keld. dieBismark, van de Voorzienigheid,
hoewel hy de man der Voorzienigheid is!
nog volgens den Ouden. Den Ouden zegt
dat, want in vier-en-tachentig jaer heeft hy
vele mannen van de "Voorzienigheid gekend:
deeene waren den troost en de weelde van
de natiën, en de andere, de geesel of de
roede! Wat zou Bismark zyn, die lydt en
ziek is?... is hy een engel of eene roede der
Voorzienigheid, 't is te zeggen een gewezen
engef? 'k laet het te raden!
Garde-Civiek. Ja 't, Zondage laelst,
hoe wankelbaer ook 't weére was en hoe
snerp de noordewind blies, 't was exercitie
en inspectie der Burgerwachten. Uitgesteld
en kon het niet meer, want de Majoor zelve
zou wel zyne commande vergeten en in één
tyd van arme sur Cépaule droile tot aen
place repos doen. En ook, dal de Pruissen-
sche een keer kwamen dan!
Dus, rond negen uren, al de burgerwach
ten, met en zonder galons zilver of goud, ze
stonden daer op de Koeimarkl, elk rond zyn
vaemje. 'T geroffel der trommels en de trom
petter der halve battery, die aux chatnps
blaesde, gaven 't sein dat de Majoor aen-
<kwam.
Inderdaed, hy slapie statig voort op zyrd
tpeerd gezetenzou Engel schryven; en, pa
ndoerende op zyn peerd, zyn by manie-
re van spreken, eh ja! gaf hy een oogslag
op de gelederen, en 't was par file d droile
of dgauche, regie naer de Groote Markt!...
Daer stonden ze, de garde-civieken, bran
dende van vaderlandsliefde, fier in hunne
houding en dapper van uilzigl, dweers door
negen misse, hooye misse, en ja, elf en half
misse!Da! zy maeren komen vari Pruissen!...
Die stonden te kyken, hankeidenü.
Opent de gelederen! wierd er hevolen, en
het oogensehouw begon. De Majoor, altyd
statig voortstappend, op zyn peerd gezeten.
De heeste ('k wil zeggen 't peerd) en gebaer-
de nooit dat de hoogmisse klopte, de Pom
piers speelden al hunne deuntjes uit, en, vol
zclfsgenoegen en innige voldoening, slaekte
de Majoor een glimlach!
Sluit de gelederen, klonk het over de
Markt! En zy kwamen, al de nieuwe over
heden, voor 't leger, ('k wil zeggen de
burgerwacht in slagorde,) om van hunne
onderzaten herkend te worden! Nu, beter
late of nooit!
Eerst de kapitein, en 't was luitenanten,
onderluiteuanten,onderofficieren, kaporaels,
en wachten, daer zyn uwe kapiteins, en
gehoorzaemheid aen al wat zy gebieden
zullen! De Brahanconne weêrklonk over
de Markt en V hemelland met den slaenden
Ferdinand, zy kroonhalsden. De eene voel
de achter zyn kane, en den anderen, zyn
kin langde!...
Voorts was het de beurt van den luite
nant-kwartiermeesterhy ook kwam voor
de pinne, en, Majoor en kapiteins, 't was al
vergelen! Zoo stond hy vof prael en pracht
onder de witte pluim die zyn magtigen
schedel bedekte en boven dat uitstekende
vernuft wèpperde en tot eerbied wekte! Ja,
"k zeg het zonder lachen, 't was eene dood-
sehe stilte als de donderende slem van den
Majoor in 't fransch uitriep: Ozzefer-luite-
nanlen, onderofficieren, kaporaels en wach
ten, daer is de luitenant-kwartiermeester, en
al onder hem! en ton obéira a lout ce c/iiil
commandera, en de tar ra ta la van de
Brahanconne lunderde in de lucht!... Hoe
hy praelde, hoe hy pronkte, hoe 'l goud
van zynen bril glinsterde en de pommade
van zynen imperiael! incredibile memorata
est, 't en is niet zeggelyk!... En hoe trok hy
achter zynen stok om tesalueeren aen zynen
Majoor,en't was zyn degen dien hy vastnam,
slinks weg maertoeh!.. he ja, van aeridoe-
ning en weinig gewoonte en wist hy niet
waer ermee blinden!... Maer toch fiks d'«-
plomb, hy blonk van verwaendheid en
zelfsvoldoening, en al de wachten zongen
legelyk, binnens monds:
Hy gevoelde 't, de kwartiermeester,, 't
effekl dat hy teweeg bragt, en, opgetogen,
stond hy voor de Hamburgsche, die hetn die
glorieryke toekomst voorspeld had!
Is het toch geloovelyk, peisde hy, ik,
vreemdeling van Yper, eerst drukker van
Lieve-Vrouweheeldekens van Saletle, later
artiste, verder commandeur van 't orde der
Vlaemsche Sterre, ton opsteller ten deele en
uilgever van 'l Baraickekieken, bescherme
ling van den Ouden, confident van den
kleinzoon van grootvader, enz., enz., enz.,
en nu! nu! in eenen wip van sergent-majoor
tot luitenant-kwartiermeester gesprongen!
Zie: myn zilveren ceinturbn, myn witte
pluim!... En dat in de plaetse van een def-
tigen Yperling, sedert zoolang eenparig ge
kozen! Ik in zyne plaets!... O Hamburg
sche!... en ik ben dat al geworden, en myn
herte kan dat uilslacn! De Hamburgsche zy
gezegend!... Anders...
Waerlyk, men zag hem zwollen en krop
pen! Een geluk dat het l'einde geraekte en
dat de Brahanconne plat gespeeld wierd....
voor hem!...
Eindelyk begon dc défilé. Dc luitenant-
kwartiermeester, in bedwelming nog, met
eenen regtsoirikeer stond aen don linker
kant, en 'l zilver en 't goud gaven eenen
weèrglans in de lucht, juist lyk by de ha
ringvangst!... 'T peerd van den Majoor
deinsde en regtte zyneooren!
Alle oogen waren op hem gevestigd en 't
licht van de Sterre liet al 't ander in 't duis
ter! Eenige vreesden dat hy over zyn degen
gingen vallen, lyk den anderen keer over
zynen savel; en, zoo gezwollen van hoog
moed en pretentie 't ging een ongeluk ge
beuren! waerachtig hy spleet!....
Wat een verschil! Held van de Cour de
Bruxclles, held van den vierpot, held van de
buitencyffering uit de Sterre! Maer nu de
held der burgerwacht, en van al de kwar
tiermeesters van 't land! Ja, 't is zeker:
Fricadellenieuws. Zy waren nog
een keer op hunnen post, defricadellen,
Zondage, en nog een keer te wege om bou
tjes. Maer zy hebben 't niet gerischierd; want
de Lamoijes waren omrfngd en bewaekt,
door geen policien dat zyn de fricadelle-
bewakers! maer van eene menigte ouders
der Lamoltekinders, die geenszins van zin
scheenen hunne kinders te laten uiljouwen
en begekken of stooren... door dat frica-
de lier as!
Nog een moertje. Hoeveel wint ge
met't kussen voor nieten, de boutjes voor
nieten, 't garen voor nieten! hoeveel wint
gy? Zestien centiemen daegs! Zestien
centiemen!! kweekt ze daermêe, met zestien
centiemen! en laet ze vollaerds eten op O,
H. Hemelvaerl!...
Sterre. De Vlaemsche Sterre heeft
nog een keer leute gehad. 'T schynt dat het
de feestdag was van haren Engel, en dat
nien dien Engel besteken heeft met twee
zilveren lepels. Om ryspap te eten, ze
ker?
By de aenkomst van den Engel, in de
zael, zegt de Toekomst, wenschte de magis
ter-souffleur-onder-voorzitter hem welle-
kom. Arthur begon te weiden (weiden in
eene zael daten is toch maer vies, had bet
nog in eenen meerseh geweest waer men
gcmcenelyk zulke leeuwen laet weiden) en
het eene discours volgde op 'l andere, en
men zei en men zwoer dat Engel een Engel
van liefde was, een Engel van verstand, van
welsprekendheid, van zelfopoffering; een
moedige Engel, eern ondernemend Engel,
vol hoogmoed en.... zeker ook vol pretentie!
("Zulke engels gelykera welhaest aen duivels,
hé?)
De Entrel. diep getroffen, (tot aen zyne
teen, zeker?) bedankte in eene ongezochte
tael, ('l was zeker cfe tael die wy hem ken
nen en die dien Engel eigen is?) en beloofde
dat hy de Sterre zou bystaen en verheffen
tot in den zevenden hemel, maer dat zulks
iremakkelyk gaen zou, daer al de leden een
duwtje gingen meehelpen; en dat zy van
daer hare stralen op Yperen zou nederschié-
len. Alsdan nam Engel de twee zilveren le
pels en riep uit: Dit is de schoonste dag van
myn leven! Baes, vult de stoopen! en gy,
Sterrelingen, wel mag het u bekomen! Ver-
verscht maer uwen lever!...
Donderdag, Ons Heere Hemelvaeéldag,
deed de Engel zyne Sterrelingen dansen. Ter
dezer gelegenheid was de zael in eenen
bosch herschapen. Weet gy waerom?
Dat was om hen te laten weiden die geen
lust tot dansen hadden. En springen, drin
ken en zingen zullen altyd 't doel der Slerre-
hngen blyven, daerïn zullen zy krachten
putten om van dezen zomer naer den prys-
kamp van Brussel te gaen.
Leve de vreugd! zegt Engel, en vivat
Brussel!... De boer zal 'tal betalen en groot
moeder ook... Als het maer op verlichting
aenkomt!...
Boesinghe. Dus, ons proces is ge
wonnen. De Correspondent-Ridder is t'en-
den zyn latyn en hy gekt!., nateurlyk met
Pastor en kerkbedienden; en hield hy hem
nog tevreden daermêe, maer hy spot met
O.-L.-Vrouwe van Lourdes, met liet gebed,
enz., en dat is blasphernie!... God vergeve
hem zyne schandelyke blasphemiën!...
Daeraen kent gy, Boesinghonaers, daeraen
kent gy 'l fyn libera el gebroed! Als ze ie-
vers in de matte komen om te redeneeren,
hunne laetsle woorden zyn blasphemeeren,
en vuilbekken, en schelden; maer antwoor
den, niet! nooit!
Inderdaed, peist een keer waer zy begos-
ten: 't was eerst de zoogezegde eerroooery
'l was dan over de twistzaeijers op Boesin-
ghe, 't was eindelyk op de gueiperse! Op al
die punten hebben wy redens gegeven, wat
gepeperd, 't is waer, maer redens die elk
gezond verstand voldoen moeten. Weerzeg
en is er niet gekomen, lenzy smaedwoorden
en, ongelukkiglyk, blaspemiën en godrleloo-
ze tale! Welk zyn de gasten te Boesinghe
die met zoo een kalant iets gemeens hebben?
'K vrage het aen ieder welpeizenden
Boesinghnaer, kan zoo eene party achting
verdienen, en die zyn eigen eerbiedigt,
moet hy daer zyne rugge niet naer keeren?
Nu, de Ridder van 'l gulden vlies, vier
vyf dagen ronddoolende, de verleden weke,
lyk een van doolaerds of luijaerds bende,
heeft overal zyn stokje van c'omrnando
geproefd om te zien of de Boesinghnaers
niet en gingen dansen lyk of hy schuifelde.
Maer zyne woedende en woeste tael'van
Zondage laetst toont dat, lyk hy l'enden
zyn latyn is, ook zyne bol ten einde loopt.
Becelaere. Sedert dat de Burge
meester achter de goniyn zit, te Becelaere,
't schynt dat het gezag en de magt overge-
gaen is tot den gemeentesecretarisen dat
onnoozel ventje, dat zoo blyde is van een-
twal te zyn, by faute van eentwien te be-
teekenen,'t speelt op zyn poot en 't stelt den
ambtenaer van den burgerstand en heel de
gemeenteraed onder voogdy. Hy is secreta
ris van drie gemeenten, en daermêe stelt
hy alles naer zynen wil. Twee dagen te we
ke is hy te Becelaere om voor de wet te la
ten trouwen, en buiten die dagen, voornie
mand, voor niemand en geneert hy hem.
Zoo, inwooners van Becelaere, opgepast!
Eer dat gy den dag van uwe trouwe stelt,
past wel op hel den secretaris te gaen afvra
gen, eo gy,ambtenaer van den burgerstand
en Pastor, en altemale, weet hel w,,|.
men trouwt te Becelaere als dc seeretarjj
wil, en anders niet, noch niemand!
Ja, en geloof niet dat ik gekke: 't was CtF|
huwelyk op gang, de tien dagen van uitge
plakt te zyn waren voorhy, de bannen \ya
ren geroepen en de dag was gesteld oni hy
aen te gaen; maer vooraleer ter kerke te
gaen, moet men voor de wet verschyneni
En ziet, dat Jultje, de secretaris, heeft den
toupet van te zeggen dat hy hem voor nïe.
mand en geneert, en dat hy weigert zyne
fonctie te doen, dat zy moeten komen op
dien dag! men heeft schoon te zeggen.
maer de dag is gesteld, de familie isge.
vraegd en 't is al gereed!... 'T en doet er
niet aen, roept 't ventje, voor niemand!
K weet wonder of men dat alzoo laten zj/
en of men dat gastje op zyn plaetse niet
zal zetten, en hem doen verstaen dat hy
knecht is van de gemeenteraed, en dat hv
op zynen post zyn moet als het gevraegj
wordt! Daerenboven, dat, als de tien dagen
omme zyn van uitplakking, de ambtenaer
van den burgerstand, door hem of dooreen
ander zyn ambt niet weigeren mag!., '7
ware wel een belachelyk dingen alzoo onder
den voet te moeten gehouden zyn van een
onnoozel ventje!.,.
Poperinghe. De correspondent van
de Toekomst, wiens goddeloosheid gekend
is, gaf Zondage laetst nog een staeltje van
zyn geloove, en ook van zyne weergalooze
dommigheid: Luistert: Die u wnhom,
aenlioort my, die u vèrsmaedt versmaadt
my. De definilor heeft uitleg gegeven daar
van! Ware het niet dat ik weet dat er in
den definilor en in heel zyn convent, geen
ziertje eeriyke scliaemte en is; maer'k zou
verwonderd zyn dat er ooit mensch zoo
boven alle permissie bot kan zyn, en zoo
stout zyne bolligheid drukken durft! hoort
wat hy zegt:
Christus heeft dat aen Petrus gezegd, dus
't is aen de Kerke van Petrus dat wy moeten
gehoorzamen, maer aen de Kerke van heden
niet!!! Trekt de ladder op, ongeloovige bot
terik, en onbeschofte schryvelaer! En
leert aen een eerste communiecant hoe duin
gyzyt.
Maer 't moet algelyk zyn dat er nog zulke
dommeriks zyn, die daermec zouden voort-
gaen en al peizen dat ze nog religie hebben
heel hun geloove verliezen. Daeroin dan
zielhier hoe dom het is:
AlsChristus zyne Kerk ingesteld heeft en
gebouwd op Petrus, heeft hy erby gèzeid:
ik zal mat u zyn lol het einde der eeuwen
en de mag ten der hel zullen legen haer niel
vermogen.Is 't waer dat Christus zyn
Kerke geslicht beeft voor al de tydenen
bygevolg voor onze tyden? bygevolg dat
Christus Kerke nog beslaet, ofwel de woor
den van Christus zyn valsch! Hewel: bestaet
zy nog, gehoorzaem moet men haer zyn lyk
op den tyd van Petrus! Zoo van de twee
een, de definilor en aenveerdt Christus Kerke
in Y gcheele niet, en waerom toen zoo laf-
hertig, schynheilig, zoo boos en dom daer-
van te spreken? ofwel hy aenveerdt ze, en
als 't zoo is hy moet hy, lyk een ander, aen-
veerden dat zy nog bestaet en dat by Hue'
onderdanig zyn moet.
Zeggen dat de Kerke van lieden de Kerke
van Petrus niel en is, is een dwaesheid,
eene ketlery, en 't heilig Evangelie looche
nen! 'T is zeggen dat Christus geen Kerke
ingerigt heeft. Want indien Christus Kerke
nu niet en bestonde, zy en zou nooit beslaeii
hebben!
Voelt gy uwe dwaesheid. definilor! defi
nilor zeg ik want 't geen gy zegt van 'I
latyn, is even zoo dwaes! Explicator zeg1
Cicero, meent gy. Hoort, kozen, hadt g)
een oordje verstand gy zoudt weten dal
Cicero nooit geweten en heeft wat dat een
En nis die innn zal sterven,
'T zal droefheid zyn in 't vaderland!
En wy, wy zullen derven
Dal eeuwig groot verstand! bis voor 't laetsle
Eu nis die man zul sterven,
'T zul droefheid zyn in 'l vaderland!
En wy, wy zullen derven
Dat eeuwig groot verstand! (bis.)