D I T IS
EN OMMELANDS,
m
BERICHT
KIST-AANBEVEUNG
Carter's Ink Company
BUITF.BL4NDS ,4 NIEUWS
Or» Zaterdag, $3s">n December 1899.
centimen 't blad.
34ste jaar. Talmerk 1706.
Frankrijk
Servië
Engelsch-Transvaalsche
oorlog
Spanje
Boers en Transvaal
O die eerlijke schrijvers
Callewaert- De Meulenaere
Davidsfonds
Te trekken hij den UitgeverTh 36, in de Boterstrate, te Yper, en bij 's lands boodschap we sen ofte post, tegen 3 frank 's jaars.
't Nieuwsblad van Ypku verschijnt 's Vrijdags, en 's Zaterdags na
de markt, tegen 3 f. 's jaars; 3 f. en den vrachtloon buiten Belgenland.
Het blad en is niet min te trekken dan voor een geheel jaar en 't wordt
op voorhand betaaL.
Alles moet vrachtvrij ingezonden worden naar de Botkrstrate,
Tk 36, te Ypkr.
Echt en recht, 't oud Volk indachtig;
Kinderlijk, niet kinderachtig;
Ypersch, Vlaamsch en, bovenal,
God getrouwe ik wezen zal
De bekendmakingen kosten 0,fr.l5 de reke binnen 't blad is 't
O.f-30 van 's Rechters wegen f. 1; overdruk, 5 fr. 't honderd. Ieder
boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken.
De Heeren van de Agence Havas, te Brussel, Tk 32,in de Magdalena-
strate, en te Parijs, n° 8, Place de la Bourse, ontvangen bekendma
kingen voor 't Nieuwsblad van Ypkr, van al die buiten Oost-
Westvlanderen wonen.
hen, naar
keeren.
hun vaderland
terug-
De nieuwe inschrijvers voor 1900
o;> het Nieuwsblad van Yper, zullen
van nu tot Nieuwjaar de gazette koste-1
loos ontvangen.
Oppergcrechtshof. De laatste zit
ting voor het verhoor der getuigen in I hadden vier doodeu en verscheidene
de zaak van het zoogezegd koraplot, Igekwetsten
is Dinsdag geëindigd met eene hevige
Dinsdag laatst werd op de grenzen
van Servië, een hardnekkig gevecht
geleverd lusschen een dertigtal Ar-
nanten en een heel detachement
Lurksche soldaten. De eersten sneu
velden totden laatslen rnan.DeTurken
woordenwisseling lusschen den Presi
dent van. het Oppergerechtshof en M.
Paul Deroulède. Op het einde der zit
ting vroeg deze laatste dat de zaak
van Marcel Habert niet van de zijne
s>u gescheiden worden, om beiden l>ew,,teo dal de EogeDcheo «óór
hun deel te k<innen eischen in de den 0°Ho? niet wisten mot w,e zg
verantwoordelijkheid voorde pogin- «""P™ e doen hebben. De Hollanders
gen die >ij aangewend hebben om del™' de keepkelooKi ■chgnen meer en
De voortdurende zegepralen der
parlementaire Republiek te vervangen
meer genegen om in opstand te komen
door de Volksrepubliek Daar de pro-»" «h >»J d« Boers aan te sluiten. De
kureur generaal dit verzoek van de Kaff® hoiiden toe I10«
j „si onverschillig, maar het is te voorzien
baud wees, sprong M. Deroulede reent 8'
j t j „„„irrvrvbt|dat zu zich zullen laten medeslepen
en nep dat de magistratuur verkocht I - f
was, dal zij zich aan de bevelen der '1»»1' d» overwinnaars en dat zi, sullen
regeering onderwierp. Dit gerechts- 'eedekloppen melde kloppers.
i f up „„l, r> i n rr I Ue Enge schen verhezen veel van
hof is een hof van onrecht, zoo ging
1 r hun ver rouwen in hunne eigene ge-
hn voort, het is een hol van eerloos-I
heid, ik spuw u mijne verachting |n «eralen. Verscheidene dezer zijn door
het gelaat. Gij zijl ellendelingen! Il.undere vervangen. Lord Roberts is
veracht n Gij onleert het land H'«f*'d opperbevelhebber der
Inlusschen had de Voorzitter po- Engelsche troepen in Zn.d-Afnka in
aangewend om den spreker
nieuwe veldmaarschalk Roberts doe
gingen
het woord te ontnemen maar de op-
gewondene beschuldigde giug maar
alt ijd voort tot dat zijne stem door hei
schrikkelijk rumoer der aanwezigen
verdoofd werd.
Na de opschorsing van het verhoor,
werd M. Deroulède in geheime zitting
tot twee jaar gevang veroordeeld.
al de troepen, die zich ten Zuiden cn
ten Oosten van Oranje-Vrijstaat be
vinden, tot aan de Aar terugtrekken,
om daar zijne aankomst at te wachten
en dan met een ontzaggelijk leger le
gen de Boers op le rukken. In 't kort
zal men zich dus aan eenen schrikke-
lijken slag mogen verwachten. Lord
Kitchener is benoemd tot nieuwe ic-
Engeland geroversle van den staf. De 7C legeraf-
Delereu, .lie se,Ier! jaren onver- «feeling is op het pont naar Znn
poosd naar een onafhankelijk bcstu.il Afrik» in te schepen en de laalsie re-
streven,nemen de gelegenheid Ic baal I servelroepcil, de egerafdeelmg
tot stand te brengen. I wordt ook rèeds onder de wapens ge-
om eeiifii oproei
De moeilijkheden, die Engeland me:
de Trnnsvalers ontmoet, en de afwe
zighci'l der soldaten scheukt hen
zekere vrijheid om ongedèerc:
betoogiugen tegen de Engelsche regee
ring op touw te zetten.
De minister Chamberlain moest naai
Dublin om daar den titel vandokloi
roepen. Nieuw kanonnen vleesch
schrijven de dagbladen, omdat de
Boers zoo buitengewoon juist schieten
op ieder kogel, die zij uitzenden,
tiet adres van den bestemmeling
schijnt geplakt te zijn Generaal Wan
chope,die in den veldslag van Magers-
I fontein, dooreenen groep Boers op
honoris cautd te ontvangen. Eene vij- gemerkt werd werd op denselfden
audige betooging werd ingericht; <ir
manifestanten zongen «Wij zullei
Chamberlain ophangen De Trans
vaalsche vlag, die zij droegen, werd
door de policie afgenomen. Aldus
wordt de houding der leren, op ver
schillige plaatseu onrustwekkend en
dreigend bij zoo verre dat Engelaui
zal verplicht zijn zijne garnizoens in
stond met 18 kogels doorboord. In
dienzelfden slag werden 14 officieren
gedood, h officieren gevangen geno
men mi 764 soldaten gewond. Te Co
lenso sneuvelden 9 officieren, 18 an
dere werden krijgsgevangen genomen
742 soldalen werden gewond en 348
vermist
De toestand Ie LadysmitK, te Colenso,
Ierland te versterken, op het oogen-De Mafcking cn te Kimberley is weinig
blik dat het al zijne beschikbare man
neu naar Zuid-Afrika moet sturen.
veranderd. Heden meldt men dat de
Boers er in gelukt zijn Kimberley in
te nemen, morgen zal men dit nieuws
logenstraffen, en aldus wordt de
waarheid menigmaal door de Engel-
De Spanjaards, die tijdens den jschen verdraaid.
Spaansch-Amorikaanschen oorlog op j,
de Philippijnsche eilanden gevangen Welke leSSe.
genomen geweest zijn, beginnen I Over eenige dagen weid er te La Louviè
thans een einde te zien aan hun ge-1 re, in Henegouwen, een congres van vrij
vangenschap. Heden Zaterdag zullen I denkers gehouden,
rond de 4.000 krijgsgevangene Span I Daar wierd voorengesteld en aangeno
jaards, die dank aan detusscheukomstlraen den wensch van het jongere ge
Y&n den Airier ikaanschen generaal I slachtte onttrekken van den noodlot
Otis hunne vrijheid verkregen heb-|« tigen invloed der priesters
Een der sprekers van dit congres, zekere
Sosset, anarchist, en opsteiier van het dag
Clad La Bataille schreef daarover eenen
artikel om aan de godloochenaars en vrijden
kers te toonen welk een gevaarlijk spel zij
spelen met het geloof en den godsdienst uit
het herte des volks te willen verbannen.
Vroeger, mijne heeren, zeide hij,
hebt gij verkondigd dat men niets
moet verwachten van de hemelsche
heerlijkheden, en men alleen belang
moet stellen in de goederen dezer
aarde.
Hebt gij nu bij geval gehoopt dat
uwe godloochenarij niet verder gaan
zou dan uwe salons en .„we cipschik
kamers, waar dat de ongodsdienstig
heid, de spotteiniën cn de flauwe
praat doorgaan voor verstandige re-
eneering
Neen, mijne heeren; uwe leering
is buiten uwe huizen gegaan, en ver-
preid geworden in de woningen der
arbeiders, in de huizen der armen,
onder de strooien daken van den
uiten, en in de zalen waar men mee-
ingen houdt.
Gij hebt geroepen geen God
meer
En uit de fabrieken heeft men u
geantwoordgeen God en geene
meesters meer
Nog kortgeleden, eerbiedweerdi-
ge heeren, hebt gij den donder van
uwe welsprekendheid iAten hooren
tegen de bezittingen der kloosters.
Maar de arbeiders die u hoorden
hebben beginuen misnoegd te zijn
egen al deze die van de goederen ge
nieten.
Zoudt gij willen dat wij eem uit
zondering maken voor de kapitalen
er geloocheneude burgerij
Uwe drukpers, mijne heeren, weet
lie slag van aardigheden uit te ha-
en min of meer geestig, tegen do
eeririg van het toekomende leven.
Weet wel dat de arbeiders, wan
neer zij uwe proza lezen, natuurlijk
gepeisd hebben zooals gij aan
iet genot van hel tegenwoordige le
ven.
Laat ons nog verdei» redeneer, n,
m jne heeren.
Uwe voorouders hebben konin
gen naar de guillotine gezonden, bas
tilles omvergeworpen, en de macht
gestéld ten dienste van het recht.
Zij hadden gelijk, en uwe zede-
eer zegtdat de uitslag de daden der
overwinnaars verrechtveerdigt.
Welnu de opstandelingen van he
den zijn nieuwe bestormers van bas
tilles. Gij hebt hun eene uitstekende
scboie gegeven.
En nu op hunne beurt stellen zij
eene vragehebben de hoofden der
lurgers meer recht gespaard te wor
den dan deze die in de verledene
eeuwe onder 't mes vielen.
In een woord, mijne heerenuwe
vrijdenkerij heeft geleid tot hetanar
cliisme. Indien er geen toekomende
leven en is, moeten wij onze aardsche
woning wat veranderen, op die wijze
dat allen er profijt van willen en on-
middelijk.
Wij geven die woorden te overwegen aan
zoovele liberale schiijvers die voor mannen
van orde willen doorgaan, en nogtans dage
lijks werken om het godsdienstig gevoel bij
het volk uit te roeien.
Onder den titel vanEen monster in
soutane; klerikaal schandaal, had het af
schuwelijk lasterende artikels geschreven
legen den Eerw. Heer La Groix, onderpastor
te Trouville.
Om die reden voor het gerecht gebracht,
was La Lnnterne in eene eerste zitting te
huis gebleven.
Ten iweeden male gedaagd zijnde den
IS December laatst, kwam het vuil blad nog
niet op. en werd veroordeeld voor zijne
propere daden tot twee duizend franks boete.
Onze liberale gazetten zullen hen wel
wachten daarvan te spreken.
Eeuige wetensweerdigheden over Trans
vaalsche namen.
De burgers en de boers zijn geheel en
garisch het zelfde volkmaar de eerste name
is van engelschen oorsprong, de tweede van
hoüandschen.
De stad Ladysmith is in den grond de
naam der vrouw van eenen ouden landvoogd
van den Kaapgenaamd Harry Smith, zijne
vrouwe noemde men volgens het engelscb
lady Smith. De landvoogd teil anderen, heeft
ook zijnen eigenen naam gegeven aan de
stad Harry smith.
Het meestendeel der steden en dorpen dier
streke zijn hunnen naam verschuldigd aan
bijzondere personen.
Alzoo komt Durban van d'Hurban, ook
eertijds landvoogd van den Kaap.
Pretoria komt van Andries Pretorius,
vader van den eersten Voorzitter van den
Transvaal.
Krüjer heeft zijnen name gegeven aan
Rrügersdorp.
Twee boersche opperhoofden: Pieter
Retief en MeritsGerut, hebben hunne
voornamen versmolten om er Pielcmvilt
burg van te maken.
Ge ziel dat de boers geene moeite hebben
om namen te maken.
Een bautjje!
van
The
vege
Het goddeloos parijzer dagblad, La
Lanterne heeft weeral met het gerecht
moeten afrekenen.
lioston (Amerika)
DE MAATSCHAPPIJ DER CARTERS INKT
de machtigste der Vereenigde Staten van
Amerika, ten einde hare waren in België
te doeri kennen, biedt voor <1 frank
do volgende waren:
Slechts nog een tiental kistjes zijn te ver
krijgen voor Yper rn ommelaiu-s bij
in de Boterstraat, 36.
Woensdag laatst hadden wij d« eer en het
genoegen den zeer eerweerden heer Edm
Deiplace S. J. te hooren spreken in de
Iweinszaal over de Boeren en den Transvaal
Spreker heeft zeven jaren in de streek der
Boeren gewoond en gewrocht als katholieke
geloofszendeling de voorzitter van de
yporscbe afdeeling van het Davidsfonds,EH
Kan. Duclos, kon dus niemand beter uitnoo
digen dan dien ouden vriend om over iets te
komen spreken waarmede alle dagbladen nu
bezig zijn.
■ütm
De aandachtigheid der talrijke en uitge-
ezene toehoorders spreekt borg voor de
degelijkheid der voordracht.
E. H. Deiplace vertelde hoe over omtrent
twee eeuwen menige hollandsche, vlaamsche
en zelfs fransche protestanten naar Zuid-
Afrika uitweken en daar boerden en verme
nigvuldigden hoe van in het begin dezer
eeuw het engelsch staatsbestuur, dat wilde
meester zijn.de Boeren opvolgentlijk hooger
op joeg tot in de huidige republieken van
ransvaal en Oranje, en hoe er daar nu ge
vochten wordt voor het meesterschap.
Spreker hekelde het engelsch staatsbestuur
dat, legen het gedacht van menige engel
schen, een beschaafd europeaansch volk wil
behandelen als de zwarte onbeschaafde in
boorlingen, en de onlangs ontdekte goud- en
iamammijnen wil inpalmen.
Hij zei dat de Boeran zich sedert jaren
bereid hadden tot eenen oorlog, dat het
scherpschutters zijn die hunne poer naar de
musschen niet verschieten, dat hunne peer
den onvervolgbaar zijn in hoogten en leeg-
ten en busschen der streek, waar zij t'huia
zijn, en dat zij, naar alle waarschijnlijkheid,
iettegecstaande de schrikkelijke macht en
vervaarlijke dapperheid der engelschen,
hunne onafhankelijkheid zullen bewaren.
Daarna gaf spreker nog menige boeiende
itleggingen over den godsdienst, de zeden
der Boeren en der oudere zwarten, over do
gging en vruchtbaarheid der streek en over
en toestand der katholieke kerk aldaar.
Gelukkig waren wij te vernemen dat, in
dien de Boeren onze heilige sacramentenen
kristelijke oefeningen voor verdoemde room-
sche superstitiën houden en de zwarte Kaf-
ers in de onwetendheid gedompeld en ver
teend blijven, geen van beiden de vrijheid
van den katholieken godsdienst belemmeren
of de bedienaars en volgelingen ervan ver
drukken of verbannen. Zoo beeft spreker
maar een maal benauwd geweest in de
zeve.i jaren van zijn vruchtdragend verblijf,
elk die 't hem hoorde vertellen, zal onthou
den waarom elk zal ook outhouden hoe de
loeren, die vlaamsch spreken gelijk wij,
huns gelijken, inenschen noemen, de zwarten
schepsels, en de engelschen, die zij haten
ep verachten, veidoemden en schurken die
door Gods zonne overal in de oogen gehou-
Jei. worden kortom het was eene aange
name en leerrijke voordracht waarvoor wij
H. Deiplace hertel ij k bedanken.
Ni die voordracht zong M. J. Derudder,
begeleid door M. Desramault op 't ivooren
vineeiblad of 't klankberd, zou Gezelle zeg
gen, het vadrrlandsch lied van den Trans
vaal 'i was wel gepast en 't wierd ook
toegejuicht.
Wij lezen in de Gazette van
Brugge» den volgenden merkweer-
digen artikel:
Het woord van eenen Bisschop
Het was Zondag laatst volop feest bij onze
goede vrienden, de antisociulisten van Gerit.
Het was ter eere van Heer Guslaf Eylen-
bosch, oin zijne benoeming tot ridder van
den H. Sylvester.
J-t, een werkman, die met zwoegen en
labeuren zijne bane miek in de wereld, en
die van jongs af zijn brood moest winnen in
t zweet van zijn aanschijn, die klein in de
oogrri van velen, hooger geacht wierd v,'.n
anderen om 't goed dat hij wist te bewerken
onder het lijdende en arbeidende volk van
Gciu.Heer Eylenbosch, wiord door den Raus
tot ridder van zijne orde genoemd.
Zoo vereert de Kerk de kleinen, zoo ver-
hefl ze de nederiger).
En 't was feest volop. En daar waren
edelmans en volksvertegenwoordigers, en
senators, en priesters, en rijken en armen
tegenwoordig om buide te bewijzen aan den
ridder, eenen man uit het volk, tenen man
van het volk; en dat deed deugd aan ieders
herte, die eensgezindheid om den veredelden
arbeider eere aan te doen en geluk te wen
schen.
VAN
,■■11, 0i;, 's I.N
s
don cvvnnbun vervanging van Redvers Buller. De
I. UL.l'. J J i
1 UOI»Itv/N f w»
WURM
Fr. 4.
2
1.50
1 liter allerbeste inkte (bluo-black)
1 ftesch roeden inkte (Crirasonj
1 flesch colle cn borsteltje
1 prachtige Inktpot Toor twee
ssorten van inkte (vernlkeld)
(stelsel Victor)
1 fleschje tampon-inkta.een eeuwig
durende almanak, colle voor
photographlen te plakken, enz.
'tZij te zamen Fr. 18.00
6 50
2.00
UHUI
