DIT IS
EN OMMELANDS,
Bericht
BU1TFJL4SDSCH NIEUWi
Op' Zaterdag, 30sl December 1899.
ft centimen 't blad.
34SLe jaar. Taitnerk 1707.
G
INSCHKIJVINt
VOOR DEN PAUS
Stad Yper Gemeenteraad
Frankrijk
In Oostenrijk
In Portugal
Amerika
Oorlog tusschen
Engeland en Transvaal
Een schoon voorbeeld
DE NIEUWE KIESWET
Vooruitgang van het
Catholicism
("■"f"
Te trekken bij den Uitgever, Tk 36, in de Boter strate, te Yper, en hij 's lands boodschap we zen ofte post, tegen 3 frank 's jaars.
't Niecwsblad van Yper verschijnt 's Vrijdags, en 's Zaterdags na
de markt, tegen 3 f. 's jaars; 3 f. en den vrachtloon buiten Belgen land.
Het blad en is niet min te trekken dan voer een geheel jaar en 't wordt
op voorhand betaald.
Alles moet vrachtvrij ingezonden worden naar de Boterstrate,
Tk 36, te Vper.
Echt en recht, 't oud Volk indachtig;
Kinderlijkniet kinderachtig
Ypersch, Vlaamsch en, bovenal,
God getrouwe ik wezen zal
De bekendmakingen kosten 0,fr.l5 de reke binnen't blad is 't
0,f.30 van 's Rechters wegen f. 1overdruk, 6 fr. 't henderd. Ieder
boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken.
De Heeren van de Agence Havas, te Brussel, Tk 32,in de Magdalena-
strate, en te Parijs, n° 8, Peace de la Bourse, ontvangen bekendma
kingen voor 't Nieuwsblad van Yper, van al die guiten Oost-
Westvlanderen wonen.
Air ;Vim* Philippe Vanden Berghe 100 00
M*"* Mulle 100 00
Den Heer Burgemeester der
stad Yper, zal op nieuwjaardag
ontvangen, ten stadhuize, van 11
ure tot 's middags.
Maandag 1"Januari 1900
Openbare zitting
om 9 ure 's morgens
DAGORDE
1* Eedaflegging en aanstelling der i aads-
heereri gekozen op 15' Oktober 1899.
2* Kiezing van eenen schepene.
Oppergerechtshof. Al de getui
gen, die opgeroepen werden in het
proces van het zoogezegd komplot,
zijn reeds gehoord en de pleidooien
zijn sedert Dinsdag begonnen. In zijn
rekwisitorimn van Dinsdag en Woens
dag, tracht M. Bernard, prokurëur
generaal, te bewijzen dat de konings-
geziuden wel wezenlijk eene samen
zweering hadden gesmeed, om den
regeeringsvorm des lands met. geweld
te veranderen en den terugkeer van
den hertog van Orleans voor te be
reiden. Het Oppergerechtshof heeft
de beschuldigden Brü'üét, Ballière, de
Chevilly, de Frechancourt, de Bour-
rnont en Cailly doen in vrijheid stel
len, daar de prokureur-generaal van
hunne beschuldiging afziet.
Men denkt dat het Senaat rond
4 Januari aanslaande uitspraak zal
doen over dit komplot.
is het ministerie Clary vervangen door'
het kabinet vou Wittek.
duurt' de pest nog altijd voort. Op 23
December laatst waren 23 pestlijders
in het gasthuis te Porto. In deze stad
zijn twee gevallen van pest in een
zelfde huis bestatigd. Te Lishouna,
hoofdstad ran Portugal, is ook een
soldaat aan de pest overleden.
De regeering der Vereenigde-Staten
heeft besloten deSpaansche soldaten,
die op de Philippijnsche eilanden in
handen der Amerikanen vallen, even
als hunne familien kosteloos naar hun
vaderland terug te voeren. De open
bare ambtenaren met hunne familien
zullen ook die gunst genieten en naar
Spanje overgevoerd worden.
In de laatste dagen is geen enkele
voorname slag geleverd. Het is alsol
er eene aigemeeue wapenstilstand ge
sloten was. Gelijk wij de verledene
week reeds meldden, trekken al de
Eagelsche legers zich naar het Zuiden
in de kaapkolonie bijeen, om daar de
aankomst der 2 nieuwe benoemde
generalen Lord Roberts en Sir Kitche
ner af te wachten en dan gezament
lijk tegen de Boers op te trekked.
Generaal Kitchener heeft Woensdag
laatst Gibraltar verlaten om rond 10
Januari aan de Kaap toe te komen.
Lord Roberts, die met het opperbe
velhebberschap der Engelsche troepen
in Zuid-Afrika gelast is, zal ook maar
rond half Januari aankomen.
Iutusschen trekt generaal Red vers
Ruller achteruit tot aan Eastcourt,
generaal Methuèn tot aan de Oranje
rivier en generaal Gatacre tot aan
Qiieenstown.
Generaal Joubert is volkomen ge
nezen, want hij heeft het opperbevel
hebberschap hernomen over de Boers,
die hem Maandag laatst in hun hoofd
kwartier, gulhartig onthaald hebben.
Hier en daar ontstaan ziekten
onder menschen en dieren. De cho
lera heerscht in Ladysmith en sleept
vele Engelschen ten grave. Meer dan
duizend muilezels die de Engelschen
van Amerika hebben doen komen,
zijn van het snot aangedaan.
De ziekten, die de Engelschen in dit
vreemd land te verduren hebben, zijn
voor hen eene ernstige hinderpaal
maar de zwaarste struikelsteen, dien
zij vreezen is de opstand der Hollan
ders van de Kaapkolonie. De mis
noegdheid wordt van langs omgrooter
on alles laat voorzien dat de Kaapko
lonie eindelijk ook nog met Iransvaai
en Oranje-Vrijstaat zal meedoen. Het
is noodig dat de Engelschen voort
durend hun leger vermeerderen.
Vóór 15 Januari zullende 15schepen,
die thans in volle zee zijn met 11.590
mannen voetvolk, 1.300 mannen
peerdevolk en 48 kanons reeds aan
de kaap aangekomen zijn. In Austra
lië zal rond 13 Januari eene afdeeliug
vrijwilligers ter bestemming van de
kaap ingescheept worden. Uit Cal
cutta zal ook nog een regiment ge
zonden worden. Maan volgens de
laatste berichten vermeerdert hel
getal Boers ook van dag tot dag, en te
retoria zijn nog 8 duizend Euro-
peesch'é officieren en soldaten in
reserve.
In het Oosten, nabij Picterstatie
hebben zij eene brug vervaardigd,
om de Tugeia over te trekken. Het
nieuws van de overgaaf van Ladys
mith met 9000 engelschen, wordt ge
logenstraft.
In het "Westen, aan de Modder-
rivier hebben den 20 dezer, kleine
schermutselingen plaats gehad. Een
kanon der Boers heeft ook het kamp
van Modder Rivier gebombardeerd,
terwijl een aar kanon der Engel
schen antwoordde.
Ten Noorden schijnen de Boers ook
talrijk te zi jn aan deKrokodilemeeren.
Daar nochtans, zijn zij niet wel ont
vangen door de inboorlingen van
Molopole Kania en van Mostupa, die
verlangen om ze naar den Transvaal
te mogen terugjagen.
Mijnheer de advokaat Francolte, onder
voorzitter van de Vereeniging der katholieke
Kringen cn Bonden, en lid van den stede-
raad van Luik, heeft Zondag laatst eene
voordracht gegeven in den Katholieken Kring
van Charleroi.
Men weet dal M. Francotte, oud-kandidaat
voor de Kamers, en toekomende Volksver
tegenwoordiger, zeer vijandig is aan de
Evenredige Vertegenwoordiging
Dat en belet hem niet eerst en vooral
katholiek te zijn, en de eenheid aan te pree
ken in de partij.
De politieke, zegt hij, is van on
der tot boven gekeerd geweest door
het ontstaan van het algemeen stem
recht met veelvuldige stem.
Wij komen nu eene nieuwe ver
andering tegen door het stemmen der
Evenredige Vertegenwoordiging als
kiesstelsel.
Het is de oogenblik niet meer de
Evenredige Vertegenwoordiging te
bespreken. Ik rnoet u nogtans zeggen
dat ik altijd een hevige tegenstrever
geweest ben der E. V., en dat ik, te
Luik, al gedaan heb wat ik kon om
dezelve te doen mislukken.
Nil is de E. V. in de wet geslemd.
De katholieken hebben maar éénen
plicht meeronder eikanderen gul-
hertigen volkomentlijk verbroederen.
w Wij moeten medewerken met het
Staatsbestier om uit de E. V. al te
trekken wat wij kunnen.
Het Staatsbestier heeft zekerlijk
alle middels gebruikt om de E. V. te
doen stemmen maar het is eerst en
vooral katholiek en wij zijn het onze
medewerking schuldig, in milde en
volledige mate. fHravos.J
Wij zijn hetStaatsbestierdiehi.Ipe
zoo veel te meer verschuldigd, dat de
E. V. de katholieke meerderheid der
Kamers op groote schale gaat vermin
deren.
O Wij waren met 112 in de Kamers,
wij hadden er de sterkste meerder
heid die er ooit bestond. Wij zullen
er na de kieziugen, met eene meer
derheid van eenige stemmen meer
hebben
De veedten moeten van de haud
gewezen worden, en wij moeten ons'
rond het Staatsbestier scharen zonder
achterdocht, om hetzelve te onder
steunen in het bewerken van het goed,
hetwelk zijne eerste zorge is. f Le
vendige bravos.J
Spreker, den grond der zake behandelen
de, geeft den middel om in 't vreedzame, het
maatschappelijke'vraagstuk op te lossen. Üm
déér te komen zijn er drie voorwaarden
noodig, reeds door Kardinaal Manning aan
gewezen 1* het geloof in God 2° de her
lelijke overeenkomste der menschen 3°
eene rechtveerdige verdeeling der profijten
tusschen bazen en werklieden.
Na die middelen overzien te hebben, heeft
M. Francotte ten slotte, tot overeenkomst en
eenheid, deze schoone woorden gesproken
Mij dunkt dat de dagraad daar al
is waarop alle onverschil en alle strijd
onder de katholieken zal verdwijnen.
Daar zijn, in 't verleden, ook he
vige kamperijen tusschen katholieken
ontstaan, namentlijk tijdens het Ul-
tramontanismii?. en het Liberaal Ka-
tholicismus en de overeenkomste
heeft plaats gehad.
De dag van toenadering zal ko
men en ik zal dien dag zien, dank
aan onderlinge verdraagzaamheid.
Laat ons doen wat God en zijn
Sladhouder op aarde in zijnen om
zendbrief, ons voorschrijven Wij
moeten de eenheid in werking, de een
heid in bestier zoeken, en daarna met
herte en ziele'en geest samenwerken.
Luistert wat een jonge Engelsch-
man van de Hooge schole van Oxford
zeide, nadat hij drie maanden in de
armste wijkeü van Londen verbleven
had om van dichte bij de plage van
hetpauperiamus te studeeren Ik be
gin te gelooven dat alle stoffelijke
hulpe aan eenen mensch gegeven,
eene groote misse is.
Dat was tegenstrijdig spreken,
zonder twijfel want de liefdadigheid
behoudt altijd haren invloed.
Maar dat wil zeggen dat men de
menschen moet leeren elkander hel
pen, en voor elkander peizen.
Wij christenen, wij zeggen meer
dan de protestantsche lord: wij zeggen
dat men moet kunnen zijnen geest en
zijn herte geven.
Indien het zoo ware, wij zouden
mogen zeggen dat er voor de men
schen nog liefde is, en dat er nog ho
pe is in deze wereld.
Voorstelling der kandidaten
De lijst der voorstelling van kandidaten
moet in ieder arrondissement door minstet s
100 kiezers onderteekend zijn.
In de kiesdistrikten die voor den Senaat
twee arrondissementen bevatten, moeten de
kandidaten door ten minste 50 kiezers van
elk arrondissement voorgesteld woiden.
Als er meer dan een lid voor de Kamer of
deri Senaat te kiezen is, gebeurt de kiezirig
altijd in eenen keer, zonder balloteering. Bij
liet voorstellen der kandidaten mogen er ook
plaatsvervangers voorgesteld worden, maar
op eene afzonderlijke lijst. Er mogen niet
meer plaatsvervangers voorgesteld worden
dan werkelijke kandidaten, en nooit meer
dan vier. Maar als er 7, 8 of 9 zulke kandi
daten zijn, mogen er 5 plaatsvervangers
voorgesteld worden, en 6 als er meer dan
9 werkelijke zijn. De lijst der werkelijke
kandidaten en plaatsvervangers stelt de orde
vast in dewelke de kandidaten voorgedragen
worden. Een zelfde kandidaat mag nooit op
meer dan eene lijst staan; dezelfde persoon
ian ook geen werkelijke kandidaat en tevens
plaatsvervanger zijn. Dezelfde kiezer mag;
niet meer dan op eene lijst van kandidaten
leéWhen, op straf van 26 tot 200 fr. boef
eri 8 tot 15 dagen gevang, volgens art. 21 5
van het kieswetboek.
Zijn er niet meer kandidaten voorgesteld
dan er plaatsen te vervangen zijn, die kandi
daten worden zonder kiezing als gekozen
uitgeroepen. Zijn er min werkelijke kandi
daten dan zetels, men roept de eerste plaats
vervanger als gekozen uit, en de volgenden
blijven dan plaatsvervangers.
Manier van stemmen
De kiezer mag maar eene stem uitbrengen
voor de werkelijke kandidaten: hij raag
boven eene lijst stemmen, en dari kiest hij
voor geheel de lijst, volgens de orde in
dewelke de kandidaten voorgesteld zijn, of
wel nevens eenen enkelen kandidaat, en dan
stemt hij ook voor de lijst, maar geeft eenen
voorkeur aan dien kandidaatbijstelt hem,
om zoo te zeggen, boven aan de lijst. Hij
mag ook voor eenen plaatsvervanger stem
men, nevens den naam, maar voor niet meer
dan eenen. Het is hem echter verboden voor
eenen plaatsvervanger te stemmen die elders
slaat dan onder de werkelijke lijst waarbij
zijne slem gegeven heeft. Kortom, hij moet
iri zijne kolom blijven.
Na de kiezing telt men op hoe vele stem
men er gegeven zijn aan eene lijst of aan
een harer kandidaten. De kandidaten die
alleen voorgedragen zijn tellen als ééne lijst.
Het getal stemmen heet het kiescijfer der lijst.
Verdeeling der zetels
Al die kiescijfers worden dan verdeeld
door 1,2, 3, 4, enz. De uitkomstem dier
deeling worden op orde gezet, de grootste
eerst Als men er zoo velen heeft als er zetels
zijn, houdt men op. Het léatste dier cijfers
heet dan kiesquotient. Nu ziet men hoe dik
wijls het kiesquotient bevat is in het kiescijfe
van elke lijst, en die lijst bekomt zoovele
zetels. Heeft die lijst min kandidaten dan het
getal harer zetels, de overschietende zetels
worden onder de andere lijsten verdeeld.
Komen twee of meer lijsten met gelijke
cijfers voor eenen zetel, dan wordt de zetel
gegeven aan deze die het hoogste kiescijfer
bekomen heeftis het kiescijfer hetzelfde,
dan aan de lijst wier kandidaat het meeste
stemmen bekwam; hebben beide gelijk stem
men, dan wordt de oudste als gekozen uitge
roepen.
Hoe worden de zetels van elke partij nu
toegekend? Men volgt de orde in welke de
kandidaten voorgesteld zijn. Maar er is een
die verder op de lijst staat, en die alleen zoo
vele stemmen bekomen heeft als het kies
quotient bedraagt, deze wordt eerst als ge-
nozen uitgeroepen. Heeft eene lijst, na het
niezen van al hare werkelijke kandidaten,
nog recht aan zetels, men neemt de plaats
vervangers in de orde in welke zij voorge
steld zijn. Heefi. de lijst alzoo nog kandidaten
te kort, dan worden de overschietende zetels
onder de andere partijen verdeeld, gelijk
hierboven gezegd is.
In elke lijst die kandidaten kan doen
kiezen, worden de plaatsvervangers ook
uitgeroepen als de eerste, tweede, derde
plaatsvervangers.
Er kunnen echter nooit meer plaatsver
vangers dan gekozenen zijn. De plaatsver
vangers worden uitgeroepen in de volgorde
der lijst, maar dezen wier eigene stemmen
het kiesquotient bereiken,bekomen de eerste
plaats, al staan zij maar verder op de lijst.
Deze die het meeste getal stemmen bekomen
heeft, bekomt den eersten rang.
Valt er tusschen twee kiezingeu eene plaats
open, de eerste plaatsvervanger neemt ze in,
op voorwaarde dat hij nog kiesbaar geble
ven zij.
Eenige andere bemerkingen
Zijn er geene plaatsvervangers meer als
er eene plaats open valt,er moet eene nieuwe
kiezing plaats grijpen.
De uren van de stemming blijven onver
anderd gelijk riu.
Kortom de kiezer mag om te stemmen,
111231 een puntje zwart maken: hetzij boven
eene lijst, hetzij nevens eeuen kandidaat.
Maakt hij hel puntje zwart boven de lijst,
dan stemt hij voor de lijst en verklaart de
oi de aan te nemen in welke de kandidaten
voorgesteld zijn, het is te zeggen liefst den
eerste, dan de tweede, enz. Maakt hij het
puntje zwart nevens eenen kandidaat, hij
stemt ook voor de lijst waar die kandidaten
deel van maken, maar voegt erbij dat, heeft
die lijst recht aan eenen gekozene, hij ver
langt dal de gekozene eerst en vooral deze
zij voor wie hij stemt, daarna nummer 1 van
de lijst, nummer 2 enz.
Is er slechts een lid voor eene van beide
Kamers te kiezen, dan geschiedt de kiezing
in eene enkele stemming met betrekkelijke
meerderheid.
Stembrieven
Als er maar voor eene plaats moet gekozen
worden, staan al de kandidaten op eene
kolom in de orde door het lot aangeduid. Dan
nan de kiezer natuurlijk anders niet stemtaen
dan nevens den naam van zijnen kandidaat.
Is er meer dan eene plaats open, krijgen de
kandidaten die te zamen voorgesteld worden,
en aldus eene lijst uitmaken, eene kolom. De
werkelijke kandidaten staan er eerst, cn dan
de kandidaten plaatsvervangers. De lijsten
die het grootste getal kandidaten tellen staan
in de eerste kolommen van hei stembriefje.
Tusschen lijsten van gelijke lengte wordt er
gelot. Op de laatste kolom staan de afzonder
lijke kandidaten en hunne plaatsvervangers.
Dat zijn de bijzonderste punten der nieuwe
kieswet.
Wij ontleenenaan een merkweerdig schrift
van den E. P. Dom Baltus, kanunnik dor
Abdij van Maredsous, de volgende troosto-
ViN YPER
m
