D IT
EN OMMELANDS,
f
Op Zaffrdag, 12"" JMei 1900.
5 centimen 't blad.
jaar. Talmerk 1725
De meeting te /Jllebeke
Katholieke Wacht
De aanstaande kiezing
Ij den thtf/ei er, T 36, in de Boteristrate, te Yper, en bij t land boodschapioesen ofte post, tec/en 3 frank 's jaars.
'T Nikswsilad van Yper verschijnt's Vrijdags, en's Zaterdags na
de markt, tegen 3 f. 's jaars; 3 f. en den vrachtloon buiten Belgenland.
liet klad en is niet min te trekken dan voor een geheel jaar en 't wordt
op veorband betaald.
1' es moet vrachtvrij ingezonden worden naar de Boterstrate
36, te Yper.
Echt en recht, 't oud Volk indachtig;
Kinderlijkniet kinderachtig
Ypersch, Vlaamsch en, bovenal,
God getrouwe ik wezen zal
De bekendmakingen kosten «,fr.l5 de reka hitman 't blad is 't
W 0,f.30 van 's Rechters wegen f. 1overdruk, fr. 't honderd, leder
boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken.
jjg| De Heeren van de Agïnce ïlAVAs.te Brussel, Tk 32,in de Magdtlei* -
igfc strate, en te Darijs, n" 8, Place ue la Bourse, ontvangen bekendma
ak kingen voor 't Nieuwsrlad van Ypkr, van al die buiten Oost- fc
w Westvlanderen wonen.
arrondissement kortrijk yper
Kiezing voor i Smttort
den 27 Mei 1900
Ih 1 bestier vau hel land iu de handeü Menen goeden invloed uit te oefenen op
"izit vijanden overgaan, dat warejdezen die hem omringen.
Kunnen wij niet allen het spreek-
eene rarnpe.- waarvan niemand de ge
volgen zon kunnen berekenen
God spare ons daarvan
en
Bethune
feurmont de Volsberehe
Cfmtillioii
Ount illion
tie ViHck
Daarom ook hebben de katholiek
p dezen oogenblik zware plichten te
vervullen
Grool is hunne verantwoordelijk
heid voor God en voor het Land.
Nu meer dan ooit is het noodig aan
den kiezer te herinneren dat het uil-
oefenen van zijnen kiezersplicht eeue
zaae van consciëntie is.
Die (er stembusse veroepen is moet
"idacfatisr zijn dat hij daar onder de
oopen van God, niet anders mag in
zien dan het algemeen welzijn van ons
ierbaar Vaderland
Het
gestoelte hestijgen, wij kuunen, waar
het p ts geeft,een goed woord plaatsen
en in 't stide dezen onderrichten, die
misschien niet duidelijk genoeg, de
verantwoordelijkheid van het uitoefe
nen van hunnen kiesplicht verstaan
Maandag avond zijn de katholieke kandi
daten meeting gaan geven te Zillebeke, in
het gemeentehuis.
Er was uitnemende vele volk. M Lefevre
was met een vijftig' van zijne aanhangers de
eeting Komen bijwonen.
't Was vnorzeid geweest dat onze vrienden
slecht onthaald en zelfs uitgescbuifeld zou
den worden. Nogthans en werd er niet ge
is dus ziin plichl te stemmen Ischuifeld, maar de sprekers MM Thevelin
voor de katholieke lijste. Eens afzonderlijk
kandidatuur kan alleenlijk veor gevolg heb
hen de kandidature van M. Nolf te doen luk
ken.
Geestdriftige teejuicbingen bekrachtigen
de woorden van den spreker.
voormannen die gereed zijn de geesfp-E^n Merrisen Colaert werden
lijke en sfofleliike belangen van het I "r'd*rbroken.
onophoude
ARRONDISSEMENT YPER
Kiezing vtor 3 Volksvertegenwo 'i ili'g J
den 27 M i 1900^"
Colavrf
TIiptcsUu
plaatsvervangers
Thevelin
Frurl I*
Brnt*aert
Kwart na ten zevenen opent de hee
Baron de Vinck, Burgemeester, de zitting
Hij stelt de heeren kandidaten voor en wak
kert de kiezers van Zillebeko aan om eenpa
|t ig voor de katholieke lijsten te stemmen.
M. Lefevre staat recht en vraagt aan de
I heer Voorzitter als de meeting tegenspreke
di
van
13 Mei 1900 9 ure zielmis Jéróme Dekeuwer.
24 Mei 1900 9 ure zielmis Dupont Louis.
Nog een goe veerlien dagen en wij
zijn aan onze Kamerkiezingen.
Die dag zal een der gewichfigste zijn
van ons onafhankelijk bestaan.
Vaa den uitslag dezer kiezingen
Eaugt reel, ja alles af.
Iedereen die wat overlegt, verstaal
I'D en men mag zeggen dal, geheel
België met belangstelling, met gespan-
Den aandacht,met benepen berte zelve,
den 27pn Mei te gomoet ziet.
Zonder overdrijven mag men zeggen
dat dien dag den teerling zal geworpen
w°rden die over Belgie's lot zal be
slissen.
Blijft de katholieke meerderheid be
Jiouden, wij mogen de zoete hoop
testeren dat meteen vrede, ruste,
^olvaart en voorspoed in i land zullen
^houden worden.
^«ar, moest onze kathofieke meer-
^iaaid komen te verdwijnen rnoosl
land voor te staan.
Stemmen voor vijanden van gods
lienst en maatschappelijke orde, voor
iberaMn, radikalen, socialisten, enz.,
lat is verraad plegen tegen God en
Vaderland, dat is medeplichtig zijn in
al het kwaad welke diezelfde vijandenI|j;k ig
n D heer Voorzitter antwoordt hem
Stemmen voor afzonderlijke lijsten, roe tiny is gegeven duor de kandidaten
oor mannen wiens kandidatuur bui- den Katholieken Rend van Yper, en die zul
en de katholieke honden is ontstaan,Iten bet woord hebben, e rst MM. Thevelin
dat is de katholieke eenheid helpen h" Van Merris, die geern zouden vandage
verbreken, die eenheid nu zoo noodig n°8 naar huis weerekeeren. Als die hi-eren
om de katholieke zake te doen zege- zullen gesproken hebben, zal ik zien hel
pra]pn woord te geven aan eenen tegenspreker
maar nogthans niet te lange, twintig
ware E«a«fluk SP". f ve I minuten ten booest. - aoodamg dit M
gevallcD, zonder reing voordeel voor Co|aerl ook nog tl]rin(; spretoL
afzonderlijke kandidaten, de middel Als 'l alzoo is. zegt M. Letevre, 'k ga
om eenen of mrer kandidaten tier vij-Lr van (|ÜOr fin |aataafl mjjne vrienden de
andelijke lijste boven te krijgen. zorge mij te verdedigen, en hij gaat T eis
Zulke werkingen zouden wij op ons Men de zaal bij den gang staan, om van daar
geweten niet durven nemen.
gedurig de sprekers te helpen onderbreken.
Nu ook dan, meer dan ooit, is het
noodig dat nmn alle lichtzinnige en
kleengeestige handelingen van kantefrijnt het weord en met krachtige klinkende
steil»
M, Thevelin
stemme doet hij de reden zijner kandidature
'ersoonlijke misnoegdheid, al ware uitflen eB ^spreekt zijn programma - het
zij ook gegrond, moet over het hoofd Pr^ramnoa van den katholieken Bond.
uiji I t Is voornamelijk
gezien worden w anneer het de alge-
f I landbouw dat hij zich doet kennen en hoog
oaeene en zoo dringende belangen der LctjaUen
katholieke zake aangaat.
Gelijk wij het in een vorig nummer|
zeiden, wij moeten allen bezield zijn
meteenen geest van edelmoedige zelfs-1
verloochening.
Volgen wij, onder dit opzicht, elk
in zijne plaats, die treffende voorbed
en na van zoovele katholieke Kamer-
M. Thevelin spreekt met gemak en zwier
en geraakt ten volle in zijn element wanneer
hij de belangen en de begeerten der land
aouwers uiteen doet. Een der toehoorders
oept't is oud nieuws dat! 't is 't program
ma van 't jaar 1870.
Dal was gelijk het ordewoord en van dan
af en staakten de onderbrekingen niet meer.
heeren die hier te Yper en elders eeri yaar jy Thevelin, om die onnoozele onder
doorslaande bewijs van verkleefdheid orekers den mond te stoppen, haalde al de
aandekathotiekezake gegeven hebben, wetten aan die sedert eenige jaren van hier
liere zij aan hen, en dank van wege Moor de katholieken gestemd werden ten
iet christen Belgenland voordeele van den landbouw.
Elke onderbreking kreeg eene gepiste
.antwoorde en geen eerie en was er die den
Men vergete ook niet dat, in e( rif n Sprel(,er van zjjn stu|< kon brengen. Hij werd
strijd van zulk groot belang, ieder Loor de vier vijfden der toehoorders geesi
catholiek een apostel moet zijn vooi Idriftig toegejucht.
Ie goede zake. Een onderbreker, die scheen niets te keri-
Reeds zijn de voorname mannen der ||en noc|, te weten van al wat erin de
fatholieke partij, onze leiders, ieverig were|d gebeurt, riep naar M. Thevelin
aan het werk. Meetiugen worden links spreek van de keuntjes
en rechts gegeven, waarin de kiezers En seffens de antwoordde volgde: Heb
mderricht worden en aangezet tot den maai. geduld, vriend, M. Colaert zal er sef-
trijd
Hunne pogingen worden met goeden
uilslag bekroond.
Maar iedereen van ons, koe nederig
eok zijn maatschappelijke stand weze,
kan en moet het zijne bijbrengen om
s van spreken. Hij zal u de wet uiteen
doen die over een paar maanden ges'emd is
over de vernieling der keuntjes en die gij
schijnt niet te kennen.
M. Thevelin sluit zijae schoone aanspraak
met de kiezers op te wakken te stemmen
M. Van Merris
spreekt vervolgens te midden onophoudelijke
onderbrekingen en geruchte. Hij doet gehee
het maatschappelijk programma uiteen van
de katholieken, en verklaart lezelver tijde dat
hij al de gedachten deelt van M Thevelin
zoo in zake van landbouw, als voor 't gene
de soldaterij betreft. Zijne woorden betrek
kelijk den soldatendiens' vooral worden
geestdriftig toegejuicht.
Op 't einde zijner rede, te midden de toe-
uichingen hoort men twee drie mannen
roepen Leve Lefevre
De heer voorzitter Baron vraagt als er
nie eand het woord en begeert. Al de mannen
die over eenige oogenblikken gedurig onder
braken. zwijgen.... dat ze zweeten
Nu is 't de beurt aan
M. Colaert.
Daar niemand anders het woord en be
geert, zegt M. Colaert, vraag ik het.
De gevierde redenaar, om zich heter te
doen verslaan, springt op eenen stoel. Nau
welijks staat bij daar of 't is een onopheu
delijk onderbreken, maar M. Colaert en
verschiet in geen klein geruchte: ik ben
hier gekomen om te spreken, zegt hij, en 'k
zal spreken. Die mij willen onderbreken
zullen den moed hebben hier nevens mij te
komen, ik zal ze aanhooren, maar 'k zal hun
ook antwoorden toejuichingenintusschen
vraag ik de stilte, 'k Heb ten anderen nog in
andere bijeenkomsten geweest, met andere
kerels dan deze die nu gedurig lafhertiglijk
onderbreken en die voor 't meestendeel niet
en weten wat zij zeggen. (Bravos!)
Over eenige minuten was er een die riep
naar M. Thevelin, binst dat deze sprak van
den landbouw En de keuntjes
Hewel, vrienden, over vier jaar hebt ge
mij eene wet gevraagd over de keuntjes, hier
te Zillebeke zelve, en 'k heb u beloofd niet
meer weer te keeren zonder eene wet op de
vernieling van de keuntjes, en vandaag kom
k bewijzen dat ik mijn woord gehouden
heb: hier is de wet! ze is over een paar
maanden gestemd. (Bravo! Bravo! geest
driftige toejuichingen).
Spreker leest de voornaamste artikels van
de wet, onder andere deze die de manier
doen kennen van de keuntjes te vernielen,
zelfs met een geweer, als men het vraagt.
M. Desmyttere, met zijne klakke vóór zijn
aangezichte vraagt spottend als men de toe
latinge moet vragen aan den arrondissements
commissaris. (Algemeen gelach.)
M. Colaert antwoordtaan den Arrondis
sementscommissaris, aan M. den Gouver
neur, aan den heer Burgemeester of aan mij
zelve. Ik zal uwe vraag aan hel gouverne
ment, overhandigen.
Ik heb zegt de spreker, te zamen met M
)ewinter van Antwerpen, die wet voorge
steld en verdedigd en met mijne vrienden
van Yper gestemd.
Als spreker geheel de wet uiteen gedaan
heeft en er de voordeelen van heeft doen uit
schijnen, wordt hij door de toehoorders
levendig toegejuicht.
M. Colaert behandelt vervolgens de wet
op den tabak eri hij zegt't is ik die meesi
heb aangedrongen om het planten van den
tabak van alle rechten te doen vrijhouden.
't Is waar, zegt M. Desmyttere, als
gij wilt, gij kunt 1
Dank u, antwoordt M. Colaert, maar
hetgeen ik kan, wil ik ook.
Wij zullen algauw 't akkoord zijn, zegt de
edenaar verders, eri ik zal mogen zeggen
gelijk M. Lefevre in 1896 in het Volkshuis
te Yper, nadat ik otis landbouwprogramma
had uiteengedaan AU het alzea is, we ant
en arm en arm gaan gelijk mau en vrouw.
(toejuichingen)
M. Lefevre roept van t'einden de zale
k en hebbe dat alzooniet gezeid en 'k protes
teer daartegen. Ik hebbe gezeid als ge
mijne gedachten volgdet, dat we zouden
samengaan.
Hoeroept M. Colaert uit, ge en zoudt
dat niet gezeid hebben Maar 't staat gedrukt
en gij en hebt er nooit tegen geprotesteerd.
Desnoods doe ik een beroep op de twee
honderd personen die uwe woorden gehoord
hebben, en die ze mij over eenige dagen nog
hebben herhaald, (van ten allen kante 't is
waar't is waar
En's anderendaags, vervolgt M. Colaert,
waart gij afzonderlijke kandidaat. Gij ge
hoorzaamde! aan de liberalendie u hadden
doen gelooven dat ge zoudt gekozen zijn.
(toejuichingen)
M. Colaert zegt nog Wij hadden M.
Lefevre als kandidaat aanveerd, ware hij
aan het bureel van den Bond voorgedragen
geweest, maar geen enkele der 400 gemeen
teraadsleden, die den Bond uitmaken en
heeft zijnen name genoemd, en bij het bu
reel, wanneer zijnen naam werd uitgespro
ken was er alleman tegen.
Een onderbreker 't waren al heeren
M. Colaerter waren vijf boeren tegen
éenen heer. (toejuichingen).
M. Lefevre van 't einden de zale roept
daar hadde moeten eenen poll zijn, en dan
ware ik voorgesteld geweest gelijk M. Van
Brussel te Sint Ni-vlaais.
M. Colaert M. Van Brussel heeft de
stemmen gehad van al de katholieken. In
1898 werd hij ondersteund door de geeste-
lijKheid en bijzonderlijk door zijnen eer
weerden pastor.
Zijne kandidature stond tegen deze van
eenen militarist. Wij zijn, wij, antimilitaris
ten,we willen een vrijwilligersleger,(bravo!)
M Brussel is ten anderen een uitmun
tenden ambtgenoothij en is geen ruzie
maker, 't is een vredelievend man, die wel
overeenkomt met zijnen heer pastor en met
de katholieken, 't Iseen uitmuntende echt
genoot en een voorbeeldige huisvader een
man van geloof en goede zeden, een matige
man. Hadde er in zijn arrondissement dit
aar geene kiezing geweest, hij ware hier
en in andere gemeenten van 't arrondisse
ment onze kandidature komen verdedigen,
'toejuichingen en onderbrekingen).
M. Colaert, tot een die zijn klakke voor
zijn aangezichte houdtgij en moet u niet
verduiken achter uwe klakke, gij moet u
durven toogen als gij onderbreekt, gij daar.
De kerel slaat beschaamd zijne oogen neere
en zwijgt voor eenen oogenblik).
Een andere onderbreker't En moeten
niet al geen heeren en advokaten zijn. Wij
willen eenen boer. De boeren kunnenbest
hunne eigene zaken verdedigen.
M. Colaert antwoordt: Met te stenamen
voor M. Lefevre zalt ge maken dat M. Nolf
ekozen is, en dan in plaats van éenen ad-
vokaat zult gij er twee hebben op drie geko
zenen.
Spreker antwoordt nog aan andere onder-
biekeis, die meestal even domme spreuken
uiteen doen.ik zal toch te einden uitspreken,
en ware 't dat gij mij zou kunnen beletten, 'k
zou eene nieuwe meeting beleggen, in eene
grootere zale, of in eene tente, zelfs in de
opene lucht. We zouden ons in twee kam
pen verdeden de tegenstrevers zouden
spreken en wij zouden hun antwoorden.
Maar staakt toch al die dwaze onderbrekin
gen.
Spreker vervolgt spijts de onderbrekers
en met zijne forscbe stemme overschresuwt
hij alleu en doet zich verstaan tot het einde
toe.
Tot slot bewijst hij dat de kandidatuur van
M. Lefevre geen ander gevolg en kan hebben
dan M. Nolf te doen zegepralen, de kandi
daat van radicale* en socialisten. Hij toont
de noodlottige gevelgen van de kieaing van
M. Nelf. Ier oerzeke der E. V. zullen we
PLAATSVERVANGERS
0
I I