cn kloosterlingen, den kerkvervolger, in
een woord; wat heeft men gewonnen met
hem te dekoreeren, daegs voor de kiezing?
Wat heeft men gewonnen met voort de
tribunalen vol te steken van liberael ge
broed, Zoodanig dal een katholiek niet dan
niet vreeze zyne reglen vervolgen durft.
Wat heeft men gewonnen?...Niet! Wiet!
Niet! tenzy vier katholieke Kamerleden en
dry Senators verloren!
Wat heeft men gewonnen, tenzy de sekte
meer lucht gegeven en meer roekeloosheid,
en de vrienden den moed henomen en doen
twyfelen?
Wat heeft men gewonnen tenzy geheel
de wereld in twyfel gebragt over de regt-
zinnigheid en dereglheid onzer eischen?
Ja 't slechtste en 't ergste uitwerk
sel er van is de verkeerdheid, de om-
verrewenping, de verwarring van alle ge
dachten; de onzekerheid van wat regt en
onregl is, wal waer en valsch is, wat goed
of slecht is.
Dat is nel de uilkomst van die politieke!
En 't zyn dér die peizen dal dit slechter
is of de vervolging zelve!
Dat is de tweede les, en ze zegt genoeg
dat wy verre zyn hel ministerie goed te
keuren! Maer uil medelyden voorde zwak
ke en flauwe christenen ondersteunen wy 'l
ministerie en bieden wy hufpe in de hope
dat hel eens de oogen zal open doen!
Maer de Koning, zegt men, en de opstand,
enz. Dat en zyn geen redens en wy zullen
bet toogen ten naeslen keer!
Wat MwE'aBïÉé ptalslcipir!
Wat is dat nu? Moralité publique is
fransch en 't klinkt nog al; maer wat houdt
het in? door: Bara hadde geerne weéie
minister geweest, en wat vertier bedrze-
snyderswetlen gemackt, en hy gloeide van
woede als hy in 'l kabinet d Anethan, den
lieer Cornesse in zyn plaelse en M. Jacobs in
de plaelse van Frère! zag!
Nu, die Ileeren waren te wel gekomen
voor geheel 't land, en te wel gezeten en te
rap ter tale om zoo wettig en reglmalig van
hunne zetels geworpen Ie zyn; men moest
wat anders hebben als koulsen praets.
Zoo, T ministerie d'Anethan, zonder ach
terdenken en ter goederlyke trouwe noem
den den Heere de Decker, oud-minister en
volksvertegenwoordiger, gouverneur van
Limburg; zelve, zegt men, door het toedoen
van den Koning, en van zyncn geheimen
raed!
Die benaming gedaen, de liberalen wetten
hunne handen en Bara iniek een rede, en de
canaille van Brussel was op voel, en de
garde civiek aen de hand van Anspach, de
tribunen in de Kamers propten van 't volk.
Bara vroeg rekening aen 'l ministerie van
de benaming van den Heer de Decker, en
baste er tegen lyk een die bindens lyd is; 't
was een schande alhier, een schande aldaer
van een man ie noemen, die in deaffairens
Langrand geweest had, die 't volk gepluimd
bad, in één woord, die dief was. Dat vcronl-
weerdigt heel het land en de Moralité pu
blique was gekwetst! Daer, 't woord was
gevonden, en de tribunen klakten Bara toe,
builden legen de Decker en 't ministerie
en de canaille van buiten beurelde tegen op
si rate! T was de gekwetste Moralité publi
que!
De Ileeren Ministers hadden schoon te
zeggen dal de lieer de Decker alleszins
weerdig was van die plaelse, dat hy door
zyne talenten, door zyne werkzaemheid,
door zyn edel karakter veel diensten aen't
land bewezen had, dal hy de achting ver
worven bad van al zyne kumergenoolen en
van Leopold den eersten, en dat Leopold de
tweede goewillig zyne benaming had ge-
leekend!... T was: de Moralitépublique was
gekwetst en zy beu relden van langs om
meer binnen en builen.
De Ministers en M. Nothomb bewezen
klaer en dnidelyk dat in geheel dezaek van
Langrand, de Heer de Decker geen de minste
schuld had, dat geen een tribunael hem
veroordeeld had, dal zelve hy nooit beligt
of aengeklaegd wierd, en dat hy niet anders
gewonnen en had in Langrandszaken of't
verlies van zyne forluine! Bygevolg dat
zyn verleden en tegenwoordig eerlvk en
deftig was, en nog eens dal men niets ern
stig tegen de benaming inbrengen kon! Niet
te doen dalai en vond geen gehoor by den
verdediger van de Moralité publique.
En de Moralité publique liet hour op
nieuw hooren binnen en builen. De zitting
was gedaen en de leden der reglerzyde wier
den gehoond en vervolgd en hunne hotels
bezocht,en byzonderlyk dat van M. Nolhotnb.
Alzoo liep die Moralité publique destra-
ten van Brussel rond, en zy was gekwetst,
dootlelyk gekwetst, en 't ontslag van de
ministers alleene kon ze heel en al genezen.'
En Leopold de tweede, hoorde ze huilen
onder zyn paleis, en ongetemd, woest,
balkte zy: «roi de carton! enz. enz., al
even deftig... En de koning, eindelyk, genas
de Moralité publique M. de Decker had
reeds zyn ontslag ingediend, maer geen
betering. De koning zond zyne ministers
weg de Moralité publique was genezen!
Verslaet ge nu wal hel is de Moralité
publique!''
Hewel, die zelfde Moralité publique
heeft gekwetst geweest in de laelsle kiezing.
Tol bewys:
In Gent ligt liet klooster der Jesuieten vol
sleenén, de ruiten zyn gebroken en binnen
verschiilige voorwerpen in stukken. 'T is
gedaen voor de Moralité publique!
Ruiten zyn ingesmeten in St Barbara, kol-
legie der Jesuieten, in T gesticht St-Lievens.
In de drukkery van 't Fondsenblad en elders
nog! Al Ier eere der Moralité publique.
Den avond en den nacht van de kiezing,
te Gent, bulderde de dronke stemme van
Moeder Moralité publique al wat de
woeste, woede, en dolle razerny ingeven
kan; vele deuren en bellen en ruilen hebben
te lyden gehad.
De katholieken waren wel en wettig ge
kozen en de Moralité publique beeft het
bitter kwalvk genomen.
En riiel alleen te Gent, maer te Verviers,
maer te Charleroi, maer te Luik, maer te
Brussel, ja en le Yper, als ge aen de statie
stondt, zaegl ge hoe de '■'■Moralitépublique
vinnig zag!
'T was die Moralité publique die sprak
in de Tempelstraet toen hy, die dobbel jon
gen, zei naer een irop schapen wyzende:
Daer zyn de katholieke électcurs! (Gy moet
weten: le Rousselaere was hy Flamingant!)
Zoo, lezers, de Moralité publique, dat
is een fyn en diep gevoelen van orde, regt
en betamelykheirl, dat de liberalen bezitten,
en dat aenstonds opstuift als iels katholiek,of
christen, of godsdienstig aengetreft wordt,
en zoo de edelé(!)doeningen te weege brengt
waervan wy zoo d ik wy Is steeltjes gezien
hebben, en nu nog een keer in de kiezmge.
Ilewel om te eindigen:
Tv en kan my niet inbeelden hoe een ccr-
lyk man, een man die een ziertje redeneert
al had hy geen religie, 'k en kan niet bc-
grypen, zeg ik, hoe dat er een is die niet
besehaemd en is van aen eene party te be-
hooren die zoo laeg verzonken, barbaersch
en schandelyk is, en hoe er een is, die by al
dieschandige feiten zyn oogen niet open en
doet, en in zyn eigen zegt:
Zulk eene party en kan niet deugen!
'T zou kunnen de derde lesse zyn van de
laelsle kiezingej
[PüstHwrlylL-
Marljcs. Dry dochtertjes hebben van
de weke de Lamoljes verlaten om by de Fri
cadellen ingelyfd te worden, en vollaerd Ie
gaen eten,en mot hunne kouune of jatte nuci
de Polyze feeste le gaen vieren, en allen
avonde op tie beene te mogen zyn.Voor bun
afscheid heeft hun vader aen de Moeder der
Lamoljes eenen brief vol scheldwoorden ge
zonden omdat zy zyne oudste dochter be
rispt luid en opgewekt om zoo langs de stra
len niet te dolen. Arme zielen! God helpe
zc!en de Fricadelleschool!... Moet ze
daervoor dienen?
De Fricadelleschool heeft een nieuwe
meestcrcsse. Nog een triestige Eva die, door
den klank van 't goud en de beloften van l
fyn gebekt serpent, liaer heeft laten verlei
den!... Ellendige tloehler, wal zult gy pei
zen dat gy daer nu weeldige mfiesleresse
zyt in T huis waeruit uwe oude meesteressen
gejaegd wierden, eu waer zy u zoo menige
j zalige lesse gaven, en ton wrochten en arme
leefden voor u!... lloeY ineugelyk is in een
menschelyk lierte, 'k en kan 'l my niet in-
I beelden!... God vergeve T haer en verlichte
ze!
'T zyn der die gezeid hebben dat M.
Carton, sprekende in den lyd van den nen-
slagder Lumoltescbool, dit woord liet gaen:
«l' is een groole dwaesbeid the zy begaou!»
Tv en geloofde T niet, en nu heb ik t be
wys dal hel naer M. Carton's zin ging; want
hy Heeft de Fricadellen naer zyn kasteel
doen gaen om Klein II. Sacramentdag te
vieren! T en is niet dal alzoo de arme
kinders wat vergeesliging verschaffen kwa-
lyk is; maer waeroin moeien loei) werken
van bermhertigheid dienen lol vervolging
van katholiek onderwys en lol opheldering
van alles wat een ehristelyk hert niet goed
keuren en mag noch en kan. In myne oogen
is dal: de engel der duisternissen verkleed in
engel des lichts! En hy is ton ten vreezelyk-
slcn.
De Stud, de l/ospicen en de Disch.
Dal dryvoudig Senael ligt in werke, en in
zweet om de fricadellen te vetten. 'T
is gelyk wie men tegenkomt van arme lién
of't is: llebi gy .kinders?... Naer de Fri
cadellen! anders!... Zoo gaeldie dwinge
land y!
Wien doet dit schade? Niemand anders
dan de trcffelyke, eerlvke en christelyke
meesteressen, die in hunne huizen de arme
dochters leuren werken, en ehristelyk en
i zedig zyn. 'T is waer, tol hiertoe en heb-
ben ze inner don afval verloren. Maer dat
moet naleurlyk verder komen. Hewel, dat
i heet ik eene misdaed en eene schande voor
die stadshoeren, alzoo eigene ypersehe doch
ters de bol van onder de voelen te loopen!..
Die burgervaders verstaen heel kwalyk hun
ne pligt.
Nogthnns, die scholen moeten goed zyn
en wel ingerigt, dewyl die heeren overal
aen de deuren gaen kloppen om er meeste
ressen le vinden! Waerom dan die scho
len ondertrekken?... Ha! in die scholen leert
men de Kerk eerbiedigen, in die scholen
erkent men T gezag van de II. Kerke!... En
'1 onderwys moet zonder priester zyn!...
Daer is de uitleg.
Van backten de koe's sleerl.Den
Ouden wil den spot dryven met hel katho
liek onderwys en hy zegt dat de katholieke
meesteressen dikwijls van backten de
koe sleerl komen om de jeugd te onder-
wyzen en le leeren.
Dat is een spollerny met de menschen van
te lande, en zou moeten een nieuw bewys
zyn hoe schynhcilig den Ouden is, als hy
de landslieden staet te flikflooijen en te la-
moezen, achter ze in zyne Toekomst be
schimpt le bebbeb.
Nu, die van bachtcn'de koe's sleerl.komen,
myn Ouden, om le onderwyzen, Zyn
zekerder en veel beter voor de jeugd, als i„
handen le zitten lyk die van juffer Lehem
brc, die van Juffers Gaili kwam!
Van backten de koes steurt komen, n1V|]
Ouden, of ingeschreven zyn en zyn zie|e
verpand hebben aen eene logic van francina
cons, wat meent gy dal er beier is vour t|e
opvoeding der jeugd?
Eindelyk de meesteressen die gy zoekt, dje
gy wilt koopen voor uwe Fricadelleschool
zyn de outle leerlingen van meesteressen diè
van backten de kodssleerl komen, zoudl gy
zeggen. Verstaet gy dat, myn Oudenvoelt
gy geen schaemte over uwe slrale'schim.
pery?...
'K lael tien Ouden mcl zyn kous steen,
voor van de weke
A propos van koe's sleerl. Weei-jj
wal er geantwoord wierd aen T hevig |||)e,
raellje, dat van de statie kwam, Dvssendage
als hy zei, naer een Irop schapen wyzende-
daer zyn de katholieke éleeteurs! j,
zei er een fyn oore, de liberaleélecleur»
hebben meestal een ring in de neuzc en een
sloortje dat krult om leege!»
Engel, Boesinglie, Poperinghe, ten
naeslen keer.
It'icuH»».
Zondage laclst hebben wy hier de luisler-
Ivke Processie gehad vnn hel H. S acrament
Schoon was hel weder en heerlyk de pr0.
cessie. T is slichtende en 'l doel deugd aen
i herle zoo een biddende menigte door de
stralen le zien gaen, en overal den God van
liefde en 't II. Sacrament zien aciibiddmg en
opperste eere geven. Meer als andere jaren
hebben al de klassen der burgers gehouden
om'1II. Sacrament te vergezellen met hc|it
en flambeeuwen.T en is maer regt, den God
van Hemel en aerde in Topenbaer Ecrkennen
als Oppersten Meester en ons bekennat) als
zyne nederige schepselen. Daerm immers
ligt heel de grond van religie. De lieer heeft
ons versland en gevoelen gegeven, en wy
alleen op de wereld hebben kennis en tiewe-
ten \an den band dieotiN met deti Oorspron-T
van alles verbindt. 'T is m die bekentenis
en belydenis van die aïhankelykheid da wy
lusschen de zienelyke schepping en d<n
Schepper de vereeniging maken. Die geloof
heeft en kan niet te veel doen, in T publiek
zoowel als in l byzonder, 0111 den Almagti-
gen te eeren en dank en uenbidding le 'ge-
ven. En in t 11. Sacrament komt ons nog
de onverslaenbare liefde van den lleeroons
pramen.
Daerom hebben wy blyde geweest, Zon
dage laetst le bestaligen d it bet oud gebruik
wat begint le herleven. Hope dat wy ih de
eetsle Processie nog meer zullen zien, en
dal er geen een en zal te kort blyven van al
die katholiek bloed heeft. oin. Tzv met licht
lesteken in zyn huis, Tzy met licht le dra
gen, of t is gelyk op welke manier hel H.
Sacrament in zyncn ommegang te eeren.
Een ander kleen bemerkingske, T is dat
trien ook van langsom meer ziel dal liberael
zyn en ongeloovig een en 'l zelfde is. De
Begenlie is liberael en voor luier en is het
II. Sacrament niet meer, gendarmen, poli*
een, enz., enz., t is voor iets anders dan om
O. L. lieer te vergezellen! Daerby, als
trien rond ziel naer ecnige van de jonge
esprits /urts, groole vernuften, die ook al
labcrael zyn; zy doen lyk hun beste omdat
elkeen zou zien dat ze geeri geloovc meerei
hebben. Met een paer oude slaffers, en naclit-
jas,cn verstruweld liair, aen l achlerpoorljci
en de armen ovorkruisd. Daoraen kent fff
dat ras! 'T is"compassie wcerd! En als mei
dal verstand kent en dal herle! Men stoet
stom dat ze hun aenzigt durven toogen.-
God betere 'l!
Ongeluk.Tc Zillcbcko is er den
•illll> 'netst ccn ongeluk gebeurd, by 'iel
sag.-?-»» Nwwnwwa
