KEBKEBOEE.E2®
VOOK BE mm COMMUNIE:
met en zonder sloten,
GEDACHTENISSEN
aen zeer voordeelige pryzen,
by VAND^RÊHINSTE-FDS.^, drukker,
Boterstraet, 66, Yperen.
I™ i ju e t s e S y fe be b bh w s.
M. Jan F rancois de Rue, de Lynd hof.
©fficsëele Afeten.
By koninklyk besluit van 30 December
1873, is de staet der verdeeling, vastgesteld
door de bestendige afveerdiging van den
provincialen raed van Wesl-Vlaenderen, by
welke de volgende toelagen verleend worden
voor gezondheidswerken, goedgekeurd, te
weten:
Thonrout 1.000 fr. Meenen 500.—
Couckelaere 4B8. Cortemark 700.
Bovekerke 200 Clerekcn 200
Dixmude 500. Moorslede 448.
Hooghlede 100. Weslroosebeke 200.
Staden 300. Beveron 300. Thielt
300.— bichtervelde 500.— Yper 1,000.
Wervick 300.
'T is van de Kamers dat bet den Ouden
van dezen keer pakl, en van Bogier en zyne
Garde-Civiek. Hy zwygl van de Lamoljesen
van zyn dwazen en la (Ten rymrarn waervan
wy de dwaesbeid hebben doen zien... maer
't is om later weêre Ie keeren. 'T zal Ion nog
een keer wal nieuws zyn voor deoolyke
Toekomsl\ezers.
Nu, van de Kamers. Bara, Pirmez. enz.,
(waerom niet Hagemans ook?) verdienen
allen lof en '1 ministerie alle afkeuring. Na-
teurlyk, myn ouden!... Maer gy vergeel le
zeggen waerin die gasten zoo lofweerdig zyn,
en de ministers zoo ai' le keuren. Nu, dal is
al wel genoeg voor uw verstandig publiek.
Ephê,zeggen ze,den ouden heeftgezeid!..
en zy kunnen voort liberael leven, en dal
kost weinig moeile.
Weel-je nu wat er geweest is in de Ka
mers a propos van 'l budjet van 't inwen
dige? Hier is
't: Hagemans is uitgekomen
Voor my, indien er een liberael klaegt van
ons ministerie, l is omdat hy aen t schotel
tje niet en is, want geen ministerie en zon
te werke gaen lyk dit om zoo de liberalery
voldoening te geven. Wy, katholieken, wy
hebben ernstigere redens om ontevreden te
zyn.
Van de Garde-Civiek, myn ouden, dat is
een doorn in uwen voel, niet waer? Gy hebt
gepeisd de kiezers tegen 't ministerie op te
ruijen melde kwestie van de soldalery, en
daer, al uwe patroonen zyn tien keeren
meer soldaten gezind of 't ministerie; en
moesten ze nog een keer aen 't roer komen,
't ware Pruissensch in
zeker. Ook den ouden
met de ends blenden.
Verder is 't van kapelaen en pastor.
Die Heeren, te Boesinghe, zyn boven dien
prael! Passé dan!
De tweede correspondentie is korter, slim
mer, ernstiger en bovenal schynhciliger,
daerom ook eene antwoorde geve ik in
ons land!... Dat is
en weet niet waer
met chocolat, liberale chocolat, die gedeeld
wierd in eene gemeenteschool. Bara is
voor den dag gekomen met den frak of pale
tot van den lieer Commissaris van Nyvel;
deze had hem op zyn beste niet gekleed om
voor de wet te trouwen, of beter, om te
zeggen dal hy ging trouwen. Gy zult mis
schien zeggen,lezers, Nieuwsblad, ge zet ze!
dal en kan niet zyn! Maer 't is let ter lyk ah
zoo.Eindelyk hebben Bara en Pirmezgczeid
dat de Gouverneur van Henegouwen katho
liek is en 't moest een liberael zyn. Dat gaet
nog beteren, als geheel de administratie,
twaelf jaer lang, vol Vrarnbouts gesteken
geweest is, 't katholiek ministerie zou moe
ien voortdoen. Alia, myn ouden, 't is suffen
dat te eisschen!... Vatje dal rtiel?
Zoo, ten laetslen, had 't niet geweest van
Hageman's chocolat, van M. Gerlacbe's pale
tot en eene benaming twee of dry, de libe
ralen en hadden minister De/cour niets te
verwyten. Beken, myn ouden, dal ze verre
gespeeld zyn, uwe groote mannen, van zoo
leege, zoo bitterly k leege te dalen. Ook de
liberalen van Brussel houden den zot met
die ellendige prullentans!...
De Magister verwyt bel Nieuwsblad van
twee deftige, eerlyke mannen van Yper aen-
gerand le hebben. De eene van die deftige
was zeker Vanheule en de tweede Cesar?..
Ilewel hoort, Magister, indien het aenranden
is van le zeggen dat Vanheule, met eene on-
reglveerdige wel, de Lamotte-fondalie beeft
doen aenslaen; dal hy barbaerscher en
pruissenscher wyze, lwee-en-lwinlig doch
ters van stad uil bare woning, haer bestaen
heeft doen verjagen, en dal hy tegen hel ka
tholiek onderwys en de christelyke opvoe
ding is, en dal hy bygevolg gelykt aen Bis-
mark, Frolé en Visconti enz. wy en kunnen 't
niet helpen. En, Magister, let wel op; met
te zeggen dat dit eene aenranding is, gy
bekent met ons dan, dat in die handelwyze
iets is dat niet en deugt.
'T is 'I zelfde van Cesar. Geen letter van
al wat wy schreven en is onwaer of over
dreven. Cesar gebruikt zynen invloed en
misbruikt hem om de arme menschen le
pynigen in de tanden, tot dat zy hunne kin-
ders naer de Looijen zenden; en 't zal zeker
nog erger gaen als de fricadellejuffers in
zwang zyn.
Verder in de Toekomst, pastor en kape
laen, en kapelaen en pastor. '1 is al dat men
er ziet: van Moorslede, van Boesinghe, van
Avelghem. (Hoe dat ze vandaer den spuig-
bak vinden;'! is waer die strekeen heeft geen
spuigbakken!) Ze lasteren voor ruslesloor-
ders, voor zedelooze, overheerschers, nu
enfin, 'l oude liedje, dal te pulveren op ver
sleten is. 'T is waer, Poperinghe alleene
beeft wat nieuws; 't is vuiligheid tot over
de ooren. Pouah! O. Q!
Boesinghe. Er is eene correspon
dentie toegekomen van Boesinghe; maer hoe
zeer zy de waerheid zegt, hoe wel zy de
nateur van den nieuwen twist voorlegt, en
kan ik ze rtiel drukken, want 'ken weel niet
van wie ze komt. Nu, 'k zal ik een woorde-
tje geven over Boesinghe, nopens de laetste
7be/ro?ws/correspondentiën, en hopedat onze
correspondent zal te vreden zyn.
Primo dus, de eerste correspondentie, in
de Toekomsten de langste is ook de dom
ste, en zy en verdient geen andere antwoord
of eene van hare volzinnen uit te schryven,
waer goddeloosheid en bottigheid gepaerd
slaen en den palm betwisten. Hier is ze:
«Het... Nieuwsblad valt uit in scheld
woorden legen Boesinghenaers die toch
niet helpen kunnen dat God, in zyne berm-
herliyheid!! sommige dieren met lange oo
ren versierd heeft!
God vergeve den Correspondent zyne af-
gryzelyke spotlerny met de Bermhertigheid
Gods; dat is, volgens onzen Catechismus,
eene blasphemieü Hy en weet niet wat hy
zegt.
Maer zyn eigen volk,zyne eigene vrienden
voor ezels uitmaken, voor dieren met lange
ooren,dal is eene holligheid die lachen doet.
'T is waer, zegt hy, Nieuwsblad, degene die
gy zeidel dwaes te zyn, ze zyn 't, maer zy
en kunnen 't niet helpen!! Alia, Djul, doet
eelt keer danken handje voor uwen vriend!
regel.
Zy doet al den twist, de oneenigheid,
de verdeeldheid; die er te Boesinghe opge.
komen is. op den nek vallen van de
priesters en die hun getrouw zyn.
Dal is de maniere Van den Ouden der
Toekomst en vroeger van den Volksvriend;
zoo gy't geen honderd duizend keeren en
zult lezen, in die walgelyke bladjesüja,
in de Toekomst van Zondag staet het wel vyf
of zes keeren!.. Zoo die beschuldiging geeft
uit dat deze die ze doet van den Ouden's
schole is. Nu hoe gegrond zy is, hoort hier:
1Is 't waer of geen dal Boesinghe katho
liek is van ouds en langs? Is 't waer dal de
Boesinghenaers lange lange de II. Kerke ge
trouw waren, hunne priesters eerbiedigden
en hoorden voor aleer de liberale sekte be
stond? Is 't waer of niet dal heden nog heel
Boesinghe de Heilige Kerke wil onderdanig
zyn en toegedaen in één woord, katholiek;
hy zooverre dat de schryver zelve niet en
zou willen afscheiden zonder priester? He-
wel als Boesinghe katholiek was, katholiek
is en katholiek wil blyven, wie zyn de ruzie
zoekers, de twist makers, tenzy deze die
publiek zeggen: 'K en hen ik geen katholiek,
ik ben liberael?... Dat is klaer dat my denkt!
Nu wie doet dat te Boesinghe?... 'T is ge
weten.
2° Wat de laetste kiezing betreft, deze
byzonderlyk die de liberalen zoo kittelt, wie
heeft er den twist, en den stryd aengegaen?
Twee heeren, deftige en bekwame heeren,
stonden op rang; de eene vroeg de plaetse
van zynen schoonvader, de andere van zy
nen vader. Kon het beter geschikt zyn om
alle moeijelykheid te vermyden? Maer neen,
men kwam op met twee mannen, die men
geplaegd en gepraemd had om die dubbele
zoo gepaste candidatuer te hestryden! Wie
zyn de ruziezoekers?..
3° En nu van waer komt de ruzie, de
twist, de haet zelve of de kuiperijen! (zoo de
correspondent zegt) van waer?.. Wie heeft
er aengerand in de gazellen? Wie heeft er de
blasphemeerende en zedelooze Toekomst
gebruikt om een raedslid aen te randen? Dat
vragen is antwoorden. Is 't nu dezen die hem
verdedigt of deze die aen randt! die men ru
ziezoeker heet?
Gy zult misschien zeggen dat de zake be
hoorde gekend te worden; maer 'k vrage
'l aen alle Boesinghenaer, en aen al die ze
Zondage in 't Nieuwsblad gelezen hebben,
was dat niet een prulle? Eene van die dingen,
die alle dage gebeuren, en die alle burge
meester, 'die vrede zoekt in zyne gemeente
effen rnaekt. Ja deze zelve die zoo een lawyt
daervan maken, zyn de eerste om te spotten:
zy zyn spottende in de herbergen gegaen,
en spottende schreven ze in de Toekomst,
Van twee een, de zake was ernstig en dan en
is er niet mede le spotten, of zy was hel
niet, en ton zyn het ruziezoekers die, om
een prulle, een trefïelyk man willen hatelyi
en belachelyk maken. En die gasten spreken
van vrede, ruste, overeenkomsteüü Daer is
de schynheiligheid klaer gebragt, en geen
een welpeizende le Boesinghe, meen ik, zal
onskunnen ongelyk geven!De Toekomst heeft
aengerand en 'l Nieuwsblad verdedigt!
Allerhande meiiws.
mede by weldra de gevaren van zeeën en landen
ping trotseren om zyne ongelukkige broeders uil de
duisternissen van liet ongeloof te trekken. Begoefd
met de schitterendste hoedanigheden van hert en
van geest, heeft hy van jongs af in den eersten rang
zyner medegezellen uitgeschenen door zyn minzaem
en stichtend karakter, door zyne diepe en grondige
kennissen welke hy gedurig meer en meer uit
breidde.
Dit moeten getuigen al die met M. Arthur Phara
zyn gestudeerd hebben in het bisschoppelyk kollegie
van Poperinghe, waer hy meestal zyne studiën van
humaniieiiengedaen heeft,en waerhy gedurigals een
voorbeeld van wysheid en deugd mogt voorgesteld
worden en onder de beste studenten aen het hoofd
zyner klas gerekend worden.Dit zelfde getuigen ook
al de professors die hem onder handen gehad heb
ben en wiens troost en'geluk hy gedurig uitgemaekt
heeft.
Jammer is 't dat China, dat land waer de oogst
zoo groot is en de werklieden zoo kleen in getal niet
langer dien moedigen werkman aen der zielen zalig
heid op zynen bodem heeft mogen bezitten. God
wier oordeelen ondoorgrondbaer zyn. beschikt het
aldu sen niaekt soms dat zyne uitverkoornen in kor
ten tvd de belooning verdienen van langdurigen
arbeid.
Misschien heeft die moedige missionnaris dit zoo
heilzame tydstip door zyne vurige begeerten ver-
haest. van sedert hel oogenblik dat zyne heiligheid
den Paus Pius IX, wiens zegen hy voor zyn vertrek
naer China ging afsmeeken, hem gezeid had met
eigene woorden: Dat de Heer u zogene en u op
tyd cn stond plactste in der engelen woning!
Ja die tyd is voor hem gekomen, en is M. Arthur
Pharazyn op aerde niet meer, het geheugen van
zyne heldhaftigen iever en zyne kloekmoedige zelfs-
opoffering hestaen nog;en 't is om aen de verhevene
deugden ecne publieke hulde te bieden zoo wel of
ora zyne ziele behulpig te zyn, dat er Donderdag
laetst zulk eene grooto menigte volks en al de by-
zonderste van stad tot Sl-Janskerke toegesneld wa
ren naer de plegtigen lykdienst die er tot lafenis der
ziel van den Poperingschen missionnaris van China
gecelebreerd wierd.
Weze hy ook by den Heere ons lief Poperinghe
in&clitig!
Een vriend geeft ons een uittreksel van'nen ouden
almanach, dat misschien onze lezers met voldoening
zullen overloopen. Dat uittreksel bevat de namen
van het bestuer van Poperinghe in het jacr 1782.
De wet der slede en jurisdictie van Poperinghe
vernieuwd door hare koninglyke hoogheid Maria-
Chrislina Josepha, aerts-bertoginne van Ooslcntyk,
den 19 July 1782.
Baillu.
AvA-plman.
M. Felix Berten.
Burgemeester van de Commune.
M. Benedictus Franciscus Van Renynghe.
Burgemeester van de Wel.
M. Dominicus-Benedictus Leliegeois.
t Schepenen.
M. J. B. Petit. M. Carolus Druant,
M. J. Vande Goesteene, M. J.-A. Domo,
M. Vande Brouke, M. Petrus Wérkyn.
Iiacden-Pensionarissen en greffiers.
M. Pieter-Louis Vanden Brouke,
M. J. Vande Goesteene de Calverendans.
Ttaed-Pensionaris en Tresorier.
M. Pieter Gullielmus Cadock.
Collegic van de lïacden der slede en jurisdictie.
M. P. Cadock, M Pieter-Isidoor Devos,
M. Ben. Reyphins, M. P. Van Renynghe,
M. P de Baenst, M. Franc, de Soutier,
M. Jan-Bapi. Berten, Vacut.
I»
Al te zot of al te bol. Korts na de laetste ge
meenlek iezingen van Poperinghe, menheerens aen-
hangers zongen de mis-rere op alle loonen, en
vierden de begraving van hunne vervallene stad. 'T
was gedaen met Poperinghe, geene neering meer,
geen vermaek, geen leven, geen hestaen. Zy heb
ben gezien dal alles gaet en leeft, ten minsten zoo
wel als te vooren, en dal het water loopt in dc vaerl
en dat do petrole verlicht in den nacht juist gelyk
ouder Mcnheeren's korte en mislukte administratie.
Wat nu gedaen? zy zyn nu al te zot. Zy zouden nu
willen dansen en spelen, zwieren en loopen, maske
ren en lawcilen, zonder eind en zonder grondGe-
lukkiglyk er is nog politie in de stad, nu en dan
vat men eenige laweitmakers hy den kracg, cn men
leert hun deftiglyk een anders rust en vryheid eer
biedigen. 'T is 't gene Zondag laetst is geschied
niet eenige van Menheeren's kwasten,die zonder de
noodige permissie, geproefd hadden hun aenzigi te
duiken achter een masker! Men heeft hun dat
belachelyk en lafliertig deksel afgerukt, en de man
netjes laten wandelen gelyk of zy zyn en gelyk of
ze iedereen kent te Poperinghe. Wy zyn onpartydig
en in deze zaek, geven wy lof aen M. den commis
saris van politie, die met iever en kloekmoedigheid
het siadsreglemeni heeft doen eerbiedigen. Boe be
ter M. de commissaris zal waken en zorgen, hoe
meer onze stadsadministratie aen de critieke van
hare tegenstrevers zal ontsnappen. Men moet toch
bekennen dat Burgemeester en Schepens al helgene
stad en stadspolitie aengnet niet kunnen doen door
hun eigen zeiven; daerom zyn er hy koninklyk
besluit mannen aengesteld, om ze in hel uitvoeren
van hun móeilyk en guwiglig ambt te helpen. y
wenschen dat al de stadsbedienden van langs om
meer wedyveren, om regi en wetten kracht en magi
te geven. Tegen het orde en legende rust zullen
nooit maer spreken en schryven en we.rke.n, deze
die men in onze rondborstige en vrome toel, zoo
wel noemt 't schuim der maetschappy. Aen
zulke kwasten is er niet veel te winnen, zy zyn al te
zot of te hot.
Moordery van Pools olie en katholieke landbot-
wers. Over eenige weken wierd er op eenigf
gemeenten van Polen, eene dued van barbaersctitie^
gepleegd, die x;ene onuilwischbare schandvlek of
liet land kleven doet, dal ze begaen durft, en wrae»
lol den hemel roepi.
Op bevel der rusische overheden wierden eet
aenlal Polukken moedwillig vermoordomdat 2f