DIT
EN OM (VI ELANDS,
m
m
PLAATSELIJK
Zaterdag, 9'" Juni 1900.
S centimcn 't blad.
3Hste jaar. Talmerk 1729,
Giften ten voordeele
der hongerlijders van India
Eene waarschuwing
De Christene Democraten
Christen en goddeloos
Kluchtig
Stad Yper Gemeenteraad
Naar Namen
Wat de liberalen
van de kiezing zeggen
Poperinghe
j den UitgeverT 3b, in de Boterstrate, te Yper, en bij 's land bondschap toe zen ofte post, tegen 3 frank, 's jaars
dfl'LNrkEtU wUDJAN YPER VerScllijnl 's YPijdags, en 's Zaterdags na
maikt, tegen 3 f. s jaars3 f. en den vrachtloon huiten Belgemland.
op voorhand betaaL.'" V°°r geheel jaar en wordl
t l'es moet vrachtvrij ingezonden worden naar de Boterstrate
1* i-o, te Yper,
Echt en recht, 't oud Volk indachtig;
Kinderlijk, niet kinderachtig;
YperschVlaamsch enbovenal
God getrouwe ik wezen zal
Vorgaande lijst 1240.00
De bekendmakingen kosten 0,fr.l5 de reke binnen 't blad is 't
0,f.30 van 's Rechters wegen f. 1overdruk, 5 fr. 't honderd. Ieder
boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken.
De Heeren van de Agence IlAVAs,te Brussel, Tk 32,in de Magdalena-
strate, en te Parijs, n° 8, Place üe la Bourse, ontvangen bekendma
kingen voor 't Nieuwsblad van Yper, van al die buiten Oost-
Westvlanderen wonen.
S. V. D. A.
A. F. B. P.
20.00
10.00
Iedereen van ons heeft nog onthou
den welke pogingen de mannen der
zoogezeide Christene Folks partij
aangewend hebben om hier in liet
ypersche binnen te geraken.
Zij en hebben daarin, God zij ge
dankt! niet gelukt.
Zoodanig zelve zijn zij vergeten dat
er niemand meer van spreekt.
Het is nogtans goed dat de katho
lieken de ooge in 't zeil houden.
Het is voorzichtig de menschen van
goede meeniuge te wapenen tegen de
bedr egelijke handelwijze van die man
nen die al zoovele gemeens hebben
met de christenen als de valsche rnuu-
te met de goede.
't Is hetgeen ons aangezet heeft om
uit de verdienstelijke Gazette van
Brugge eenen artikel over te ne
men waaruit men een klaar en duide
lijk gedacht kan hebben wat nu de
politiekezedelijke en godsdienstige
toestand is dier zoogezeide Christene
Volkspartij
De partij die er merst van al tegen gevlo
gen heeft, in de laatste kiezing, is, voorzeker,
de zoogezeide Christene Volkspartij Dip
partij verwachtte veel van de kiezing
Zij bad ze bereid door eene langdurige be
werking en door middels die een rechtzin
nig mensch niet kan aanveerden noch goed
keuren, meer boter dan brood belovende.
Overal is zij achteruitgegaan. Nievers,
uitgenomen te Aalst, is zij erin gelukt een
enkel van hare mannen te doen kiezen. De
ongelukkige geestelijke, die sedert zoo lang
geen misse meer mag doen en zelfs het
priesterkleed niet meer mag dragen, Priester
Daens, niettegenstaande al zijn geweld eri
het betrekkelijk klein getal stemmen dat hij
daarvoor noodig had in een groot arrondis
sement gelijk Brussel, Priester Daens
zelve en is nietgekozen. Advokaat De Backer,
Aalst, zal de eenige groene demokraat
die in de Kamer zal zetelen. Die uitzon-
<ng bevestigt den regel, dat de men-
men genoeg hebben van de scheurmakers.
Noch te Gent, noch te Antwerpen, noch te
Audenaerde, noch te Kortrijk, noch te Oos
lende, noch te Dendermonde, waar vroeger
de christene democraat schier M. De Bruyn,
alsdan minister van landbouw, deed vallen,
nergens hebben de democraten stemmen ge
noeg om al was het maar één hunner man
nen gekozen te zien.
Op verschillige plaatsen waren de demo
craten zeker van den goeden uitslag, onder
ander te Antwerpen, waar zij maar eenige
stemmen moesten bijwinnen en waar zij er
duizenden achteruit bolden.
Zulke uitslag zou de oogen moeten doen
opengaan van de democraten, 't ls het tegen
overgestelde dat gebeurt. Van heden af roe
pen en schrijven zij wij zullen voortdoen
en strijden met meer geweld dan ooit.
Wat zij door dien strijd verslaan, Hel
Recht, 't blad der christene democraten, zegt
het in zijn nummer van verleden Zondag.
Verschillige gazetten hebben reeds van dit
nummer der democraten gazette gesproken
Het is niet te verwonderen, want ditmaal is
het Recht eenvoudig afschuwelijk en oprecht
goddeloos.
Leest wat het folk, het blad der katho
lieke werklieden van Gent, zegt van dien
tolk der zoogezeide christene democra
ten
Hij, die zich durft een voorbeeldig
•christen» noemen, schtijft daarin (in hei
Recht) hatelijker uitvallen tegen den gods
dienst, eerloozer laster tegen Kerk en
priesters, dan de gcwetenlooze Flandre
B en Vooruit ooit hebben uitgekraamd.
Wij durven zijne woorden niet onder de
oogen onzer lezers brengen alwie maar
eenig godsdienstig gevoel bezit, zou er
zich door gekrenkt en beleedigd gevoelen.
Maar om slechts iets uit dien vuilhoop
te melden, stippen wij enkel aan, dat zelfs
het heiligste van onzen godsdienst niet
meer heilig is voor den onnoe oelijke
de H. Mis en de H Communie Hij schaamt
zich niet, hij, die naar de mis gaat en
ter H. Tafel nadert! te schrijven, dat
de katholieke priester niets gelooft, noch
van de H. Mis noch van het Allerheiligste
Sakrament
Dergelijke eerloosheid teekent een hoo
gen graad van razernij aan.
Als hij in 't vervolg na den zomer,
zegt hij weer met zijn masker van chris-
ten voor den dag komt, dan zal elk eerlijk
man hem de vuiligheid onder den neus
wrijven, die bij nu in zijne razernij tegen
het heiligste van onzen godsdienst heelt
«uitgebraikt
Van zijnen kant schrijft het Fondsenblad
van Gent
Wij zullen ons de moeite niet geven de
bovenstaande regelen, uit Het Recht aan
gehaald, te weerleggen de feiten spre
ken duidelijk ge meg. Wij hebben dien
smaad tegen al wat katholiek is zooals
er nooit erger uit de pen van een blauwei
of rooden vrijdenker is gevloeid, enkel
onder de oogen onzer lezers willen bren-
gen, om hen te doen zien, boe ellendig
diep de mannen gevallen zijn die, verhef
fende en ophen elende alwie de vernieti-
ging v n den katholieken godsdienst en
de verbeesting van het mensebdom be
tracht, zich nog huichelend de ware zonen
der Kerk en de volgelingen van den Paus
durven noemen
Dat zijn ze niet, maar verraders der
hoogste katholieke belangen. Ziedaar de
reden waarom wij het ons ten plicht achten
ze uit al onze krachten te bestrijden.
Dat zijn zeker harde woorden. Maar zij
zijri niet te hard Immers het Recht spreekt van
de katholieken en van den katholieken gods
dienst zooals een liberale vrijmetselaar of
een revolutionnaire socialist het nooit er^er
leeft gedaan. In één woord gezeid, het
lechl tracht te bewijzen dat al wat katholiek
is door en door slecht is, en dat men maar
goedheid, braafheid en rechtveerdigheid
vindt bij degoddelooze, «bij de ongodsdien
stige menschen. Het Rechl, in zijnen
blinden haat, verdraait de waarheid, mis-
rent en loochent de goede werken en opoffe
ringen die de katholieke geloovigen doen
voor volk en noodlijdenden. Mannen zooals
Vaodervelde en Feron, onverbiddelijke
vijanden der katholieken, hebben, in volle
lamer, hulde gebracht aan de goedhertig-
heiden de verkleefdheid waarvan de katho
lieken bewijs leveren in zoo menige,
omstandigheid en instelling. Men moet
hoofdman der christene democraten
zijn om tegen zulke getuigenissen op te
komen en het licht der zonne te loochenen.
Nadat het Recht alzoo laster en leugen
opeengestapeld heeft om den godsdienst,
en hare bedienaars en volgelingen hatelijk
te maken, besluit tlit blad met die woorden
Is het dan te verwonderen dat de god
delooze menschen, die oordeel hebben en
een weinig de wereld kennen, zich
weinig geneigd gevoelen tot den gods
dienst terug te keeren
Het Recht maakt eerst den godsdienst
hatelijk, door valsche beschuldigingen. En
na dit goddeloos werk verricht te hebben,
vraagt Is het te verwonderen dat de god
delooze liens '.hen van zulk geenen gods
dienst willen weten
No<* eens gezeid nooit, de dagen van
ons leven, lazen wij iets dat meer vijand
schap en haat verraadt jegens alles wat de
katholieken liefhebben, als den artikel du
het Recht schrijft over de kiezingen van den
27 mei.
Verstaal gij n". f™'"1""' WMr01» d®
geestelijke o.ertód ons gewaarschuwd
heeft tegen de sekte der zoogezeide chris
tene democraten,?
Liberalen en socialisten jubelen over de
doeninge der chris.ene democraten. Dat
wel gepeisd en goe i geschreven, drukken
zij in hunnen blader. D e oude vijanden van
den godsdienst omhelzen de christene
democraten. Ondei ander het blad der
brusselsche socialisten, Le Peuple, neemt
den artikel i ver van het Recht, erbij voe
gende dat het eene sieke is rechte in 't herte
van de Kerke.
Het Weeke blad is geheel uit den haak.
Men is waarlijk genegen om te peizeu dat
de kiezing van 27e' Mei laastleden alzoo lijk
een groote politieke molen geweest is, en dat
Kareltje en Cie' te dichte den molen geloopen
hebben.
Men kan hun schrijven niet anders uitleg
gen.
Waarlijk nog nooit beeft het Weeke blad
beter zijnen name verdiend.
Weefcishet, 't is te zeggen flauw, krach
teloos; het kan op zijne beenen niet meer
slaan.
En, lijk het gewoonlijk gaat, de flauwte
is in zijn hoofd geslegen, en 't is hem te ver
geven indien het flauwep praat uiteendoet.
De lezers van het Weeke blad moeten niet
weinig geniesd hebben op die twaalf lange
kolommen kiesnieuws waarin Kareltje zijn
besie doet om hun te bewijzen dat DE LIBE
RALEN GEHEEL HET LAND DOOB GE
WONNEN HEBBEN
Wij moeten toch onze lezers eenige sta li
kens toonen.
De kiezing van Zondag 11. heeft het
gansche land door eenen gunstig en uitslag
gehad voor de anli-klerikalen^t is te zeggen
voor de tegenstrevers der gouvernementeele
meerderheid.
Die tegenstrevers, moet ge weten, waren
zeker, volgens hun zeggen, het klerikaal
staatsbestier in duigen te doen vallen.
De kiezing komt, en dat klerikaal staats»
bestier blijft met eene meerderheid van 18
stemmen boven al zijne tegenstrevers te
zamen.
Dat is, zegt Kareltje eene gevoelige ne
der laag voor het klerikaal ministerie.
God geve ons gedurig zulke nederlagen
Wij zouden dan met tweeën tevreden zijn:
wij en Kareltje met zijne O.
Verder nog vinden wij een pereltje van
verstandige redeneering.
De klerikale meerderheid was van 72
stemmen in de kamers. Nu is zij versmol
ten op 18.
Dus, het klerikale kraam is aan 't wag
gelen, en zal weldra instorten.
Het Weeke blad moet wel t'enden zijn
latijn zijn, en een kaal gedacht hebben van
't verstand zijner lezers, om zulken praat op
te dienen.
Die lezers immers verstaan zeker wel dat
het Katholieke Staatsbestier die wet voorge-
dregen heeft wel wetende en wel willende dat
het natuurlijk gevolg der wet was de ver
mindering der katholieke meerderheid in de
Kamers 1
Die vermindering van het getal katholieken
in de Kamers en is dus geeoe zegepraal voor
de liberalen, maar eene ennele toegevendheid
van wege de katholieken.
Het besluit dat daaruit olgt bewijst juist
het tegenovergestelde van T geene het Weeke
blad aan zijne slimme lezers wilt opdraaien
te weten
L)at de katholieke partij wel sterk moet
Het Weeke blad gewaagt ook een woordje
te reppen over de kalholieke betoogiridjie
Maandag plaa's greep wanneer de uitslag der
kiezingen hier in Yper stellig gekend was,
en voor het overige van 't land geenen twijfel
meer opleverde.
Er bestond een overgroot verschil lus
schen de betooging ter eere van M. Nol/
ingericht, en deze die de klerikalen op touw
wilden zetten.
Dat is waar, en iedereen heeft daarvan
geslegen geweest
Maar, luistert wat Kareltje's blad daarover
zegt.
De eene betooging die van de liberalen
was geestdriftig eu vreugdevol,het was deze
der liberalen.... De andere was koel, ge
dwongen en verbeeldde een uudewijfs kerk
gang hel was deze der katholieken....
Zulke dingen schrijven wanneer de yper-
lingen met hunne eigene oogen juist het
tegenovergestelde bemerkt hebber., dat heet
ik u belachelijk maken.
Nog nooit inderdaad heeft men de kop
stukken der ypersche liberalen zóó al dreup
neuzen zien trekken achter hunne vermaarde
Strijkers.
Die vermaarde liberale betooging was
zoodanig geestdriftig dat wij, bij voor
beeld, in geheel de Dixmudestrata waar M.
Nolf in wcont, zeven vaandels hebben zien
uitzitten.
En die van de katholieken w is zoodanig
koel dat na de vergadering in 't Volks
huis alle man ééns was om te zeggen dat
zij nog nooit zulk eene treffende betooging
hadden bijgewoond.
Dus de Riforme bekent klaar en duidelijk
dat de katholieke meerderheid der Kamers
eene rotse is waartegen de liberalen en so
cialist! n niets en zullen vermogen.
Ziedaar drie oorvegen aan Progres en
Weekeblad die hunne slimme lezers wille 1
doen gelooven dat de kiezing eene nederlage
is geweest voor de katholieken.
Openbare zitting
van Zaterdag 9 Juni 1900,
ten b ure 's avonds
DAGORDE
1Mededeelingen.
2. Godshuizen rekening 1898.
3 id. begrooting f900.
4. Pompiers: hulpgeld voor deelneming
aan den bond te Namen.
5. StJacobskerkebegrooting f900.
6. St Pieterskerkcrekening 1899.
7. St Niklaaiskerkerekening 1899.
8. Tuindag berek.
9. Wedstrijd van orde en netheid afveer-
diging van een lid bij de bijzondere
commissie.
10. Stadswerken: vraag om hulpgeld voor
't vernieuwen van 't blad van het brug-
schen der Rijselpoorte.
Het Weeke blad is het orgaan van den
Grooten Kakadoe den vriend der Strijkers
Om zijne koleere uit te werken legt het
rien oogenblik zijne penne neer, en het
grijpt naar den Stalgreep om eenige stekken
van zijnen letterkundigen mesthoop te wer
pen naar het hoofd van sommige katholieken.
Wij laten hem die specialiteit.
Elk zijne goeste.
De Stadsharmonie en de Pompiers zijn
Zondag naar Namen getrokken, waar eene
vergadering plaats had van den Rond der
ompiers.
De reize is in de beste orde afgeloopen, en
de liberale zoowel als de katholieke gazet-
t in van Namen spreken met eere en lof over
de deftige houding onzer brandweer en
over de kundige uitvoering enzer Stadshar
monie.
Eere aan de overstenEere aan de
mannen van muziek en brandweer
De liberale Etoile zegt
De Evenredige Fertegenwoordiging
\eeft eene meerderheid gegeven aan de
klerikalenomdat zij in 't kieskorps de
meerderheid hebben.
Het ware kinderachtig dit te be
twisten.
De Chronique schrijft
JVij peizen dat, in zake van poli
lieke, het niet goed is zijn zeiven te be
driegen.
Het nieuw kiesstelsel heeft klaar
bewezen dal hel klerikalismus de
meerderheid is gebleven van l land.
De Réforme bekent het ook en voegi
daarbij
Hetgeen erger is, dat is dat die
meerderheid niet en bestaat (gelijk wij
het verhoop'en) uil tegenstrijdige en
vreemde deelen, waaruil inwendige
scheuringen zouden kunnen voortko
men, die den gang van I ministerie
zouden verhinderen.
Zondag laatst, 's namiddags, heeft alhier
eene groote manifestatie plaats gehad om
M. Felix Van Merris le gaan gelukwenschen
over zijne hernoeming als Volksvertegen
woordiger.
De stoet, met muziek aan 't hoofd, bestond
uit verscheidene maatschappijen gevolgd
van eene overgroote menigte kiezers.
Al de huizen, waar de stoet voorbij trok,
waren bevlagd.
Iedereen was te beene en geheel den
avond waren de straten vol wandelaars.
Daaraan kon men zien hoe de diensten,
door M. Felix Van Merris bewezen, van
iedereen geschat zijn en hoe onze volksver
tegenwoordiger waarlijk de gekozene is van
het Poperingsche volk.
M. F. Van Merris heeft altijd eren dienst
willig geweest zoo voor liberalen als voor
katholieken, daarom hebben katholieken en
liberalen eensgezind geweest om zijne dien
sten te erkennen, om voor hem te stemmen,
om hem geluk te wenschen.
Wanneer wij zeggen dat iedereen, te
Poperinghe, eens geweest is om Mijnheer
Felix Van Merris voor te staan, wij moeten
eene uitneming doen.
't Zijn juist deze die al de redens van de
wereld hadden van hen van kante te houden,
die alleen M. F. Van Merris bestreden
hebben.
Er is volk zonder eere en zonderschaamte.
Ook, heeft zulks degene die eenig gevoel
van treffelijkheid hebben, verbitterd en M'
Felix Van Merris in achting nog doen klim
men.
Hij weze lange de man van Poperinghe.
Wat wij zeggen van deze uitneming zeg
gen wij M. Eugeen niet.
Maar wij kunnen M. Eugeen 's handelwijs
niet verstaan noch uitleggen.
Heelt M. F. Van Merris M. Eugeen mis
daan of is hij jegens hem in iets te kort ge
bleven
Verstaat M. Eugeen wat het is verplich-
tendwereldsch onderwijs, en is hij voor M.
Wolf omdat deze daarvan voorstaander is
M. Eugeen beknibbelt tweemaal in
't weekblad Minister Surmont, omdat hij
voor Ype»* was en tegen Poperinghe
Nu, M, Eugeen zelf werkte tegen M. Van
iVleii en zijne vrienden ten voordeele van
M. Nolf, tan voordeo'e van Yper.
Was het, om in die schoune compagnie te
V VP
YPER
ZIJN OM ZULKE OPOFFERINGEN TK KUNNEN EN TE
DURVEN DOEN.
IC
V
