DIT IS EN OMM ELANDS, m m PLAATSELIiJ >p Zaterdag, 20stf!n Januari 1900. 5 centimen t blad. 35 almerk 1710. mn INSCHRIJVING VOOR DEN PAUS Oorlog tusschen Engeland en Transvaal De liberalen en de burgerlijke begravingen Plaatsvervanging en Vrijstelling Turn- en schernifeeste in het Volkshuis mm *ste laar. Te trekken bij den UitgeverTk 36, in de Boterxtrate, te Yper, en bij 's lands hoodeSmpwesm ofte post, tegen 3 frank 's jaars. 't Nieuwsblad van Yper verschijnt 's Vrijdags, en 's Zaterdags na de markt, tegen 3 f. 's jaars; 3 f. en den vrachtloon buiten Belgenland. Het blad en is niet min te trekken dan voor een geheel jaar en 't wordt op voorhand betaaL. Alles moet vrachtvrij ingezonden worden naar de Boterstrate, Tk 36, te Ypek. Echt en recht, 't oud Volk indachtig; Kinderlijkniet kinderachtig Ypersch, Vlaamsch en, bovenal, God getrouwe ik wezen zal De bekendmakingen kosten 0,fr.l5 de reke binnen 't blad is 't 0,f.30 van 's Rechters wegen f. 1overdruk, 5 fr. 't honderd. Ieder bock, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken. De Hoeren van de Agence Havas, te Brussel, Tk 32,in de Magdalena- strate, en te Parijs, n° 8, Place de la Bourse, ontvangen bekendma kingen voor 't Nieuwsblad van Ypek, van al die buiten Oost- Westvlanderen wonen. Voorgaande lijst Voor drn Paus Uit Yper onbekend Eerw. Heer R. pastor te D. E. H. Kapelaan, Reninghelst E. H. Coadjutor, Reninghelst 536 50 2.00 3.00 20.00 5.00 5 00 Pil ï)e tocht over de Tugela Men meldt uit engelsche bron dat de troepen van generaal Ruller op 10 Januari de heuvels bezet hebben nabij Potgieters, op 15 mijlen van West Colenao en de Boers verrast hadden. Den 16 Januari is het voetvolk de rivier overgetrokken. Den !7 werden door de kanonniers de verschansingen der Boeren gebombardeerd. De troe pen van sir Charles iVarren trokken nabij Frihardt de Tugela over, zonder tegenstand van de Boeren te on I moe ten. Door eene behendige beweging was generaal Dundonald erin gelukt de hoogten boven Potgietersdrift op 5 mijlen ten oosten van Ooien o te be zetten, en bij heeft onverhoeds de Boeren aangevallen. De infanterie heeft hem gevolgd en generaal Lyttle ton is met zijne brigade de rivier overgetrokken in bakken. De Boeren waren verschanst in eene dik beboschte planting aan eene hoeve nabij Rbiuocerosfontein, op eene mijl van den oever. Zij onthaalden de en- gelsche voorwacht op verscheidene salvos geweervuur, waarop de engel- schen antwoordden, terwijl de artille rie dezer laatsten terzelfder tijd het vuur opende van een naburig kopje. Ondertusschon frok ePit klein deta chement engelsche soldaten de rivier over bij middel van hakken en ver plichte de Boeren achteruit te trekken in het gebergte. De genie wierp dan eene brug van booten over de rivier en gansch de engelsche legerafdeeling (rok de Tugela over. Na de Tugela overgetrokken te zijn, heeft generaal Lyttleton de hoogien op eene mijl afstand van de rivier bezet. Eene batterij houwitserkanonsisook over de rivier gebracht en onmidde- lijk werden de stellingen der Boeren gebombardeerd. Het is onder een he vig kanon- en geweervuur der Boeren dat generaal Lyttleton met troepen van alle wapens de rivier is overge trokken. De brigade Lyttleton, ondersteund door eene batterij houwitsers, beeft vijf kopjes bezet, tegenover een beu- vel, waarop de Boeren verschanst zijn. Gansch den dag hebben de engelsche scheepskanons dien heuvel gebombar deerd. De Boeren die eene stelling be zetten op 5 mijlen van de rivier, heb ben aan generaal Warren geenen tegenstand geboden. Ziehier de officieele depeche door generaal Roberts aan het ministerie van oorlog gezondenGeneraal Bulier seint dat eene brigade en eene batterij houwitserkanons de Tugela overge trokken zijn aan Potgietersdrift. Ge neraal Warren heeft eene brug over de Tugela geworpen op vijf mijlen meer ten westen, en heeft een deel zijner troepen over de rivier gebracht. Men verwacht er zich aan dat het overige zijner afdeeling heden (Dins dag) morgend zal volgen. Generaal Warren hoopt de stellin gen der Boeren te kunnen omkeeren, die sterk verschanst zijn op vijf mij len van den engeischen rechtervleu gel. Te Ladysmith dezer zijn te Ladysmith 30 Highlanders door de Boeren Op 6 Gordon verrast en gevangen genomen. IN HET WhSTEN Het bombardement van Mafeking Uit Mafeking wordt gemeld dat de Boeren sedert 1 Januari weer 's mor- gends en s avonds de stad bombar deeren. De engelsche batterijen ant woordden krachtdadig en zij zonden reeds groote schade aan de verschans ingen der Boeren veroorzaakt hebben. Er zijn verscheidene houwitsers in de stad zelve gevallen een kind werd gedood en twee gekwetst. Eene patrouille verrast In den omtrek van Bensburg is Dinsdag eene engelsche patrouille te peerd, samengesteld uit 19 man, in eene hinderlaag der Boeren gevallen 5 werden gedood, I gekwetst en 2 ontsnapten. De anderen werden ge vangen genomen. Do liberalen zijn groote bewonderaars en groote voorstaanders der burgerlijke be gravingen. lederen keer dat er zulk eene begraving plaats heeft, wie de overledene ook tnag zijn, ziet men de liberalen die gelegenheid te bate nemen om eene ware betooging in le richten. Zij trommelen hun volk op, roepen hunne gilden en rauzieken bijeen, brengen kroo- nen, spreken redevoeringen uit,en schrijven achterna artikels in hunne dagbladeren om de zake op le helderen en uit te trompetten. Waarom gaan zij alzoo te werke? Is hei waarlijk uit eerbied of genegenheid of bewondering voor den overledene In 'i geheele niet Eén dingen beoogen zijvan de gelegen heid gebruik maken om eerie betooging, eenePABADE tegen den godsdienst in te rich ten. In al het overige zijn zij wel gerust. Indien er nog iemand kon twijfelen over 't geen wij hooger komen te zeggen, de laatste artikels van ons vermaard Progrès zouden klaar onduidelijk genoeg te kennen geven dat wij in deze zake den nagel op den kop slaan. Een mensch wordt ziek, gevaarlijk ziek, een mensch die niet in regel is wat zijne christelijke plichten betreft. Welk is de plicht en het recht van den priester in zulke omstandigheid Al te doen wat mogelijk is opdat de ster vende tot inkeer kome, de eeuwige belangen van zijne ziele indachtig zijn,en stervengelijk een christen sterven moet, 't is te zeggen versterkt door de laatste heilige sakramen ten. Weigert de stervende? dat is zijne zake. Hij staat daarvoor verantwoordelijk bij God; maar do priester heeft dan zijnen plicht ge kweten. Ehweldie handelwijze van den priester noemt hel Progres l'arrogance sacerdotale, 't is te zeggen, priesterlijke dwang^en hoo- veerdij Dat is. belachelijker nog dan goddeloos Meer en behoeven wij 'niet te zeggen: het springt te vele in de oogen. Maar het Puogres is niet alleenelijk k waad op den priester die alzoo handelt. Het schiet zelve uit tegen al de liberalen die de H. Gerechten ontvangen en kerkelijk begraven worden. Dat zijn bloodaards, zegt het, benauwde- riks, mannen zonder karakter. Ik verbeelde mij dat meer dan één libe raal bij 't lezen van deze v-Wd«n zijn hoofd zal geschud hebben en zijn schouders opge trokken. Want die woorden zijn dwaas en kwet sende voor de liberalen van Yper. Dwaas zijn zij. Het is immers valsch dat iemand wie hij ook zijn moge, die in ster- vensure en uit overtuiging van christen ge- loove de geestelijke hulpe der kerke vraagt, iet is valscb, zeg ik, dat deze een man is zonder karakter. Integendeel. De mensch is mensch, en mist gemakke lijk. En als men binst zijn leven de droev,ige ondervinding gehad heeft van die waarheid, en dat men in zijne stervensure de missen van het leven herstelt, dan is men een man die herte en moed heeft. Ik lache met het zoogezeid karakter van deze die in onboeiveerdigheid sterven of liever ik beklage ze. Dat is geen moed maar hoogmoed. Moed, karakter, herte, ti z. gelijk gij het noemen wilt, dat en is maar te vinden in de waarheid. Nog eene bemerking, en eene van groot gewichle. Iemand die de overtuiging heeft dut hij in de waarheid is, zal kalm en gerust zijn om dat hij handelt volgens zijn geweien. Zou bel Progres durven ueweeren dal al die zoogezeide moedige mannen, die pries ters en sacramenten weigeren,kalm en rustig sterven Die woorden van hel Procrés zijn boven dien zeer kwetsend voor zijne politieke vrienden. De burgerlijke begravingen zijn hier, ge- lukkiglijk, eene groote uitneming. Bijna alle yperlingen immers sterven iri den schoot der Kerke, den priester vragende bij hun sterf bedde, en de plechtigheden wil lende der godsdienstige begraving. De liberalen die alzoo te werke gaan zijn, volgens 't Progrès,een hoop benauvvderiks. 't Is waarlijk kluchtig als men peist dat al die liberale gevoelens steunen op die heilige vrijheid en dien eerbied voor iedereens rechten waarop de liberalen zoo fier zijn. In geheel die zake was er nog de kluchte te kort. Daar het Progres te serieus is om,.kluch tig te zijn, heeft Kareltje het op hem geno men daarin te voorzien. Kareltje spreekt ook in zijn Weekblad over de burgerlijke begravingen. Hij zegt dat vele menschon eene burger lijke begraving vragen om de onkosten te ontsparen. Volgens Kareltje 't is dus causü't geld. Moest meri bijgevolg weinig of niet beta len, Kareltje en zou daarvan niet spreken. Kareltje noemt zelve al de onkosten der geestelijke begraving. Daar komen wel eenige... onwaarheden in, maar hij en verschiet in geen kleentje als hij maar de pastors peist te kunnen pla gen. Kortom Kareltje vindt dat men in die be gravingen noch pastors, noch kapelaans, noch kosters, noch onderkosters, noch stok- dragers, noch vaandeldragers, noch klok luiders, noch stoeltjezetteis, noeh nonnen, noch drukkers, noch bakkers en zou mogen hebben. Ware het zoo, men zou op een einde ge dwongen zijn den grooten Kakadoe te vragen om te pontifieereh e:i Kareltje zou zijnen ko raal kunnen zijn. Het zal voorzeker niet ongepast zijn eens te spreken over het ratnplaceeren, alsook over de vrijstellingen. Ziet hier vooreerst hetgeen ouders of voogden te doen hebben, die voor eenen zoon of voor een pleegkind willen ramplaceeren. 1° Vóór 1 Februari, moeten zij hunne vraag om eenen plaatsvervanger op zenden naar het ministerie van oorlog met tusschenkomst van den ontvanger van 't en- registivment. Bij die vraag moet eene kwintancie zijn, tot bewijs dat zij SOO frank geslori lebben in handen vsn voornoemden ont vanger. Op het bewijs dat de heer ontvangeriaf evert, staat langs den eenen kant de kwi- lancie der storting, en langs den anderen kant de formule waarbij men eenen plaats vervanger vraagt. Alles op die formule wijst zijn eigen men moet maar zorgen voor leesbaar ge schrift en nauwkeurige opgave. De heeren ontvangers zullen voorzeker de goedheid willen hebbende formule zelf in le vullen voor min geletterde lieden, mits deze kort en bondig bescheid Kunnen geven. Gelijk reeds gezegd is, do ontvanger zendt zelf de aanvraag en het bewijs van storting op. Men ziet het, de formaliteiten zijn een voudig. Wie wil ramplaceeren, zorge dus bij tijds. De gestorte *<£00 frank worden aan den stort er weérgegeven, als degene voor wien bij gestort heeft er zich uittrekt, en ook als deze achterna liever zelf voor zijn lol zou opgaan. Iemand die van het gouvernement geenen plaatsvervanger krijgt, mag er zelf eenen stellen. Hij kan, na dat de plaatsvervanger goedgekeurd is, van alle verantwoordelijk heid vrij zijn, voor wegloopen of zoo al, mits 400 frank te storten in de kas van het ramplacement. In zake van ontslaging in het belang van den godsdienst en het onderwijs, moet nie mand in do plaats der ontsiegenen dienen. Wie ontslegon wordt voor zijne studiën als seminarist, als geestelijk of als onderwijzer, telt voor zijnen man. De wet zegt deswege aldus De bedienaars van den godsdienst zijn in vredestijd van den soldatendienst ont stegen. Zijn ook ontslegen, als zij van onbegoede familie zijn 1° Zij die, na hunne middelbare studiën, geestelijk schikken te worden en leerling zijri in godsgeleerdheid. De studenten in godsgeleerdheid, als zij zich tot den geestelijken staat voorbereiden en nog den ouderdom van 21 jaar niet bereikt hebben. 28 Degenen die zich bereiden tot het lager onderwijs, of het middelbaar onderwijs van minderen graad, in de normale scholen onder toezicht van den Staat. 3" De leerlingen welke de gestichten verlaten hebben voorzien van een diploma, en die onderwijs geven in eene school waar de staat toezicht over heeft. Er wordt twee jaai- tijd gegeven, na het bekomen van don diploma, om over te gaan tot eene school die aan het toezicht van deri Staal onderworpen is. Die nu ontslaging bekomt om eeno der redens opgegeven onder n" I, voor meld, moet jaarlijks, gedurende achl jaar, zijne redens van ontslaging doen gelden bij den milicieraad. Bestaan die redens niet meer, dan wordt hij ingelijfd. vol nog Indien er, onder deze verschillige klassen van personen, -zulke zijn die geene gegronde reden van vrijstelling kunnen bijbrengen, gesteund op de samenstelling der familie of op eene lichamelijke onbekwaamheid, waar van de bestatiging het lichamelijk onderzoek niet vereischt, dan wordt de vrijstelling zelfs van ambtswege uitgesproken, opdat de vrij gestelde nooit kunne gerekend worden bij het aandeel van 't leger. In oorlogstijd worden de railicianen waar van hier kwestie is, ook opgeroepen, doch gebezigd tot nuttige diensten voor het leger staf, gebouwen, hospitalen, ambulancen, enz. Zij worden in geene soldatenkleêren gesteken. Zij maken niemand van hunne broeders vrij. Die voorgaandelijk vrijgesteld geweest is, blijft vrij, indien hij voort dezelfde gegronde redens van vroeger kan opgeven. Jan. —Ehwel Pieler, zijt gij naar 't Volks- uis geweest Zondage 't Schijnt dat het zulk eene schoone feeste was. Pieler. 't En schijnt niet alleenlijk, maar t was zeker eene der prachtigste avondfeesten die ik ooit bijgewoond heb. Jan. Zoo, zoo DieierJ3n, i is jammer dat gij er niet waart. Gelukkiglijk dal ik aan tijden binnen de i ie was: rond den zeven en was er geen piaatsken meer over. Jan. Wie was er daar al Pieter. Deftig volk, Jan. Geestelijke, burgerlijke en militaire overheden, al de goede burgers- en werkersfamilien van stad waren er vertegenwoordigd, 't Waren daar zelfs heeren van Kortrijk. J u. Ik ben ik over jaar naar diezelfde feeste gegaan, en 't docht mij dat er dit jaar niet vele nieuws meer en zoude geweestzijn! Pieier. Niet vele nieuws Jan, watzegt ge? 't Was al nieuws, ziet, van 'teerste nummor van den feestwijzer lot het laatste. Jan. Ze moeten algelijk rap zijn, die jonge Turners, en eene goede memorie heb ben. Pieter. 't Is onverstaanbaar Jan, en toch al de oefeningen waren perfekt uitge voerd. Daar waren vele kenners in de zale, en ik hebhe gehoord dat zij allen met de feeste boffen om ter meest. ^an- Nu, ge moet toch ook zeggen Pieler dat zij 'nen uitmuntenden chef hebben. Pieter. Ah Sergeant Meyskeris heeft daar een handje toe Hij heeft daar onder an deren de oefeningen van den Boxe doen uit voeren, oefeningen door hem zeiven samen gesteld,en waarlijk zij stonden mij nog meer aan dan de oefeningen van Dijon en Gent,die pertauk naar den rook niet en smaakten. Jan. Is het waar dat ze daar van de Boers gezongen hebben Pieter. Ja, achter den optocht, die zoo grootsch, zoo indrukwekend was, galmde uit die honderd jonge borsten het vaderlandscb lied van Transvaal. Ziet, 'k zinderde als ik dat. hoorde. Jan. Speelde 't muziek mede Pieler. Zeker Jan, en Sinte Mictiiels- harmonie en is de eerste de gereedste niet moer. Dien avond heeft zij het bijzonder lastig gehad 't. en verwonderde ook niemand als zij al mei eenen keer in werkstaking gong. Jan. In werkstakinge, gij lacht zeker Pieter Pieter. k En doe. Vraagt het maar aan iemand anders. Gelukkiglijk waren de ge moederen gestild voor het tweede deel. Jan. Maar wat heb ik daar gehoord van eenen jongen artist? Pieter. Ah! 't is waar Jan.Tusschen het eerste en het tweede deel kregen wij daar sene verrassing. De kleine Uucraan Ver- haeghe heeft ons daar eeri stuk op de viool doen hooren. Hij speelde zoo zoet, zoo wel, Uil

HISTORISCHE KRANTEN

Nieuwsblad van Yperen en van het Arrondissement (1872-1912) | 1900 | | pagina 1