eer heb u le groeten.
Uw abonneerde,
X.
dagelyksche bezigheid. Guet gy nog lang gedongJ
deftige Poperinglienaers, van aen dal guddeloo
volk voor beschutmantel te dienen?
De goddelooze en zedelooze Toekomstschryi/^,
slachten de musschen die gedurig dief, dief, <jjef
roepen wat zy zelve zyn. Immers zy beschuldig,j(
de katholieken in het algemeen en de priesters ir
het byzonder van twisten tweedragt te zaeijen,
zy zelve zyn ruziezoekers en opstandelingen ie<>.r
geestelyk en wcreldlyk gezag. Zy beschuldig,..
Paus, Bisschoppen en priesters, getrouw aen hei
oud goddelyk geloof, van te willen oene nieuW(
religie maken en 'l is zy die de stikte der vi-yj,,n
kery of loochening van allen godsdienst hier wi||e,
inplanten. Zy roepen tegen ons dal wy de persoonen
lasteren en over eenige weken troffen wy een hun.
ner nummers aen waerin wy zonder de collective
namen mede te rekenen niet min dan 48 persoonen
op de schandelykste maniere mogelyk genaemd e,
afgeschilderd wierden.
'T is schoon en edel 23 jaren lang deel te maliën
van eene congregatie van jongelingen waèr men aen
de elde van slechts 16 jaren aenveerd kan wordeni
'T is schoon en edel23 jaer lang te verblyven en we^
kelyks lustig te verzetten te midden eenemenigie bra.
veendeugdzamejongheden welke men sticht en waer
men gesticht wordt door allerlei goede voorbeelden
Dit schoon en edel lot viel deze week ten deele
aen Henri Baert, en al de congrega'nislen hebben
verstaen wat al schoonheid en edelheid er daerin
gelegen is; want zoo wy vernemen, hebben zy hen,
een luislerlyk en alleraengenaemste feestje bereid
Deze pleglige jubilé wierd gevierd Maendag avond
in de tegenwoordigheid van al de beste jongheden
van stad; want dien dag, gewezene en toekomend»
congreganisten, hadden er zich al mogen by ver
voegen
Men verbaelt ons dat cr daer op de loffelykste wyze
uitgevoerd is geweest een blyspel in dry bedryven
van Docteur-houtkapper binst welk er zonder op-
houden liertelyk gelachen en onderlusschen eenen
afkeer tegen den dronkenschap ingeboezemd wierd.
Voegt daerby een allergeestigste blygezang van
Oomtjes erfenis tegen de gierigheid:"w.it ook, zoo
het sctiynl, iiillermale veel byval ontmoet heeli,
Eene afdeeling van sladsmuziek beeft ook niet wei.
nig medegeliolpen om door het spelen hunner
schoonste stukjes dit familiefeest luister en aen-e.
naemlieid by te zetten.
Eer aen die deftige jongheden die zoo wel qelutl
hebben om op bet tooneel de dronkenschap afschu
welyk en door hunnen zang den ongeregelden drill
naer geld belachelyk maken!
Men zegt dat hun proefstuk in tooneel- en muziek-
kunde, wel zou mogen byk»ris oen meesterstuk
genoemd worden. Maer byzonderlyk eer en lof aen
den held van het feest, Henri Baert! koude hy moer
vele navolgers vinden die ook eens hunnen'jubilé
van 23 jaren congregunisl mogen vieren!
Het kittelt in den neus van onze goddelooze
scliryvelaers, dat wy de Poperinglienaers, die zoo
weerdig hunnen Deken ingehuldigd hebben, deftige
Poperinglienaers noemen. Wat hebben zy daer-
legen? Zy voelen dat hunnen haring hier nieten
braedt en dat men hun in hunnen goddeloozen en
kerkhatenden weg niet volgen wil, en dal al hun
schryven en wryven boter aen de galge is, en daer
kunnen zy met over. Zooveel te beter, zy moeten
maer Godsdiensten Kerk gerust laten. Eliwel nog
eens, deftige Poperinglienaers, scheidt u geheel en
gansch af van dat goddeloos en zedeloos volk zy
zullen welhaest teenemael moede zyn van al watgy
lief hebt, aen te randen.
De t,ge Popermghenaers, dat handsvol goddeloo
ze scliryvelaers duikt zich gedurig bacilten hel
vaendel van liet liberalisers om hier hunne god
delooze en zedelooze perten te spelen. Hoe zoudt
gy nog willen staen onder dat zelfde vaendel welk
zy zoo jammerlyk bemodderd hebben. Zy noemen
7.1'ch llliaralon „f ,ltn
Zich liberalen of voorstaenders der vryl.eid! Zyn z
het? Verre van daer. Slaven zyn zy zelve van dt
•Wen en zy willen de Kerk onder hunne dwing-
landy verdrukken. Opent uwe oogen: de braïe
mensehen vervolgen, godsdienstige bedevaarten
stooren, den Paus van kante willen helpen, onze
gelooppunten loochenen of beschimpen, priesters
en sermoenen door de modder slepen, zyn hunne
