KEBKEBOEE.E2® VOOK BE mm COMMUNIE: met en zonder sloten, GEDACHTENISSEN aen zeer voordeelige pryzen, by VAND^RÊHINSTE-FDS.^, drukker, Boterstraet, 66, Yperen. I™ i ju e t s e S y fe be b bh w s. M. Jan F rancois de Rue, de Lynd hof. ©fficsëele Afeten. By koninklyk besluit van 30 December 1873, is de staet der verdeeling, vastgesteld door de bestendige afveerdiging van den provincialen raed van Wesl-Vlaenderen, by welke de volgende toelagen verleend worden voor gezondheidswerken, goedgekeurd, te weten: Thonrout 1.000 fr. Meenen 500.— Couckelaere 4B8. Cortemark 700. Bovekerke 200 Clerekcn 200 Dixmude 500. Moorslede 448. Hooghlede 100. Weslroosebeke 200. Staden 300. Beveron 300. Thielt 300.— bichtervelde 500.— Yper 1,000. Wervick 300. 'T is van de Kamers dat bet den Ouden van dezen keer pakl, en van Bogier en zyne Garde-Civiek. Hy zwygl van de Lamoljesen van zyn dwazen en la (Ten rymrarn waervan wy de dwaesbeid hebben doen zien... maer 't is om later weêre Ie keeren. 'T zal Ion nog een keer wal nieuws zyn voor deoolyke Toekomsl\ezers. Nu, van de Kamers. Bara, Pirmez. enz., (waerom niet Hagemans ook?) verdienen allen lof en '1 ministerie alle afkeuring. Na- teurlyk, myn ouden!... Maer gy vergeel le zeggen waerin die gasten zoo lofweerdig zyn, en de ministers zoo ai' le keuren. Nu, dal is al wel genoeg voor uw verstandig publiek. Ephê,zeggen ze,den ouden heeftgezeid!.. en zy kunnen voort liberael leven, en dal kost weinig moeile. Weel-je nu wat er geweest is in de Ka mers a propos van 'l budjet van 't inwen dige? Hier is 't: Hagemans is uitgekomen Voor my, indien er een liberael klaegt van ons ministerie, l is omdat hy aen t schotel tje niet en is, want geen ministerie en zon te werke gaen lyk dit om zoo de liberalery voldoening te geven. Wy, katholieken, wy hebben ernstigere redens om ontevreden te zyn. Van de Garde-Civiek, myn ouden, dat is een doorn in uwen voel, niet waer? Gy hebt gepeisd de kiezers tegen 't ministerie op te ruijen melde kwestie van de soldalery, en daer, al uwe patroonen zyn tien keeren meer soldaten gezind of 't ministerie; en moesten ze nog een keer aen 't roer komen, 't ware Pruissensch in zeker. Ook den ouden met de ends blenden. Verder is 't van kapelaen en pastor. Die Heeren, te Boesinghe, zyn boven dien prael! Passé dan! De tweede correspondentie is korter, slim mer, ernstiger en bovenal schynhciliger, daerom ook eene antwoorde geve ik in ons land!... Dat is en weet niet waer met chocolat, liberale chocolat, die gedeeld wierd in eene gemeenteschool. Bara is voor den dag gekomen met den frak of pale tot van den lieer Commissaris van Nyvel; deze had hem op zyn beste niet gekleed om voor de wet te trouwen, of beter, om te zeggen dal hy ging trouwen. Gy zult mis schien zeggen,lezers, Nieuwsblad, ge zet ze! dal en kan niet zyn! Maer 't is let ter lyk ah zoo.Eindelyk hebben Bara en Pirmezgczeid dat de Gouverneur van Henegouwen katho liek is en 't moest een liberael zyn. Dat gaet nog beteren, als geheel de administratie, twaelf jaer lang, vol Vrarnbouts gesteken geweest is, 't katholiek ministerie zou moe ien voortdoen. Alia, myn ouden, 't is suffen dat te eisschen!... Vatje dal rtiel? Zoo, ten laetslen, had 't niet geweest van Hageman's chocolat, van M. Gerlacbe's pale tot en eene benaming twee of dry, de libe ralen en hadden minister De/cour niets te verwyten. Beken, myn ouden, dal ze verre gespeeld zyn, uwe groote mannen, van zoo leege, zoo bitterly k leege te dalen. Ook de liberalen van Brussel houden den zot met die ellendige prullentans!... De Magister verwyt bel Nieuwsblad van twee deftige, eerlyke mannen van Yper aen- gerand le hebben. De eene van die deftige was zeker Vanheule en de tweede Cesar?.. Ilewel hoort, Magister, indien het aenranden is van le zeggen dat Vanheule, met eene on- reglveerdige wel, de Lamotte-fondalie beeft doen aenslaen; dal hy barbaerscher en pruissenscher wyze, lwee-en-lwinlig doch ters van stad uil bare woning, haer bestaen heeft doen verjagen, en dal hy tegen hel ka tholiek onderwys en de christelyke opvoe ding is, en dal hy bygevolg gelykt aen Bis- mark, Frolé en Visconti enz. wy en kunnen 't niet helpen. En, Magister, let wel op; met te zeggen dat dit eene aenranding is, gy bekent met ons dan, dat in die handelwyze iets is dat niet en deugt. 'T is 'I zelfde van Cesar. Geen letter van al wat wy schreven en is onwaer of over dreven. Cesar gebruikt zynen invloed en misbruikt hem om de arme menschen le pynigen in de tanden, tot dat zy hunne kin- ders naer de Looijen zenden; en 't zal zeker nog erger gaen als de fricadellejuffers in zwang zyn. Verder in de Toekomst, pastor en kape laen, en kapelaen en pastor. '1 is al dat men er ziet: van Moorslede, van Boesinghe, van Avelghem. (Hoe dat ze vandaer den spuig- bak vinden;'! is waer die strekeen heeft geen spuigbakken!) Ze lasteren voor ruslesloor- ders, voor zedelooze, overheerschers, nu enfin, 'l oude liedje, dal te pulveren op ver sleten is. 'T is waer, Poperinghe alleene beeft wat nieuws; 't is vuiligheid tot over de ooren. Pouah! O. Q! Boesinghe. Er is eene correspon dentie toegekomen van Boesinghe; maer hoe zeer zy de waerheid zegt, hoe wel zy de nateur van den nieuwen twist voorlegt, en kan ik ze rtiel drukken, want 'ken weel niet van wie ze komt. Nu, 'k zal ik een woorde- tje geven over Boesinghe, nopens de laetste 7be/ro?ws/correspondentiën, en hopedat onze correspondent zal te vreden zyn. Primo dus, de eerste correspondentie, in de Toekomsten de langste is ook de dom ste, en zy en verdient geen andere antwoord of eene van hare volzinnen uit te schryven, waer goddeloosheid en bottigheid gepaerd slaen en den palm betwisten. Hier is ze: «Het... Nieuwsblad valt uit in scheld woorden legen Boesinghenaers die toch niet helpen kunnen dat God, in zyne berm- herliyheid!! sommige dieren met lange oo ren versierd heeft! God vergeve den Correspondent zyne af- gryzelyke spotlerny met de Bermhertigheid Gods; dat is, volgens onzen Catechismus, eene blasphemieü Hy en weet niet wat hy zegt. Maer zyn eigen volk,zyne eigene vrienden voor ezels uitmaken, voor dieren met lange ooren,dal is eene holligheid die lachen doet. 'T is waer, zegt hy, Nieuwsblad, degene die gy zeidel dwaes te zyn, ze zyn 't, maer zy en kunnen 't niet helpen!! Alia, Djul, doet eelt keer danken handje voor uwen vriend! regel. Zy doet al den twist, de oneenigheid, de verdeeldheid; die er te Boesinghe opge. komen is. op den nek vallen van de priesters en die hun getrouw zyn. Dal is de maniere Van den Ouden der Toekomst en vroeger van den Volksvriend; zoo gy't geen honderd duizend keeren en zult lezen, in die walgelyke bladjesüja, in de Toekomst van Zondag staet het wel vyf of zes keeren!.. Zoo die beschuldiging geeft uit dat deze die ze doet van den Ouden's schole is. Nu hoe gegrond zy is, hoort hier: 1Is 't waer of geen dal Boesinghe katho liek is van ouds en langs? Is 't waer dal de Boesinghenaers lange lange de II. Kerke ge trouw waren, hunne priesters eerbiedigden en hoorden voor aleer de liberale sekte be stond? Is 't waer of niet dal heden nog heel Boesinghe de Heilige Kerke wil onderdanig zyn en toegedaen in één woord, katholiek; hy zooverre dat de schryver zelve niet en zou willen afscheiden zonder priester? He- wel als Boesinghe katholiek was, katholiek is en katholiek wil blyven, wie zyn de ruzie zoekers, de twist makers, tenzy deze die publiek zeggen: 'K en hen ik geen katholiek, ik ben liberael?... Dat is klaer dat my denkt! Nu wie doet dat te Boesinghe?... 'T is ge weten. 2° Wat de laetste kiezing betreft, deze byzonderlyk die de liberalen zoo kittelt, wie heeft er den twist, en den stryd aengegaen? Twee heeren, deftige en bekwame heeren, stonden op rang; de eene vroeg de plaetse van zynen schoonvader, de andere van zy nen vader. Kon het beter geschikt zyn om alle moeijelykheid te vermyden? Maer neen, men kwam op met twee mannen, die men geplaegd en gepraemd had om die dubbele zoo gepaste candidatuer te hestryden! Wie zyn de ruziezoekers?.. 3° En nu van waer komt de ruzie, de twist, de haet zelve of de kuiperijen! (zoo de correspondent zegt) van waer?.. Wie heeft er aengerand in de gazellen? Wie heeft er de blasphemeerende en zedelooze Toekomst gebruikt om een raedslid aen te randen? Dat vragen is antwoorden. Is 't nu dezen die hem verdedigt of deze die aen randt! die men ru ziezoeker heet? Gy zult misschien zeggen dat de zake be hoorde gekend te worden; maer 'k vrage 'l aen alle Boesinghenaer, en aen al die ze Zondage in 't Nieuwsblad gelezen hebben, was dat niet een prulle? Eene van die dingen, die alle dage gebeuren, en die alle burge meester, 'die vrede zoekt in zyne gemeente effen rnaekt. Ja deze zelve die zoo een lawyt daervan maken, zyn de eerste om te spotten: zy zyn spottende in de herbergen gegaen, en spottende schreven ze in de Toekomst, Van twee een, de zake was ernstig en dan en is er niet mede le spotten, of zy was hel niet, en ton zyn het ruziezoekers die, om een prulle, een trefïelyk man willen hatelyi en belachelyk maken. En die gasten spreken van vrede, ruste, overeenkomsteüü Daer is de schynheiligheid klaer gebragt, en geen een welpeizende le Boesinghe, meen ik, zal onskunnen ongelyk geven!De Toekomst heeft aengerand en 'l Nieuwsblad verdedigt! Allerhande meiiws. mede by weldra de gevaren van zeeën en landen ping trotseren om zyne ongelukkige broeders uil de duisternissen van liet ongeloof te trekken. Begoefd met de schitterendste hoedanigheden van hert en van geest, heeft hy van jongs af in den eersten rang zyner medegezellen uitgeschenen door zyn minzaem en stichtend karakter, door zyne diepe en grondige kennissen welke hy gedurig meer en meer uit breidde. Dit moeten getuigen al die met M. Arthur Phara zyn gestudeerd hebben in het bisschoppelyk kollegie van Poperinghe, waer hy meestal zyne studiën van humaniieiiengedaen heeft,en waerhy gedurigals een voorbeeld van wysheid en deugd mogt voorgesteld worden en onder de beste studenten aen het hoofd zyner klas gerekend worden.Dit zelfde getuigen ook al de professors die hem onder handen gehad heb ben en wiens troost en'geluk hy gedurig uitgemaekt heeft. Jammer is 't dat China, dat land waer de oogst zoo groot is en de werklieden zoo kleen in getal niet langer dien moedigen werkman aen der zielen zalig heid op zynen bodem heeft mogen bezitten. God wier oordeelen ondoorgrondbaer zyn. beschikt het aldu sen niaekt soms dat zyne uitverkoornen in kor ten tvd de belooning verdienen van langdurigen arbeid. Misschien heeft die moedige missionnaris dit zoo heilzame tydstip door zyne vurige begeerten ver- haest. van sedert hel oogenblik dat zyne heiligheid den Paus Pius IX, wiens zegen hy voor zyn vertrek naer China ging afsmeeken, hem gezeid had met eigene woorden: Dat de Heer u zogene en u op tyd cn stond plactste in der engelen woning! Ja die tyd is voor hem gekomen, en is M. Arthur Pharazyn op aerde niet meer, het geheugen van zyne heldhaftigen iever en zyne kloekmoedige zelfs- opoffering hestaen nog;en 't is om aen de verhevene deugden ecne publieke hulde te bieden zoo wel of ora zyne ziele behulpig te zyn, dat er Donderdag laetst zulk eene grooto menigte volks en al de by- zonderste van stad tot Sl-Janskerke toegesneld wa ren naer de plegtigen lykdienst die er tot lafenis der ziel van den Poperingschen missionnaris van China gecelebreerd wierd. Weze hy ook by den Heere ons lief Poperinghe in&clitig! Een vriend geeft ons een uittreksel van'nen ouden almanach, dat misschien onze lezers met voldoening zullen overloopen. Dat uittreksel bevat de namen van het bestuer van Poperinghe in het jacr 1782. De wet der slede en jurisdictie van Poperinghe vernieuwd door hare koninglyke hoogheid Maria- Chrislina Josepha, aerts-bertoginne van Ooslcntyk, den 19 July 1782. Baillu. AvA-plman. M. Felix Berten. Burgemeester van de Commune. M. Benedictus Franciscus Van Renynghe. Burgemeester van de Wel. M. Dominicus-Benedictus Leliegeois. t Schepenen. M. J. B. Petit. M. Carolus Druant, M. J. Vande Goesteene, M. J.-A. Domo, M. Vande Brouke, M. Petrus Wérkyn. Iiacden-Pensionarissen en greffiers. M. Pieter-Louis Vanden Brouke, M. J. Vande Goesteene de Calverendans. Ttaed-Pensionaris en Tresorier. M. Pieter Gullielmus Cadock. Collegic van de lïacden der slede en jurisdictie. M. P. Cadock, M Pieter-Isidoor Devos, M. Ben. Reyphins, M. P. Van Renynghe, M. P de Baenst, M. Franc, de Soutier, M. Jan-Bapi. Berten, Vacut. I» Al te zot of al te bol. Korts na de laetste ge meenlek iezingen van Poperinghe, menheerens aen- hangers zongen de mis-rere op alle loonen, en vierden de begraving van hunne vervallene stad. 'T was gedaen met Poperinghe, geene neering meer, geen vermaek, geen leven, geen hestaen. Zy heb ben gezien dal alles gaet en leeft, ten minsten zoo wel als te vooren, en dal het water loopt in dc vaerl en dat do petrole verlicht in den nacht juist gelyk ouder Mcnheeren's korte en mislukte administratie. Wat nu gedaen? zy zyn nu al te zot. Zy zouden nu willen dansen en spelen, zwieren en loopen, maske ren en lawcilen, zonder eind en zonder grondGe- lukkiglyk er is nog politie in de stad, nu en dan vat men eenige laweitmakers hy den kracg, cn men leert hun deftiglyk een anders rust en vryheid eer biedigen. 'T is 't gene Zondag laetst is geschied niet eenige van Menheeren's kwasten,die zonder de noodige permissie, geproefd hadden hun aenzigi te duiken achter een masker! Men heeft hun dat belachelyk en lafliertig deksel afgerukt, en de man netjes laten wandelen gelyk of zy zyn en gelyk of ze iedereen kent te Poperinghe. Wy zyn onpartydig en in deze zaek, geven wy lof aen M. den commis saris van politie, die met iever en kloekmoedigheid het siadsreglemeni heeft doen eerbiedigen. Boe be ter M. de commissaris zal waken en zorgen, hoe meer onze stadsadministratie aen de critieke van hare tegenstrevers zal ontsnappen. Men moet toch bekennen dat Burgemeester en Schepens al helgene stad en stadspolitie aengnet niet kunnen doen door hun eigen zeiven; daerom zyn er hy koninklyk besluit mannen aengesteld, om ze in hel uitvoeren van hun móeilyk en guwiglig ambt te helpen. y wenschen dat al de stadsbedienden van langs om meer wedyveren, om regi en wetten kracht en magi te geven. Tegen het orde en legende rust zullen nooit maer spreken en schryven en we.rke.n, deze die men in onze rondborstige en vrome toel, zoo wel noemt 't schuim der maetschappy. Aen zulke kwasten is er niet veel te winnen, zy zyn al te zot of te hot. Moordery van Pools olie en katholieke landbot- wers. Over eenige weken wierd er op eenigf gemeenten van Polen, eene dued van barbaersctitie^ gepleegd, die x;ene onuilwischbare schandvlek of liet land kleven doet, dal ze begaen durft, en wrae» lol den hemel roepi. Op bevel der rusische overheden wierden eet aenlal Polukken moedwillig vermoordomdat 2f

HISTORISCHE KRANTEN

Nieuwsblad van Yperen en van het Arrondissement (1872-1912) | 1874 | | pagina 2