DIT IS
EN OMMELANDS,
m
8onm.t»»ira medws
Op Zaterdag, SrtRn Fehraari 1900.
K centime! 'i blad.
t0*st0 iaar.
'al merk 1712.
INSCHRIJVING
VOOR DEN PAUS
De oorlog in Transvaal
De verliezen der Engelsch» n
De val van Ladysmith
als zeker beschouwd
White zou een wanhopigen
uitval beramen
Ruller zal Ladysmith
nooit bereiken
Zou dat waar zijn
De Senaatkiezingen
in Frankrijk
De aanstaande kiezing
Davidsfonds
Eene goede les
Eedgerecht van
Westvlaanderen
msm
r lis mf
M
Te trekken bij den Uitgever, Tk 36, in de Boter atr ate, te Yperen bij 's lands boodschap we zen ofte post, tegen 3 frank 's jaars.
't Nieuwsblad van Yper verschijnt 's Vrijdags, en 's Zaterdags na
de markt, tegen 3 f. 's jaars; 3 f. en den vrachtloon buiten Belgenland.
liet blad en is niet min te trekken dan voor een geheel jaar en 't wordt
op voorhand betaald.
Alles moet vrachtvrij ingezonden worden naar de Boterstrate,
Tk 36, te Yper.
Echt en recht, 't oud Volk indachtig;
Kinderlijk, niet kinderachtig;
Ypersch, Vlaamsch en, bovenal,
God getrouwe ik wezen zal
De bekendmakingen kosten 0,fr.l5 de reke binnen 't blad is 't
0,f.30 van 's Rechters wegen f. 1; overdruk, S fr. 't honderd. Ieder
boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken.
De Heeren van de Agence IIayas, te Brussel, Tk 32,in de Magdalena-
stiale, en te l'aiijs, nu8, Place de la Bourse, ontvangen bekendma
kingen vooi i Nieuwsblad van Yper, van al die buiten Oost- ik
Westvlanderen wonen.
888.50
5 00
25 00
5 00
Voorgaande lijst
V'. ik. B. Ypres
Conférence de Comines (5 curés)
Onbekende uit Yper
De volgende inlichtingen worden
gegeven over de wreede klopping die
de Engelschen te Spioenskop onder
gaan hebben
De beweging van het engelsch voet
volk, ten einde den aanval der Boeren
af le weren, heeft voortgeduurd op de
twee kopjes ten oosten van Spioenskop.
Vele Engelschen sneuvelden op deze
toppen, maar zoo talrijk waren zij dal
de leemten als van zelfs aangevuld
wierden. -- Bij den dagraad deden zij
eenen aanval tegen den top van het
tweede kopje; maar verdergingen zij
niet,en welhaast weken zij langzamer
hand terug, onder het verschrikkelijk
vuur der Maxims en der Mausers die
gedurig als eenen kring van vlammen
rond het middenpunt maakten. Daar
na trokken zij in wanorde weg en ver
lieten de stelling.
De engelsche krijgsgevangenen spre
ken met lof van de dapperheid der-
Boeren die weigerden eeneschuilplaats
te zoeken,onder het vuur voorttro ken
en zich blootstelden aan het geschof
der fusiliers van Dublin, die maar
altijd voort geweerschoten losten van
bachten de verschansingen.
De Boeren kwamen tot de verschan
singen onder het geroep: Handen
omhoog! Werpt de wapens weg!»
Eventwel duurde de weerstand eenigen
tijd voort; daarna wierpen de fusiliers
van Dublin en de lichte ruiterij hunne
wapenj weg en trokken buiten hunne
verschansingen.
Een nieuwe telegram der Boeren
beweert, onder dagteekening van '25
Januari 10 ure 's avonds, dat het getal
der lijken door de Eugelschen achter
gelaten, 1500 bedraagt.
Op net oogeublik dat de Eugelschen
onder Warren, door de Boeren van
den Spioenskop gedreven werd -n,
wierd een ander deel van Bulier s
leger, onder Lyttelton, dat de Boeren
op den achtervleugel aanviel, ook ver
slagen. Dus dat de Engelschen, op
denzelfden oogenblik,twee nederlagen
ie gelijk ondergingen.
Die nederlage is de grootste welke
deEngelschen tot nu toe inZuid-Afrika
ondergingen. 'tKan geheel wel gebeu
ren dat zij er zullen van afzien Lady-
smith te ontzetten.
Na drie maanden en half oorlog zijn
zij min gevorderd als den eersten da
De Dailg News zegt:
De tweede neerlaag van Bulier kan
den val van Ladysmith veroorzaken
Hierdoor zal de moed der Boeren
verdubbeld worden en de ontmoedi
ging bij ons algemeen worden!
Een telegram uit het Boerenleger,
24jan., meldt:
Eene koortsachtige bedrijvigheid
heerscht te Ladysmith.
Alles toont aan dat geueraal While
eenen wanhopigen uitval beraamt,om
zich met de troepen van Buller te kun
nen vereenigen.
Men seint uit Durban, 27 januari,
aan Standard:
Een persoon uit den Vrijstaat, hier
aangekomen, verzekert dat de Boeren
totaal ingelicht waren over de beweging
van Buller.
Dc Westminster Gazette kondigt een
jrief af van een Transvaalsch officier,
waaruit wij het volgende nemen:
Ik moet ii zeggen dat wij een
schoon plan bezitten om Buller te ver
slaan indien hij over de Tugela komt.
Ün zoo ons plan gelukt, zal hij nooit
adysmith bereiken.Wij zullen bajon-
netten noch kanons gebruiken. Geloot
mij, wat er gebeure, de Engelschen
zullen te Pretoria niet komen, niette
genstaande den grooten moed e de
krijgstucht der soldaten.
Ook de Boeren bezitten deze hoe-
nigheden. Vergeet niet dat ieder
inzer mannen doordrongen is der
groote gedachte dat hij vecht voor zijn
vaderlanden de vrijheid. Hij weet dat
men wil rooven wat zijne vaderen ten
Trijze van eeuwen werk verkregen.Hij
is als eeu leeuw.
In ons kamp zijn er jongens van
16 jaar en grijsaards van 60. Allen be
rouwen op hun geweer.., en hoe zij
r zich kunnen van bedienenI Hun
land is kloek, hun arm heeft niet,
mi schot mist nooit.
Uil New-York seint men aan de
Globe Men gelooft hier, ingezien de
ifhciëele erkenning van Dr Leyds te
Virijs en te Berlijn en den tegenspoed
Ier engelsche legers, dat Engeland
zal gedwongen zijn de onafhankelijk
ïeid der Boeren te erkennen en mis
schien wel eene oorlogsschadevergoe-
iiug te betalen.
Het volgende gerucht doet de ronde
(e Londen
Het IVar Office heeft mannen noo-
lig en vindt er geen. Het getal ver
biutenisseu neemt af, naarmate de
loodenlijst grooter wordt.
Gezien deze toestand, zou de regec-
t-ing de vrijheid beloofd hebben aan
vele gevangenen op voorwaarde dat
zij zich verbonden, om naar Ztiid-
Afrika te gaan vechten.
Eene gevangenis in de nabijheid
van Londen zou bijna geheel leeg zijn.
Het is moeilijk de echtheid van dit
nieuws te gelooven.
Zondag hebben in Frankrijk de Se
naatkiezingen plaats gehad. Zooals
men weet, worden de senateurs, bui
ten eenige onafzetbare leden die uog
van den vroegeren Senaat zijn over
gebleven, door de departementsraden
gekozen gelijk in ons land ook eenige
senateurs gekozen worden door de
provinciale raden. Er waren 99 sena
teurs te kiezen. Zijn gekozen 4 con
servatieven 6 liberale republiekei-
nexi; 49 opportunisten; 23 radicalen
7 radico-socialisten of eenvoudige so
cialisten en 10 linker-centrum. De 99
gekozenen verdeden zich in 50 partij -
gaugers van het ministerie Waldeck
en 49 anti-ministerieelen.
16 uittredende senateurs zijn ge
vallen; 64 herkozen. Er zijn 35 nie we
senateurs. Van de uittredende sena
teurs, waren er 69 voor en 30 tegen
liet ministerie. De ministerieéle partij
heeft. 19 zetels verloren. Verscheidene
^ekendndreyfusgezinde senateurs zijn
gevallen of slechts met eene kleine
meerderheid herkozen. M Cavaignuc,
ie gewezen minister van oorlog, die
in het departement der Sarthe zijnen
candidaat niet heeft kunnen doen
tiezen, heeft zij u ontslag als voorzitter
van den departementsraad gegeven.
Generaal Mercier, ('ie minister van
oorlog was, tijdens bid proces Dreyfus,
is te Nantes tot senateur gekozen; in
e stad heeft eene geestdriftige beloo-
ing te zijner eer plaatsgehad.
Nog gewillig drie maanden en wij zijn aan
ie Kamerkieziugen din /.uilen oschi i ii
volgens het nieuw stelsel d r Evcnrcii
Vertegenwoordiging.
Die kiezing zal een de belangrijkst zijn
welke ooit in de geschhdenisse van ons
politiek bestaan zullen plaats gegirpen
hebben.
Zij zal van groot gewichte zijn vooi O; s
katholieken.
Indien zij al den eenen kant zonder twijfel
onze groote katholieke meerderheid in de
(araerszal doen minderen al eenen anderen
kant zal zij die verminderde meerderheid
meer duurzame sterkte geven.
Groote plichten hebben de katholieke te
kwijten in de tegenwoordigomstandig
heden.
Op de eerste plaats stellen wij den plicht
van christene zelfverloochening
In vele plaatsen van het Land zullen er,
m zake vari kandidatuur, zekere verande
riugen moeten ingebracht worden, die voor
gevolg moeten hebben het verdwijnen van
zulke en zulke kandidaten, ten einde onder
één en hetzelfde katholieke vaandel, al de
standen der maatschappij te kunnen ver-
eenigen tot den gemeenen strijd.
In oris katholieke karap zullen wij die
zelfverloochening vindenWij hebben daar
een doorslaande bewijs van in die voorbeel
den reeds zoo menigvuldig, van mannen vol
gezag, talent en verdiensten die uit eigene
beweging tot welzijn van de zake van het
goed, hunne plaats aan anderen overlaten,
net de eenige begeerte als eenvoudige slrij
h-rs in de gelederen van aet katholieke leg. r
op te treden.
Eere en dank zij hun
Een andere plicht, die grootendeels uil
len bovenstaanden spruit, het is de plicht
van eensgezindheid.
In alle arrondissementen, hoe menigvul
dig en verschillij ook de belangen mo,:er.
zijn, moeten alle katholi ken strijden onder
een en hetzelfde katholieke vaandel.
Daar ligt de voorwaarde, de waarborge
van den zegepraal.
Zonder eenboid in sli ijoloopt men groote
gevaren, ja zelfs onherstelbare rampen te
gemoet.
God spare ons vau scheuringen te moeten
betreuren onder de katholieken
Wat ons arrondisseraen, van Yper betreft,
wij hebben de vaste overtuiging, wij duiven
zelve zeggen do volle zekerheid dat al de
katholieken als één man in hel strijdperk
zullen optreden.
Dit zij gezeid lot spijt var? onze stedelijke
en gewestf'ijke liberalen die niets beters en
wenschen en betrachten dan iweedracht te
zaaien onder de katholieke strijders.
Reeds geven onze katholieken voorbeelden
van ieverige werkzaamheid.
Wij verhopen dat hunnen iever en hunne
werking zal aangroeien naarmate inen den
heugelijken dag der kiezing zal naderen.
Dat iedereen zijnen invloed gebruike dat
iedereen zijne piiebt kwijte, en wij zullen in
het Ypersche nóg eens eenen heerlijken ze
gepraal mogen aanstippen.
God wil het
E. H. Flamen, pastor van Meetkerke,
sprak Dinsdag laatst over Guido Gezelle in
tegenwoordigheid van eenige I den van d
ypersche afdeelirig van het Davidsfonds en
van de studenten d r hoogere klassen van
ons geestelijk collegie.
De geëerd - voordrachtgever beschouwde
Gezelle als leeraar, als dichter, als p ies-
ter en als vriend van de arme menschen.
Gezelle, die eerst handelswetenschappen
aangeleerd had, wierd leeraar van dicht
kunde in het klein seminarie van Roussr-
ire, maar wierd er van velen niet gegceid
om zijn afbreken met den ouden slenter en
ie eigenaardigheid zijrn r lessen.Een leeraar
van Rhetoi'ica loeg met zijne kerkhofbloemen
n schuurde misprijzend dim p rel van
vlaamsch'- letterkunde die nu alom geacht
is en de zevende uitgave beleeft.
Gezelle schreef zijn vloaraschr dichtoefe
ningen om zijn aanschouwen van natuurlijke,
zedelijke en christelijke schoonheid af te
schetsen, om ons vlaamsch voort'n te staan
en den keten der taaioefenaars eenen scha-
el te meer aan te lasschen, en om de jeugd
en jong lingschap van Vlaanderen tot gelijk-
danige krachtinspanning te b. wegen.
Hij bezong nameritlijk de MandGbeke, het
schrijverken, den waterspegel, het pacht
hof, hel stoomgevaarte, de zon, de maan, de
vogels, het meezennestje, de dreupel water,
de wind, de schaverdijnders, het ruischen
van het ranke riet, ziedaar voor wat de na
tuurlijke schoonheden aangaat, de dichter
geest, de tale des vaderlands, den priester,
de kerk, Gods oneindig wezen, Onze Lieve
Vrouw, zietdaar voor wat de zedelijke en
kristelijke schoonheid betreft.
Ais men Gezelle 's verzen leest, zou men
zeggen dat ze van zelfs en zonder moeite uit
ijne dichleilijke ziel gevloeid zijn, maar't
eenvoudige, ware en klare is 't moeilijkste
<im vinden hoort liever wat hij zegt
O Dichten, die 'k gedregen, die 'k
Gebaard hebbe, in de pijn
Des dichtens, en gevoesterd aan
Dit arera herle mijn,
Mijn dichten, die 'k zoo dikwijls her-
kastijd beb, bergekleed,
Bedauwend met mijn tranen en
Besproeiend met mijn zweet,
O spreekt voor mij, mijn dichien.
Ja Gezelle, uwe gedichten spreken voor
U, n zeggen dat gij een groote dichter waart,
eene godvruchtige schoonln idsminnende
ziele, een bedreven taalkenner, de bloem en
roem van uw volk.de eer van het vaderland.
Haddel gij in Frankrijk, Duitschland, Enge
land of Rusland het licht gezien, al de trom
petten van het vaderland zouden u wen lof
uitgebazuind hebben, en al de geleerden
zouden uwe gedichten gekocht en gelezen
hebben, het land zou uw praalgraf en uw
standbeeld gevraagd hebben, uw uitvaart
zou koninklijk geweest hebbenlHet verheugt
ons dat Vlaanderen voor Li gedaan heeft en
doet, wat groote beschaafde landen voor
hunne roemrijke mannen gedaan hebben.
Gezelle was daarbij een heilige priester
die zijnen dienst met nauwgezetheid waar
nam en alle plechtigheden met hert eri ziel
vervulde.
Hij had de armen lief, hij gaf al wat hij
had of kreeg; ontving hij goed voor eene
nieuwe soutane, eene arme vrouw sneed er
eenen mantel uit voor haar en hare kinde-
ien, schonk men hem eenen regenscherm,
hij gaf hem aan eenen ongelukkige die hem
mocht verkoopen om brood te hebben, kreeg
iiij lijfbaais, hij deelde ze uitheerschte er
eene besmettelijke ziekte hij verdubbelde
zijne raenschlievendheid en gaf het voor
beeld van ouverschrokkene behulpzaamheid.
Ziedaar eene Korte schets van de gezapige
en leerrijke voordracht van E. H. Flamen
over Guido Gezelle onzen meester in taal- en
dichtkunst.
Op het congres, dat onlangs door de
socialisten gehouden wrd te Hannover,
heeft gezel Rebel, oud soiealis'ische afg-j
(erdigde van Strasburg, eenige waarheden
uitgesproken, waar het goed is de aan
dacht op te trekken der Staatsbesturen en
der poli Jeke partijen
Als wij eens meester zullen zijn, zegt
Bebel, d :n zullen wij stillekens aan ont
eigenen, zooals vroeger de Duitsche hervor
mende (protestante) vorsten en de omwen-
lelingraakende Fransche burgerij het gedaan
hebben.
VVat is toch de Hervorming geweest
1-d reen weet het, al die Duitsche vorslen
die zich tegen den Paus verklaarden en de
Luiheische Kerk aanhingen, beoo rden geens
zins een westelijk doel. Zij waren er maar
P u:t de kerkelijke goederen binnen te
palmen. Ook is het van tijdens de Hervor-
linp, dat men in Duitschland, den kapita-
istischen invloed heeft beginnen gewaar le
worden.
Marx heeft ons medegedeeld hoe de
Engelsche burgerij de boeren ontroofden en
zich vau de kerkelijke goederen meester
maakten.
De burgerij heeft hare macht niet te
danken aan het onthoofden van Lodewijk
XVI, maar welaan het binnenpalmen der
goederen van Kerk, uitgewekenen en ont-
alsden.
Het hedendaagsche Italië is ontstaan uit
het aanslaan der kerkelijke bezittingen.
Millio.men zijn er gestolen geworden.
Wij zullen hetzelfde doen en insgelijks
aldus onteigenen.
Is dat niet klaar gesproken
En zal men dan eindelijk begrijpen hoe
daden, door liberalen gepleegd,socialistische
;evolgen kunnen hebben?
Het katholieke woord).
Maandag verscheen voor het eedgerecht
onzer provincie de genaamde Mathilde Bul-
ckaert, echtgenoote van Isidoor Van Merris,
44 jaar oud, huishoudster te Locre, beschul
digd van twee boraauidu kindermoorden.
In de maand September van verleden jaar
had men bemerkt dat vrouw Van Merris in
gezegenderi toestand verkeerde.
Wanneer men meende, dat het oogeublik
nakende was, verdween al met eens alle
spoor en niemand eri hoorde meer van do
zake spreken.
Ondervraagd van de gebuurs, zei Mathildo
dat ze nooit van iets geweten en haddo. 't
Gerecht wierd van de zak" onderricht en
leed een onderzoek.
In 't nauwe gebracht door de lastige vra-
ren van den heer Onderzoeksrechter, be
kende vrouw Van Merris dat ze haar pasge
boren kind gedood had en in eene gracht
esmetei) langs de hofstede. Zij had dat ge
hoon, zei zij, omdat ze benauwd was van
naren man, die van niets en wiste, en die
haar zou geslegen hebben.
Op hare bekentenissen werd Mathilde
Bulckaert medegedaan naar 't gevang van
Yper en gedurende zes weken hoorde men
van niets meer spreken, als zekeren dag de
heer Onderzoeksrechter opnieuw naar Locre
I,
m
ft
ft
