scholen voornoemd en byzonderlyk voor hunne leerlingen, zonder eenige andere beschikking. Dat het zoo zy. Geschreven den eersten dag van 't begin van Moharem de heilige, de maenden openende van 'tjaer 12D 1 Zoo schryft, en spreekt en handelt een ■ongedoopte discipel van Mahomet tenopzig- te van de Broederscholen!... En eilaes, hier in Belgie, in Vlaenderen en in Yper, waer het al spreekt van Christus en zyne Kerk, men slaet aen en.... men sticht fricadelle- ■sc holen! Hoort gy den Heer niet vernieuwen: Wee tl, Corozain, wee 11, Betsaida! want indien in Tyrus en Sulon de wonderen geschied waren die in u zyn geschied, overal zouden zy. in hairen kleed en asch gezeten, hen bekeerd hebben. O ja, 't zal beter gaen, in den laelsten dag, met den Bey van Tunis, den ongedoopten, als met zoo menig gedoopten christen, die naer de Kerke niet hoort, de Kerke ver- smaedt, en zoo naer Christus niet hoort, Hein versmaedt, en versmaedt dengenenen die Hem gezonden heeft! Nog eens, God vergeve 't hun! C o 1* r es i» o n d e 111 i e ii 1* laetsclyke s t r y <1 Tv heb hel den Magister beloofd en van- dage zal by T hebben... Eerst zégt hy dal hy aen 7 bovennuleurlyke gelnufl, maer'k ga zyne eigene woorden geven omdat het klaer zon zyn, en geheel zynen volzin: Wij bekennen dat er bovennatuurlijke dingen beslaan en dat wijbij voorbeeld wat de zeven hoofdzonden betrefter na- tui)iu.uk zeer eenooudiylijk geloof aan hechten!... En op 't einde van zyne friea- delle schryft hy de volgende woorden: Wanneer er eens eenen tijd moest komen dat zij (dat zyn de priesters, kloosterlin- gen, katholieken, die hy zyne tegenslre- vers noemt) er niet tneer legen zondigen (dat is tegen de zeven hoofdzonden), ah! alsdan zouden wij gelooven aan het bovennatuurlijke! Lael een oogenhlik de andere bottigheden varen en let een keer op die tegenstrydig- heid: Wij gelooven aan 7 bovennatuur lijke en op 't laelste, Wij en gelooven er niet aan; want indien hy er aen geloof de hy zou geene conditie stellen. Hewel, weet die Magister wat dat hy zegt? 'K en peize 't niet, en daerom God vergeve 't hem; want hy is le eenvoudig om kwaed le willen, zoo een Magister!... En de Toe komstoch Heere, is dat een dingske!... Eene andere bemerking, om te zeggen dat hy aen 't bovennateurlyke gelooft, geeft hy tol voorbeeld: de zeven hoofdzonden!! Hoort ge 't lezers, de bovennatuurlijke zonden!... Hebt gy nog van zyn leven?... Is 't geen waer dat hy mist, de Magister der.... Fri- cadellen? Eene andere. Hebt gy nog gehoord daler iemand zondigt legende hoofdzon den?... Hewel, de Magister heeft dal nog ge hoord, en hy schryft het en hy doei liet drukken!! Maer, Magister, zondigen tegen een zonde, dat is zeker weldoen?... En gy beschuldigt ons van wel te doen!! Ah! de oolykaerd! En peist een keer dat hy preu$ci was lyk dertig als hy zyn stuk gep|ee?(j had!... God zal hel hem vergeven, wantL niet arme van geest is, maer van artne[1 geest!... Als de Toekomsttezers nu nog niet ver- licht en zyn, de duivel houdt de keerse! 'K zal den Ouden acht dagen geruj. laten in den uitkomen, otide rnenschen hebt ben ruste noodig! Gy ziet het, den Oude^ raesten rasiaent altyd van Jesuieten! Boesinglie. De correspondent der Toekomst was Zoutlage laetst wat properder of den Zondag te vooren; maer 'k geloove dat het lyd is voor 't manneke van hem sti|. le te houden, want met het spruiten vanj blad gaet zyn bloed naer T hoofd. Hyis woedend op de driebuizenen op den pas, tor en op den kapelaen!... Dat is ellendig pekkelbeenen!... Nu, laten, wy het bm ventje en laet ons komen op wal redt. nee ren. 'K heb over dry weken geantwoord op de vragen door den. correspondent der Tot komst godaen; maer myne antwoorde ei was niet t'ende, vandage nog een woordeij? of twee, en 't ventje en zal er niet opanl- woorden. Wie is het, vraegt de correspondent der Toekomstwie is het die alhier de twist et oneenigheid zaeit?... Daerop hebben wy gezeid en herhalet wy: De liberalen, in één woord gezeid,et in 't byzondere, dezen die onthouden lol dertig jaer achterna, dezen die wreed en lastig zyn, dezen van wie men zegt «'ten is niet goed in hun neuze te zitten, i Maer 'k moet nog een woord er by voegen: en 't was dat het nog dezen waren die, tui wrakereken iclemmcrs planten voor dn. molen van zynen gebeurom hem te pk gente tergen en zynen meulen dood li doen, en dat al omdat de man, vry dal hj is, vryelyk gestemd heeft volgen zy» go- weten! Hebt ge 't weg?... Eene andere vrage deed nog de corre; pondenl: Wie is het die zynen voorkeu geeft aen mannen die hel zoo weinig vet dienen? En hoe komt hel dat zyne keuze; zoo slecht bezield zyn?... 'T is hit; sprake van kandidaten! Als men Boesinglie een beetje kent, me1 staet verwonderd over de roekeloosheid i zulke vragen. Als men in de Gemeenterae eenen gast doet zetelen van wiendelibert len zelve zeggen dat het 7 onnoozelsl raedsltd is van 't land! Als men voor k didael aenveerdt, van wien geheel degf meenle zegt dat hy niaeriu den raedt zou moeten zyn om heele dagen ruziel hebben. Hewel, als men in zulk geval durft vfi gen: Hoe komt het dat zyne keuzen zo slecht bezield zyn? dat gaet verre van o« beschaemdheidü! Daer is 't dan; wie zyn de rustestoordef De liberalen. Wie zyn de wraekzuphlif De liberalen. Wie heeft er beginnen ae randen in de gazetten. De liberalen. heeft er onnoozele kandidaten en raedslt den gestelmd? De liberalen. Dat is bewezen en dat staet daer. Em correspondent, die zynen dontbiit tegen de driebuizen, is in den verloren ai beid en in eenen verachtelyken arbeid! Ook, zoolange hy zoo woedend en slorè vuil zal zyn, lyk of hy geweest is, zulk wy voortaen een enkel reke geven om doen zien lot hoeverre hy een steke lost Nog eene bemerking, correspondt> van de Toekomst, hoort het wel: De betw kingen zyn hier gemaekt van 't Nieuwst zelve!... En wal men zegge of niet, O voort zyne bemerkingskes maken. Poperingbe, 9 April 1874. Onder andere oorzaken welke wy aengeduid hebben als leidende tot het liberalismus heeft het Nieuwsblad, opgehaeld deze die al te lange of kromme vingers hebbende onregtveerdig goed be zitten waervan zy geene restitutie doen;» en ziet Cher Chou, op dit enkel zeggen, vraegt het woord voor een fait personnel', ja hy meent al met eens in de kamers te zyn sedert dat hy uit zyn kantoor wergejaegd is, en de onbeschofte bolligheid van ITère het logiekind nakpende, zou hy minister J. Malou zelve aenranden! Arme sul!... Het dokteurtje heeft moeite om te gelooven dat in de athenaeums en de communale kollegiën de kinderen opentlyk of bedekielyk slechte pogingen ingeboezemd worden, dat het voorbeeld van on- )i godsdienstige meesters hel kwaed in de jonge >i herten doet indringen;het kan nog min verslaen ei dat de ouders die zulke ongelukkige scholen voor hunne kinders zoeken, voor hunnen ouden dag >i eene zee van verdriet en den nagel voor hunne doodkist gefeed maken. De ondervinding zal het mannetje misschien moeten leeren; doch hel zyn .jrostelyke lessen die men in de school van de onder vinding ontvangt: zy kosten dikwyls vele bittere tranen.... Het dokteurtje kan 'l niet lyden noch verkroppen dat al de katholyk'en en byzonderlyk de priesters geene trouwe stellen in zekere liberale dokteurs en in sommige liberale notarissen. Hei is al de schuld ■van den Syllabus, roept het razend mannetje, wiens hersenpan heel ontschulteld is; maer, arme toch! ■weet gy wat de Syllabus is, hebt gy hem wel eens gelezen? Het is trouwens niet ongemeen onder de liberale schrvvelaers over zaken Ie handelen waer van zy hoegenaemd geene de minste kennis hebben: zoo spraken onlangs onze groote dagbladschryvers, jiaifienllyk in den Journal de Gandvari den wal- wisch van Jflnas; fabel, zeiden.ze, die verhaeld is in de 11. Schrifteer in den boek der veropenbaringen. Nu.alwie een beetje meer als zyn abc boeksken ge- leerd beeft weet dat de H. Joannes Evangelist ge leefd heeft en zynen boek van den Apocalypsis of veropeuïba-ring geschreven heeft by de 1000 jaren achter de wonderbare geschiedenis van Jonas die dry dagen lang in het lichaem van den walvisch zat vooraleer hy de Niniviters boetvcerdigheid ging prediken Om het onbaetzuchtig dokteurtje en zyne ligtge- loovige lezers-inlichtingen te geven zullen wy in korte woorden zeggeu wat de Syllabus is. In bet jaer 1864 zond Z. H. de Paus Pius IX eene encvclique of Bevelbrie! tot al de bisschoppen van de kriètene wereld ten einde ze te vermanen van hunne onderhoorigen te waerschuwen over de menigvuldige gevaten die het geloof en de zeden bedreigden ea tetzelver tvd om ze op te wekken door het gebed en goede werken die gevaren te be- 6(ryden en te overwinnen. By dezen brief voegde de II. Vader eene lyste of Syllabus van de byzonderste of gevaerlykste dwael - leeringen dié hedendaags meest verspreid zyn en de natuealykc zeden zoowel als het kristene geloof aenrandden. Nu onder due menigvuldige dwaellee- ringen en valsche voorstellingen welke het opper hoofd der II. Kerk doemde en afkeurde waren er verscheidene die betrek hadden op het liberalismus en socialismus, de twee groote ketlerven van onze «lagen. Ook als de Syllabus uitkwam was liet eene ongehoorde razerny in geheel de liberale en tadika- le drukpers; al de schry velaers, kleine en groote, riepen Barabas op den f'aus die zoo kloekmoedig de waerheid voorenhield en de valschheid schand vlekte nietlegenstaende al hel ydel geraes van vuile vodden van gazetten en het luidruchtig geschreeuw van loodzwaer geschrevene hoeken De koningen en keizers niet hunne ministers lieb- ben hunne magl en invloed gebruikt om die zalige leeringen tegen te houden en de stem van den Paus te verdooven; doch vruchteloos, Pius IX heeft vervolging en verdrukkingen uitgestaon liever, als de waerheid te verzwvgen; Hy is nu reeds vier jaren opgesloten In het Vatikaen en altyd doet hy de stem der waerheid klinken met eene kloekmoe digheid die zyne vyanden zelve moeten bewon deren. Onze liberalen vinden in de processiën en h'edé- vaerlen niets beters als schandelyke maskeraden. Zy moesten dit drukken in hunne Tue.kumst\ men heeft het genoeg gezien te Poperingbe in de laetsle hedevaerl als het liberael gespuis zoo smadelyk het IJoogweerdige onteerde op de Groote Markt, en de inwooners van Keninghelsl, Wesioutre, Watou, Ptoven, liousbrugge, Cromheke. Wesivleleren en andere omliggende parochiën van Poperingbe, waer de Syllabus aenveerd is, zullen die schandalen lang onthouden. Let er op, tllokieur: uwe vryheden zyn losbandigheden waerover gy op zekere dagen zelve beschaemd moet staen Men schryft uit Watou 29 Maerte Een deerlyk ongeluk is alhier op Puimenzondag gebeurd. De commissaris van policie van Poperin ghe, in een snel rytuig door eenen forschen looper met vier en behendigheid voortgetrokken, was op toer..., achter de dieven en moordenaers. 'T zy hy ievers eenen kwneddoener in het oog hield, 't zy hy in eene geestverhystering verslonden was; voor een oogenhlik, verloos hy de aendacbl op zynen draver, met hel ongelukkig gevolg dal een kleen kind onder de wielen van zyn rvtuig gerochtte. Het kind was redelvk straf gekwetst; maer vlaemsch geluk het had hel leven niet verloren; dank aen de ervarenheid van den policie-coininissaris. Van al anderen ware liet mors dood gereden geweest. Wv weten niet juist of het kind nu in beleren staet verkeert. Men schryft ons uit Watou: De opening van de schoone vergaderingen der handboogschutters heeft reeds onze oude gilde van St-Sehastien bezig gehouden. Zy komt hare eerste jaerlyksche schieting vast te stellen op Zondag 3 Mei aenstaende, dag der ker mis, op de volgende voorwaerden: Er zullen vyf eerepryzen zyn: Voor den N° 1eene zilveren kofïykan, ter weer de van 140 fr., in gelde, IV. 120 00 2° Een zilveren soepelepel 70 00 3° Een idem 70 00 4° Zilveren lepel en vork 36 00 3° Een idem 35 00 Een zilveren eermetael voor het grootste getal. 15 00 Te samen fr. 365 00 De inleg is vastgesteld op 10 franks; voor eiken kleinen afgeschoten vogel betaelt men 8 fr. terug. Een gulherlig onTliael verwacht al de liefhebbers. Langs de Mandelbeke. Vervolg. Die Pastor Slaessen, die hierboven den act omferlee- kende, was een geleerde Yperling, die van uwe stadsgenooten verdient nader gekend te zijn. Hij wierd geboren te Yper, op St Maartens parochie, den 8 Januari 1733, en was zone van Pieter-Fran- cies, uit zijn eerste huwelijk met Maria-Francisca Hardy. Licentiaat in de H. Godsgelesrdheid bij de Universiteit van Leuven, en Primus in de Univer siteit van Douway zijnde, bekwam hij in den ouderdom van 28 jaren de pastorij van Einelghem (in dien tijd eene der rijkste in inkoomsten) van welke hij bezit nam den 25 Februari 1761. De traditie vermeldt dat hij te Emclghem op 't onver wachte toekwam, zijne benoemingsbrieven aan de kerkdeure plakte, en zei: 'k ben hier Pastor. De schoone en welluidende klok die hij in 'l eerste jaar van zijn herderschap deed gieten, beslaat nog (en dage van heden. Na deze parochie omtrent de 52 jaren lang, kloekelijk en wijselijk, met groot levensgevaar tijdens het fransch schrikbewind, bestierd te hebben, overleed bij aldaar den 5 November 1812, oud zijnde bij dé 80 jaren. Heuschoort grafgesteente, welk in den vrouwen choor der kerk van Einelghem zijne gedachtenis bewaart, vermeldt onder andere dat zijn vadot Pieter Francies drijtnaal getrouwd geweest had, 1" met Maria-Francisca Hardy, 2" met Maria Ca- iharina Lievens, 3° met Isahelle-Joanna-1'rancisca Claeys. Indien ik goed geheugen heb moei er tegenwoordig op liet kerkhof van St Jan, hij per, nog een grafzerk van de familie Slaessen bestaan. Pastor Slaessen had eenen broeder, PieterT rancies, Licentiaat in de Rechten, die ten jure 1794 te te Yper overleden is. Als men over eenige jaren in de kerk van Emel- ghem den grafzerk van Pastor Slaessen verplaetsl heeft, bemerkte men dat de keerzijde het graf schrift droeg van eenen der oude Pastors van St- Kicquiers. Waarschijnelijk was dit stuk, uit d'af- gehtoken kerk van St-Ilicquiers, gevallen in d'lianden van den Yperschen steenhouwer welk op dén rugge liet nieuw grafschrift van Pastor Staessen gebeiteld heeft. 'T is. spijtig dat- men liet opschrift der keet zijde niet letterlijk overgenomen hebbe. 'T moet een .-choon zerk geweest zijn, want men heeft het hoofd met den schoonen gebeilelden kelk afgezaagd, om te kunnen dienen voor het nieuw grafschrift van Pastor Slaessen. Was 't eerste van mijnen brief voor uwe pope- ringselie lezers, mijn laatste is ook om te eindigen, een woord voor Poperinghe. Pastor Jacobus - Ignatius Staessen voornoemd wierd te Emelghem opgevolgd door den Eerw. Heer Jacobus-Carolus Victoordie er overleed den 0 Februari 1815, in den ouderdom Van 52 jaren, na een herderschap van 26 maenden. Zijn grafzerk achter in den vrouwenclioor der kerk van Emel gliem, vermeldt dal hij gebortig was van Poperin ghe, zone zijnde van d'heer Jan Francies bij jouf frouw Francisca-Josepha Suinnewyn, dat hij voor tijds Monik was in de vermaarde abtdij van Loo, en na de heropening der kerken onderpastor te Leysele, en dan te Vlamerlinghe, tot dat hij in 1812 Pastor van Emelghem wierd. Zijn er onder uwe lezers, Heer Uitgever, die in mijne opzoekingen eenigen smaak vinden, 'k zal mij voor mijne moeite voldaan achten. Aanveerd, enz. D. V.D. II.

HISTORISCHE KRANTEN

Nieuwsblad van Yperen en van het Arrondissement (1872-1912) | 1874 | | pagina 2