van YPEREN en van het ARRONDISSEMENT.
Zaturdag c27 Maori 187a.
Tiende Jaer. Nummer 482.
VANDERGHINSTE-FOSSE,
3 Fr. SO C. per Jaer*
1 Ti E BS W E K £I.
Yperen, 27 Maert 1873.
Hoc «lat uien in Pruisen
^rluli lti;7 is.
Dc fransche miljards hebben aen de
Pruissen geen geluk bygebragt. Deafgryse-
iyksie ellende heerscht geheel het land door,
te Llerlyn byzonderlyk. De huishuren zyn
op eene ongeloofelyke wyze opgeslegen, de
levensmiddelen ook; de burgersfamilien, die
eertyds treflelyk aen hun brood kwamen,
welen niet meer van wat hout pylen ge-
maekt.
De fransche miljards hebben al de fortui
nen overhoop geworpen. Die 3,000,000,000
fr. hebben maer profyt bygebragt aen den
Slaet en aen eenige byzondere persoonen.
Zy hebben gediend om 's lands schuld te
verminderen, om het krygsmalerieel te ver
nieuwen, om nieuwe sterkten te bouwen,
om de tekorten van het budjel aen te vullen,
enz. Zy hebben ook gediend om eenige for
tuinen op onlzaggelyke wyze te doen aen-
groeijen.
In 1871, als Frankryk de miljards nog
niet belaeld had, waren er te Berlyn maer
14 of 13,000 menschen wier inkomsten
door den Slaet belast waren. Nu zyn er
23,000. Onderhen is er een die 600,000
thalers (2,230,000 fr.J inkomen heeft, een
ander 280.000 thalers (1,030,000 fr.) een
derde 300,000 thalers (1,123,000 fr.) 71
berlynsche miljonnairen betalen alleen 10
t. h. van de som die door geheel het land
belaeld wordt.
De werklieden hebben zich ook van dien
toestand te beloven gehad: hun loon is op
ongeloofelyke wyze vermeerderd.
Geheel het overige der bevolking betreurt
uitnemende den ouden staet der zaken, liet
betalen der 3 miljards heeft op eens onlzag-
gelyk veel geld in het land gebragt, dat de
Weerde zeer geminderd is. De thaler was al-
•yd te Berlyn als een schoon stuk geld aen-
z'en, men sprak er altyd met eerbied van.
fin is de thaler zoo gemeen geworden dat
geheel de geldclyke toestand van het land
oinverre geworpen is. Alles is onkoopelyk
geworden.
Het ware uitnemende kurieus eene lyst op
•c stellen van hclgene alles kostte voor het
betalen der miljards en lielgcnealles nu kost.
Voor den oorlog leefde men in gccne hoofd
stad zoo goedkoop als le Berlyn, nu is alles
nievers zoo dier als te Berlyn.
De middelbare klassen hebben vele van
hun welzyn verloren, en hel zal nog lange
duren eer alles wederom elfen kan zyn. De
ellende wordt van langs om grooler: van
den 1 tot den 31 January zyn er 1,300 per
soonen die noch huis noch l'huis en hebben
en in de gemeentelyke schuilplaelsen gaeu
slapen.
Zoo lange als de nieuwe noodwendighe
den alle de armen bezig hielden, wierden
de werklieden ruim en breed belaeld en zy
voelden hel verdieren van alles niet. Maer er
is eene krisis ontstaen: de werkhuizen moe
ten vele werklieden wegzenden, zy moeten
den loon der anderen afslaen. En die krisis
ziet nog naer geen eindigen. Om maer een
voorbeeld aen te halen: verleden jaer wilden
zy eenen thaler (3 fr. 73 c.) daegs hebben,
nu zyn zy tevreden met 2 mark, (1 fr.33 c.)
De melsersdienders ontvingen 23 thalers
(93 fr. 30 c.) te week; welhaest zal hun loon
op de helft gebragt worden.
Dit jaer zal de helft der werklieden, die
met den bouw leven, zonder werk zyn. De
opslag der pryzen zal zich voor die onge-
lukkigen schrikkelyk laten gevoelen. Velen
verlaten de stad en vlugten naer den buiten.
Het gemeente bestier van Berlyn is ook
met de miljards niet ryke geworden. De ont
vangsten zyn veel ie weinig gerezen. Het
gemeente budjet van Berlyn voor 1873 staet
effen in ontvangsten en uitgaven met 33
miljoen marken (27,940,000 fr.) Met zoo
kleine inkomsten kan men de groote werken
niet aengacn die er noodig zyn, en van lee
ning wil de raed niet hooren spreken.
De werklieden die uit de stad vertrokken
zyn, worden wel geware dat liet buiten niet
beter leven is als in stad. Men zegt dat zy
by duizenden, binst de maenden Maert en
April, in Berlyn zullen wederkeeren. Als zy
dat doen, dan is het kwaed zonder hulp.
Daer, Toekomstdie zoo klaegt over den
slaet van Belgie, is het zoo iets dat gy voor
ons betracht met uwen pruissischeu oorlog
tegen de Religie.
Vim UJCerris en xync liendc
in ceiicn lylksjod.
Hel schandacl, te Poperinghe gepleegd
door Van Merris en zyne bende ter gelegen
heid der begravinge van den heer Dclbove,
brengt eene kwestie van princiepen mede.
Van deze willen wy een woord schryven,
al 't overige laten varen.
Wat is hel regt van de geeslelyke Over
heid over den Lyksloel?
Een Lijkstoet is het eene kerkplegtigheid
of niet?
Volgens het kerkelyk regt en de gezonde
reden is een Lykstoet ongetwyfeld eene ker-
kelyke plegtigheid en eene uitwendige akte
van godsdienstigheid. Wie kan daer aen
twyfelen? Het kruisen de kandelaers aen 'l
hoofd, de zingende priesters en kerkzangers,
de biddende menigte die volgt, loogeri,voor
alwie niet ziende blind is, dat een Lykstoet,
hier in Vlaenderen, eene kerkplegtigheid is!
Indien nu de Lykstoet eene kerkplegtig
heid is, da geeslelyke of kerkelyke Overheid
alleene heeft, volgens de gezonde reden en
uil hoofde van hare zending, regt over zulke
stoeten, ze te schikken, te regelen en le be
stieren.
Alzoo spreekt de gezonde reden, alzoo was
het als de II. Kerk al hare regten genoot,
alzoo zou het altyd en overal moeten zyn en
blyven. Maer sedert de Revolutie van 89 en
Keizer Napoleon 1 van Sint-Helena, heeft de
gezonde reden moeten plekke maken voor
de oude godin de Redenen vele van de ker
kelyke regten zyn ingekort.
Maer hoe is het met dit regt over den Lyk
sloel?
'K en weet van geen een wet die aen de
geeslelyke Overheid dit regt onttrekt; en
dewyl de Grondwet de vrijheid van gods
dienst vaststeltzoo blyft dit regt aen de
geestelyke Overheid.
Dus, dc heer Deken van Poperinghe was
in zyn volle regt als hy aen sicur Van Merris
verbood van met zyri muziek deel te maken
van den Lijkstoet-, dus sieur Van Merris en
zynen aenhang heeft eene brutale hy en
doet nooit min overtreding van de
kerkelyke regten gepleegd, en onbeschaemd
tegen de geestelyke Overheid opgeslaen.
Maerzal men zeggen de wereldlyke
Overheid heeft dc permissie gegeven, en die
Overheid is katholiek.
'T is de eerste mael dal er iels dergelyks
te Poperinghe voorkomt., en zoo de wereld
lyke Overheid, alle Maclscliappyen ziende
veranderinge
moeten ge-
het lyk van afgestorvene broeders volgen en
altyd die toelating gegeven hebbende, kon
gemakkelyk overcast geweest hebben, en al
zoo eene toelating geven die volgens ons
zou moeten geweigerd zyn.
Nievers en is er eene wet die den burg
meester of schepenen oplegt die permissie
le geven; dus hebben zy volle regt die le
weigeren.
Men zal zeggen waerom dat veranderen?
Waerom niet doen lyk of't altyd geweest
is? Dat ieder Maetschappy de laetsteeere be-
wyze aen hare overledene medebroeders?
De antwoord is gemakkelyk: Waerom zyn
der Maelschappyen opgekomen, regtstreeks
ingerigt tegen de Kerke, die openbaer en
publiek beslrydl Kerke en geloove en gods
dienst? Waerom zyn der Maelschappyen op
gekomen die openbaer en publiek van de
geestelyke Overheid verboden zyn?... Wa
ren er geene zulke Maelschappyen, waren al
de Maelschappyen lyk of zy altyd geweest
zyn: katholiek en godsdienstig; ja, lyk of
hunne reglementen spreken, in eenen wa
ren chrislelyken zin, nooit en zou er voor
de begravingen
beuren. Maer nu
Eene Maetschappy die voor zending heeft,
lyk of Laurent van Gent zegt, van zielen aen
de Kerk l'ontrooven, zoo eene Maetschappy
zou van reglswege eene godsdienstige pleg
tigheid, eenen Lyksloel inet het kruis aen
'l hoofd vergezellen!... Dat strydl.... (en
kwamen die Maetschappy en Van Merris een
zierije overeen met hen zeiven, zy en zou
den nooit komen in begravingen waer de
geestelykheid is en 't kruis. Want die alzoo
begraven is, en is geen van hunne gilde-
broêrs meer.)
Ja, dat slrydt even zoo straf als dat er
eene bende vrymelselaers rnel hunne eere-
lcekens en keuleekens plaelse name in eenen
christen lykstoet. Zou de wereldlyke Over
heid dal toelaten? Zou zy iels toelaten dat
slrydig is met chrislene zeden en christen
geloove?... T ware de vryheid van gods
dienst miskennen en alle kerkplegtigheden
buiten de kerke onmogelyk maken! In Bel
gie en in Rusland ware 't ton gelyk!
Daer zyn eenige haeslige bemerkingen;
'l ware te wensehen dat dc groote gazellen
dat breedvoerig en met zorgc bespraken on
der 'topzigl van de wcltclykheid.
MEN SCIIRYFT IN BY
BOTERSTRAET, (36, YPEREN.
en in al do Postkantborcn van liet ryk
NIEUWSBLAD
VOOli CF.IIKEI, IIET I,AND,
vooraf beiaelbaer.
Men schryft nicl min in dan voor een Jaer.
Vcrsclivnondo don Zaturdai
van elke weck. De aerikondijrinsprys is van 16 centiemen den regel: De rekl'amen in't Nir.uwsiii.An betalen 30 eentiemeri den regel.
De bvgevoegde nummers voor Artikels, Beklanten ol Aenkondigingen kosten 2b franken voor 100 afdruksels.
-Eeu nummer genomen op het Bureel 16 een,
Poperinghe-Yper, 6-16, 7-26, 9-30, 10-68, 2-Ui, 6-06, 9-20. Yper-Poperinghe, 0-60, 9-07, 12-06,
3-67, 6-59,8-46,9-60. Popuringlie-llazebrouek, 7-13, 12-26, 4-17, 7-13, llazebrouck-Poperin-
glie-Yper,8 36, 10-00,4-10,8-26.
Yper-Kousselaere, 7-60,12-26, 6-46. Rousselacre-Yper, 9-26, 1-50, 7-60.
Housselaere-ZAitppe, 8-46, 11-34, 1-13, (m. 6,60,) 7-30, (9-65 Lichterv.) Licbtervelde-Thourout,
4-26 m. Brugge-fioussef, 8-26, 12-60, 5-00, 6-42. Lichtei volde-Aortry/c, 6-26 m. 9,01, 1,30,
6,37, 7,21. /iedelgheni- Thourout, 8,40, 1,06, 6,14, 0,68.
Yper Kortryk, 6-34, 9 49, 11-18, 2-36, 6-25. Kortryk-Yper, 8-08, 11-02, 2-66, 6 40, 8-49.
Yper-Thouroul, 7-13, 12-00, 0-20, (den Zaturdag ten 8-60 's morgens tot Langhemarck.) Tliourout-
Yper, 8 40, 1-10, 7-00, (den Zaturdag ten 6-20 's morgens van Langbemarck naer Yper).
Comen-Waestcn-Le Touquet-Houplines Armentiers. 0-00, 10,18, 12,00, 6,40. Armentiers-IIouplines-
Le Touquel-Waestcn-Comen, 7,28, 10,80, 4,10, 8,40. Comen-Waesten8-40 m. 9-30 s. Waes-
ten-Comen 8-30, 9,60.
Kortryk-Brugge',8-0811-00,12-38,(M. 8-18,)0-68,(9. 00 Licht.)Brugge-Kortryk,8-26,12-60,6-13,6-42
Brugge, Blankenkerghe, Ueyst, Stnet, 7-26, 11-04 2-60,7-36 (bassin) 7-31, 11-10, 2-8(3, 7-4t(exp)
Ueyst, Blankenberghe, Brugge, 6-45,8-38, 11-25, 6 30,
lngelmunsier Deynre-Genl,5-15,9-41,2-15,— Ingelmunster-Deynze, 6-08 2° kl, 7-15. Gent Deynze,
lngelmunsier, 6-68,11-20,4-40, 7,21. Deynze lngelmunsier, 7,31, 1,00.
Ingelmunster-Anseghem, 6-08, 12-10, 6,15. Anseghem-lngelmunster, 7-42, 2-20, 7-45.
Liclilervelde-Dixnmdc-Veurne en Dunkerke, 6-30, 9-08, 1-35, 7-65. Dunkerke-Veurne-Dixmude
en Licbtervelde, 6-45, 11-10, 3-40, 5-00.
Dixmude-Nieuport, 9-58, 2-20, 8-40. Nieuport-Dixmudo,(Slnd) 7-40, 11-55, 4-25,
fltourout-Ostende, 4-50, 9-15, 1-80, 8-05, Osiende-Tltourout, 7-58, 10-10,12-26, 6-15.
Selzaete-Eecloo, 9.05, 1.28, 8.25. Eecluo-Selzaete, 5,35, 10.18, 4.22.
Gent-Terneuzen, (statie) 8.17, 12.15, 7,25. (AiHwerppoorl) 8.30, 12.40, 7.48. Terneuzen-Gent, 6.0®
10.30, 4.40
Selzacto-Lokoren, 9.04, 1.30, 8.30 (den Woensd. 5.10 m.) Lokeren-Selzaete, 6.00, 10.23, 4.46*
(den Dyssendag 9.30).
COHH.ESI-OISDEIVTIE Kif,
KORTRYK BRUSSEL.
BRUSSEL KORTRYK
Kortryk v.
Brussel a.
6.37
8.50
10,53
1.36
12.33
2.23
3.47
6.14
6.3,3
8.54
Brussel v. 8.22
Kortryk a. 8.02
8.28
10.46
12.21
2.44
6.35
7.56
6.47
8.44
KORTRYK DOORNYK RYSSEL.
RYSSEL DOORNYK KORTRYK.
Kortryk
Doorn yk
Ryssel
6.37
7.28
7.38
10.86
11.47
12.08
2.54
3.48
4.00
5.34 847 Ilyssel v.8.15 822. 11.05
6.39 9.41 Doornyk a.5.42 8.56 11.29
6.35 lO.OOiKorlryk a.6.42 9.49 12 31
2.22 4,45 5.20 8,00
2.40 8.30 8,38
3.44 6.40 9,33
KORTRYK GENT.
GENT KORTRYK.
Kortryk v.
Gent a.
6.42
8.01
9,49
11.08
12.31
1.81
3.44
5.04
6.40
7.56
Gent
Kortryk
5.13
6.37
9.38
10.86
1.28
2,84
4.24
5.34
7.21
8.47
BRUGGE GENT DRUSSEL.
BRUSSEL GENT BRUGGE.
Brugge v. 4,390.49 7,04 9,3912.343.432,525,896.43.
Gent a. 5.317,34 9,1510,84 1.494.284,076,327.58.
Brussel a6,288.6010,3512,39 4.006.147.348,849 31
Brussel v. 7,20
Gent a. 8.29
Brugge a. 9.23
8.14
9.41
10.34
11.00
1.12
2.38
3.12 5.53
4.21 7.17
5.11 S.38
