DIT IS
EN OMMELANDS,
m
t
8
KATHOLIEKE WACHT
Zondag 27 Oogst 1899
GROOTE
V O L
zonder inleg
BUITENLA^DSGH NIEUWS
PL SATS EL I IK
Op Zaterdag, 12den Oogst 1809.
n centimen 't blad.
34ste jaar. Talmerk 1687,
in het Katholiek Volkshuis.
Groote Fanfare
Frankrijk
Engeland
Rusland
Transvaal
Wat staat er ons te doen?
Onze nieuwe Ministers
Congo
Mijnheer Surmont
en 't nieuw Ministerie
Nieuwe Kieswet
Onze Tuindagfeesten
Te trekken bij den UitgeverTk 36, in de Boterslrate, te Yper, en bij 's lands boodschap we zen ofte post, tegen 3 frank 's jaars.
't Nieuwsblad van Yper verschijnt 's Vrijdags, en 's Zaterdags na
de markt, tegen 3 f. 's jaars; 3 f. en den vrachtloon buiten Belgenland.
Het blad en is niet min te trekken dan voor een geheel jaar en 't wordt
op voorhand betaald.
Alles moet vrachtvrij ingezonden worden naar de Boterstrate,
Tk 36, te Yper.
Echt en recht, 't oud Volk indachtig;
Kinderlijkniet kinderachtig
Ypersch, Vlaamsch en, bovenal,
God getrouwe ik wezen zal
l)e bekendmakingen kosten 0,fr.l5 de reke binnen 't blad is 't
0,f.30 van 's Rechters wegen f. 1overdruk, 6 fr. 't honderd. Ieder
boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken.
De Heeren van de Agence IIavas, te Brussel, Tk.32,in de Magdalena-
strate, en te Parijs, n°8, Place de la Bourse, ontvangen bekendma
kingen voor 't Nieuwsblad van Yper, van al die buiten Oost-
Wcslvlanderen wonen.
mmjs
Dinsdag 15" Oogst,(0. L.Vr. Hemelvaart)
ten 9 ure in St Niklaaiskerke, zielmisse
voor zaliger Emiel Duprez,
Zaak Dreyfus. Maandag heeft
te Rennes het eerste verhoor plaats
gehad van de herziening van het
proces Dreyfus. De verhooren worden
alleenlijk 's voormiddags gehouden,
in de feestzaal van het Lyceum, dat
recht over het krijgsgevang gelegen
is. Van korts na 6 ure 's morgens
werd Dreyfus tusschen eene dubbele
haag gendarmen en soldaten naar liet
Lyceum geleid. De menigte was zoo
talrijk niet als men verwacht had en
niet de minste betooging greep plaats.
De betichte ging om zoo te zeggen
onopgemerkt naar de gerechtszaal,
daar de menigte op afstand gehouden
werd door de soldaten en de gendar
men die den ordedienst deden en dat
deze ook moesten met den rug naar
het midden der straat staan en aldus
Dreyfus niet konden zien.
Bij de ondervraging loochent Drey
fus geheime dokumenten geleverd te
hebben aan den agent eener vreemde
mogendhe'dhij loochent verders
het bordered geschreven te hebben, j
en verklaart onschuldig te zijn in de
zaken, die hem ten laste gelegd
worden. Bij de vraag waarom hij ge
zegd heeft, dat zijne onschuld binnen
drie jaar zou bewezen worden, ant
woordt hij dat men bij zijne degra
datie weigerde onmiddelijk een on
derzoek in testellen onder voorwend
sel dat de buitenlandsche politiek er
zich tegen verzette en dat hij daarom
niet mocht hopen dat zijne onschuld
voor 2 of 3 jaar zou bekend worden.
Dinsdag en de volgende dagen
waren dezittingen geheim, daar ver
schillige geheime dokumenten dan
moesten onderzocht worden. Dit on
derzoek duurt verschillige dagen,
immers het krijgsdossier alleen bevat
300 stukken.
Esterhazy heeft per brief aan den
krijgsraad laten veten, dat hij als
getuige niet zal verschijnen, omdat
de invloed van hoogerhand op de
rechters uitgeoefend, hem aan de
onpartijdigheid van den raad doet
twijfelen.
Socialitisch kongres. In een kon
gres Zondag laatst te Parijs gehouden,
hebben de Fransche socialisten een
dagorde gestemd waarbij vastgesteld
wordt dat het socialism de onver
zoenbare vijand is der burgerij en
dat geen socialist, zooals M. Mille
rand nu in Frankrijk, mag deel
maken van een burgersministerie.
Vóór de sluiting van het Engelsch
Parlement, heeft de minister van
koloniën, M. Chamberlain, Woensdag
verklaard dat de Engelsche regee
ring vast besloten is de misbruiken te
keer te gaan, waarvan de Uitlanders
in Transvaal de slachtoffeis zijn.
Er is spraak van een ontwerp be
trekkelijk de werkmanspensioenen,
dat door eene bijzondere kommissie
aan liet Engelsch parlement zal vast
gesteld worden. Het ontwerp bepaalt
dat ieder Engelsche (man of vrouw)
op 65 jarigen ouderdom, recht zal
hebben op een dagelijks pensioen van
1 fr. tot l 40 fr. op de volgende voor
waarden lft dat hij nooit tot ge
vangenisstraf is veroordeeld geweest;
2° dat hij in de laatste 20 jaren door
het weldadigheidsbureel niet is on
dersteund geweest, tenzij in buiten
gewone gevallen of onder vorm van
geneeskundige hulp 3° dat hij niet
meer dan 2 fr.per week inkomen
heeft. De lasten van Staat en gemeen
te zouden aldus, indien het ontwerp
verwezenlijkt wordt, met 250 mil-
lioen franks 's jaars verhoogd worden.
M. Von Ciers, Russische gezant te
Peking, heeft geprotesteerd tegen het
ontworpen aanvallings- en verdedi-
gingsverbond tusschen China en
Japan, en verklaard dat dit verbond
beleedigend zou zijn voor Rusland en
nadeelig aan China.
Het voorstel van den Engelschen
Minister van koloniën, strekkende tot
het benoemen eener Engelsch Trans
vaalsche kommissie gelast met het
onderzoek der zaak betrekkelijk de
Uitlanders, is door den Transvaal
schen Volksraad verworpen. Deze
heeft integendeel een artikel in de
nieuwe grondwet gestemd, bepalende
dat, mits toestemming van de uitvoe
rende macht, de voorzitter en de
opperbevelhebber van het leger, he
recht hebben den staat van beleg ui
te roepen in geval van oorlog, op
stand of dringend gevaar.
Sedert eenen korten tijd van hier is de
politieke toestand van S -lgie geheel veran
derd.
Van de menigvuldige kiesstelsels waarvan
er sprake geweest is, en is er maar één meer
dat kans heeft van te lukkenhet stelsel der
EVENREDIGE VERTEGENWOORDIGING
Zijt daar voor of daal tegen, dat en zal de
zake van geen haar verinderen.
Wat staal er ons dis te doen legenover
dien toestand?
Klagen en kermen over den goeden ouden
tijd, of over 't geen men nu zou moeten
hebben maar toch nieten heeft.
Wij zeg-;en het rec'tuitdie handelwijze
en slaat ons niet aan en schijnt ons niet
weerdig van strijden in het kamp der
katholieken.
Die voor de goede zfke strijdt,moet kloek
moedig zijn, geduldi.', méégaande en vol
betrouwen op de Voonienigheid.
Hij moet man zijn van zijnen tijd en de
menschen kunnen nemm gelijk zij zijn om
er het beste uit te rapen.
Wal doen wij andes geheels dagen
ons bijzonder, ons luiselijk en ons maat
schappelijk leven?
Wi
en
/ij zeggen dus met den Bien Publiec
andere katholieke gazellen:
Nu dat wij een nieuw ministerie hebben
van katholieke en bekwame mannen, is het
de plicht van de katholieken ook hun leger
te vernieuwen, en ééns te zijn van wille
en werk om hel goed bestier van hel Land
te kunnen verwezc-ntlijken.
Vooruit dus, met kalmte en krachtda
digheid
Naar men verzekert staan de be
trekkingen tusschen de inboorlingen
en de vreemdelingen maar heel flauw
j in den Congo. In de omstreken van
het Tanganikameer zijn verschillige
posten der blanken door de negers
aangevallen en geplunderd gewor
den. In deze verafgelegene streek
van den Vrijstaat rukken de zwarten
in menigte op tegen de blanken, die
het er van tijd lot tijd niet gemakke
lijk hebben.
Ouder het toekomenle rijk der Evenredige
Vertegenwoordiging ;il de wereld voort
zijnen gang gaan, me. zijne driften, zijne
baui'/.nr.htigheid, en al p°cd cu liwaod
Daarin en zal er riievj veranderd zijn.
Maar, met de E. V. zd elk op kiesgebied
zijn deel krijgen. En, za het deel der katho
lieken zóó groot niet zin als nu, zij zullen
ten minste hun deel nét kunnen verliezen
door dc schuil van andeen.
Hun deel zal bijgevolg zuiveren onbelast
zijn.
Door hunne werkzatmheid.door hun goed
bestier zullen de kathdieken dit deel kunnen
vermeerderen.
Wij hebben tot m toe een goe zestig
stemmen meerderhei! gehad. Dit getal zal
verminderen, maar vij zullen de meerder
beid blijven behouden Dat is het gedacht van
vrienden en vijanden.
Ehwel, met die latiste meerderheid wal
zouden wij min of meer gedaan hebben
dan nu?
De katholieken, ze^t gij, en bestieren de
groote steden niet.
Is dat de schuld Ier E. V.
Dat komt eenvoudig hieruit voortdat zij
in die steden de mecrcerheid niet en zijn.
Indien de liberalen daar bestieren zondet
de meerderheid te zijl, dc oorzake daarvan
is dat zij ondersteund zijn door de katholie
ken tegen de socialisten en door de socia
listen tegen de katholieken.
Hadden de katholieken de meerderheid
der stemmen in de steden lijk zij deze in
Land hebben, de E. V. zou hurt de meer
derheid geven.
Of kent gij misschien een stelsel om de
katholieken de meerderheid te geven waar-
zij geene meerderheid zijn; of het bestier
waar zij geene meerderheid en hebben
Met de E. V. zal het katholieke leger in
de Kamers ten juiste mogelijk vertegenwoor
digd zijn,
Onze katholieke mannen zullen hun man
daat alleen aan hunne katholieke kiezers te
wijten hebben.
Daarom zal hunne gedragslijn in de
Kamers en in 't Land beter afgeteekend zijn
en vrijmoediger.
Om bun mandaat te behouden zullen zr
politieke werkzaamheid aan den dag moeten
leggen.
Wat de scheurmakers aangaat, wtj en
kennen voorserst geen één kiesstelsel dio dit
ongemak kunne wegnemen. Daarenboven
moesten zij komen te zegepralen dit zou
liegen aan het Bestier der partij dat ofwel
zulke streke tegen het algemeen gevoelen
opkomt; ofwel, te persoonlijk zijnde, een
groot deel der partij misnoegd maakt.
Eene kor le beschrijving van onze nieuwe
ministers zal onze lezers welkom wezen.
M. de Smet de Uneyer,
minister van financiën,
verving den 26 Maart 1894 M. Beernaert aan
het hoofd van het ministerie van financiën
en werd kabinelshoofd den 11 November
1896, tengevolge der terugtrekking van M.
do Burlet. Hij behield deze bediening tot
den 23 Januari 1899.
Na het bewind gedurende zes maanden
verlaten te hebben, neemt hij de zware taak
terug liet gouvernement des Konings le be
sturen.
M. ldebaert,
minister van nijverheid en arbeid.
M. Liebaert, oud-minister van financiën,
volksvertegenwoordiger voor het arron
dissement Kortrijk.
Hij wierd geboren te Kortrijk den 22 Juni
l8iS, ia UUll provinciaal ïaauoua -J K/i
der bestendige afveerdiging van West-Vlaan-
deren.
M. Liebaert is advokaat en vertegenwoor-
igt zonder onderbreking het arrondissement
(ortrijk sedert den 21 April 1890 hij was
gekozen geworden in vervanging van Mgr
de Haerne.
KI. cl© Favereau,
minister van Buitenlandsche Zaken.
M. de Favereau is volksvertegenwoordiger
sedert den 10 Juni 1889 en vertegenwoor
digt het arrondissement van Marche. Hij
heeft M. de Burlet vervangen aan het hoofd
van het departement van Buitenlandsche
Zaken.
ML. O© Trooz,
minister van Binnenlandsche Zaken.
M. De Trooz is geboren te Leuven, dtn
21 Februari 1859 en gemeenteraadslid dier
stad. Hij werd den 26 December 1889 als
volksvertegenwoordiger gekozen en nam
deel aan de bespreking van verscheidene
belangrijke vraagstukken.
M. De Trooz is een sympathiek man, die
te Leuven de algemeens achting heeft ver
worven.
Dtaron Van der «ruggen,
minister van Landbouw.
geboren te Geul den 6 Januari 1852, werd
lid van het Parlement den 12 Juni 1888 en
is burgemeester der gemeente VVyngene.
De nieuwe minister kent grondig de land
bouwkwestiën.
M. Van der Bru >gen heeft een voorste
neergelegd, strekkende om de kleine erfe
nissen te onttrekken aan de gedwongen ver
deeling in geval van overlijden.
Een tweetal jaren geleden sprak hij in de
Kamer eene redevoering uit over de land
bouwkwestie, die zoowel links als rechts
opschudding verwekte.
M. Van <l©n Heuvel,
minister van rechtswezen,
oud 45 jaar, is zoon van den ouden muziek
leeraar der middelbare school van Gent
Sinds 20 jaren is bij leeraar aan do Hooge
school van Leuven.
Het is een uitstekend geleerde, een advo
kaat van talent.
Generaal
Cousebant d'Alkenade,
minister van oorlog,
oud kolonel van den slaf, was vóór zijne be
noeming lot minister van oorlog aan het
hoofd van het eerste afdeelingsbesluur van
het ministerie van oorlog.
Het is een zeer onderscheiden officier, die
den 26 December 1898 tot generaal was be
vorderd.
Iedereen weet, dat bij de vorming van 't
nieuw ministerie, M. de Smet de N-ieyor aan
onzen achtbaren Burgemeester de plaats
van Minister van Landbouw heeft na-gebo
den.
Daar zijn zelfs herhaalde pogingen edaan
geworden in dien zien, ja Mijnheer Surmont
is als 't ware lastig gevallen geweest en be
legerd om zijne medewerking in 't beslier
van het Land te bekomen.
Doch de heer Burgemeester Ir eft, ge
meend, om gewichtige redens, dii core en
dien last van de hand te moeten wij,: u.
Wij zeggen het luidop Wij zijn fier en
gelukkig over die gebeurtenis.
Fier, om de groote eere die open'oaariijk
aangedaan is geweest aan onzen achtbaren
Burgemeester.
Dit feit is een doorslaande bewijs dat men
le Brussel M. Surmont kent voor 't g n hij
iseen schandere geest, een behendige re
denaar, een kundige bestierder en een ieve-
rige werker.
De liberale gazetten zelve,en onder andere
dePETir Bleu, hebben hem, ter dier gelegen
heid den grootsten lof toegezwaaid.
Alpha, en Sus, en G,e hebben... gezwegen
lijk vermoord
Gelukkig
gzijn wij, omdat wij onzen acht-
Stad mogen behouden.
Wij zijn overtuigd dat een der red as zij
ner weigering (en misschien niet da minste)
zijne aangekleefdheid is voor de st; welke
hij sedert acht jaren van hier met zoovele
wijsheid en iever en zorge bestiert.
Wij bedanken hem voor dit bewijs van
genegenheid, en zullen, met meer iever dan
ooit, bereid zijn om, onder zijn geleide,voor
de goede zake te strijden.
Voor de toepassing der nieuwe i ieswet
zullen de arrondissementen in onze provincie
geregeld worden als volgt
Brugge, 3 volksvertegenwoordigers,
2 senators; Veurne - Diksmuide - 0:stende,
volksvertegenwoordigers, 2 senators
Eousselaere - Thielt, 4 volksvertegen woor
digers, 3 senators; Kortrijk, 4 volksver
tegenwoordigers; Yper, 3 volksv rtegen-
woordigers; Yper - Kortrijk, 3 sua tors.
zijn tot nu toe met een allerbeste vveêre
begunstigd geweest.
De Processie alleen is wat bednigd ge
weest, maar heeft toch geheel haren gewo
nen omgang kunnen doen.
Op de Velokoersen, vele volk, n vele
verzet voor de kijkers maar voor de kam
pers, welke schrikkelijke hitte
Het Vierwerk, afgeschoten door den heer
Guvelie Vertaillie, is, gelijk verled n jaar,
allerprachtigst geweest. Eene dubbele ver
dienste daarvan is de verscheidenheid der
stukken, cn de gezwindheid met de elke de
stukken elkander opvolgen, zoodanig dolde
menigte geen enkele minute haar on ver
drieten in het wachten.
De Hondenloop, ziedaar voorzeker der
meest gegeerde volksspelen. En of er volk
was
Wat de Luchtbal aangaat, wij moeten
rechtuit zeggen dat hij... wat kale er uitzag.
Om wel gediend te zijn, had men hem
van Brussel doen komen, en zietGceur ei
Cetveau heeft ons vaste gehad, 't is zeker!
Maar toch, daar is hertelijk gelachen ge
weest.
Esn kleeu manneke, met zwarte knevels,
op het zien van den gelapten reuze, zei
luide op
'i Is compleet den broek van Goliath
Maar... ik had misschien beter van den
Luchtbal gezwegen, want ge zult zien dut
t
ft
in
V
«-•«te»
horon D^-*7 - -