DIT IS
EN OMMELANDS,
m
m
m
plaatselijk
Op Zaterdag, 16™ Juni 1900.
35ste jaar. Talmerk 1730.
Giften ten voordeele
der hongerlijders van India
Eene geloofbare getuigenis
Nog eene kaaksmete
voor Kareltje
Is M. Nolf socialist
In 't Volkshuis
M. Iweins d'Eeckhoutte,
Senator
Betooging
Stad Yper Gemeenteraad
Te trekken bij den UitgeverTk 36, in de Boterstrate, te Yper, en bij 's land boodschap toe zen ofte posttegen 3 frank 's jaars.
't Nieuwsblad van Yper verschijnt 's Vrijdags, en 's Zaterdags na
de markt, tegen 3 f. 's jaars; 3 f. en den vrachtloon buiten Belgenland.
Het Mad en is niet min te trekken dan voor een geheel jaar en 't wordt
op voorhand betaaL.
M'es moet vrachtvrij ingezonden worden naar de Boterstrate,
Tk 36, te Yper.
Echt en recht, 't oud Volk indachtig;
Kinderlijk, niet kinderachtig;
Ypersch, Vlaamsch en, bovenal,
God getrouwe ik wezen zal
De bekendmakingen kosten 0,fr.l5 de reke binnen'l blad is 't
0,f.30 van 's Rechters wegen f. 1overdruk, 5 fr. 't honderd. Ieder
boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken.
De Heeren van de Acence HAVAS.te Brussel, Tk 32,in de Magdalena-
strate, en te Parijs, n° 8, Place de la Bourse, ontvangen bekendma
kingen voor 't Nieuwsblad van Yper, van al die buiten Oost-
Weslvlanderen wonen.
Vorgaande lijst
Onbekend
J. G.
Onbekend
Eerw. H. Busschaert pastor van
St Pieters Yper
Onbekend
1270.00
3.00
5.00
50.00
20.00
80.00
Daar is tegenwoordig een engelsche
socialist, met name Hyndman, aan
zien als een geleerde geschiedenis
schrijver.
Die man heeft een werk uitgegeven
voor titel dragendThe historical
basis of socialisme in England.
Daarin vinden wij, onder andere
eene rechtzinnige bekentenisse wegens
den maatschappelijken invloed van
de geestelijkheid en de kloosters tijdeus
de middeleeuwen.
Ziehier eeuige uittreksels
De katholieke Kerk deed nog beter dan
de helft van haar inkomen besteden voor den
onderstand der noodlijdende.
a De rekeningen die nu nog bestaan no
pens de bezittingen der kloosters, bewijzen
dat een groot deel van bun inkomen diende
om woning, voedsel en onderhoud te geven
aan deze die geenen t'buis hadden.
Nog andere werken van liefdadigheid
onderhielden zij.
Eenige doen bemerken dat er groole
sommen besteed werden tot verheffing der
godsdienstplechtigheden en tot versiering
der tempels.
Doch, het is onbetwistbaar dat de pries
ters en de abten de beste landlords (groote
grondeigenaars) van geheel Engeland waren.
En zoolang de katholieke Kerke in bezit
bleef van hare macht en haar goed, waren
armoede en ellende onbekend aan al deze
wiet s eigenaar zij was.
Zij verbeterde de planterijen, den trant
der gebouwen, en legde nieuwe wegen,
hetgeen voor dien tijd eene onschatbare wel
daad was.
Bij dit alles voegde zij de zorge voor
den arme, het verbeteren der zeden, het
stichten van scholen, het verstandig bezor-
gea der zieken.
Een klaar bewijs hoe die kloosterlingen,
nu op zulke hatelijke wijze gelasterd, alsdan
bij de menschen in zegening waren.
Welke getuigenis
En zeggen dat zij komt uit den
mond van eenen socialist 1
Maar Hyndman gaat nog verder.
Wanneer de Hervorming de overhand
kreeg, de armen die hulpe en onderstand
vonden bij de Kerke, de reizigers die geher
bergd en gevoed werden in de kloosters, en
de kinderen van het volk die daar hun on
derwijs en hunne opvoeding kregen, wier
den van die weldaden beroofd.
De eigendommen der Kerke wierden
een dwangmiddel in de handen der nieuwe
heeren en burgers de landbouw werd uit
gebuit, de woekcrij was 't land meester, en
het protestantismus werd de onrechtstreek-
sclie oorzaak van de armoede in Engeland.»
Die bekentenissen,van eenen vijand
komende, zijn kostelijk.
Wij bevelen ze ter overweging aan
de liberale dagbladschrijvers die zoo
geern van Kerke, kloosters en kloos
terlingen spreken alleenelijk om ze
te lasteren en bij het volk hatelijk Ie
maken.
Over acht dagen deelden wij aan onze
lezers eenige reken mede uit het liberale
weeke blad van Yper.
In dit dagblad stond deze kluchtige ver
klaring dat de kiezingen van den 27" Mei
laatst voor de antiklerikalen een zegepraal
waren.
Mijnheer Lorand, vooruitstrevende liberale
volksvertegenwoordiger van Virion, is juist
van een ander gedacht.
Immers in de Messager de Bruxelles, van
Zondag laatst, zegt hij
oor iedereen zijn er schaduwen in het
tafereel. VOOR DE ANTIKLERIKALEN IN
'T ALGEMEEN MOET MEN EERST BE
KENNEN DAT ZIJ VERSLAGEN ZIJN, EN
DAT DE KATHOLIEKE REGEERING NIET
ALLEEN HONDERD DUIZEND STEMMEN
MEERDERHEID HEELT IN 'T LAND
MAAR DAT HET DIE HONDERD DUI
ZEND STEMMEN SEDERT VIER JAAR
GEWONNEN HEEFT.
Allons, Kareltje, maakt uwe dutsen van
lezers wijs dat Lorand ook een kluitspeler
is lijk gij.
Ja.
Wie zegt er dat
Het Weeke blad zelve. Inderdaad in zijn
nummer van Zondag laatst zegt het; dat de
zegepraal van den radico socialen kandidaat,
Mijnheer Nolf, goeden moed geeft aan de
andbouwers.
En bemerkt wel dat die artikel nievers is
uitgeknipthij is immers geteekend de
opstelraad.
Mijnheer Nolfis dus socialist.
Wij zullen het onthouden, en te passé
Drengen.
Zondag laatst was er vergadering voor de
Wacht en nog eens groote toeloop in het
Volkshuis.
Eerst lasM. Callewaert zijn verslag over
de laatste zittingen der Wacht.
Daarna sprak Mijnheer Struye.
Hij begon met de leden te bedanken voor
de steramen aan de katholieke partij gegeven.
Daarna toonde hij met cijfers en onweer-
egbare feiten dat de katholieken de meerder-
leid zijn, niet alleen door het getal gekozene
maar vooral door het getal stemmen welke
zij geheel 't land door bekomen hebben.
Het belgische volk, zegt M. Struye, heeft
brtrouwen in de katholieken.
Het volk weet dat de katholieken de vrij-
leid willen onder alle opzichten, terwijl de
iberalen van niets anders weten dan van
dwingelandij.
Het katholiek bestier werkt om den werk
man gelukkig te maken.
Het heeft 8 miljoenen doen stemmen om
de militianen te vergoeden.
Het heeft het minimumloon ingebracht
voor den Staat en de openbare bestieren. De
bijzondere zullen natuurlijk volgen.
De katholieken ook hebben eene wet ge
maakt waarbij de werkman in klinkende
munte moet betaald worden.
Zij hebben de werkmanswoningen gezon
der gemaakt.
Zij hebben de maatschappijen van onder
ingen bijstand aangemoedigd en vermenig
vuldigd.
Spreker haalt eene menigte cijfers aan
250 000 franks hulpgeld om de spaar-
kasse aart te moedigen
30.000.000 teri voordeeleder werkmans
woningen waarvan er nu reeds 13.000 in
't land bestaan
6.000 maatschappijen van ouderlingen
bijstand waarvan het inkomen van 9.600 tot
104.000 fr. geklommen is
12.000.000 franken jaarlijks voor
pensioen kasse der werklieden, die pensioenen
zal geven begrepen tusschen 65 en 50
franks, volgens oude en storting.
Indien iedereen doet wat hij doen moet
zal er geene ellende noch armoede meer zij
onder de werkende klasse. (Bravos)
Wat de krijgszake betreft, de katholieken
zullen werken om zoovele mogelijk den
diensttijd te verminderen. Hun doelwit
een vrijwilligersleger.
In hun bijzonder leven wat en hebberr zi
niet gedaan voor 't volk
Ziet hunne liefdadigheidswerken zonder
talde hospitalen, de scholen, de gestichten
enz.
't Is zonder einde zegt M. Struye.
Levendige toejuichingen.)
En daar zijn mannen die beweren dat de
katholieken de vijanden zijn van het vo!k
Maar het volk moet christelijk zijn. Hoe
beter het zijne plichten zal kwijten, hoe
meer het van Onze Lieve Heer zal gezegend
zijn.
De kleenen hebben hunne plichten en de
grooten ook.
Men moet zijnen naaste beminnen en hel
pen uit liefde tot God.
Van beide kanten wie deze heilige plich
ten misprijst, bedrijft schelmstuk
Nooit hebben godsdienstige en liefdadige
gestichten eenen ongelukkige zonder hulp
gelaten.
Eri het zijn die wonderschoone instellin
gen die de liberalen en socialisten zouden
willen vernietigen
Hier durven zij dit niet opentlijk zeggen
maar elders in de groote sleden verklaren
zij dat zonder er doekskens aan te winden
Het ware wel moesten de socialisten eens
meester worden
Hun grondgedacht is het collectivismus
iedereen zou moeten werken voor den Staat
die het beste en gemakkelijkste werk aan
zijne vriendjes zou geven, terwijl zijne
tegenstrevers onder den last zouden bezwij
ken.
Indien er geene rijke mensehen meer en
waren, hoeveel ambachten en zouden er
niet verdwijnen
Belgie staat aan 't hoofd van alle andere
landen voor zijne nijverheid.
Zijn voorspoed heeft hel te danken aan
zijn Katholiek Staatsbestier. Blijft Belgie
katholiek, die voorspoed zal toenemen.
Moest het anders zijn, hel socialismus zou
ons land ten onder brengen.
Kerk en Staat, ziedaar twee machten die
er maar ééne mogen uitmaken.
Die volmaakte overeenkomste zal sterker
en sterker worden en den zegepraal der
Kerke bewerken in de XiX.c eeuw.
Daarom moet iedereen het zijne bijbren
gen helpt u zelf, zoo helpt u God
Langdurig handgeklap.)
M. Sobry bedankt M. Stru;*e voor zijne
treffende aansprake. In eenige korte woor
den wijst de Voorzitter der Wacht op de
verdienstelijke loopbaan van den Senator
van Yper. Hij vraagt aan de leden der Wacht
hen weerdig te toonen van de weldaden en
de voorbeelden van M. Struye.
Eindelijk doet hij uitschijnen welk een
groot voorbeeld van zelfverloochening en
verkleefdheid aan de goede zake Mijnheer
Struye gegeven heeft met aan zijnen zetel
van Senator te verzaken.
Hij drukt tevens de goede hoop uit dat de
Raad der Provincie ons aller begeerten zal
voldoen met M. Iweins d Eeckiioutte tot de
weerdigheid van Senator der Provincie te
overtreffen.
Bravo
De Provinciale Raad, in zitting van
Woensdag laatstleden, heeft M. Iweins
d'Eeckhoutte als Senator der Provincie ver
kozen.
Wij bieden aan den Eere-Voorzitter der
Katholieke Wacht, aan den beminden en
verdienstvollen volksvriend, aan den onver
moeibaren werker, aan den gulhertigen
mildadigen en rechlzinnigen katholiek, onze
warmste gelukwensehen
Ad muitos annos
't Nieuws van de kiezing van M.
Iweins d'Eeckhoutte als Senator, is ia
geheel de stad met vreugde onthaal-
geweest.
Gisteren Donderdag avond zijn ver-
schillige maatschappijen hulde gaan
bewijzen aan den nieuwen Senator.
Van in den nachten reeds zaten
talrijke vaderlandsche vlaggen ui
in alle straten, en 's noens zond de
beiaard door zijne geestige deuntjes
de blijde mare ronddestad.
Ten achten speelde 't muziek der
weezejongens, ter eere van den nieu
wen Senator, die.hospiceheer is.
Ten 8 on half kwam de Stadsharv
monie, en meteen den gemeenteraad
met M.den Burgemeester aan 't hoofd.
Korts daarna waren 't de heeren
van den Katholieken Kring. M. Hi
Miyck, ondervoorzitter, wenschte M.
weins d'Eeckhoutle geluk in welge
paste en weldoordachte bewoord ingen
Dc
neer
Sobry,
Wacht omringd van
voorzitter der
de leden van 't
les tier, bood M. Iweins d'Eeckhouüe
een prachtigen bloemtuil aan, en
wenschte tezelvertijde in treffen 'e
woorden den Eerevoorzitler der Wacht
eink.
Ten 9 ure kwam de Groote Fanfare
op hare beurt haren voorzitter hulde
bewijzen met zijne benoeming. De
3eer Callewaert-Dc Meulenaere, sprak
uamens de Fanfare eenige woorden
ot Mijnheer en Mevrouw Iweins
d'Eeckhoutte, en bood hun tevens een
prachtigeji bloemtuil als bewijs van
diepen eerbied en hooge achting.
Intusschentijd speelde de Fanfare
eenige lieve stukken en 'twas reeds
0 ure wanneer het volk de Meenen-
Irate verliet, voorafgegaan door het
muziek, dat al spelend
weinszaal terugging.
naar de
Verslag der zitting
van Zaterdag 9 Jura 1900.
De openbare zitting begint ten 5.15 ure.
Al de raadsheeren, uit^eweerd M. de
Minister Rarori Surmont de Volsberghe, zijn
aanwezig. M. de Burgemeester zit voor.
Er zijn geene mededeelingen te doen.
Ontrupsing
M. Iweins d'Eeckhoutte klaagt dat de ont
rupsing niet gedaan is op de buitenwande
ling rond de vestingen. Tusschen de Meenen-
poort en de Rijselpoort zijn er vier boomer)
waarvan de bladeren totaal zijn afgeknaagd.
Dit jaar is het te laat, maar er dienden in
't toekomende maatregels genomen te wor
den om dit te vermijden.
M. Struye bevestigt de gezegden van
M. Iweins d'Eeckhoutte.
M. de Voorzitter. Reeds den 18 Maarte
laatstleden is er bevel gegeven van al de
hoornen op de vestingen te ontrupseaen
't is hetgene gedaan werd. Voor de bniten-
wandelingen zal 't ongetwijfeld vergeten zijn
geweest. Wij zullen het onderzoeken en voor
het toekomende maatregels nemen.
(Binst de zittjng krijgt M. de Burgemees
ter stukken die klaar en duidelijk bewijzen
dat de wandeling daar aan den Staat toebe
hoort, en dat het den Staat zelve was die
hadde moeten de ontrupsing doen uitvoeren.
Het stadsbestier zal dezen, wien het aangaat,
verwittigen.)
Gelukwensehen aan
Prins Albrecht
M. Iweins d'Eeckhoutte—stelt voor een
adres van gelukwensehen te zenden naar
Zijne Hoogmogendheid den Koning, ter ge
legenheid van het huwelijk van Jonkvorst
Albrecht met de Jonkvorstin Elisabeth van
Beyeren.
M. de Voorzitterbedankt M. Iweins
d'Eeckhoutte over zijn voorstel, dat door den
schepenraad volgeerne bijgetreden wordt.
De schepenraad zal zich met het zenden
van dit adres belasten.
M. Begerem. Ik was te wege hetzelfde
voorstel te doen als M. Iweins d'Eeckhoutte...
M. de Voorzitter. 't Is ten andere in
uwe gewoonte dit te doen.
Godshuizen
M. de Voorzitter geefi breedvoerig ver
slag over de begrooting voor 1900.
M. D'Huveltere vraagt uitleg over bemer-
kingen gedaan in de bijzondere commissie.
M. de Voorzitter. De bijzondere com
missie heeft ongelijk gehad geen verslag op
temaken. Bij de stukken heb ik enkel ééne
opmerking gevonden,in potlood geschreven.
Vermits er geen ander verslag en was,
ïeb ik zelf de stukken onderzocht en er een
gemaakt.
Uit verschillige opmerkingen gedaan door
de heeren van de hospicen ter verklaring
van sommige punten der begrooting, blijkt
dat de heer Vanheule, advokaat te Yper
25 000 fr. loon gevraagd heeft voor het
proces der hospicen. M. Grosjean vroeg er
110.000 en M. Degryse, notaris te Becelaere
6.5000 fr.
Het beroepshof te Gent heeft aan M. Van
heule 20,000 fr. toegekend, aan M. Grosjean
30,000 en de hospicen zijn overeengekomen
met de erfgenamen van notaris Degryse,
mits 5000 fr.
De hospicen schikken 20 000 fr. voor
de herstelling van den Lombaard. Dc heer
Voorzitter stelt voor de hospioeheeren geluk
te wenschen over de herstelling van dit
gebouw.
M. D'Huveltere aanveerdt het voorstel
voor wat de herstelling betreft, maar niet
voor wal den oorsprong betreft van het
geld.
De hospiceheercn doen iri hunne verklarin
gen nog opmerken dat de beknibbeling als
zouden zij 57.000 fr, te veel rechten betaald
hebben ongegrond is. Vooreerst, er werd
door de hospicen beslist de teruggave van
die somme te eischen. Deurwaarder L.
Breyne was belast met de zaak zijne stuk
ken en waren in regel niet, en wanneer men
het bemerkte was het te laatonze eisch en
was niet meer ontvankelijk. Wij hadden
kunnen vergoeding vragen, maar daartoe
hadden wij moeten bewijzen dat we ons
proces met den Staat zouden winnen.
Dat getuigt dat de beknibbelingen van het
beheer der hospicen niet gegrond en zijn.
Een gunstig oordeel wordt verleend aan
de begrooting.
De begrooting van Sint Jacobs wordt gun
stig beoordeeld. Fe gemeenteraad wei
gert nogthans het tekort aan te vullen door
dje kerkf ibriek gelaten.
NIEUWSBLAD VAN YPER
A
