zyn en hoe er gewrocht wordt om ze te
vetten... Maer!... 't en gaet niet. 'Tging
beter met den beulerpol der Lamotjes, is 't
geen waer, mannen van de wel?
Men zegt dat Juffrouw van de Frica-
delleschole het 'moe is en weêre naer Gent
gaet. 'T merische en wist zeker niet waer ze
geland was.'K weet wonder of zy niet
en gaen moeten doen Ivk te Luik, naer Fon-
lainas'k wil zeggen naer Galtischolengaen
om meesteressen.
'K weel wonder wanneer er zal restitu
tie gedaen zyn van al dat er in 't Lamolle-
kloosler aengeslegen was, niet alleen zonder
regi, maer legen de wet.
'T is toch aigelyk een schande een
mensch tegen zyne christene consciëntie te
doen handelen door geld of geweld! En 't
zyn liberalen, die zoo roepen van vryheden,
links en regis, die de katholieken niet toe en
laten hunne consciëntie te volgen!...
2° Stryd. Den Oudenverleden
weke, heeft zyn beste gedaen en gerede
neerd, weè!... Het katholiek ministerie,
noch de katholieken, noch hel katholiek on-
derwys, noch 't Nieuwsblad in 'l byzonder en
zullen er van opstaen. 'T is waer,den Ouden?n
is van dezen keef niet geheel veranlwoordelyk.
zyn scriba ofle scbryver heeft zyne gedach
ten in wat kortere phrasen geduwd en zoo
misschien wat verminkt. Maer toch, de
grond blyft dezelfde.
Den Ouden doel schryven dat de Toe
komst den godsdienst niet beslrydl, 't en is
niet anders dan de geestelykheid, die hy
Jesuitery noemt. Kan men bclachelyker
zyn? Men zegt dat men den.godsdienst niet
beslrydl, en men geefi uit voor eene denge-
nieisbende al dezen die gelast zyn en voor
phgt hebben te onderwezen al wat den
godsdienst aengaet. Maer een godsdienst,
die niet anders als deugenioien heeft, wat
voor een godsdienst is dat? Kan dat wel een
godsdienst zyn? Kan een godsdienst in le
ven blyven zonder dienaers?... En als al de
dienaers verwezen zyn, en al die gezag voe
ren van kante zyn, moei naluerlyk die gods
dienst niet verloren zyn? Hewel! myn Ou
den, lwyfelt gy nooit een beetje aen uw
eigen, als gy zoo eene onnoozelheid voor de
pinne brengt... Maer gy peist zeker: een
dwaes vindt altyd dwazer die hem geloo-
ven, en zoo zyl gy gerust.
Den Ouden beslrydl de geestelvkheid om
dat zy alles willen bcheerschen, omdat zy
met politieke bemoeid zyn, omdat zy haet
en tweedragt zaeijen, omdat zy de voor
schriften van 't Evangelie niet volgen. 'T
is nieuws he!... O, myn Ouden't is versle
ten, meer of dat gy 'l zelve zy t.
'T is precies al wat de afgevallene christe
nen, al de apostaten van over duizend jaren
zingen en herzingen, 't is de tale van alwie
opslaet tegen zvrie geeslelyke Overheid.
Maer hoe dom, hoe dom, en nogthans hoe
gemeeneen is die rymram niet?
T is moeijclyk om daerop te antwoorden
in één keer. Alles bcheerschen wil de gees
telykheid! Dat is al gemakkelyk gezeid, maer
dal de geestelykheid niet alles beheerschen
wil en builen liaer vak niet en gaet, is even
zoo gemakkelyk. Doch wat is de waerheid?.
Om dat te zoeken en te vinden, myn Ouden
'l ware noodig van eenige puntjes te bepa
len, en dan zouden wy kunnen spreken.
'K zeg ik dat de liberalery de oorzaek is van
alle kwaed. alle dwingelandy, alle misslag:
ja, van Lucifer af en zyne engelen, die Adam
en Eva bekoorden, tot den laelsten liberael van
vandage, let er op, of het geen opstand en
is tegen God en zyn eigen als God willen
maken? In plaets dat de geest ely kheid
met de politieke bemoeid is, 't is de libera
lery die de politieke bezigt om de Kerk te
onderdrukken. Zie Bismark, Carteret, Vic
tor, enz., enz.; in plaets dat de geestelyk
heid twist en tweedragt zaeil, ziet eens waer
wanorde is en onrusle lenzv waer de libe
ralery t'huis behoort. Voor dal er liberalen
waren in menige onzer gemeenten, waer er
nu oorlog is, was er ruste, vrede en over-
eenkomste.
Fonlainas en zyne freule liggen zwaer-
der nog op de mage van den Oudenen hy
en weet geen ander spit als van Broederkens
te spreken. T is een kale verdediging. 'T is
lyk te zeggen: Gy zyl zelve eenen jongens
kouten ook alzoo.
Weel-je, myn Ouden, wat verschil er is
tusschen Fontainas, die eene speelvoyagie-
is gaen doen, en Hyacinlhus? Hier is 't:
't is dal Fonlainas en zyn stukske liberael
handelen en liberael reizen, en hunne libera
le consciëntie en zal hun niets verwvten en
hy zal daerdoor geen katholiek worden; ter-
wyl dat Hyacinthus dry keeren apostac! is,
en zyne beloften, zynen eed en zyn geloof
heeft overtreden en zyne consciëntie be-
zwaerd en, ja, dat hy regtuil liberael wierd!
Is 't geen waer, misschien, dat hy den
liberalen pastor speelt te Geneven? Vat-
je't?
Nog eenige puntjes voor ten naesten keer,
't ware te lang in een keer.
Boesinghe. Leelyk mis is de cor
respondent der Toekomstals hy zegt dal 't
Nieuwsblad razende is. Razerny immers
logeert elders, en gezellin is ze van deze, die
a propos van eene gaeiperse blasphemeeren
en zedeloosheden uitwalgen, en verwylcn
lyk een visehwyf. Immers waerom in spot-
terslale van den H. Geest spreken, tenzy uit
razerny, waerom mirakel en paddekruid te
gare mengelen, 't en zy uit razerny; waerom
briesschen tegen den pastor als gy 't
Nieuwsblad zoudt moeten aenranden,'t en
zy uit razerny! Waerom schelden en ver
wvten, van twist en tweedragt ie zaeijen,
als er u zoo duidelyk geloogd wierd waer
ze zaten de ruizemakers en twistzoekers, 'l
en zy uit razerny!...
Ziet gy de razerny, waer ze nestelt?...
Ja in alle anlwdo'rde op onze gegronde re
dens wal kunt gy anders als woeden en
briesschen en spotten?
En is 't ook niet uil razerny dat gy ons
niet verslaen hebt?
Immers uwe eerste woord van Zondage is
eene valschheid: De canaille van Boesin
ghe vraagt de ontbinding stelt gy in onzen
mond; en dat en is nooit in ons gedacht ge
komen verre van hel te zeggen. Ja 't is juist
het tegenstrydig dat wy zeiden: Het te
verwonderen en te beklagen dal mannen
van deftige familie, hunne eigenweerde en
hunne afkomst vergelen, orn werktuig te
zyn van anderen, en te roepen lyk de ca
naille van Brussel: ontbinding! Tot daer leidt
de liberalery! Zeiden wy en dat zeggen
wy nog.vergelylu het eens met 't uwe. De
canaille zegt gy, mannen van deftige fa-
miliëQ zeggen wy!
En ja, mogt hy hel verslaen, dien het
aengaet, hoe lage rnen daelt als men blind
werktuig wordt van de liberalery. Nog def
tigheid genoeg is er in zyn bloei orn weer
te keeren en geen het minste deel te willen
hebben met die ontbindings klvke.en hem te
houden zyner familieenzynse'igen weerdig..
Maer men verblindt hem, en hy en weet
niet wat er laeg en verzonken is in dien mep
van «ontbinding!..» En 't wastSm hem dit ie
doen verslaen dat wy de communarderie
van Parys en de canaille van Brussel op-
haelden.
De correspondent spreekt van 't regt dat er
is de ontbinding te vragen. De verpek-
kelde en is juist geenen doktor in regten, en
nieltegonstaende de heldendaden van voor
en tot zyn zestien jaren hem ridder gemaekl
hebben van gulden Vliesmen mag regt-
zinnig zyne regtsgeleerdheidbetwisten. Dus,
heer Ridder, dat in geheel het reglement
der gilde geen een artikel en is, die iemand
dit regt geeft. Die er wil uilgaen kan mits
te betalen, als hy eerlyk wil zyn, maer
verders niet, dal is de waerheid.
'T is nog een puntje, en 't raekt iets dat
over zeven jaren gebeurd is. De ridder van
't gulden Vlies spreekt van een sermoen door
den heer pastor gedaen tegen de gilde, die
van de katholieken in stand gehouden is.
Ten eersten, 't is belachelyk van in eene
zake van heden uit te komen met wat er
over zeven jaer gebeurd is, en die aen mal
kander niet en doen. Dat toogt hoeverre gy
gespeeld zyt, heer ridder.
Ten tweeden, hoe men eene gilde, diehare
byeenkomsten verandert in nachtbalen en
danspartyen durende tot rond den nuchten,
waer men danst en woelt binst dat het H.
Sacrament passeert, zonder dat men van iets
hoort, die gilde is af te keuren, en wel heeft
de herder gedaen dit tegen te komen; 't
was zyne pligj; en hy heeft verslaen ge
weest, geen eene vrouwe meer en heeft
willen die vergaderingen bywoonen.
Maer nu dal die gilde wel is, en eerlyk
verzet verschaft, niemand en kan er tegen
zyn, integendeel eerlyk verzet is aen te
pryzen, en daerom wil ze alwie treffelyk en
eerlyk is bewaren. Want rochten de ontbin-
ders waer zy willen komen, 'l ware voorze
ker om eene andere te hebben op hunne
leest geschoeid!... Immers aerdig is't dat
bet nu juist past orn de ontbinding te vragen
en dal men voor reden uilhaelt 't sermoen
van over zeven jaer!Ja maer, T is nu
dat er eeneniéuwe herberg gebouwd wordt!
en 't is zeker wel. daer do reden der ont
binding?...
'T ware te lang; maer'k heb nog al iets
op de gaeiperse! Tol Zondage dan.
Poperinghe. Leven met katholieke
centen.Oindatergezeid wierd dal zulke of
zulke liberale kerel niet verdiende met ka
tholieke centen to leven, Doctor zedemeester
als definitor van het Convent der liberalery,
bcslaen'de uit een nieuw romantiekaclitig
getrouwde, een kunstige cyfïeraer, vroeger
geëedigde cyfferaer, met zyn poetser, en
een... dien men niet noemen mag in geen
(ale, als president; de definitorzeg ik, komt
met een text van T Evangelie voor den dag,
en hy zegt: Wanneer u iemand een. slag
geeft op de reglere kaek. biedt hem uwe
andere aen. Dus, die heeft durven zeggen
dat zulke of zulke een nietweerd is met
katholieke centen te leven, handelt tegen 't
Evangelie en puriodieerl het. Anathema sit.
Hy weze veroordeeld!
Maer, definitor, als er iemand u eene
hofstede afdoet uil dommigheid, moet gy
hem eene tweede geven? Als er iemand de
schuld is van 't verderf eens zoons, moet
hy een tweede gejond worden? Als iemand
zyne moeder wil leed doen, moet gy hem
een mes in de hand stellen om haer te ver
moorden. Is dat uwe uitlegging, definitor,
gy zyl leelyk mis!... Zoekt een keer of gy
heter zult lukken met de volgende teksten:
Die naer de Kerk niet hoort, moet voor 11 als
heiden en tollenaer zyn! Aen zulken en
moet gy geen goèn dagzeggen.» «Die be
dorven is moet afgesneden worden, want
hy zou geheel de menigte bederven.»«Is 't
noodig dat ik kom met de roede? vroeg St-
Paulusaen dezen die hunne katholieke plig-
ten miskenden, enz. Daer zyn der teksten
waeruit gy verslaen kunt hoe een katholiek
zeggen mag en moet in eeniger wyze dat
de liberalen met katholieke centen niet en
moeten leven, Vat-je 't?
Voor 't overige, de nateurlyke mensch-
lievendheid en ehristelyke verdraëgzaem-
heid waerop gy u pryst, als men zyn
zeiven pryst, m'is geprezen als men wil,
wilt gy ze kennen?...
Een mensch die drinkgeld geeft aen bra
ve menseben en later ze-aenklaegt en doet
verhuizen omdat zy het ontvangen hebben,
die toogt eene menschlievendheid lyk een
hond!— Pardon voor 't woord, 'k en ken
geen beter.
Wat verder spreekt de poperingsche
Toekomstschryvev dat de kashouder van
Sinte-Pieler, te Hoornen, gevlugt is tnci
1)00,000 fr.hy weet het van de NottveU
lisle. Wat voor Nou vel I iste is dat?... |s 'tt|e
die van Fonlainas, misschien?... Doch, in
alle geval is 't eene mis, 'l is de oude mede.
schryver van den correspondent, te weten
den aposlaet Opsomer, die 't gat uit is niet
10,000 fr. Hy is waersehynelyk naer Loy.
sons gaen kyken in Zwitserland!... Voelt-ge'
't, filosoof, wal voor cade's mot u de slor
dige Toekomst bekladden?Eerlyk,niet waer?
Is 't nu niet waer dat de Toekomst de speek-
bak is van alle slach van apostaten?... z0o
een blad en zou nooi^ de handen moeten
vuil maken, 'k en zeg niet van eene ehriste
lyke dochter, maer van geèn een treffelyk
man!
'K en spreke van al de spolternyen niet
met Paus en Bisschoppen, met bedevaerten
en al wat chrislelyk en godsdienstig is! Eik
endeen weel dal de correspondent zoo reli-
gieloos is als een hond zieleloos.
De gekwetsten der spaensche legers heb
ben byzonderlyk banden noodig.
Al de persoonen die er voor de ongeluk
kige slagtoffers van den wreedslen aller oor
logen beschikken, kunnen hunne offrandeti
toezenden, te Yperen, by MM. Slruye en
hy M. Biebuyck.
De ontvang eye giften zullen onder de.
gekwetsten der twee kampen verdeeld 'wor
den.
Politieke va»» ESaarogsa.
Van langs om meer ziet men dat Pruissen
mei eene slechte ooge op Frankryk ziet, en
byzonderlyk eiken keer dat hel tewegeis
eene politieke te volgen die hel op zyn o»;
den voet zou stellen, Frankryk en maggeene
de minste genegendheid loonen voor Pius
IX, die nogthans de geeslelyke Vader is van
de katholieke Franschen; Frankryk en mag
niet roeren noch een woord zeggen dat te
gen Bismark is, of Pruissen speelt open
loogt zyne tanden. Amim, pruissensehe ge
zant te Parys, is in stokke met Bismark, en
deze weke eenige fransche dagbladen hiel
den 't met Arnim, en, regtuil, Bismark's
gazette dreigt. Eu zoo barsch Pruissen is
voor Frankryk, zoo vleijend en streelend is
het voor Rusland. De keizer Alexander is te
genwoordig in Berlyn, en wat men al doet,
wat men al zegt om den Czar te behagen, 't
en is niet geloofelyk en 't is kleine. Daer-
uit al ziet men hoe de vrede aen een draed-
je hangt. En ook 't en kan niet anders,-
onthoudt het, zoolang Pins IX zal gevangen
zitten, 't zal altyd onruste en ongeinakkèlyk-
heid zyn de wereld wyd.
Ondertusschen blyft Zyne Heiligheid vol
betrouwen en hope in hel toekomende, en
tegen Bismark's vervolging en werking en
heeft hy niets anders dan zyn betrouwen en
hope in den Heere. Van geen gouvernemeo-.
ten en moeten wy verlossing verwachten,
T is van boven dat ze komen moei; en zy
zal komen overvloedig en ryk, is'tdaiwy
voort bidden, zegt Hy.
BSeJgie.
De Kamers zyn veranderd in eene kies-
vergadering, waer Frére, Bara, enz., hun
eigen voorstellen als ministers. En dat is
zoo gezeid eene pleiting over de politieke.
Moest gy Ba ra's redevoering lezen, gy zoudt
er van 't begin lot 't einde een gevolg zie"
vod artikels der liberale ga zet ten, en stout
lyk een rave, zooals hy is, hy en wykt voor
niet. En hy zegt, en hy bevestigt rypecB
groene, lyk of eene Toekomst zou doen. D,lt
is ellendig voor ecu mensch die minister 'f
CJ
