VAN Y PEREN EN VAN HET ARRONDISSEMENT.
Zaturdag 21 Augusly 1875.
Tiende Jaer. Nummer 503.
VANDERGHINSTE-FOSSÉ,
3 Fr. SO C. per Jaer,
1 5B K it W K GEK. 17 July.
Ypercn, 21 Augusty 187b.
In YlnciiilcrcM vlacinscli!
Dal is de kreet die menige Vlaming van
bloede zoo dikwyls op de lippen lieefl, zoo
weinig in 't lierle draegt.
In Vlaendcren vlaemsch! zoo roepen zy;
en geen enkel hunner daden beantwoordt
acn hunne woorden.
Die gedachten vielen ons binnen Maendag
laelst te Nieuport. Daer ook roept men in
woorden: In Vlaenderen vlaemsch! Daer ook
loont men in daden dat men weinig de moe-
dertael genegen is.
Springt uit hel konvooi en leest: Nieu
port! I'ilolaqe! Enlrée interdite! Hotel de
Villel Bibliolhèque publique'. Fransch, al
fransch. Juist als of men te Parys of Marscil-
liën ware!
Gaet naer de nieuwe waterwerken en daer
ook: Fransch en allyd fransch. Beziel den
steen van ecre die daer ligi en in groote
gouden letters kunt gy lezen 9 AOUT 187b!
als of de waters niet konden lossen indien
men 9 Oegsl 187b schreef!
Zenden ze een woordeken naer den Ko
ning; item, fransch!
Spreken ze den eenen of den anderen
Minister aen; ilem, fransch!
En is er ergens iemand die 't anders op
heeftdie Vlaming wil zyn met hert en ziel,
met doen en laten, met lael en spraek; men
zou nog in slatc zyn hem te zeggen: Cé vos
parlé franse contre alle menschen, savcz-
vous!
Is 't te verwonderen dat fransche vuil-
bladjes den Vlaming in 'l aenzigl spuwen en
zyne lael bespotten? Is 't ie verwonderen
dat men zulk geweld en poogingen moet
doen om een deel der vlaomsche regien le
doen eerbiedigen? Als de Vlaming zelve zich
schncml voor zyne mocdcrlael hoe wilt gy
dat de Walen ze eerbiedigen?
liet iaristcnddHi en Uc
^ryiieiili ery.
Dezer dagen is verschenen hel nagelalen
weik van don heer Ed. llaus, inleven pio-
cureur des Konings ic Gent, geiiield fx
Chrtslianisme el tu Libre l'ensée(bet
Christendom en de Vrijdenkerij.)
Wy willen onze lezers bekend maken met
den geest van dit werk, geschreven door
een magislraet welke de liberale party fier
was in hare rangen le tellen.
Na in het eerste deel van zyn werk de he-
dendaegsche en vroegere filosofie met het
christendom vergeleken le hebben, eindigt
de schryver zyn verloog door de volgende
slotrede:
«Wy hebben achtervolgens de byzonderste
argumenten onderzocht, waertoe de vryden-
kery haren toevlugl neemt om hel christen
dom en vooral het katholicism aen le ran
den. Deze argumenten, in plaels van hun
doel le hereiken, keeren zich tegen de vry-
denkery en vallen haer terug op het hoofd.
Hare aenvallen legen God of tegen het
hovennaluerlyke brengen het materialism en
hel pantheism voort, het is te zeggen, eene
sloffelyke onmogelykheid, de stof die door
haer eigen heslaet en geene oorzaek heeft.
Hare aenvallen tegen de godheid van
Christus doen eene ongerymdheid onlstaen,
le weten de Godheid der menschelyke rede
en der menschheid. Hare aenvallen tegen de
verlossing, den val van den eersten mensch
en de erfzonde miskennen de oude en nieu
we geschiedenis, zoowel als de ware weten
schap.
Hare aenvallen tegen de Kerk, hareon-
faelhaerheid, hare onverdraegzaemheid je-
gen de dwaling, doen de onfaelbacrheid dor
rede en de onverdraegzaemheid jegens dc
waerheid onlstaen. Hare aenvallen legen het
absolutism der Kerk dienen tot eersten slap
naer het absolutism der vrymetselary, van
het pantheism of van het materialism. Hare
aenvallen tegen hel geloof of het hovenna
luerlyke van den Hemel geven hel sein lot
den inval van het materialise!) geloof of ho
vennaluerlyke en van alle soort van hygo-
loovigheden.
Dc vrydenkery gelukt er niet in een der
groote vraegpunlen op le lossen wacrmcê
het menschelyk geslacht zich den geest
kwelt, en die in hel katholicism eene zoo
schoonc, zoo ware, zoo overtuigende oplos
sing vinden, eene oplossing zoo vruchtbacr
in allerhande weldaden.Zy verplaetst slechis
al deze kwesliën, cn daelt eene helling af,
langs waer zy vervalt inongerymdhcdcn,on-
niogelykheden, legenstrydigheden, looche
ningen, kwalen van allen aerd en hyzon-
der' in hel materialism en het pantheism.
En nogthans durft de vrydenkery uit
roepen dat zy zegepraelt, dal het katholi
cism ten gronde gaet en dat de toekomst aen
haer is. Zy wil de vernieling bewerken van
het katholicism, die magt welke Europa red
de en het nog heden belet terug le keeren
tot de barbaerschheid, tot het verlies van
alle geeslelyk leven. Hel is als of op zekere
lydstippen van ontwikkeling der volken, hel
versland van vele lieden verdwaell en
gansch verloren raekl.
De middeleeuwen braglen vrye en
rondzwervende ridders voort. De heden-
daegsche tyden willen op hunne beurt vol
komen vrye geesten of ridders der vrye
gedachte hebben.
Waerom hebben wy geenen Cervanles
om de vrydenkers lot de reden te hreugen,
die hun zwervend gedacht laten ronddwalen
op hel gebied der verbeelding en der dwa
ling, die slaen en kerven op de verstandige
lieden, die gelooven dal het gezond verstand
eenige weerde heeft, dat het christendom
goed te weeg brengt en dat het geluk der
menschheid afhangt van hel behoud van
den katholieken godsd:enst.
Het ware mogelyk dat de nieuwe Cer
vantes die talryke verwarde verstanden en
vrye geesten tot het gezond versland lerug-
hragl en hen deed bekennen, in tegenwoor
digheid van dezen aen welke zy zoo treurige
voorbeelden gegeven hebben: Looft God
wiens onvermoeibare bermherligheid heden
de uilslekendsle weldaed heeft verleend.
Het is voor den mensch hel hoogste goed,
dat welk hem in dit leven een weinig rust
kan verleenen en hem in slael stellen om in
hel ander de belooning der deugd le ont
vangen.
Dit zoo dierbaer goed is de rede; ik had
ze verloren door myne te lange ledige uren
te verkwisten in deze dwaze lezingen; de
Hemel geeft ze my heden terug... Ik wil
gebruik maken van deze korte stonden, de
eenige welke ik in myn leven mag tellen,
om, zooveel het iny mogelyk is, demissla
gen myner langdurige verdwaling le her
stellen en het goed te doen dal ik niet gedaen
heb... Vrienden spoed u my geluk te wen-
schen dat ik geen ridder der vrye gedachte
meer hen.
Dit hclangryk werk, in de fransche lael
geschreven en een schoon groot boekdeel
uitmakende, is verkrygbaer hy Vandcrg/iin-
sle FosséBoterstraet, CO, te Yperen, ten
pryze van 6 franks.
I)e Gicnicciitc-Sckrctarisscii.
Er is in elke gemeente een ambtenaer, die
alles is, waerop de werkzaemheden draeijen.
Het hestuer mag door de kiezingen veran
deren, die ambtenaer blyfl toch op zynen
post. En wie is het? Hy is de Sekrelaris der
gemeente. Volgens de gemeentewet was de
sekrelaris in den beginne enkel de geheim-
schryver en de verslaggever in de zittingen
des gemeenleraeds. Doch weldra is zyne
werkzaemheid uitgebreid. En op huidigen
dag is hy in de kleine gemeenten met al de
schriften des bestuers gelast. In volkrykere
plaetsen, waer de gemeentezaken uitgebrei
der zyn, heeft hy een of meer beambten.
Doch waer het ook zy, overal is de ge-
meente-sekretaris de man waerop byna al do
werkzaemheden der plaetsclyke regeering
berusten.
Die man verdient dus niet alleen eenie
ders achting, maer hy behoort ook eene
jaerwedde te genieten in evenredigheid der
bevolking.
Doch helaes! de jaerwedde is geenszins in
evenredigheid der verdiensten.
Zoo lees ik in de July-aflevering van het
tydschrift: Bulletin des Secrétaires commu-
naux, door eenige sekretarissen der brus-
selsche voorsteden uitgegeven, dat de ge-
meenle-schryver van Marlenslinde (Lim
burg) öO frank per jaer ontvangt. Ik wil my
by dit enkel voorbeeld bepalen, alhoewel cr
28 zyn die minder dan 100 frank genieten;
33 trekken 100 fr. 'sjaers, 381 hebben tus-
schen de 100 en 200 fr.; 488 van 200 lol
300 fr. en 371 van 300 lol 400 fr.
Hier en daer wordt echter eene gemeente
ontmoet waer de sekrelaris beier begandeld
wordt. Zoo verdient het dorpje St-Job in U
Goor (Antwerpen) eene byzondere melding.
Deze placts telt slechts 441 inwoners en do
schryver geniet deer êene jaerwedde van
300 fr. alsmede 200 fr. voor het verzorgen
der registers van den hurgerlyken stand en
130 fr. van bureÊlkosten.
Wel zoo, burgemeester en raedsheeren,
gy hegrypt dal een man welke onwaerdecr-
barc diensten aen de gemeente hewyst, ook
eene eerlykc bezoldiging behoort le onlvan-
MEN SCIIRYET IN BY
BOTERSTRAET, 6(5, Yl'EREN.
en in al de Postkantooren van hct ryk
VOOR GEHEEL HET LAND,
vooraf belaelbaer.
Men schryfl niet min in dan voor een Jaer.
Zal"n,i,K van eIk,! week- l)e eienkondigingsprys is van 15 centiemen den repel. Do reklamen en reglerlt/ke aenkomUgingen betalen 30 centiemen den regel
AN <f r; ecru voor dc ami ondigingcn van een jaer.— Een nummer genomen op liet Bureel 10 cl.—De bygevoegde N" voor Artikels, Reklamen of Aankondigingen kosten 20 franken voor
100 afdruksels.
5,
iii-
Poperinghe-Yper, 5-15, 7-00, 0-30, 10-55, 2- 15, 5-05, 9-20. - Yper-Poperinghe, 6-40, 9-07, 12-0
3-57 0-50 8-45,9-50. - l'operinglie-llazebrouck, 7-03, 12-25, 4 17, 7-13, Uazebrouck-Poperi:
ghe-Yper,8 35, 9-50,4-10, 8-25.
Yper-llousselaere, 7-50, 12-25, 6-45. llousselnere-Yper, 9-25, 1-50, 7-50.
Rousselaere-lirugge, 5,44 8-45, 1 1-34, 1-13, 4,39, 7-30, (9-55 Lichterv Lichtervelde-Thoufoul
4-25 m. naer Oslende. TliouroulIAclUervelde 12 02 van Ostcnde.-Brugge-.Rotmei.7-25,8-28, 12-50
5 00,0 42,8,45- Licliiur velde-Korlryk, 5-25 m. 9,01, 1,30, 5,37, 7,21.
Yper Kortrvk,5-34,9 49,11 -15,2 35,5-25,7-14.(1'en 2°kl.)Kortrvk-Yper, 7-00(1'en 2'kl.)S-08,11-02,
2-56,5 40,8-49.
Yper-Ihonrout, 7 18, 12-06, 6-20, (den Zaturdag ten 5-50 's morgens tol Langliemarck.) Tliourout-
Yper, 8 40, I TO, 7 00, (den Zaturdag ten 6-20 's morgens van Langliemarck naer Yper).
Comen-Waeslen-Le Touquct Houplines-Armenliers, 6-Ó0, 10,15, 12,00, 6,25. Armenliers-IIouplines-
Le louqnel aesten-Cumen, 7,25, 10,50, 4,10, 8,40. Comen-Waesten8-45 m. 9-30 s. Waes-
ten-Comen 5-30, 9,50.
Kortryk-Brugge,8-05,11-00,12-35, 4-05,6-55,(9 00Licht.) Brugge-Korlrvk,8-25,12-50,5-00,6-42
Brugge, Blankenkerghc, Ileyst, (slalie,) 6-50, 7-25,9-20 exp den Zond. 9-50,11-08,2 25,2 50,5-35, ex.
5-50 exp.den Zat 7-35 exp 8 58.-(bassin) 7-00,7-31,9 26 den Zond 9-56,11-14.2 31,2 56,8 41 ex.
5-56 ex. den Zaf 7 41 exp. 9 01 Heyst, Blankenb. Brugge, 5-45,7-15 exp. den Maend. 8 25,11-25,
1-25,2-45, exp. 4 10,5-30,7 25 exp. den Zond. 7-35,8-45.
Ingclmnnster Deynze-Genl,5-00,9-41,2-15,— Ingelmunsier-Deynze, 6-05 2' kl, 7-15. Gent Deynze,
Ingelniunster, 6-58,11-20,4-41, DeynzeTngelmunster, 1,00.2° klas 8 20.
Ingelmunster-Ansegliem, 6-05, 12-55, 6,13. Anseghem-lngelmunster, 7-42, 2-20, 7-45.
Lichlervelde-Dixmude-Veurne en Dunkerke, 6-30, 9-08, 1-35, 8-00. Dunkerke-Veurne-Dixmude
en Lichtervelde, 0-35, 11-10, 3-40, 5-00.
Dixmude-Nieuporl,9-50,2-20,8-45.Nieuport-Dixmude,(bains)7-20.11-80,4-18, (Stad) 7,30 12,00 4,20
Thourout-Ostende, 4-5Ö, 9-15, 1-50, 8-05, Ostende-Tuourout, 7-38, 10-10, 12-23, 6-15.
Selzaete-Eecloo, 9.05, 1.28, 8.23. - Eecloo-Selzaete, 5,35, 10.15, 4,22.
Gent-Terneuzen, (statie) 8.17, 12.18, 7,23. (Antwcrppoort) 8 30, 12.40, 7.43. Ternouzen-Gent, 6.00
10.30, 4.40
Selzaeio-Lokeren, 9.04, 1.30, 8.30 (den Woensd. 8.10 m.) Lokcren-Selzaete, 6.00, 10.23, 4.45
(den Dyssendag 9.30).
CORHESPONDEIVTIEW,
KORTRYK BRUSSEL. HBUSSEL KORTRYK.
■Korlryk v. 6.37 10,53 12.33 3.47 C.38
Brussel a. 9.20 1.33 2.28 6.14 8.54
KORTRYK D00I1NYK RYSSEL
Korlryk v. 0.37 10.86 2.54 5.34 8.47
Doornyk a. 7 28 11.47 3.48 0.39 9.41
liyssel a. 7.38 12.08 4.00 6.33 10.00
Brussel v.
Korlryk a.
3.22
8.02
8.28
10.46
12.21
2.44
5.33
7.36
6.47
844
RYSSEL DOORNYK KORTRYK
Ryssel v. 5.15 822. 11.08 2 22 5.20
Doornyk v. 5.42 8.56 11.29 2 40 5.39
Korlryk a. 6.34 9.47 12.26 3.38 6 33
KORTRYK GENT.
GENT KORTRYK.
Korlryk v.
Gent a.
6.42
8.01
12.31
1.51
3 44
5.04
0.40
7.56
Gent v. 8.13 9.38 1.28 4.24 7.21
Korlryk a. 6.34 10.51 2.49 5.31 8.42
BRUGGE GENT BRUSSEL.
Brugge v. 6.49ex. 12 34 2,52 3,43ex. 6.43. Brussel
Gent a. 7.34 1.49 4,07 4.28 7.58.(Gent
Brussel a. 8,50 4.00 6.02 9 31.1 Brugge
BRUSSEL GENT BRUOGE.
v. 8.14 11.83 3.12ex 4,39ex 5.53
a. 6.00 9.41 1.13 3,25 4.26 6,37 7.28
a. 7.13 10.34 2.38 4,37 3.1 1 7,22 8.33
(LE CI1RLSTIANISME ET LA LIBliE-PENSEE.)
