I)it; lyit'l ticriitnerii -,tl water goeds gesticht wu'id in Ypcr floor <iie engelen van zelfsver- geiendlii'id en verslaei'dheid aen 'l welzyn der armen, en hoe dit al miskend wieid en veruchi! Voort met erkentenis en dunkbaer- lieid. zegt die tytel r»u! Die ty lel moet voor allyd indachtig ma ken de godsdienstige opvoeding en de christelyke zedeleer die zoo menige treffe- lyke vrouw in Yper gevormd heeft, en hoe nog eens de godsdienst en opvoeding mis kend en over"1! hoofd gezien wordt!... Weg met de papery in de scholen, zegt de lytel nu. Die tytel herinnert al de gruwelen hier boven aengehaeld en zegt hoe men dat al voor niet acht, want hy toont dat men er hoovcerdig en pretiseh schynt over te zyn!.. En toen die andere groote letters.... Van- zuulpeene-Lamgtte!|s dal niel stout moe dig en roekeloos een dierbaren naem bezoe delen en bespotten, met hem te doen dienen voor opschrift van een huis waer die edele juffrouwe zou afschrik en afgryzen vooren hebben? Die edele juffrouwe gafhaer leven, hare gezondheid voor 't christen katholiek onderwys, en zy en zou niets aengevangen hebben zonder de raadgevingen en T beleid van hare geeslelyke overheid; en nu stael haer name en zal haer goed dienen voor een onderwys dal buitten den invloed van Gods Kerke is en strydend tegen de vrye katholie ke opvoeding? Wat nog al die name zegt, men zou er' bladzyden op schryven. Of dat geen brava- de en is en eene schaemtelooze trotseering van alle billykheid en nateurlyken eerbied voor den laelsten wil der stervenden!... Maer 'l en is nog niet al! Zv durven spreken in hunne aenkondi- ging van geestelyke behoefte te verzachten.' En dat is eene sehyoheiligheid en eene booze dubbelzinnigheid. Geeslelyke behoefte is eene behoefte in 't geestelyk leven, en 't geeslelyk leven is het bovennateurlyk chris- telyk leven! En indien het zoo is. 'k vrage, lezer van Yper, wie zal er dner voorzien aen die geestelyke behoefte? Wie zal er de ge neesheer en voeder der zielen zyn?... Zal het Vanheule zyn?..Maer waer is zyne zen ding?... Sedert wanneer is hy geestelyke Vader?... Of zal hy misschien Opsomer roe pen, lyk of Froté Loyson-Merriman roept?... En ton, wat voor geestelyk voedsel zyn ze in state te geven? Maer geestelykzullen ze zeggen, achter dat al de bloole ouders zullen begrepen heb ben dat hel de ziele en 't cliristelyk leven aenging, geestelyk is voor 't verstand en de kennissen, zullen ze zeggen. Alzoo verslaen wy het en daerom, zeg ik, is hun woord een looze dubbelzinnigheid. Ja, zy weten wel dat eikendeen gaet pei- zen op 't bovennateurlyk en christelyk leven, en alzoo aengelokt zyn; want weinig zyn der die weten dat geen bovennateurlyk en bygevolg geen christelyk aenveerd en wordt, by de vrienden der Toekomst 'T ware al te lang om vandage heel 't plakkael uiteen te doen, Zondage komt ook alhier! CorresiKMideiitleu. Plaetselykc s t v y tl Den ouden heeft gevat hoe onvoorzigtig zyn Magister geweest is met alzoo het boven- nateurlyke te loochenen, en voor dom uit te geven alwie geloove geeft aen mirakels; ook heeft hy Item op zyne duimen geklopt en nu werken ze alle twee in de 'Toekomst om die misse ie herstellen. T is alzoo dal den ouden de onbcschaemde stoutigheid heelt van te zeggen: W'ij dagen den Journal d'Yprcs uil om in onze Toekomst een woordeen voorstel aen te wijzen die tegen den Gods dienst is!! Maer, myn ouden, wat voor gedacht hebt gy dan van uwe lezers?... Als gy Paus, en bisschoppen, en priesters, en kloosterlingen, en nonnen en godvruchtige menschen aen- rnndt op de slordigsle en eerlooste manier, is dat tegen den godsdienst niet?... Als gy den spot dry ft met bedevaerten, congrega tiën, broederschappen, godvruchtige wer ken, is dat legen den Godsdienst niet?... Alsgy zegt dat gy aen geen boyennateurly- kc en gelooft en dat gy alle mirakels ver- wyst, is dat tegen den Godsdienst niet?... Als gy de Goddelyke Voorzienigheid loo chent, den spot dry ft met dezen die bidden en, ja, met hel gebed in 't algemeen, is dat niet goddeloos?... Gy loochent al de punten van 'l geloove, al de heilige Sa kramen ten, de eene na de andere, en gy komt schynhei- ligweg in uw eerloos bladje schryven: dat gy niet legen den godsdienst cn schryft! Ouf! Een vroegsken. Toekomstwner- om en hebt gy ons niet een klein verhael gegeven over den moedigen aenval, in 'l Progres, van dertig legen één?... Ware't niet mogelyk de omstandigheden te weten? Dal zyn oolykaerds. Voorop stap ten statig.... personnaadjes. op ezels geze ten!! Dat is sly 1 van de Toekomst-. Persoo- naedjes op ezels gezeten, die statig voort- slappenl! Ziet ge ze stappen al zitten?... Een ander. liet pak lag gereed om naer den bode te dragen toen men be merkte dat liet verdwenen was! Peist een keer: een verdwenen puk dal gereed ligt!... En dat juist gereed lag als men be merkte dat het verdwenen was, 't is te zeg gen, niet meer gereed lag! Alzoo schryft de oolyke Toekomst. Ja, 'l zyn leeuwen! Boesinglic. Vooraleer verder te spreken, 'k heb kennis gekregen van den correspondent der Toekomst. Ziet hier eeni ge bemerkinge over dien kerel, en zegt of 't, voor die treffelyk wil zyn,geen schande cn is zoo een instrument te willen Eenige dagen geleden, lag er in 't vuil- blek der Toekomst een artikeltje uilge- braekt vol van spotterny en uitschelding tegen verscheidene der achtbaersle familiën en der treffelykste burgers van Boesin- ghe. Dal artikeltje was een der armste en der belachelykste die er eens uilgekraemd wierden. Ook, geen wonder! immers het vat geeft uit wat het in heeft. Zoo dus, 't val van het mannetje dat dien onnoozelen rym- ratn gekrabbeld heeft, moet voorzeker wezen een vat ydel van geleerdheid, ydel van betamelykheid en gemanierdheid, maer vol van pretentie vol van botte hooveerdy en baelzueht, vol van galle en bitterheid; en ja, galle en bitterheid heeft het by geheele mondsvullen uitgezeeverd. Spottertje, gy zoudt geerne gedoken blyven, niet waer, onder't masker der naemloosheid? gy slacht de droeve jongens, die langs de strate stec- nen achter de menschen werpen en zich zoodra verduiken en wegsteken. Maer neen. mannetje, 't en kan alzoo niet zyn er steekt een tuit van uw oorije uit uw mas ker! zeg eens: zyt gy geen verpekkelde pennelekker, die, over tyd, met eene lange huize aen uwe sleppen naer een vreemde stad vluglle en als een zcerlooper zyt weg- gepekkeld! Een verwaend ventje is gewonnen en geboren in eene gemeente, er gekweekt en opgevoed cn welgedaen door vele treffe- lyke lieden die het zon betamen le eerbiedi gen en hcrlelyk dank te wytcn, in plaels van ze le belasterenen te bezwadderen. Wie zou het geiooven?... Zei men, dat in die ge- meenlc, de farceurvoor eenige papierjtes te bekladden cr jaerlyks drie honderd op- strykt; wie zon het geiooven? Drie ltorakr op tien jaer gerekend, dat ware een ron sommetje van 3,000 zegge, due duizend i klinkende penningen. En die daer alZo de beste dischgenoot is, hy komt den sp( dryven en geeslelyken en wereldlyken be lasteren!De ondankbaerheid isalt.yd 'iker mer kvan laffe zielen!—En van wcgsniyiers Neen, neen, een weg s my ter en is hy nie! niemand heeft ooit ter wereld een duit gf vonden dien hy langs straten of wegen zo weggesmeten hebben, maer een opstry/((l is hy van koslelyke franken. 'T is waer, die spotvogel is nu de bestede dischgenoten, maer dat hy oplette, hy Zo, wel kunnen van de gaeiperse gescholen zy0 dat zyne pluimen in de lucht stuiven, ei met zyne pekkels omhooge nedervalt,alsdai eilaes! zal hy daer liggen te grammeekn gelyk een spoluil! De Ericadelleschole gael open met dei 7" April; wie of welke meesteressen er gaet zyn, de Burgemeester en Schepenen en zeg gen 'l niet. Hope altyd dat geen eenechrjs telvkc dochter van Yper en zal heur gewe ten geweld aen doen en de plaels aenveerdei van de alleen reglhebbende Lamotjes!... Pogingen zullen gedaen zyn en vele, maei als er te kiezen is lusschen een stuk geld et zyne consciëntie, de christenen weten wat a te doen hebben. Ziel hoe zy kloekmoedis zyn in Pruissen, Zwitserland, Polen, balie' China, enz., enz. Zou Yper en Vlaenderet min kloekmoedig zyn?... Neen, Ti enpeizt hel niet. En voor de ouders, om er hunne kindars naertoe te stieren, ha! aen deze zeg ik wal Z. H. do Paus zei over korte dagen: «Om hel geloove in de herten der jonge dochten te bewaren, moet men ze ufhouden vanu kere scholen. Alzoo spreekt het hoogst; gezag van de wereld, en die een spier tholiek geloove heeft en onderdanigheid aei den Stadhouder van Christus, hoort uaet zulke woorden! Hewel, de Fricadellese/iool is ingerigt le gen 't katholiek onderwys. Dus!... Ziet hier de verdeeling, voor hel arron dissement Yperen, van liet aendeel der lig ting voor 1874: 43° Yperen 37 44° Poperinghe. 33 4G° Elverdinghe 23 47° Langemarck 28 48° Gheluvelt 49° Nieuwkerke. 30 ö0° Waesten. 25 Sl° Wervick Tolael. 25G Uleuws. Mgr Melchers, aertsbisschop van Keulel heelt al 'l berigt gekregen dal by weldral 't gevang zal gezet worden. Al zyne g| trouwe kinders houden er aen om hel hunne genegendheid te kennen tc gevenfl hunnen spyt en afschrik van die kerkvcJ volging. j Een Maire van een fransch dorpje Zwitserland die uitmunt door zynen ievl om de vervolgde priesters te helpen en I beleiden, heelt van de weke een kogel zyn schouder gekregen, zonder te welen vl waer hy kwam. 'T is een deftig man vl iedereen bemind, men kan niet jte/zen wl de barbaer is om op zoo een mensch I schieten? I 300 christenen zyn er wederom vel moord in China. Waer zyn de menschlil ventle liberalen die zoo reklameerden legl Poperinjjhe, 20 Maert 1874. liet voorledenePoperinghe ten tijde van Gwyde ran Dampicrre, graef van Vlaenderen (1280- lu liet litsdoiisch overzigt van tiet oude Poperinghe gaen wy voorby al onzekere gebeur tenissen, die de opzoekingen der geleerden nog niet genoegzaam bobben opgehelderd. Zoo spreken wv niet van de kruisvaarten aen dewelke Poperinghe nogtbans voorzeker deel genomen beeft, om op deze wyze God te bedanken voor al de geestelyke en (v- delyke voordeelen vvaermede by deze stad bad geweerdigd te begunstigen. Onder de regeenng van den graef Gwyde, vinden wy zekere gebeurie nissen, die ons zeer bnslangryk voorkomen; omdat zy een gedacht opleveren van het oude Poperiiigseb ■mui li in i iiwiiimi iiminwi n i iwiw i miMinmri mi kiKi.akter, dat, God zy geloofd, nog niet geheel en g-anscb is vi'i'dw oiii'Hdat schoon en edel karakter, Jat ook andere Vlamingen gemeen, in deze welbe kende spreuk is aengeteekéndDe Vlamingen zyn p-t rouwe onderdanen, maer zy verdragen geene slhiverny. Het is iedereen bekend dal de regeering van graef Gwyde van Dampicrre aen Vlueridercn hoogst nood lottig is geweest, liet volk, dat de koophandel en rry verheid verrykt had, was ook aen zyne voorreg- C«ii met meer trolschheid en meer stoulmoecligheid vastgekleefd, en hier en daer ontstonden er liissehen liuat volk en hei bestier, eenige twisten en onlusten dóe de ouvooriigtige graef al te dikwyls by middel van vreemde lussehenkomst van don koning van Fiiïinkryk trachtte te doen ophouden. Van daer eene verdeeldheid lusschen hel volk dat aen zyne rejgt n hield gelyk aen zynen wettigen meester den giaiuf van Vlaenderen, en tusschcn eenige grooten en edellieden die het met den koning van Frankryk hielden en zyne lussehenkomst in hunne geschillen iinwiepen. Poperinghe was van de eerste gezindheid, die men klauwaerts noemde, om de wille van den lleeuwcnklauw die op de vlaemsche wapens stond. Wanneer de koning Philips de Schoone, met dert ©nderstand der lelieaerls of franschgezinden hot bc:t grael'seliap van Vlaenderen had veroverd en di>n ouden Gwyde in een gevang geworpen; Pope- niitighe zond ook zyne krygstriannen, om de regten v.a11 den graef en van de Vlamingen, op de vlakten v.:mi Kortryk en rond de vestingen vanliyssel,. kduekmoediglyk te verdedigen. Hy de dappere man nen van Breydel en Deeoninck waren er menige ambachtslieden van Poperinghe die voor den heb denmoed der eersten geenszins moesten onder doen Misschien ware hel niet overbodig hier een woord over den krygsdiensl van dien tyd te placlsen. (Vervolgt). m m Algemeene vreugden. Eene der gelukkigste steden van Vlaenderen is nu welzeker de stad van Poperinghe. Daer is hel leute en plezier, feeste en concert byna allo veertien dagen; en achter ieder concert, er is de eene of de andere beslagmaker ('k moeste zeggen verslagmnker), die uitkruipl om te boffen en te schryven leute! leute! gelyk men roept van op de wagens op de bruiloftdagen; maer men verslaet zyn geschreeuw zoo wel niet, omdat dat mannetje zoo schrikkclyk hooge geleerd is. Nu, wat er ook van al deze leute zy, het is zeker dat al diie feeslemannen content zvn. Van de andere zydc, de Poperinghenaers die de oude en goede mode volgen, en concerts houden met mate, op bekwa men tyd, zyn ook uitermate content en gelukkig. Wat wiltgy beter wenscben! Leute, leute en vivat Poperinghe! Wat dat dat is tegen den godsdienst zyn. De pliglen niet kwyten welke de godsdienst oplegt, en van zeden en gedrag geheel anders zyn als de deze die godvruchtig zyn; is dat tegen den godsdienst zyn? Bah neen 'tl Vriend zyn met al die den spot dryven mot don godsdienst, en die noch reputatie, noch religie, noch zeden meer hebben; is dat legen den gods^ dienst zyn? Babi neen 'tl Deel maken van al de sociëteiten die openllyk vegen den godsdienst zyn, of die in liet duikertje met een goddeloos inzigt ingerigt zyn, is dal legen den godsdienst zyn? Bah neen 't Slechte gazetten lezen die alle weken of alle da gen de heilige Kerk aenranden inbare geloofspunten, in bare dienaren en in hare leden; is dat tegen den godsdienst zvn? Bah neen'tl Zelve van 's uchtends tot 's avonds den zot hou den met al degene die den godsdienst prediken of uitoefenen, 't is te zeggen met al wat priester of katholiek is; is dat legen den godsdienst zyn? Bah neen 'l! En zoo is hel dat de liberalen tegen den godsdienst niet en zyn. De pastors zeggen dat wol en de bis schoppen en de Paus zeggen bel ook, maer al die menschen zyn gemist. O liberale valschheid! En als men ton nog peist dat dit volk nog durft klappen en schryven van regt en zeden, van godsdienst en geloof, van waerlieid en regtzinnigheidü WIlïlS* .\ieilHK. MILITIE KANTONS. AENDEEL.

HISTORISCHE KRANTEN

Nieuwsblad van Yperen en van het Arrondissement (1872-1912) | 1874 | | pagina 2