VAN YPEI;
V AN
HET
Zntnrdag 17 April 1875.
Tiende Jaer. Nummer 48 5.
VANDERGHINSTE-FOSSÉ
Ver.sehynende den Zatujj^og van elke week.
3 Fr. SO C. per •liter,
Y Z E IS W E E X.
Yperen, 17 April 187b.
Van dezo wrke en wnio, ik niel beter le
beginnen of niel den herderlyken brief te
geven van Mgr Gravez, Bisschop van Namen.
Die lirief. alleszins merkweerdig, is eene
doorslaende anlwoorde aen dat eeuwig en
ervig liberael gezeever dat altyd eindigt:
Waerom inorlc.it de priesters hen met
politiek be moei jen?
Met die onnoozele, botte sprenke verblindt
men menige ziele, en namentlyk te Poperin-
gbe liebbcn er hen alzoo vele laten mislei
den.
Nu, k en wensche maer één dingen: 't is
dat eikendeen neerslig en aendachlig dien
brief leze en berleze en overwege wie by
volgen wil voor zyne ziele zaligheid, of de
liberalen, ofwel dezen die van den lleere
gesteld zyn om de Kerke te bestieren en de
zielen den waren weg te toonen?
Ilier is de herderlyke brief:
Zeer lieue Broeders in Jesus-Christus.
«TeAcrlen is er ovcreenigen lydeeneslaet-
kundige vereeniging lot stand gekomen on
der den naem van Luxemburgsche Liberale
Associatie, welke er zich op toelegt, in uwe
provincie uitbreiding te nemen. Maer pro
gramma en statuten zyn onder onze oogen
gelegd, en wy gelooven dat bet onze pligt
is er u den aerd en de strekkingen van aen
te duiden, ten einde u te verwittigen tegen
de pogingen die zouden kunnen gedaen
worden om u aen te moedigen er deel van
te maken.
Ten eindcdegodsdienslige gevoelens der
Luxemburgsche bevolking niel le beleedi-
gen, beginnen de opstellers van liet pro
grammabunnen eerbied voorden godsdienst
uil le roepen. Hel is de gemeene tactiek van
het liberalism: wanneer het wil den oor
log legen den godsdienst voeren, ontbreekt
het nooit van zynen eerbied voor den gods
dienst zijner vaderen te spreken. Maer deze
tactiek is versleten en sedert lang heeft die
schynheilige verklaring opgehouden te be
driegen; ten andere, zy is hier gelogenstraft
door liet doel dat de associatie zich voor
stelt en door do middelen, waerloezy haren
loevlugl neemt".
Zij ontzegt (beweert zy) allen uenval
tegen den godsdienst
Vooreerst, welke is de godsdienst dien
zy zich ontzegt aen le vullen; dien zy ver-
klaert te willen eerbiedigen
Men kent in Luxemburg alleen den ka
tholieken godsdienst. Hel protestantism is er
nooit kunnen lot stand komen. Het is in
den katholieken godsdienst dal de leden der
associatie gedoopt zyn. Deze is, ten andere,
de eenig ware godsdienst: al de andere zyn
kellersche secten, werken van de dwaling,
die een katholiek wel dulden maer niel eer
biedigen mag. Er kan hier dan enkel kwestie
zyn van den katholieken godsdienst. Maer
indien die personen openhertig zyn in den
eerbied, welken zy voor hem tooucn, moet
deze eerbied zich uitstrekken lot alles, wat
hem wezenlyk toebehoort: lol de H. Kerk,
die zich met huer verpersoonlykt; lot den
Paus, tol de bisschoppen, lot de herders,
die de II. Geest beeft aengesleld om haer te
besturen, en die hun gezag van God zelf
hebben; eindelyk, lol zyne wetten en instel
lingen.
Is het wel zoo, dal zy den eerbied voor
den godsdienst verstaen? Eerbiedigen zy de
Kerk, den Paus, de bisschoppen, de herders?
Indien gy hunne redevoeringen raedpleegt,
de dagbladen, die hunne tolken zyn wat
vindt gy er in? Aenbotidendc beleedigimren,
logens. yslyke laster tegen de geeslelykheid,
en jalegen den Stadhouder van Jcsus-
Chrislus zelf! Eerbiedigen zy meer de wet
ten en de instellingen der Kerk? Oordeelt er
zelf over, Z. L. Br.
«Indien er in eene gemeenle menschenzyn,
die naer de mis niet gaen, die hunne paesch-
pligt niel volbrengen, die de gebodene vas
tendagen niel onderhouden, zyn bel de libe
ralen niet?
Indien er zyn die slechte boeken en
slechte gazelten lezen, ondanks hel verbod
der Kerk, zyn zy ook geene partygenooten
van het liberalism?
Is bet ook in deze rangen niel, dat men
de schenders onzer kerkhoven ontmoet?
En degenen die de geeslelykheid den
oorlog aendoen, die hinderpalen zoeken op
te werpen tegen hel goede dat zy ui hunne
parochiën willen doen, die de wanorde en T
zedebederf begunstigen, is hot ook niet
by de liberalen dat men hen vindt?
Eu zy, die overal eene goddejoozc of
onverschillige opvoeding weiiselien in le
voeren, die den godsdienst zoeken te bannen
o. t4
uil dc schoolden priester uit de athenea,
kollegicn, onderwysgestichlen van allen
graed, behooreu zy weeral niet tol deze
droevige sekte?
Ziedaer hunne daden, Z. L. Br., en zy
kunnen ze mot loochenen. Zyn deze wel in
overeenstemming met dien eerbied, welken
zy voorgeven? Neen! Dus is het blykbaer dat
die eerbied enkel maer op hunne tong ligt
en dat zy, ui der waerheia, de vyandeii van
den godsdienst zvii en de werktuigen der
vrymetselary,die zynen val heeft gezworen?
Bovendien, zoo gy wilt dal geene enke
le twyfel meer by u overblyfl nopens de
gevoelens van het liberalism, ten opzigte
van den godsdienst, ziet maer eens wal liet
doet,overal waer bet meester is: in Duitsch-
land, in Zwitserland, in Italië. Ook daer
beweert het liberalism dat het den gods
dienst eerbiedigt, en hoe bewyst het zulks?
Door de bisschoppen en de herders in de
gevangenis te werpen, te verbannen; ben tc
berooven van alle hulpmiddelen, de kloos
terlingen weg te jagen, de kerken te stelen,
de uitoefening van den katholieken gods
dienst onmogelyk le maken, in één woord,
eene wezenlyke vervolging uit te oefenen!
Om dc eerste vervolgers van 't christendom,
de Neros en Dioclelianen, te evenaren, blvft
er die liberalen niets anders over dan het
bloed der priesters to vergieten. En wie
weet of zy niet zoo verre zullen gaen?
Dit zyn dc groote daden van liet libera
lism, in dc landen die wy genoemd hebben,
en die geene prolesla (ie in het belgisch libe
ralism hebben verwekt; waeruil wy gemag-
tigd zyn Ie besluiten dat tiet geenen afkeer
zou hebben om, indien liet kon, het zelfde
gedrag bier te volgen; zoo groot is zyn eer
bied voor den godsdienst, en zoo ver is by
er van verwyderd dien aeu te randen!
Maer wat hel besloten beeft krachtdadig
le bevechten, is (zegt zyn programma) de
tusschenkorhst. van de Geeslelykheid in de
politiek. En Waerom? Omdat, (zéggen de
liberalen van Luxemburg), de geeslclvk-
beid de zaken van den Staet wil regelen,
en zelfs meester in elke gemeenle wil zyn;
omdat zy dé lezing verbiedt van dagbla-
den, vyandig aen den godsdienst, en dat
zv dc kiezers verpli'gl te stemmen, niel
volgens limn ■geweten, maer volgens Jiacr
bcvei.
Ziedaer hunne groote grieven; laten wy
zien, wat men er moet van denken.
1° De geeslelykheid wil de zaken van
den Staet besturen.
Niets is verder van haer gedacht; het
geen zy verlangt, hetgeen zy ei.scha, is dat
ei aen liet hoofd des lands trouwe en regt-
veerdige mannen zyn, die besturen, niet in
bel belang van eene party, maer m bet alge
meen belang. Zy vraegt dal degenen die
ons besturen geene openbare vyanden van
den godsdienst zyn, maer dat, dezen erken
nende als de voornaemsle, de wezentlyke
bazis van de maetschappelykc orde, zy niet
onoplioudclyk haer werk zouden belemme-
ien, en dal zy haer alle vryheid laten om
Ion en invloed voor het welzyn der samen
leving en voor het geluk der zielen Ie la
ten gebruiken. Zy vraegt dat men in het
geven der ambten regtveerdig zou zyri; dat
de hoedanigheid van liberael geen titel van
alle verdienste, en de verkleefdheid aen den
godsdienst geen titel tol uitsluiting zy!
Wal buitensporigs iserdaerin? Zal het
aen de geeslelykheid verboden zyn te vra
gen dat liet regt en de godsdienst in het be-
stuer der openbare zaken niet miskend
worden, en mag men haer verwylen daer-
m buiien hare bevoegdheid te gaen?
2» De geeslelykheid wil zelve (zeggen
zy) in elke gemeente meester zyn.
Dit is nog eene valsche beligting, door
het lioeralism uilgedacht, om de geeslelyk
heid halelyk le maken.
Wat vraegt de geeslelykheid aen dc ge
meente? Zy vraegt dal de godsdienstige be
langen niet zouden verwaerloósd worden;
dat dc kerk wel onderhouden worde; dal de
onderwyzer goed den godsdienst zou leeren,
dat by aen cl o kinderen en aen dc parochie
hét voorbeeld van een christen leven zou
geven; dat dc politie werkeom alle wanorde
te beletten. Daerby bepalen zich bare
eischeh. Zyn zy overdreven, en gaen zy
builen hunne splicer? Hebben zy niet lot
doel bet welzyn der inwoners en huisge
zinnen.' veel meer dan haer persoonlik be
lang? En indien men er altoos, in dc maet
van liet inogelyke, regt aen deed, zouden de
gemeenten met gelukkiger zyn? Wal dc be
stuurzaken acngactde geeslelykheid laet'die
volgerree ace dc zorg van bel gemfeptcbe-
sluct' over.
MF.N SCIIRYFT IN BY
BOTERSTUAET, 00, YPEREN.
en in al do Postkantooren van het ryk
VOOR GEHEEL HET LAND,
voordf belmlbaer.
Men schryft nict rain in dan voor een Jatir.
De aenkopdjgjnspryg is vigi 18 centiemen den regel. De reklamen in 't Nieuwsblad betnlon'SO centiemen dén regel.
De bygevoegde nutnifiers voor Artikels, Reklamen of Aenkomligingcn kosten -20' franken voor 100 afdruksels.
-Een nummer genomen op het Bureel 10 een,
Poperinghe-Yper, 0-10, 7-20, 9-30, 10-88, 2-10, 8-08, 0-20. Ypor-Poperinglie, 6-00, 0-07. 12-00,
3-07 0 80,8-48,9-80. Popcriuglie-llazebrouek, 7-13, 12-20,4-17, 7-13, llazebrouck-Pouerin-
ghe-l per,8 30, 10-00,4-10,8-25.
Yper-Rousselae.re, 7-iiO, 12-20, 6-40. Roussolaore-Ypor, 0-20, 1-00, 7-80.
Rousselaere-linujgn8-4011-34,1-13; (m. 0.06,) 7-30, (0 00 l.ichlerv.) Liclitorvelde-Thourout,
4-28 m. 13nigge-/{(Ws»el. 8-28, 12-80, 0-00, 0-42. Lichter veld è-KoriryT. 5-23 m. 0,01, 1,30,
0,377,21Zedelghem-THoüröiit8,40, 1,03, 3,14, 0,08.
Yper Kortrvk, 3-34, 9 40, 11-18', 2-33, 3-23. Kortrvk-Ypér, 8-08, 11-02, 2-00, 0 40, 8-40.
per-1 hniimiK, 7 13 12-00, 0-20, (den Zaïurdng ten 9-3') 's morgens tot l.ahghematck.) Tliourout-
1 per, 8 40, t -10, 7-00, (den Zaturdag ten 0 20 's morgens van Eangliemarck naer Yper).
Oomen-Waesien Le Tonquel llouplines Armentiers, 6-00, 10,13, 12.00, 6.40. Arthentiers-IIouplines-
e louquet aesten-Cunien, 7,20, 10,30, 4,10, 8,40. Comen-Waesien8-4,Ü m. 0-30 s. Waes-
ten-( omen 3-30, 9,80.
Kortrvk-Rrugge,8-03,11-00,12-30,(M. 5-13,)6-35,(9 00 Richt.)—Brugge-Korlryk,8-23,12-80,8-13,0-42
Biugge, Blankenkerghe, Ueyst, Siaei, 7-28, 11-04 2 80, 7-30 bassin) 7 31, 11-10, 2-00,' 7-4l(exp)
lievsi, Blankenberghe? Brugge, 8-45, 8 30, 11-20, 8 30,
lngelmnnsler Deynze-Gent,5-10.9-41,2-10,Ingelmunster-Deynze, 0-08 2' kl, 7-10. Dent Deynze,
Ingelmunsier, 0-38,11-20,4-40, 7,21. Deynze Ingeimunster, 7,31, 1,00.
Ingelmunster-Anseglieni, <3-03, 12-10, 0,18. Anseghem-lngehnunster, 7-42. 2-20, 7-43.
Lichtervelde-Dixmude eurne én Dunkerke, 0-30, 0-08, 1-30, 7-00. Dunkerke-Veurne-Dixmude
eri Eichtervelde, 0-48, 11-10, 3-40, 5-00.
Dixmude-Niëiiport, 9-53, 2-20, 8-40. Meuport-Dixmude,(Slad) 7-40.11-35, 4-28,
r - c: r7
llioui'oul-Ostcndu, 4-50, 0-15, 1-00, 8-03, Ostpmle-Tliourdfu, 7-53, 10-10, 12-23, 0-15.
Selzacte-Eecloo, 0.00, 1.25, 8.20. - Eecloo-Selzactc, 3,38, 10.15, 4.22.
(rcnt-TeriiLMuiMi, (static) 8.17, 12.18, 7,20, (Auiwcrppuurt) 8 30, 12 40, 7 48. Ternouzen-Gent 6 (10
lu.dO, ->;4o
^ix.HMD-L'bfrrrren, (.M)4, 1.30, 8.30 (dtin NVoerisd. li.10 m.) Lokeren-Selzuete, 0.00. 10*23 4 43
(aen Uysscndag 0.3t»)
O O I t 11 ESPOND
KORTRYK BRUSSEL..
iïtib wr;,
BRUSSEL KORTRYK.
Koriryk v.
Brussel a.
0.37
8.30
10,83
1.38
12.33
2.23
3.47
0.38
8.5 4
Brussel v.
koriryk a.
3 22
8.02
8.28
10.40
12.21
2.44
0.35
7.00
0.47
8.44
KORTRYK ROORNYK RYSSEL.
Kortryk
Doiirnyk
Ryssel
RYSSEL DOORNYK KORTRYK.
6.37
7 28
7.38
10.30
1 t 47
12.08
2.34
3.48
4.00
3.34
0.30
8.47 Ryssel v.3.13 822.
9.41 Douruyk a.8.42 8.30
0.33 10.OOiKoriryk a.0.42 0.40
11.03
11.20
1-2 31
2.22 4,43 0.20 8,00
2.40 0 .30
3.44 0 40
8,3 1
0,38
KORTRYK GENT.
GENT KORTRYK.
Koriryk v.
Gunt a.
042
8.01
9,49
'11.03
12.31
1.31
3.44
5.04
0.40
7.30
Gunt v.
Koriryk a.
3.13
8.37
9,38
10.56
1.28
2.34
4.24
9.34
7 21
8.47
BRUGGE GENT BRUSSEL.
BRUSSEL GENT BRUGGE.
Brugge v. 4,390.49 7,04 0,3912 343,432,325,090.43.: Brussel v. 7 20
Gunt a. 5.317.34 9,1510,54 1.404.284,1170,327.58. Gcnl a. 8.20
Brussel a. 0,288.51110.3512,39 4.1)00.147.348,840.31 J Brug"n a. 9 23
8.14 11 00
9 41 1.12
10.
2.38
$.12 3.85
4.21 7.17
8.1I 8.38
cJ