LOON NAAR WEEKEN Wetgevende kiezingen Van 27 Mei 1900. Baron Paul Bethune M. Colaert. Verplichtend Onderwijs Katholieke zegepraal te Dixmude en sluit de vergadering met al de kiezers op te wekken hurrc' plicht te kwijten in de huidige omstandigheid. - --- Het spreekwoord dat zegt: niemand kan twee heeren dienen is opperbest toe te passen op de aanstaande wet gevende kiezingen van 27 Meie. Het is inderdaad volstrekt onmoge lijk met de nieuwe wet nog te stem men voor katholiek en voor liberaal, of zelve voor den eeuen kandidaat van de partij te stemmen en voor den an deren niet panacheeren is geheel en gansch afgeschaft. De kiezer die wil eene geldige stem uitbrengen, mag eukelijk stemmen voor kandidaten van ééne en dezelfde lijst. En hoe mag hij op die lijste stemmen 1° Van boven op de lijst; Of 2° nevens den naam van éénen kandidaat, Of 3° nevens den naam van éénen plaatsvervanger; Of 4° nevens den naam van éénen kandidaat en éénen plaatsvervanger. De vier manieren van stemmen, elk afzonderlijk genomen, zijn goed en tellen voor geheel de lijst. Die niet en stemt op ééne van die vier manieren, heeft zijn stembriefken vernietigd, 't is gelijk hoe hij anders zou gestemd hebben. Alzoo zijn nietig en tellen noch voor de eene, noch voor de andere lij-te: 1° De gepanacheerde briefjes, 't is te zeggen, de briefjes die stemmen bevat ten voor verschillige lijsten; 2° De briefjes waarop de kiezer ge stemd heeft, van boven op de lijst, en ter zelfder tijde nevens één of meer namen van dezelfde lijst; 3° De briefjes waarop de kiezer ge stemd heeft nevens meer dan éénen naam van werkelijke kandidaten. 4° De briefjes waarop de kiezer ge stemd heeft nevens meer dan éénen naam van plaatsvervangers. Om zeker te zij n dat men «eene nietige stemmen en zal maken, is den besten middel te stemmen van boven op de katholieke lijste, voor den Senaat, boven den naam van en voor de Kamer boven den naam van Op die maniere zijn de kiezers effen met éénen enkel dop voor den Senaat en nog eenen voor de Volkskamer, natuurlijk voor iedere stemme die zij bezitten. Een puntje zwakt maken van boven op ieder briefje, één alleen, en dat is ge noeg. MENGELWERK 16 Onze lezers weten wal wij den teen van Rei verplichtend ouderwijs ofte schooldwang hst is te zeggen veel kwaad en v. inig goed. Zij kermen de redens die ons rti g< voelens ingeven, itdens welke niemand tot hiertoe wederlegd heeftomdat het onmogelijk is ze te wederleggen. De schooldwang leidt ons regelrecht en in konen tijd naar de gedwon,:etio goddeloos neid, het gedwongen bederf van de ziel der kinderen. Maar er is nog veel meer, en de school- Iwang leidt ons veel verder. Hij leidt ons regelrecht naar de uithongering der kaïtio- lieke armen. Men moet geen Mathusalem zijn om te zi<-n en te onthouden wat er over twintig jaar in Yper gebeurde, en dat zeltde gebeurt nog in het meeste deel der liberale gemeenten. Wat is hel geld der armbesturen. Het be mort voorzeker aan de beheerders niet toe. naar wel aan de armen zelve, en een menscb lie arm is en in nood verkeert, bekomt daar loor zelf recht, een heilig en onschendbaar echt, op een deel van dat bezit De beheer- Iers zijn alleen belast dat goed zoodanig te verzorgen, dat het door geene vaische armen uitgeplunderd worde, en ook dat er, na eenige verzachting aan de armen van van daag verschaft te hebben, nog overschiete om te voorzien in den nood van morgen. Dat is de zending der beheerders, en hum.e macht strekt niet verder. De armoede geeft door zich zelve recht op een deel in den algemeenen onderstand, zon der dat de beheerders het recht bezitten ver der onderzoek te houden over den persoon der armen. Willen zij, benevens den onder stand der openbare kas, er nog iets uit hun nen eigen zak bijvoegen, daarmede doen zij wat zij willen maar de gemeene gelden zijn hun eigendom niet, en gebruiken zij ze om hunne eigene gedachten, vooroordeelen of haat te steunen, zij begaan eenvoudig weg diefstal, met den arme te omtrekken wat tiem rechtveerdig toekomt. Zij hebben slechts te zien of de personen, die onderstand komen vragen, waarlijk arm zijn, en ook of zij den verleenden onderstand niet anders zuilen gebruikeu dan om hunne armoede te verhelpen, bij voorbeeld, om te drinken en te brassen. Nu, wij hebben er gezien en wij zien er nog, in de liberale gemeenten, die antwoor den als eene katholieke moeder onderstand komt vragen, het is te zeggen komt eischen hetgeen haar toebehoortWaar gaan uwe kinkers naar school? Naar de katholieke school, mijnheer. Naar de katholieke school? Eiwelkreveer met uwe. jongens in eene vreemde stad werd eene vrouw over twintig jaar door eenen hardvochtigen arm- meester aan de deur gesmeien en zeeg voor zijne deur neêr. Gelukkig kwam een kool- drager met zijne kar voor bijdie de arme vrouw oplaadde en naar een gesticht van nonnen gebracht, waar zij opgenomen werd. En dan was de schooldwang nog in voege nietWare hij ingevoerd geweest, zulke schanddaden, die nu maar hier en daar aan te stippen zijn, werden algemeen, en boven dien mei boet en gevang gestaafd. Wat zagen wij over eenige weken te Parijs ebeuren g De doktoors der armen kregen verbod nog d- zieke kinders te vi ze:Bcn die naar de itholieke scholen gaan alleen de kiuders die in de scholen zonder God en zonder zeden opgeschreven zijn, mochten nog in v 1 van ziekte geholpen worden. De ge eesheeren konden die hatelijkheid over hun irnri niet krijgen. Zij verklaarden aangesteld i zijn om alle ongelukkigen, ook de katho 'iekeii te helpen, en hun werk niet te kun nen voortzetten, indien het hun verboden wei d de, kiuders die 's zondags naar de mis er. in dn week bij de broeders naar school aan, hunne hulp ie verleenen, en bet iremi entehesiuur lint hen vertrekken liever dat de geuzen kinderen nok zonder ..udei' stand bleven, dan dai er een katholiek kind van de dood zou gered worden Dat is een der vruchten van den liberalen schooldwang, die men ons zou willen op dringen. Zij zeggen wel Dat zal hier zoo ver niet komen! Maar wij weten hoe ver men met zulk stelsel geraakt. In 1878 dacht men ook in België dat het zoo ver niet komen zou. En het kwam er toch Zorgt aan tijden de eerste ondervinding moet voldoende zijn De laatste gemeentekiezingen van Dixmu de wierd n verbroken. Er was gezuurd dat het oprecht te vele scheelde. De bestendige atveerdiging van Brugge had bet bestatigd, en het hooger bestuur te Brussel had het ook vastgesteld. Eene nieuwe kiezing was bevolen. Zij had Zondag plaats. 't Is onzeggelijk wat geweld de liberalen van Dixmude gebruikt hadden om boven tr blijven.De liberalen hebben te Dixmude geld, veel geld.Er zijn daar «oude lihpralc potters». Eu om hunnen haat legen priesters en gods dienst te voldoen, geven zij, in kiezing, merkelijke sommen, zij die anders zoo aan hei geld houden. Maar noch goud noch geweld hebben ge holpen. De liberalen, dien den laatsten keer won nen, zijn nu geklopt, en de katholieken winnen: vier katholieken zijn gekozenen 't is door de schuld der evenredige vertegen woordiging dat de vijfde katholiek niet ge kozen i?, al is 't dat hij meer stemmen heeft dan de liberaal die gekozen verklaard werd Ziehier de cijfers der kiezing van gister: Katholieken MM. Hosten, gekozen, 609 stemmen Van den Bussche, 602 Van Houtte, 594 Ga poen, 593 Wancour, niet gekozen 588 Liberalen MM. Nouwynck, gekozen, 575 stemmen Verwaerde, niet gekozen, 573 Van Hille, 570 Van Houtte, 568 Titeca, 565 Een hertelijk proficiat aan onze vrienden van Dixmude. Zij hebben het lastig gehad. Hunne zegepraal is er des te schoon -r om Daarbij, men moet niet vergeten dat Dixmude lange eene «liberale forteres» was Zij ligt voor goed iri gruis geschoten. Ziedaar wat meri vermag als men eendrach tig en krachtig werkt. Nog eens: Hour voor hol katholieke Dixmude DOOD IN BALLINGSCHAP. - Onze lezers zullen nog onthoud hebben van zekeren Hem Verhuist, oud 34 jaar, steenbakker, g' horen tot Harelbeke, die in Vrankrijk aangehouden was geweest ten gevolge van denbrand der hotstede Picavet, te Wasquehal. Beticht van vrijwillig den brand gestcken te hebben, wierd Verhulst den ti Mei 1896 door hel assisenhof van '1 Noorden veroordeeld tottwin- *ig jaar dwangarbeid. Hij wierd naar Cayenne geslierd, maar ten gevolge van branden die naderhand plaats hadden, begon men de plich Hgheid van den veroordeelde in twijfel te trek ken, en in September laatst ontving het parket van Rijssel eene vraag tot herziening van het proces, in antwoord op de vragen, gezonden naar Cayenne door M. Delalé, onderzoeksrech ter, komt het parket van Hijssel een koerier te ontvangen, meldende dat Verhuis! den 23 De cember laatst gestorven is in het coloniaal hospitaal van Cayenne, vooraleer te kunnen onderhoord worden. Wreed moet het lijden van dien man geweest zijn, indien hij waarlijk onplichtig gestraft is geweest. KORTRIJK. Zeer belangrijke aanhouding. Zooals men weet, werden sedert verschei dene maanden de omliggende gemeenten van Kortrijk,Iseghem.Meenen, Moeskroen, enz.enz. onveilig gemaakt door eene wel ingerichte bende kwaaddoeners, die de stoffenwinkels, plunderden en brandkassen stolen. Di den nacht van 10 tot 11 September, onder ander, werd ten nadeele van M. Delanoy, koop man in kleerstoffen, een aan ienlijke diefstal gepleegd. Een huiszoeking werd gedaan bij zekeren Declercq, fruitkoopman, Staceghem- straat en daar vond men een paar nieuwe kou sen, een vrouwhemd en een korset voortko mende van den diefstalbij een dergeburen, Sagaert, verscheidene stukken stoffen. De twee betichten werden aangehouden; beiden loo chenden, maar werden door de rechtbank van Kortrijk op 14 Januari laatst veroordeeld lot 5 jaar gevang, 26 frank bode en 5 jaar waak zaamheid der policie. 's Anderendaags vroeg Declercq om terug voor den onderzoeksrechter te verschijnen en beroep aan te leekenen tegen zijne verooi deeling. Hij verklaarde dat 't een zekere Lange Louis was, de minnaar zijner dochter, dn geholpen door Christiaens eu Sagaert, den diefstal te Zsvveghem gepleegd had en dal het die lange Louis was, die aan zijne dochter zonder zijne wete de kousen, hemd en korset geschonken had. De bedoelde Christiaans werd aangehouden doch hij loochende hardnekkig en beschul digde zelf Declercq. Hel gerecht stelde alle.» in hel werk om Lange Louis aan te houden. Deze kwam nog voort naar Kortrijk en ver teerde in het geheim veel geld, en wanneer de policie op zijn spoor geraakte, was d( stoutmoedige kerel telkens spoorloos ver dwenen. Men vernam niettemin zijnen echten naam. Nu Zondag laatst, 8 April, vernam de gen darmerie van Diest door een der makkers van Lange Louis dal deze zich te Schaffen m eene herberg bevond. Spoedig werden er naar d aangeduide herberg gendarmen gezonden en de-kerel werd rond 9 ure 's avonds aangehouden en Dindag morgend naar Kortrijk overgi bracht. Hel is zekere Petrus Tliielens, oud 33 jaren, geboortig van Tessenderloo (Limburg); hij was naar Schaffen gegaan om zijne moeder te be zoeken. Op het oogenhlik zijner aanhouding had hij nog eene schoone som gelds alsook een grootcn dolk op zak. Hij loochent alles af en zegt nooit aan iemand stoffen verkocht of ge geven te hebben, maar bekent dat hij leefde met den smokkelhandel. Verscheidene getuigen zijn reeds gehoord. Mii unlag 7 April moestvoor tiet bero 'pshjf van Ge.ntdo zaak opgeroepen worden der<iiefl van Zwevegbem, maar deze is tot een onbepaa| den tijd verschoven. Petru» Tliielens ig 'ee j groole struische, rappe kerel, blond van haar I en zeer goed ter taal. Vrijdag nainidd moest het vijfjarig zoontje v in Maria Delger, wonm Broei, 16, niet pukje, inhoudende 3 gemaakte vrouwhemd^ ii oen kindervoorscliool, naar de Gentpoo^ ;.ian. Aan het plein gekomen dicht legen c,.uitstraal werd hel kindjedoor eene onbekende vrouw aangesproken, die hein het pakje uit dj hand rukte ener mede de vlucht nam. Een on. derzoek is door de policie ingesteld. iisclit conserven en conlit. SoleilMecheleu WERV1CK. Maandag voormiddag i$ do trein van Yper alhier in de statie op een koop. warenlreiu gcloopen. De lokomotief en de foeN gon van den reizigerstrein worden erg bescha. digd. Eenige reizigers werden door den schok licht gekwetst. De overige reizigers zijn me( den trein van 1 uur naar Kortrijk vertrokken. Ten 5 1/2 ure's namiddags is het parket van Yper ter plaats gekomen om een onderzoek te openen. Indien gn lijdt van de kozijntjes» Indien gij lijdt van rumatismen Indien gy alle geneesmiddels beproefd hebt Indien gij allo wrijvingen hebt gebruikt Indien gij, niettegenstaande dit, geene betering gevoelt, neemt dan dón Elixir imtigoutteUx e( antirhumatismal Vineent, van Brussel, die u in weinigtijds zal genezen. Depots te YperLibottete PopertngheMon- teyne. Prijs, 3 fr. do fiesch. SINT GILLIS. Zondag nanoen, rond 2 ure, was M. Gaulhier, apotheker, die op de Halle- poortlei, liet gelijkvloers en hel eerste verdiep van een huis bewoont, met zijne familie uiige- gaan, en M. Gentil, die he tweede verdiep be- woont, om 3 ure. Bond 6 urp, toen M. Gentil terugkwam, ont moette hij op den trap, tussclien 'i gelijkvloers en 't eerste verdiep, drie personen die hem I groetten. Niets kwaads vermoedend, ging M. Gentil hen voorbij, maar op het eerste verdiep bemerkte hit dat al de deuren opengebroken waren, evenals de meubels der kamers, waar van de inhoud dooreen verspreid op den vloer r lag. M. Genlil begreep wal er gebeurd was en achtervolgde de drie onbekenden. Hij zag twee der kerels in de Ruslandslraat eene herberg binnen gaan, doch de derde was verdwenen. Twee policieagenten, aanstonds verwittigd, drongen de herberg binnen, doch een der kerels was reeds op den loop de andere werd aange houden op den koer, waar hij bezig was met zilverwerk in te pakken. Op het kouimissariaat vond men hem in T be zit van 88koeverle i endrij zilveren soeplepels, van een gouden uurwerk en vijf armbanden. Men vond daarenboven een volledig dievenge- vedschap op hem. De aangehoudene gaf eerst ■■en valschen naam op, doch bi-kende eindelijk Jules l'rbain te heeten, schoenmakersgast, 25 laar oud, en in de St-Bochusstraal te wonen. Hij weigerde zijne medeplichtigen Ie doen ken- nen. Ook bij M. Gentil hadden de dieven ingebro- I ken, doch den lijd niet gehad iets mede te nt- men. pij ierlt kosteloos aan, aan alieo huidziekte, haarwormen, eczemas,puistjes,huid- utslag. chronische bronchieten, borst- maag- en bliasziekton. rheumatism, oen onfeiibnr middel te doen k nnen om zicü spoedig te ge nezen, zooals hjj zeil volkomen genezen is ge- woest na alle mogelijke geneesmiddels vruchte loos te hebben doorstaan en beproefd. Dit aan bod, waarvan men het monschlievend doel zal ii zien, is bet gevolg eener belofte. Por brief of postkaart schrijven aan den Heer i incent, 8 place Victor Hugo, te Grenoble, die kosteloos on vrachtvrij por post antwoorden en «Ie gevraagde inlichtingen opsturen zal. KOEKEI,BERG. Tengevolge van de (alrijke diefstallen die in hethujs Delhaize, Deschampe- leerslraat, gepleegd werden, had men een nachtwaker aangesteld. Zondag avond, rond door NIEK BROZEN Nieuwe kennissen. Dank aan eene van die wonderbare, ondoordringbare schikkingen der Voorzienigheid, was Joseph na de schipbreuke van de Antonia op het zelfde eiland geworpen, waar Alep Speeke, in de armen van Karei Braband berouwend den geest gaf. Hij had nogtans het geluk den moordenare van grave de Nobele, zijn eigen moordenaar te wege, niet tegen te komen. Al wat hij wisten onthouden had, was dat Alep Speeke, in een oogenblik van onbeschrijflijke verwarringe op het schip, gepoogd had hem over boord te kantelen. Op het oogenblik zelve dat Karei Braband zijnen nieuwbekeerde, in de klove der rotse, nevens zijnen vriend Vens ter ruste bestelde, wandelde Joseph, diep nadenkende, afgemat en mistroostig, aan den voet van den berg. Hij vroeg zich met angste af, misschien reeds voor de honderdste maal, of hij nog wel eens levende en on gehinderd van dat onbewoonde, steile, rotsachtige eiland geraken zou. Hij klom dan den berg hooger op, en hield zijnen bekommerden blik inde richtinge waar hij vaderen moeder, waar hij zijne lieve Judith gistte. Heb moed, ik blijve u immer getrouwe Die zoete woorden ronkten nog altijd in zijne ooren Helaas, hij en ontwaarde niets anders dan den on- metelijken waterplas, die scheen het klein hoopken land waar hij op stond, in één reusachtige teuge, te willen inzwelgen. De mane rees blank en klaar met lachende, ronde kaken uit het water op, terwijl d zonne aan den tegen vergestelden kant, dof en bloedrood, reeds ten halven achter het water verdwenen was. Dat lieve, zoete eu blanke manelicht kan zij nu ook zien, dacht Joseph. «Misschien kijkt zij :u van op bare kamer die blinkende schijve achterna Ach als de mane eens eenen spiegel was Maar lieve hemel, waar zijn mijne gedachten, ging hij voort. t Is God die mij eene welverdiende strafte heeft overgezonden om mijne vermetelheid. Zou ik mij liever niet moeten schamen mijne oogen gevestigd te hebben op de dochter mijns meesters Joseph bedekte zich het aangezicht met beide han den. Stille tranen vloeiden over zijne wangen. Karei Braband daalde intusschen den berg af. Hij ging op een twintigtal stappen, tusschen boomen eri struiken den jongeling ongemerkt voorbij. Beiden zonder twijfel, hadden dezelfde begeerte in hun herte, denzelfden wensch op hunne lippen een menschenwezen ontmoeten En zij waren eene halve boogscheute van elkander, zonder het te weten. Karei Braband verwijderde zich langs den kant waar hij den vorigen avond vernacht had. Dit is, zoo meende hij ten minste, de veiligste plaatse om er den nacht door brengen. Joseph had middelerwijl zijn zakboeksken uitgehaald, en hij mompelde tot zijn zeiven, zijne korte aanteeke- ningen overlezende reeds twaalf volle dagen dat ik hier ben, en nog altijd even hopeloos. Misschien moet ik hier een jaar, misschien twee, misschien tiene, mis schien moet ik hier mijn gansche leven overbrengen verre van mijne lieve ouders, verre van al wat ik liet had, verre van haar, zonder hope, zonder troost ver laten En de zendtnge mij door grave de Nobele opgeleid 2 wie zal ze vervullen Hij waant mij misschien reeds te Antwerpen met zijne belangen bezig.... 1 Ik verwachtte en verhoopte alles van het weiuitvoe- ren der mtj opgeleide take en ik sta nu hier als een weêrloos schaap, tusschen rotsen en knodsen, eu 'k en bezitte alleenlijk geen middel om het hem te laten weten. Hij vaagde eenen traan van zijne wangen weg, en klom hooger en hooger den berg op, van waar de priester even was afgedaald. Zijne onderzoekende blik ken ontwaardden niets Niets, dan den onmele lijken oceaan, de rijzende mane en de wegzinkende zonne. Bitter bitter Joseph zette zich op zijnen huk en weende als een kind. Hel deed hem deugd gewis, alzoo zijnen verkrop ten boezem te mogen ontlasten, want weldra stond hij op om langs den overkant af te dalen. Naarmate hij verder naar beneén kwam, was de grond rotsachtiger en min met houtgewas beplanthij kon nog slechts met moeite voort. Zoo kwam het gedacht bij hem op, dat hij wellichte daar eene spelonke vinden kon, waar hij'in veiligheid zijne nachten kou doorbrengen, en datgene verbergen, wat hem in slechtere tijden zou kunnen van nutte zijn. Het zou immers winter worden, en dan?... Hij voelde als 't ware een ander, nieuw, verfrischt bloed door zijne aderen vloeien en spoedig en ijvetig zocht hij overal rond. De avond was reeds gevallen de zon was geheel onder en Joseph ging het zoeken opgeven, toen hij op liet onverwachts eene klove in de rolse voor zich had Hij moest zich op de knieën zetten om door de opening te kunnen kijken. De spelonke was hoe dieper hoe wijder en hoe hoo ger, en offerde nagenoeg den vorm eener kalebas op. De schipbreukeling strekte er zich in uit, en viel weldra in slape. De eerste zonnestralen vonden den jongeling reeds te beene. Hij had een kruis gemaakt en een Onze Vader gebeden en zond nugerust en gelaten, eenige kastanjenoten naar zijnen piepende mage. Hij stak daarna het hoofd buiten, en stronkelde lus schen de rotsen voort. Welaan darsprak hij tot zich zelven, moed en vooruil. Zoolange ei leven is, daar is hope. Het toppunt vari d'V. n berg is hooge, en moet als eenen baker in zee zichtbaar zijn. Wij zullen hier maar ons noodsein planten, ging bij voort, en hij scheurde zonder aarzelen eenen pand van zijn hemde af, en miek dit nieuwsoorlig vaandel aan eenen stok, dien hij in den grond plantte, vast. Het noodsein wapperde Joseph daalde andermaal Icêgernauwelijks had hij tien stappen vooruitgegaan, toen hij onder het slaken van eenen angstschreeuw achteruit week. 1 wee menschen voelen staken uit eene rotseklove... en dan, met die zoete hope dat hij een menschenwezen ging zien, stapte weêre vooruit. loen hij echter den vent erkende die aan die voelen te huis hehoorde, begaven zijee beenen orider hem. Zoo zegde hij, ik en ben van die schrik kelijke rampe alleene niet overgebleven Alep, de schelm, wierd hier ook op dees eiland geworpen? Misschien stierf hij er van gebrek.., een gevoel van diep medelijden overmeesterde de ziele van den jon geling. Hij zonk op de knieën, en bad voorden moordenaar van zijnen meester. Wanneer hij echter wilde vertrekken bemerkte bij een kruis dat nevens het lijk geplant was, indien nog tans twee overkruis gebonden stokken alzoo mogen heeten. Nnen, dacht hij, ik cn ben hier op dat eilafld niet alleene. Die schelm wierd bier door eene welda dige hand begraven, en dan nog wel dooreenen kristen menscb. Zoo getuigt het kruis dat daar staat. Do ongelukkige schipbreukeling verblijdde zich om die gedachte. Kon net inderdaad niet gebeuren, was het zelvC t waarschijnlijk, dal degene die het kruis daar plantte, den dood. nog zou komen bezoeken Zou h'j "iet eenen Onze Vader voor zijne arme ziele kom®" bidden Ja, gewis, dat was waarschijnelijk ('I pervolft.) >n biei O die

HISTORISCHE KRANTEN

Nieuwsblad van Yperen en van het Arrondissement (1872-1912) | 1900 | | pagina 2