i ff
w
in
Leve Lava ui! Leve iJe liberalen!! uil de
menigte opgaen.
Men weel dal er beroep was ingeslagen
legen eenige der veroordeelden voor belce-
digingen legen den Godsdienst en zyne be-
dienaers, benevens voor wanorde, Ier gele
genheid der knpolleprocessie van Brussel.
Zaterdag heelt liet brusSclsch Hof zich niet
die zaek bezig gehouden en vier der beschul
digden tot groalerc slralïen veroordeeld.
Een der belichten, die door de rcgibank was
vrygesproken, is door hel hof verwezen lol
8 dagen gevangzilting.
1*1 arlsrlyli.
De redevoering van den beer Burgemees-
Ier, uitgesproken op de prysdeeling der Fri-
cadellesehool, hebben wy Zondage laetst
geoordeeld, en gezeul dal zy weerd is in de
Toekomst le staen, waer leugen, laster,
valsch zyn en bol zyn 't dagelykscb brood
is en 't voedsel van religichirel! Zooeene
redevoering heelcn wy eene schande voor
onze stad, en ter eeuwiger schande moet dat
stuk in de archieven van Yper hewaerd
blyven. Ja, by honderd jaren zal men nog
zien hoe een Burgemeester van Yper, in na
me van de Gemeente, den oorlog voerde le
gen de katholieke opvoeding en 'l katholiek
onderwys; hoe er oflicieel eene school inge-
rigl was verboden door J geestelijk gezag,
en hoe deze seholc officieel geloofd en gepre
zen wierd, en 't katholiek onderwys gelas
terd en veracht!
Omdal die redevoering eén officieel sink
is, zullen wy ze geheel en gansch geven,
mei onze bemerkingen er lusschen.
Alzoo sprak H. I'. Béke:
Myne Hoeren,
Hel is mkt geluk dal ik op dezen dog de
eerste prijsdeeliug der La Motte-school
VOOIIZIT.
Met geluk, zegt de Burgemeester; heeft
hel inoeile gekost dan om er te geraken?
Was hut baesl een ander, misschien, die
voorzat Zonder geluk de lieer Bekc
en voorzal dien dag niet!... En nogthans 'l
koml hem van regtswege toe Voorzitter le
zyn van de l'ricutlelleschool! niet Lu Motte -
school, dal is een leugen
Maar gael li/ voort alvorens tol
deze plechtigheid over te gaan, dal hel mij
geoorloofd zij u in breede trekken de vele
rerutiderimjeti voor oogen te stellen die
dit opvoedingsgesticht, sedert dat hel op-
per toezicht ervun aan het Cemrentebe-
stuur is toevertrouwd, iiekkt ondergaan
Hier en daer een schreefke geven wy, om
te loogen hoe I'. Ileke oflicieel T vlaemsch
rabraekl, even zoo zeer als de gezonde reden
en de waerheid.
Toevertrouwd, zegl de Burgemeester!...
De Yperlingen kennen den dag van die toe
vertrouwing, den 8 October, le welen, van
1873. Aei'dige toevertrouwingloen Iwee-
en-twintig wccrlooze docliiers op slraie ge
zel wierden, en de fricadetlen binftcngc-
paklü
Zoo als gij weel, doel spreker voorl,
is deze school door Jufvrouw Clara lien
drika Van Zuutpeene, dame de La Mulle,
Ja, heer Burgemeester, eikendeen weel
dal Ju/]rouw Van Zuutpeene eene school
gesticht hcefl, maer T en is uwe Fricadellc-
scholc niet! 'l is de oude Mariuschool, die
gy gebannen hebt en verder op in de Rys-
selstrael gaen huizen is. Al dat er van
Juffrouw Van Zuutpeene blyfl, is luier aen-
geslegen goed,dal de Slad bezit tegen haren
wil, legen harén geesl en legen hare dier-
baersle gevoelens. Ja, Juffrouw Van Zuut
peene was katholiek en teencmael aen de II.
Kerk onderworpen, werkende uil liefde
voor de zielen; en nu doet gy haer goed die
nen om (Ir II. Kerk den oorlóg aen le doen
en haer kinders te onttrekken en zielen te
onlrooven!... Dat welen wij!
Volgens het inzicht dezer vooruitziende,
aes liefdadige weldoenster moogt deze./un-
i) dat ie nooit in. een klooster veranderd wor-
den.
Wei,Ni, met de eerste jaren dezer eeuw
Zag men dit voornemen over hel hoofd en
de l.a Motte-school werd een klooster van
nonnen.
Eerste breede trek an den heer Burge
meester. maer een voegen trek, een onuoo-
zelen trek!
Wal daerop gezeid? Die woorden van den
Burgemeester doen zoo groole bolligheid of
zoo diepe valschheid zien, dat men er by
stom stael; ja, men zou wanhopen van den
tyd waer men oflicieel zooveel dwaesheid of
zooveel valschheid aen don dag mag leggen,
zonder van geheel de wereld uitgejouwd le
zyn!
Maer laet ons moed hebben en nog een
keer hergaen wal wy meermaels gedacn
hebben, en die burgcineeslcrlyke Toekomst-
kout op nieuw weerleggen, en hope, voor
goed wegleggen.
In liet octroj van keizerinne Marie-Thé-
rèse, wacrby zy de fundatie van Juffrouw
Van Zuutpeene goedkeurde, heeft zy vier
conditiën gesteld, en de derde van die con
ditiën luidt als volgt:
Que celte fondation ne pottrra jamais
èlre érigée ell CLOTURE 01' monastère. T is
le zeggen:
l)at deze fundatie nooit en zat mogen
in SLOT ci te MONASTERiE i/igcrigt zyn.
Dus, eerste bolligheid van den Burge
meester, 't is van aen Juffrouw Van Zuutpee
ne toe te eigenen wat aen de keizerinne
Maric-Thérèse past. Dat en doel niet vele aen
de zake, T is waer, maer't en is maer om
de oflieicele bolligheid en ligizinnighcid te
doen zien!... Als men officieel spreekt, men
moet de stukken voor oogen hebben en juist
spreken.
Nu: M. de Burgemeester verlaclt cloture
ou monastère door klooster, eu.lyk de onge
leerdste en onwetendste, by pakt dat woord
klooster lyk of het volk bet bezigt. En by,
die advokael is, en nevens hem Vanheuleen
verder Bossaerl en al die slimmerikken van
liet Hooghuis, zy en weten niet, of zy geba
ren hel, dal men eerst cloture of monustcre
moet uitleggen, en dat men daervoor den
lyd van Marie-Thérèse moet le rade gaen, en
de reglboeken die daer uitleg van geven, en
niet doen lyk een ongeleerde botterik, zeg
gen monastère dat is een klooster, en waer
dalgy nonnekleeren ziet, peizen dat er clo
ture vf monastère is!
Hoor, slimme advokaten van het Stad
huis, hier is de beleckenis van cloturein 't
vlaemsch heel dal slot, en slot, dat is l°of
wel de plactsen in de kloosters waer niemand
mag bmnengaen; of 2", lyk Cramers dal
heel.'t is de «kloosterdwang»'l is le zeggen
de verpligting der kloosterlingen van allyd
in linn klooster le blyven; of eindelyk 3" een
klooster waer slot is, lyk by voorbeeld bier
de Arme Claren binnen, lyk de lersche Da-
men, lyk de Carmelilessen. Dal is een clo
ture, een stol! Monastère is door Marie-Thé
rèse in den zelfden zin gebruikt! Want ten
lyde van Maria Thcresia, de woorden wier
den gebruikt lyk of ze in hel kerkelyk rcgl
gebruikt waren. En monuslcrie, dat is
eene geestelijke gemeente door de plegtige
beloften verbonden, en die gemeenten dor
vrouwen zyn cloture olie slot
Daer oolyke advokalen van het stadhuis,
verstael gy dal?
En nu, zuil gy nog durven zeggen dal de
Mariaschool ooil slot of monaslerie geweest
heeft?
Dus, tweede bolligheid van I'. Beke, l is
van cloture on monastère niol le ver.slaen,
en op die bolligheid eene beschuldiging te
bouwen legende oude Mariaschool. te we
ten, van ili'. inziglen der stichter es miskend
le hebben!
Maer verre van de inziglen der sliehlercssc
miskend lo hebben, de Mariascliole allcenc
beeft ze gevolgd en volgt ze nog; de meeste
ressen leven lyk of het Juf/rouw Van Zuut
peene gewild heeft.
Immers in artikel XII van de akte der fon-
dalie wil Juffrouw Van Zuutpeene als volgt:
o Que les mattresses.vwrotenl enlre
ell es dans une parfaile union de taeur et
tCesprit, el s'ucquilleroient avec zèle el
edification des devoirs de leur vocation
le lont sous le menie reglement de vie et
de mueurs, d approuver autant que be so in
par Cèvèque du lieu.
'T is le zeggen:
Dal de meesteressen.... zouden onder
hen leven in eene. volkomenu veereeniging
van hert en van geeslen met ijver en
stichting de ptiglen van hunnen roep
zouden volbrengen', dit al onder een den
Daer is 'l inzigl en de uildrukkelyke wille
van Juffrouw Van Zuutpeene. Zoo is de Ma
riascliole, alzoo zyn de Meesteressen!
Maer aleventwel, de Fricadeltegemeenle,
wal voor vereeniging van herte en van
geesl!!!
De eene is gelyleld, door den Burgemees
ter, Mevrouw Scholle, de andere Mevrouw
d'Hazelcir, eene derde Mejuffer Monmaerts,
en nog verdere Mejujfers, want 't is daer
al van den cdeldom... Barbara Lounge
allcenc blyfl Barbara als vooren!... Wal
eenheid!
En bun regel?
Mevrouw Scholle hcefl een anderen regel
als Mevrouw d'Hazelcir, en de regel van de
Mejuffers is nog verschillij. En eindelyk
Barbara, die uil den derden regel is, wal is
nu haer regel?
'T zou kunnen gebeuren dat Barbara
stichteres wordt van eenen vierden regel,
waer Mevrouwen en Mejuffers van alle slach
hunne plaels vinden: en die regel goedge
keurd van wie?... 0! 'k en durf het niet
zeggen, T zyn nu al zoovele Majoors kwaed
op my!
ItuitcnlandM-Ii nieuws.
FRANKBYK.—Zoo'lschyiit, zyn er ernstige
onderhandelingen aen gang, onder de
bewarende pariyen in Frankryk, om de
voorgaende meerderheid in de Kamer
weèr samen te brengen. Dit wordi gedaen
mei hel gedacht van onder de verschilli-
ge deelen, waeruit de bewarende party
bestael, eensgezindheid le maken voor
hel kiezen der vyf-en zeventig senators,
welke door de Kamer moeien benoemd
worden. Daertoe zou er onder hen eene
minnelyke schikking moeten lol sland ge-
bragl worden, betrckkelyk het gelal sena
tors dat aen iedere gezindheid zou bchoo-
ren toegekend le worden. Dal hel nood-
zukelyk is van malkaer le verslaen, wordt
algemccnlyk aenveerd, hel is maer de
verdeeling meer die besproken wordt.
Deze die zich mei bel sluilen dezer
overeenkomst bezig houden, zouden wil
len dat zy uilgesirekt wierdo tol al de
werkingen der bewarende gezindheid,
voor wal kiezing aengael, zoowel builen
als in de Kamer. Geheel de bewarende
party zou een bondgenootschap sluiten
legen al wal republikcinsch gezind is. T
ware reeds veel indien men bel eens kon
worden wegens de Senators, welke door
de Kamer moeien gekozen worden; deze
vyf-cn-zevcnlig stemmen zullen veel
non indien eens eene herziening
Grondwet te berde koml.
De
der
wei op het hooger onderwys is Sc
dei t acht dagen liet onderwerp der hc
raedslaging in de fransclio Kamer, n
liberalen looncn zich daer weerom, geiy^
allyd en overal, de onverbiddelyke vya„
den der vryheid; al hunne pogingen span
ncn zy samen om de katholieken te belet,
ten in deze zaek een zierken de arms
vryer le krygen als te vooren.
ENGELAND. In de Kamer van Engeland
hebben de liberalen hun Jesuilen spook
komen uithangen om hel gouvernement
lot dwangmiddels aen te sporen tegen
deze kloosterlingen. T was verloren moei
te, minister d'Israeli en d'heer Cross heb
ben aen dc jesuilenbassers geantwoord
dat zy geen zwarigheid zagen in 'i verblyf
der Jesuieten in Engeland; uil hunne ant
woord blykl het dal zy geenszins van
gedacht zyn mede te doen in het verbond
van hael en vervolging dat de liberalen
uit alle landen, mei von Bismark aen't
hoofd, gesloten volgen tegen dc discipels
van den II. Ignatius de Loyola.
ZWITSERLAND. Gelyk hei te vooren was
zal hel gouvernement van Berne zich niet
gewillig onderwerpen aen het besluit van
den Bondsraed, waerdoor hem bevolen
wordl van hel verbannings besluit legen
de priesters uil Jura in le trekken, hel be
roept zich op dc Kamer. 'T is te hopen
dal de Kamer, die zich reeds legen die
verbanning geuil heeft, haer gedacht zal
slaende houden.
Eene droevige lyding word uil Gene
ven gemeld:
De schismatieke Commissie, onweltig
door den Opperraed als bezitster aenge-
slcld van de 0. L. V. kerk van die slad,
heeft de zegels gebroken die op de deuren
der kerk geleid waren, en bezit er van
genomen. Zy spotiede mei de proteslatiëo
van dc gceslelykhcid dier kerk, en inzon-
derlyk met deze van den gewezen pastor
Dunoyer, die achtbare gryzaerd, die over
vyf-en-lwinlig jaren die kerke bouwde,
met het geld dat hy rond de wereld by al
de katholieken ingezameld had.
SPANJE. Goed nieuws voor dc Carlisten.
Langs gindschen kant van den stroom
Ebro, heeft de Carlist Dorregaray mei
voordeel hel leger van don Alfons achler-
uilgejaegd, en de Carliste brigadier Pa-
mttndi beeft Carincna, eene slad gelegen
op negen uren afslands der hoofdstad van
Aragon overmeesterd, 800 krygsgevange-
nen gemaekt, veel wapens genomen en
groole krygslaslen gelieven. Langs dezen
kant van den Ebro staen de zaken even
goed. Sabals heeft eene nieuwe overwin
ning in Calalonie, en Quesada, die aen t
hoofd van hel alfonsische leger stael,
durft anders niet uitzeilen als de wcérloo-
ze bevolking plagen van de streek, waer
de Cariislen meester zyn.
Allcrliamlc nieuws.
Dc provinciale raed van Wesl-\laenderen,
Donderdag bnitengewoon byeengekoinen om twee
kandidaten aen le wyzen voor de placis van voor
ziiler der regtbank van 1'" aenlcg te Veurne, i"
vervanging van M. C. Despot.
Zyn aengeduid als
Eerste kandidaet, M. Valckc, prokurcur des
nings le Yeurne, met S3 stemmen legen 3, gegeve
aen M. Gondry en 1 acn M. Leopold Dcspoi.
was een wit briefje.
Tweede kandidaet, M. Leopold Despot, nv0ue.j
Veurne, met 42 stemmen tegen 9, gegeven oen
Van Coutsem, en 2 aen M. Gondry en 1 aen*
Valckc. Er was oen wit briefje.
In January 187S hebben de Siaetsspcorwe^"
0,493,000 fr. SG ct. opgebragl, dat is 380,1'
20 ct. meer als verleden jacr.
De post 1,013,398 fr. 89 ct, dus 33/988 fr
et. meer.
GESTICHT GEWORDEN.
ZEEFDEN REGEL VAN LEVEN EN ZEDEN, ZOOVeel
hel noodig is,door den bisschop der plucts
goed le keuren.
lllli),
