Fïactsclyii® t r y «1
Ten eersten den Oudenlen tweeden nog
den Ouden, en ten derden een ander fnca-
dellemagisier hebben H eerste blad van dc
Toekomst geschreven, en aep zyn ze alle
beide; de eerste, oude slimme aep, de ande
re een aeplrerling. Wat doen ze om bet
Nieuwsblud te beslryden? De eerste daegt
het Nieuwsblud uit om te antwoorden, cn
daerin aept by 't Nieuwsblad na, want 't is
lange dat 't Nieuwsblad hem uitgedaegd
heeft, en hy heeft allyd gevlugt; de andere
pakt ons artikel op de zeven hoofdzonden en
maekl er heele reken valscite beschuldigin
gen en laster van, legen al wal God, Kerk
en gcloove getrouw is cn dient, en alzoo'
toont hy zyne apemanieren. Nu eerst aen
den Ouden
De Ouden vraegt uitleg over den eed ncn
de Constitutie heden gedaen, cn den eed die
over tyd aen de fransche Constitutie door do
Kerk verboden was. Hy vraegt hoe nu goed
gekeurd wordt wal vroeger verboden was.
Hy vraegt nog hoe de Onfaelbaerheid
van den Paus, en de Onbevlekte Ont
vangenis, twee waorheden, die nu moe
ten gegeloofd worden om katholiek te zyn,
gectte nieuwigheden en zyn en, bygevolg,
geene vervalsching van de leering van Chris-
tils'?
Dat vraegt den Ouden, en hy hoopt dat
wy geene valsc/te en kwaedlrouwige belig-
tingen zullen trekken uit zyne redeneering!
Hoort, myn Ouden, wy aenveerden uwe
uitdaging, macr op gewooue conditiën: Gv
weet wel, van als gy uwe thesen verdedigde!
le Parys, dat, als men redeneeren wil, men
een punt leenegader moet voorstellen, en
duidclyk den staet der kwestie uiteendoen.
Zoo, wilt gy van den eed spreken, ziet hier
wal gy doen moei: «Eersten vooral den'
eed van heden en den eed van toen doen
kennen, en toogen tot hoeverre zy aen mal
kander gelyken, en ten tweeden, uiteendoen
hoe ze de H. Kerk goedgekeurd heeft. En
als gy getoogd hebt dat zy heide leenemael
overeenstemmen, en dat de II. Kerk de eene
afgekeurd en de andere goedgekeurd heeft,
dan zult gy mogen hesluiten dat er tegen-
strydigheid is!
Anders, al uwe woorden zyn ydele belas
tingen en geene redeneering, en zoo is alle
redeneering met u onmogelykDoch de
Heer heeft de volkeren geneesbaer gemaekt,
-en 't zou kunnen zyn dal den Ouden veran
dert en dal hy een keer onzen redelyken
voorstel aenveerdt. Hewel, doet hy het, wy
drukken geheel zyn these!... Maer loopt hy
weère weg... wy laten hem loopen en her
halen dat kwade trouw en valschheid elders
passen of op 't Nieuwsblad.
Voor wat de geloofspunten acngaet, wy
zyn verwonderd zulk een onverstand le vin
den hy den Ouden. Een jongen van zyne
eerste Communie kan henl op zyne vragen
antwoorden; doelt op de zelfde conditiën als
hierboven aenveerden wy den slryd...
'K en peize niet dat ik onredelyk of kwaed-
trouwig te werke ga. Dat en kan ik over
myn herte niel krygen, en 't is't geen my
meest zeer doet, le zien hoe men onnoozele
menschen op den dool helpt...
Voor 't geen 'l hovennateurlyke aengaet,
gy zegt, myn Ouden, dat wy uit de woor
den der Toekomst kwaedlrouwige gevolgen
getrokken hebben, cn de magister zegt dat
wy oenige woorden uil den volzin geknipt
hebben. Aen tt. myn Ouden, vraeg ik dal
gy zondl bewyzen waerin onze redeneering
slrydt en hoe wy kwade trouw geloogd
hebben: en aen den Magister zeg ik dat hy
liegt, want ziet ons nummer van over veer-
tien dacon, en cv zult er niet alleen geheel
uwen volzin vinden, maer den gehcelen
alinea. Dus uw zin wel ten oude was... 'K
vraeg het nu, myn Ouden, is het niet rede-
lyk wat ik Itier schryve?... Maer, eh ja!...
myn Oudengy zult den Ouden blyven!
Nu den Magister!... Maer 'l is te lang, k
zal 't ItemZondage brengen.
Boesinghe. De Toekomst van Zon-
dage is al verre, niel waer, van '1 begin?
Wy hebben geredeneerd en bewezen wat
er nu van was van al dat lawyl nopens de
zoogezegde eerroovery!... De correspondent
geeft het op, en 't is daermêc uil op dat punt!
Nu, op de schandelyke, en eerloozc, en
redelooze, en goddelooze, en schaemtelooze
correspondentie van Zondage en heb ik niet
le zeggen. Geen een Communard van Parys
noch geen een Mormon en zou het hen af
doen!... Foei!
Voor M. den Pastoren den Kapolacn, 'k
boude ray daeraen, zy zyn boven zulke aen -
randing en 'l schuim van die kruipdieren
geraekt lot de zoole van hunne schoen niet.
Nu, Hy mag schryven wat by wil, ons
volk, ons geloof, zullen wy verdedigen, 't
mag hem lief of leed zyn; Ity mag uitwalgen
wat by wil, dat en zal voor ons geen reden
zyn om te zwygen, by moet by bet weten
wal by doet. 'K zegge dit omdat er sommi
ge brave mensehen zyn die tneenen dal wy
zouden moeten zwygen om de eerloosbeden
onzer tegenstrevers te vermyden. Maer dat
en is ons gedacht niet; want 't is ons zwy
gen dat dikwyls de oorzaek is van bet verdo
len meniger goè ziele. Onze tegenslrevers
zeggen en schryven allyd voort, en de
valschheid, die alleen bel woord heeft,
dringt allengskens in en naaekt slagtoffers.
En daeroin zullen wy voort schryven en,
voor die braef is, de eerloosheden onzer te
genstrevers zelve zullen getuigen wat zy zyn
en wat zy willen, en zoo zullen zy en hun
ne leering afkeer en walg verwekken.
M. Arthur de Scbrevel, oud leerling van
het btsschoppelyk kollegie dezer stad, is
vice-recent benoemd in Y kollegie van deu
Paus, by de Hoogeschool van Leuven.
Men schryft ons uil West Nieuwkerke:
Zeker familie had, eenige maenden
geleden, eenen zuil op het graf van echtge
noot en vader doen plaetsen, en was nauwe-
lyks eenige dagen gesteld, toen eene misda
dige hand hem trachtte te vernielen. De zuil
hersteld zynde, hebben schenders, korts
geleden, de marmeren plaet beschadigd en
met geweld uitgebroken. Het is zeker
eene laffe en schandelyke daed de rust
der afgestorvenen te slooren en op gewyde
aerde, aenslagcn te bedryven, die niet weer-
dig is yan een mensch verre van een chris
tenen!... Schande!
Militairs; lastcsi.
Als de liberale drukpers spreekt over de
militaire lasten, dan is het gestadig om de
katholieken te beschuldigen en om de waer-
heid'lc verduiken. Zy heligt de katholieken
van ingebeelde dingen, maer laet de wezen
lijke feilen stille/eens ter zijde, omdal zy hel
werk van het liberalismus zyn. Wy dagen
de liberale gazetten uit hel volgende le we
derleggen:
1° Is hel waer of geen waer, dat dc jaer-
lyksche soldaten-ligting van 1000 mannen
door de liberhaters vermeerderd is'?
2" Is het waer of geen waer, dat ons leger
in vredestyd van 43,000 op 45,000 man
gehragl is?
3" Is het waer of geen waer, dat dc rui-
tery-regimenlen van hoven de 1000 peerden
en mannenwederom door de liberalen,
vermeerderd zyn?
4° ls het waer of geen waer, dat de oor
logs-budget door de liberalen van 5 milj0en
verhoogd is?
5° Is het waer of geen waer, dat (|e
plaetsvervanging voor den burger by,,
onmogelyk gemaekt is. door het geduri»
schryven van de liberale gazelten, da1
remplacanten niel krygelyk zyn en wal V(,0r
naluerlyk gevolg hooft de tegenwoordigj
hooge pryzen?
G" Eindelyk, is liet waer of geen waer
dat al die schoonc zaken en verhoogd^
der militaire lasten hel werk zyn van hg
tiberael ministerieals zy in meerderheid
warenen nu van het zevensle ministerie
dat elkeen genoeg kent?
Wleiaws»
Verledene week Zaterdagzalen in
Duilsclilnnd 500 priesters in 'l kot, vijf hou
derdzeg ik; neemt dacrby de honderden
en honderden kloosterlingen uil hun vader
land gebannen, en onder deze lactsie vele
die 't kruis van vaderlandsliefde droegen;
en gy zult verstaen, met ons, wat het ij
Vrjlieid voor alles en in alles, vryheii
van godsdienst, vrijheid vun geweten!als
het de liberalen roepen!
Over veertien dagen wierden er inj
groot Seminarie van Grenohel, onder ande
re, twee karthuizers priester gewyd. Een
van de twee was de russensche Baron (Yi
colaï, eenige jaren le vooren generael van
eene afdeeling in 't leger dat in Caucasie lag,
De Czar, als hy het edelmoedig hesluil
van zynen generael vernam, liet hem zynen
spyl kennen maer gaf hem de toelating! Dt
Baron is nu priester en beleeft het strenge
leven van discipel van St Bruno!... Nog een
die aen 't hovennateurlyke gelooft; goed
of.... dom dat hy is, volgens onze fynt
liberale Toekomst!
Lyk of het te voorzien was en lyk of il
Zondage als nakende voorzeid heb, zoois
hel gebeurd. Mgr Melchers is ook achter dt
grendels om te doen zien hoe vry men it
Duitschland is sedert dat men tiberael is.
In Brazilia heeft een tribunael Mg
Orlinda veroordeeld voor vier maenden
kot, omdat hy de franc-mucons niet goet
en keurde. Gy moet weten de vrymelselaer
zyn aen 'l bewind, en zy metsen gevange
nissen en casernes in plaeise van kloosters e
Kerken.
In Zwitserland, of heter uit Zwitsei
land, zyn der nu 101 zwtlsersche priester
uit hun vaderland gebannenal om de zelfd
reden van hierboven!... Gaet hel haest klac
genoeg zyn dat geheel de liberalery de vvt
reld wyd niel anders is of de Geest van
kwaed, van vervolging, in één woord, di
leugenaer en bedrieger was reeds in de
beginne!
Wat anders. Rochefort, Groussl
en nog eenige van datslacli, voorloopersi
mèeloopers der communarderie, zyn u
hunne hoeijen geraekt en op vrye voeten!.,
En communards die, hy verstek, ter doo
veroordeeld zyn, dienen voor atde dc cam
by 5en liberael Serrano m Spanje, never
duitsche en fransche officieren!... Wat gat
Moeder Morahté Publique nu zegger
als zy in onze liberale bladen den lof van di
liberale gasten zal lezen!... Niet, zeket
want zy heeft een leelyken duw gehad sc
dert dat de kweekeling der kanonnikke
van Doornyk, haer iieelt doen revoluli
maken en onder de wachte van Anspach
garde civieken gesteld!
Nog een ander liberale trek van de Mc
ralité Publique. Een .zekere gazette u
Frankryk, Progrès de CEsl» gelieelec
die zoo sterk is of zyn medesosie 't Progrt
d' Ypres, heeft willen den spot drvven rnf
de mirakels van Lourdes, cn daerom laclilt
het niet M. Arias, die nog allyd zyn
krijisvaorrlerslyci overbleef. Nu, als een yevaei' bel
land overkwam en de yraef eenen oproep deed,
deze wapengilden, dan landredders genoemd, pok
ken op waer de graef ben wilde en bleven er zoo
lang als hel de nood en de wil des graefs vereiscli-
ten Ten lyde van Gwyde liep men le wapen mol
zulk eenen yver en zulk eenn algemeenheid, dat
overal op bet land en in de werkwinkels bet werk
was opgeschorst, men kwam geen mnnnevolk tegen
op de velden, en desleden zelfs waren aen de zorg
der vrouwen toevertrouwd. Immers men rekent dat
1,200,000 mannen eens le samen op bel kamp van
Korlryk vereenigd waren. Z,>o loonden onze voor
ouders hunne getrouwiglieid aen vorsl en vaderland.
Evenlwel zy verdroegen geene slaverny, en Po
peringlie, by voorbeeld, die zyne kinders en zyn
bioed gaf len dienste van zynen graef, sto'nd nog
thans legen hem op, wanneer iiet er op aenkwam
zyne reglen en zyne vrylieid te doen gelden. Eone
oorkonde van 'l jaer 1280 bewysl dal een tribunael
ten dezen tyde te Poporinglie wierd opgericht om
<le opstandelingen van Ypor en Poporinglie naer
regt en wellen te kastyden. Te Ypor was immers
een groote opstand ontstaan tegen den graef; die
opsland is in de geschiedenis bekend onder den
naem van Koker ut le en geschiedde omiieni le
gelyk met eenen anderen opsland aen denwelken
men, te Brugge, den na'em van Moerlemay gaf.
Erne merkweerdige zaek is dat le Popei inglio de
liefde voor vorst, voor vaderland en vrvheid, mei
de liefde voor Kerk en godsdienst aliyd gepaerd
ging. Daervan hebben wy een klaer beluig gedu
rende den tyd waerwan wy spreken. Inderdaad in
hel. jaer 1290 wierden er te Pope.ringho twee nieu
we kerken, op de onkosten der stad gebouwd. 'T
zyn deze prachtige kerken die nu nog hestaen en
onder den naem van O. E. V. Kerk en Kerk van
Sint-Jan gekend zyn. De Bisschop van Morinie, die
de verdeeling in dry parochiën en de stichting van
twee nieuwe kerken (oeliet, schtyft in zynen brief
dat het volkte Poporinglie, zoo zeer aengegroeid
was dat de kerk van Sinte Bertens alleen ongenoeg
zaam was geworden en dat er priesters le kort wa
ren om den dienst volgens nood en bchooren te
doen. Zulke herinneringen zyn nuttig en heilzaem,
omdal zy ons nauwer en sterker verbinden met den
godsdienst en het geloof dat onze voorouders pleeg
den. God gave dat sleeds deze godsdienst onafge
scheiden van vaderlands en vryheidsliefde in Pope-
ringlie bleef heerschen, en dal nooit hel nieuwe
Poporinglie voor het oude daerover zou moeten
blozen.
w
tt
Langs dc Mandelbcke, Maart 1874.
lieer uitgever,
In uw nummer van den 28 Februari laatst dcel-
del gy eene aanteekening mede over het oud be
stuur van I'operinghe, verhopende, zoo gij zeidet,
dal dezelve door sommige lezers misschien met vol
doening zou overloopen worden. Zulks kon niet
missen; want ten huidigen dage zijn er menige
lezers, die le midden der verwarring van al die
moderne zaken, eens geern een uitstapje doen in de
verledene dagen onzer voorouders, bijzonderlijk als
liet medegedeelde een innig betrek heeft met de ge
boortestreek.
Met dat inzicht dan wensch ik eenigo aanteke
ningen te zien overnemen, welke ik onlangs bij
gevalle in de kerkpapieren van Emelghcm tegen
kwam, en die voor sommige lezers van I'operinghe
en Yper niet onwelkom zijn zullen.
In 'l begrnvingsregislei' van gemeld Emelghcm,
vind ik onder den jare 1778 liet volgende uit het
latyn vertaald:
Den 8 April 177Ö overleed alhier in liet pasto
rcel huis van Emelghcm Anna-Constamia, anders
zuster Victoria Vrambout, gebortig van I'operinghe,
Moeder-Overste van de Grauwe Zusters van het
Klooster van lseghem, voorzien van al de UB. Sa
cramenten der Kerk, oud 39 jaren, en is den 10
derzelfde maand mei mijne toestemming in haar
voormeld klooster begraven.
Is ondertekend: Jac. Ign. Slaessen, S.T.L.
Pastor van Emelghem.
liet ware de moeit weerd deze aantekening
nevens haren doopacl le doen in d'oude doopregis
ters van I'operinghe. Van zuster Victoria Vrambout
wordt nog gesproken in den Parochiehoek van
lseghem, door M. den Kanonik Tanghe, bladz. 234.
Ik heb niti kunnen achterhalen, door welke om
standigheid gemelde overste Vrambout in bet pas
torcel buis van Emelghem overleden is. Pastor
Btayo heelt zelfs te Lseghem in de kerkregisters
haren begravingsact niet ingeschreven, wnarscfiij-
nelijk omdat zij tot Itaar klooster behoorde, alwaar
men misschien eenen afzonderlijken doodboek on
derltield. Dat zij niet schielijk is overleden bewijst
de inhoud van haren honger opgegeven dood act;
allians moet het toevalliglijk geweest zijn, ingezien
de nabijheid van Emelghem en haar klooster t' Ise
ghem; overigens was het geenzins in eenen zooge
zegden vlngtetijd vermits haar lijk naar haar klooster
wierd overgedragen en iri hetzelve begraven. (Van
den Pastor Slaessen len naasten keer.)
1). V. D. li. {Vervolgt.)
■w wi' 'mm nmnnTfirrr^iTr^*^-kw—--
P
